Mga Hoben, Maglakaw nin Angay ki Jehova

AN NAGKAPIRANG hoben na Kristiano kinaipuhan na temporaryong mamuhay na harayo sa saindang pamilya asin sa saindang naasosyaran na kongregasyon. Ginibo iyan kan nagkapira tanganing pahiwason an saindang ministeryo. An iba man kinaipuhan na humale sa saindang harong huli sa saindang neutral na paninindogan may labot sa mga gibo-gibo kan kinaban na ini. (Isaias 2:4; Juan 17:16) Sa nagkapirang kadagaan, sinentensiahan ni “Cesar” na mabilanggo o magtrabaho sa komunidad an mga hoben na nagdadanay na may integridad. *​—Marcos 12:17; Tito 3:​1, 2.

Mantang nabibilanggo huli sa saindang neutralidad, an mga hoben na ini tibaad mapasalak sa mga delingkuente sa halawig na mga peryodo. Mantang harayo sa pamilya huli sa ibang mga dahelan napiritan man an mga hoben na magtrabaho sa siring na situwasyon. Paano daw mapanggaganahan kan hoben na mga Kristianong ini o kan iba pa na napiritan na mamugtak sa inmoral na mga kamugtakan an mga impluwensia asin kahagadan na napapaatubang sa sainda mantang sinda nagmamaigot na “padagos na maglakaw na angay sa Dios.” (1 Tesalonica 2:12) Paano daw sinda matatabangan kan saindang mga magurang na makapangandam para sa ano man na posibleng dai nakaoogmang mga kamugtakan?​—Talinhaga 22:3.

Partikular na mga Kadepisilan

“Masakit asin nakatatakot an pagigin harayo sa nagpoprotehir na pag-asikaso kan sakong mga magurang siring man sa mamomoton na pangangataman kan kamagurangan na lubos na nakakamidbid sa sako,” an sabi kan 21 anyos na si Tákis, na naobligar na mamuhay na harayo sa pamilya sa laog nin 37 bulan. * Sinabi pa nia: “May mga panahon na sa boot ko biyo akong daing maginibo.” Kinaipuhan kan 22 anyos na si Pétros na maparayo sa pamilya sa laog nin labing duwang taon. Inadmitir nia: “Sa kaenot-enote sa sakong buhay, kinaipuhan kong magdesisyon nin solo nanggad kun anong pag-aling-aling asin pag-iriba an pipilion ko, asin bako pirmeng madonong an mga pagpili ko.” Dangan nagkomento sia: “Kun beses nahahandal ako sa mas dakulang paninimbagan na bunga nin orog na katalingkasan.” Si Tássos, sarong Kristianong magurang sa kongregasyon na regular na nakikikomunikar sa mga hoben na Kristiano na nasa siring na situwasyon, nagsabi: “An maating pagtaram, pagigin rebelde, asin madahas na paggawe nin daing pagtubod na mga kairiba puedeng makaimpluwensia sa mga hoben na dai nagmamaan asin madaling maimpluwensiahan.”

Mantang namumuhay asin nagtatrabaho sa tahaw nin mga tawo na daing paggalang sa mga prinsipyo sa Biblia, kaipuhan kan siring na mga hoben na Kristiano na magmaan tumang sa sugot na arogon an inmoral asin bakong sono sa Kasuratan na gawe-gawe kan saindang kairiba. (Salmo 1:1; 26:4; 119:9) An pagpadanay nin sarong marahay na kaugalean sa personal na pag-adal, pag-atender sa mga pagtiripon, asin paglilingkod sa langtad tibaad garo baga depisil. (Filipos 3:16) An pagbugtak asin pagmamaigot na maabot an espirituwal na mga pasohan tibaad depisil man.

Siertong gusto kan fiel na mga Kristianong hoben na paogmahon si Jehova paagi sa saindang paggawe asin pagtaram. Maimbod nindang hinihingoang himateon an nakaaakit na pangagda kan saindang langitnon na Ama: “Magpakadonong ka, aki ko, asin pagayagayaha an sakong puso,  tanganing makasimbag ako sa saiya na nagduduhagi sa sako.” (Talinhaga 27:11) Rinerekonoser ninda na an saindang marahay na ugale asin gawe-gawe may epekto sa kun paano minamansay nin iba si Jehova asin an saiyang banwaan.​—1 Pedro 2:12.

Kaomaw-omaw nanggad, an kadaklan sa siring na mga hoben ginigibo an saindang pinakamakakaya na magin kapareho kan saindang mga tugang kan enot na siglo na manongod sa sainda namibi si apostol Pablo: “Maglakaw na angay ki Jehova sa katuyohan na lubos na makapaogma sa saiya mantang kamo padagos na namumunga sa lambang marahay na gibo . . . tanganing lubos na makatagal asin magin matinios na may kagayagayahan.” (Colosas 1:9-11) An Biblia nagtatao nin nagkapirang halimbawa nin matatakton sa Dios na mga hoben na mapangganang naglakaw na angay sa Dios sa tahaw nin bakong pamilyar, antipatiko, asin idolatrosong mga kamugtakan.​—Filipos 2:15.

“Si Jehova Nasa Kaibahan ni Jose”

Sa hoben na edad, si Jose, an namomotan na aki ni Jacob asin Raquel, naparayo sa nagpoprotehir na harong kan saiyang matatakton sa Dios na ama. Ipinabakal sia sa kaoripnan sa Egipto. Si Jose nagtao nin marahayon na halimbawa bilang sarong hoben na mahigos, mapagtitiwalaan, asin may moral na gawe-gawe. Apisar na oripon ni Potifar​—saro na dai nagsasamba ki Jehova​—si Jose sadiosan asin mahigos, kaya pag-abot nin panahon ipinagkatiwala sa saiya kan saiyang kagurangnan an gabos na bagay-bagay sa harong. (Genesis 39:2-6) Pinapagdanay ni Jose an saiyang integridad ki Jehova, asin kan ini nagresulta sa pagkabilanggo nia, dai sia nagkonklusyon: “Anong saysay kaiyan?” Dawa sa bilanggoan ipinaheling nia an marahayon na mga kualidad, asin dai nahaloy sia na an nag-aasikaso kan dakol na kabtang sa pagpunsionar kan bilanggoan. (Genesis 39:17-22) Binendisyonan sia nin Dios, asin siring kan sabi sa Genesis 39:​23, “si Jehova nasa kaibahan ni Jose.”

Madalion kutana para ki Jose, na napapasuhay sa saiyang matatakton sa Dios na pamilya, na arogon an gawe-gawe kan mga pagano na namumuhay sa palibot nia, na sinusunod an inmoral na pamumuhay kan mga Egipcio! Imbes, pinangaptan nia an diosnon na mga prinsipyo asin pinapagdanay an saiyang malinig na kamugtakan sa ibong kan pinakagrabeng mga sugot. Kan an agom ni Potifar paorootro siang piriton na makidorog sa saiya, an marigon na simbag ni Jose: “Paano ko magigibo an dakulang karatan na ini asin totoong magkasala tumang sa Dios?”​—Genesis 39:7-9.

Ngonyan, kaipuhan na himateon kan hoben na mga Saksi an basado sa Biblia na mga patanid tumang sa salang mga pag-iriba, inmoral na aling-alingan, pornograpiya, asin nakaparirigsok na musika. Aram ninda na “an mga mata ni Jehova yaon sa gabos na lugar, na nagbabantay sa mga maraot asin sa mga marahay.”​—Talinhaga 15:3.

Isinikwal ni Moises an “Pag-ogma sa Kasalan”

Nagdakula si Moises sa idolatroso asin mahilig sa kasingawan na mga kamugtakan sa palasyo ni  Faraon. An Biblia nagsasabi manongod sa saiya: “Huli sa pagtubod si Moises . . . nagsayuma na apodon na aki kan aking babae ni Faraon, na pinagmarahay pa na maapi kaibanan kan banwaan nin Dios kisa magkamit kan dai nagdadanay na pag-ogma sa kasalan.”​—Hebreo 11:​24, 25.

An pakikikatood sa kinaban puedeng magbunga nin nagkapirang pakinabang, alagad iyan temporaryo sana. Sa pinakahaloy, iyan puedeng magpadagos sa limitado sanang panahon na natatada para sa kinaban na ini. (1 Juan 2:15-17) Bako daw na mas marahay na sunodon an halimbawa ni Moises? An Biblia nagsasabi na “sia nagpadagos na marigon na garo baga nakaheheling kan Saro na dai naheheling.” (Hebreo 11:27) Pinagdanay niang nakasentro an saiyang isip sa espirituwal na mana kan saiyang matatakton sa Dios na mga apoon. Ginibo nia an katuyohan ni Jehova na magin saiyang katuyohan sa buhay, na ibinugtak bilang saiyang pasohan an paggibo kan kabotan nin Dios.​—Exodo 2:11; Gibo 7:​23, 25.

Kun an matatakton sa Dios na mga hoben mamugtak sa maraot asin bakong makikatood na mga kamugtakan, puede nindang pakosogon an saindang personal na relasyon ki Jehova paagi sa personal na pag-adal, na namimidbid pa nin orog an “Saro na dai naheheling.” An kompletong programa nin Kristianong mga aktibidad, kaiba an regular na pag-atender sa pagtiripon asin paglilingkod sa langtad, matabang sa mga hoben na ini na papagdanayon na nakasentro sa espirituwal na mga bagay an saindang isip. (Salmo 63:6; 77:12) Maninigo nindang pagmaigotan na kultibaron an pagtubod asin paglaom na siring kakosog kan ki Moises. Maninigo nindang isentro an saindang pag-iisip asin mga ginigibo ki Jehova, na naoogma na magin saiyang katood.

Ginamit Nia an Saiyang Dila Tanganing Omawon an Dios

An saro pang hoben na nagin arogan mantang harayo sa pamilya iyo an daragitang Israelita na binihag kan mga Sirio kan kaaldawan kan propeta nin Dios na si Eliseo. Sia nagin surogoon kan agom nin sarong daoton na hepe kan hukbo nin Siria, si Naaman. Sinabihan kan daragitang ini an saiyang kagurangnan na babae: “Kun an kagurangnan ko sana kutana makaatubang sa propeta na yaon sa Samaria! Sa siring paoomayan nia sia sa saiyang lepra.” Huli sa saiyang patotoo, si Naaman nagduman ki Eliseo sa Israel asin nalinig sa lepra. Dugang pa, si Naaman nagin parasamba ki Jehova.​—2 Hade 5:1-3, 13-19.

 An halimbawa kan daragitang ini nagdodoon kan pangangaipong gamiton kan mga hoben an saindang dila sa paaging nagtatao nin onra sa Dios, dawa pa harayo sinda sa saindang mga magurang. Kun nagin ugale kan daragitang iyan na gumamit nin ‘rungaw na pakipag-olay’ o ‘bastos na suba,’ nagin komportable daw kutana sia na gamiton nin epektibo an saiyang dila siring kan ginibo nia kan magkaigwa nin oportunidad? (Efeso 5:4; Talinhaga 15:2) Ginigirumdom ni Nikos, sarong hoben na lalaki na nasa 20 an edad na nabilanggo huli sa neutral na paninindogan nia: “Kan makaibahan ko an nagkapirang hoben na tugang na lalaki sa sarong agrikultural na bilanggoan, na harayo sa autoridad kan magurang asin kongregasyon, narisa ko na nagbaba an kualidad kan samong pagtaram. Dai talaga iyan nakatao nin kaomawan ki Jehova.” Marahay sana ta si Nikos asin an iba pa natabangan na himateon an konseho ni Pablo sa bagay na ini: “An pakikisaro asin gabos na klase nin karigsokan o kahanaban dai ngani masambitan dian sa saindo, siring sa maninigo sa mga banal.”​—Efeso 5:3.

Si Jehova Tunay Para sa Sainda

An inagihan kan tolong Hebreong kaiba ni Daniel sa suanoy na Babilonya nagpapatunay sa pagigin totoo kan prinsipyo na sinabi ni Jesus na an pagigin fiel sa saradit na bagay nagbubunga nin pagigin fiel sa darakulang bagay. (Lucas 16:10) Kan napaatubang sa problema manongod sa pagkakan nin kakanon na ibinabawal kan Ley ni Moises, puede kutanang ipinangatanosan ninda na sinda mga bihag sa ibang daga asin sa siring sinda mayong mapagpipilian. Alagad abaang bendisyon an inako ninda huli sa pagseryoso sa tibaad garo baga sadit na bagay! Sinda nagin mas makosog sagkod mas madonong kisa gabos na ibang bihag na padagos na nagkakan kan masisiram na pagkakan kan hade. An pagigin fiel sa saradit na bagay na ini daing duwa-duwa na nagpakosog sa sainda, kaya kan mapaatubang sinda sa mas dakulang pagbalo na dumuko sa idolatrosong imahen, dai sinda nakikompromiso.​—Daniel 1:3-21; 3:1-30.

Si Jehova tunay nanggad sa tolong hoben na lalaking ini. Apisar na harayo sa saindang pamilya asin sa sentro kan pagsamba sa Dios, determinado sindang magdanay na daing digta kan kinaban. (2 Pedro 3:14) Mahal na marhay para sa sainda an saindang relasyon ki Jehova kaya andam sindang isakripisyo an saindang buhay para dian.

Dai Kamo Pababayaan ni Jehova

Kun an mga hoben harayo sa mga namomotan asin pinagtitiwalaan ninda, natural sanang sinda tibaad nahahadit, daing kasiertohan, asin nahahandal. Minsan siring, puede nindang atubangon an mga pagbalo sa sainda na bilog an kompiansa na  ‘dai sinda pababayaan ni Jehova.’ (Salmo 94:14) Kun an siring na mga hoben “magdusa huli sa katanosan,” yaon si Jehova tanganing sinda tabangan na magdanay na naglalakaw “sa dalan nin katanosan.”​—1 Pedro 3:14; Talinhaga 8:20.

Pirmeng pinakosog asin mayaman na binendisyonan ni Jehova si Jose, Moises, an oripon na Israelitang daragita, asin an tolong fiel na hoben na Hebreo. Ngonyan, ginagamit nia an saiyang banal na espiritu, an saiyang Tataramon, asin an saiyang organisasyon tanganing suportaran an mga ‘nakikipaglaban kan marahay na pakilaban kan pagtubod,’ na ibinubugtak sa enotan ninda an balos na “buhay na daing katapusan.” (1 Timoteo 6:​11, 12) Iyo, puedeng lumakaw na angay ki Jehova, asin iyo iyan an madonong na gibohon.​—Talinhaga 23:​15, 19.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 25]

MGA MAGURANG—ANDAMON AN SAINDONG MGA AKI!

“Siring sa mga pana sa kamot nin sarong tawong makosog, an mga aki sa pagkahoben.” (Salmo 127:4) An pana dai matama sa target na aksidente sana. Iyan dapat na asentado sa ekspertong paagi. Kaagid kaiyan, an mga aki dai magigin andam na atubangon an tunay na nangyayari kun harayo sa pamilya na mayo nin tamang paggiya nin magurang.​—Talinhaga 22:6.

An mga hoben pusokpusokan o madaling napadadara sa “mga mawot na konektado sa pagkahoben.” (2 Timoteo 2:22) An Biblia nagpapatanid: “An pamakol asin pagsagwe iyo an nagtatao nin kadonongan; alagad an aki na pinababayaan sana magdadara nin kasupganan sa saiyang ina.” (Talinhaga 29:15) An dai pagkaigwa nin mga sagkodan sa gawe-gawe nin mga hoben nagreresulta sa pagigin dai andam kan aki sa mga kahagadan asin sakit nin buhay pagnaparayo sa pamilya.

Sa malinaw asin responsableng paagi, maninigong ipaheling kan Kristianong mga magurang sa saindang mga aki an mga kasakitan, kagipitan, asin tunay na nangyayari sa buhay sa sistemang ini nin mga bagay. Mantang dai man nagigin pesimistiko o negatibo, puede nindang iladawan an dai nakaoogmang mga kamugtakan na tibaad mapaatubang sa sarong hoben kun kaipuhanon na sia mamuhay na harayo sa pamilya. An pagsasanay na ini, kaiba an kadonongan na tao nin Dios, “[matao] nin pagkaalisto nin isip sa mga daing eksperyensia, nin kaaraman asin kakayahan sa pag-iisip sa hoben na lalaki.”​—Talinhaga 1:4.

An mga magurang na itinatadom an diosnon na mga susundon sa buhay asin moral na mga prinsipyo sa puso kan saindang mga aki mapangyari sa sainda na mapangganahan an mga kadepisilan sa buhay. An regular na pampamilyang pag-adal sa Biblia, bukas na komunikasyon, asin tunay na interes sa ikararahay kan saindang aki, puedeng iyo an biyong magdeterminar kun baga magigin mapanggana asin masusudya. An mga magurang maninigong magtao nin diosnon na pagsasanay sa timbang alagad positibo asin makatanosan na paagi, na inaandam an saindang mga aki na tumindog sa saindang sadiri pag-abot nin panahon. Paagi sa personal na halimbawa, puedeng itokdo kan mga magurang sa saindang mga aki na puedeng magin nasa kinaban alagad dai magin kabtang kaiyan.​—Juan 17:​15, 16.

[Ritrato sa pahina 23]

Kinaipuhan nin nagkapirang hoben na Kristiano na bayaan an saindang harong

[Mga Ritrato sa pahina 24]

Paagi sa paglaban sa sugot, puedeng maarog kan mga hoben si Jose asin magdanay na malinig sa moral

[Mga Ritrato sa pahina 26]

Arogon an oripon na daragitang Israelita na ginamit an saiyang dila tanganing magtao nin kamurawayan ki Jehova