Estorya nin Buhay

“Ano an Ibabayad Ko ki Jehova?”

ISINAYSAY NI MARIA KERASINIS

Sa edad na 18, saro akong makasusupog na kadesganaran sa sakong mga magurang, sarong isinikwal sa tahaw kan sakong pamilya, asin ngingisihan sa sakong baryo. An mga pakimaherak, pagpuersa, asin patakot ginamit tanganing raoton an sakong integridad sa Dios​—alagad dai nagin mapanggana. Kompiado ako na an maimbod na pagdanay sa katotoohan sa Biblia magbubunga nin espirituwal na mga pakinabang. Ginigirumdom an nakaaging labing 50 taon na paglilingkod ki Jehova, dai akong ibang magigibo kundi otrohon an mga tataramon kan salmista: “Ano an ibabayad ko ki Jehova para sa gabos na pakinabang na itinao nia sa sako?”​—Salmo 116:12.

NAMUNDAG ako kan 1930, sa Aggelokastro, sarong baryo na mga 20 kilometro hale sa duongan nin Cenchreae, sa sirangan na parte kan Istmus nin Corinto, na duman may naestablisar na kongregasyon nin tunay na mga Kristiano kan enot na siglo.​—Gibo 18:18; Roma 16:1.

Toninong na namuhay an sakong pamilya. Si Tatay an presidente sa komunidad kaidto asin iginagalang nanggad. Ikatolo ako sa limang aki. Pinadakula kami kan sakong mga magurang bilang debotong mga miembro kan Iglesia Griego Ortodokso. Nag-aatender ako sa Misa kada Domingo. Nagpepenitensia ako sa atubangan nin mga imahen, nagsosolo nin mga kandila sa mga kapilya sa baryo, asin ginigibo ko an gabos na pag-ayuno. Parateng iniisip ko kaidto na magmadre. Pag-abot nin panahon, ako an kaenot-enote sa pamilya na nagdesganar sa sakong mga magurang.

Napalukso an Puso Huli sa Katotoohan sa Biblia

Kan ako mga 18 anyos na, naaraman ko na si Katina, tugang na babae kan saro sa sakong mga bayaw, na nag-iistar sa kaharaning baryo, nagbabasa nin mga publikasyon kan Mga Saksi ni Jehova, asin  dai na sia nagsisimba. Ikinapurisaw ko ining marhay, kaya nagdesisyon ako na tabangan siang bumalik sa ibinibilang kong tamang dalan. Sa siring, kan sia dumalaw, iinareglo ko na maglakawlakaw kami, na an intension ko humapit sa harong kan padi. Pinonan kan padi an orolay paagi sa pagtabuga sa Mga Saksi ni Jehova, na inaapod sindang mga erehe na nandaya ki Katina. An pag-orolay nagpadagos nin tolong sunod-sunod na banggi. Pinahimutikan ni Katina an gabos niang alegasyon paagi sa inandam na marhay na mga argumento sa Biblia. Sa katapustapusi, sinabi sa saiya kan padi na huling sia magayon, matali na daragita, maninigo na mag-ogma sia sa saiyang pagkahoben mantang mahihimo nia asin magkainteres sa Dios pagnaggurang na sia.

Dai ko sinabi sa sakong mga magurang an manongod sa pag-orolay na iyan, alagad kan suminunod na Domingo, dai ako nagsimba. Sa kaudtohan, duminiretso an padi sa samong puesto. Nanarahotan ako na dai ako nakahale sa puesto huli ta tinatabangan ko si Tatay.

“Iyan daw talaga an dahelan, o naimpluwensiahan ka kan babaeng idto?” an hapot sako kan padi.

“An mga tawong ini mas marahay an mga paniniwala kisa kan sa sato,” an prangka kong sinabi.

Kinakaolay an sakong ama, sinabi kan padi: “Mr. Economos, palayasa ora mismo an saimong paryente; namemeligro sa saiya an saimong pamilya.”

Kinontra Ako kan Sakong Pamilya

Nangyari ini kan huring mga taon nin 1940 kan an Grecia nag-aagi nin maringis na abot-abot na guerra sibil. Huling natatakot na tibaad agawon ako kan mga gerilya, naggibo nin paagi si Tatay na makahale ako sa baryo asin magduman sa harong kan sakong tugang na babae na nasa baryo na ineerokan ni Katina. Sa laog nin duwang bulan na pag-erok ko duman, natabangan akong masabotan kun ano an sinasabi kan Biblia sa dakol na isyu. Nadesganar akong maheling na bakong sono sa Kasuratan an dakol na doktrina kan Iglesia Ortodokso. Narealisar ko na dai inaako nin Dios an pagsamba paagi sa mga imahen, na an manlaenlaen na relihiosong tradisyon​—arog baga kan pagsamba sa krus​—bakong Kristiano an ginikanan, asin na an saro kaipuhan na sumamba sa Dios “sa espiritu asin katotoohan” tanganing mapaogma sia. (Juan 4:23; Exodo 20:​4, 5) Orog sa gabos, nanodan ko na an Biblia nag-aalok nin maogmang paglaom na buhay na daing sagkod digdi sa daga! An mahal na marhay na mga katotoohan na iyan sa Biblia kabilang sa enot na personal na mga kapakinabangan na inako ko hale ki Jehova.

Mientras tanto, nariparo kan sakong tugang na babae asin kan saiyang agom na dai na ako nangungurus sa oras nin pagkakan, ni namimibi ako sa atubangan nin relihiosong mga imahen. Sarong banggi pareho sindang nangolog sako. Kan sunod na aldaw nagdesisyon akong maghale sa saindang harong, asin nagduman ako sa harong kan sakong inaon. Ipinaisi ini kan sakong bayaw sa sakong ama. Dai nahaloy pakatapos kaiyan si Tatay nagdatong na naghihibi asin hiningoang bagohon an isip ko. Nagluhod sa atubangan ko an bayaw ko, na nakikimaherak na patawadon ko sia, na iyong ginibo ko. Tanganing resolberan an problema, hinagad ninda sako na magbalik sa iglesia, alagad marigon akong nanindogan.

Pagbalik ko sa baryo ni Tatay, nagpadagos an pangigipit. Mayo akong paagi na magkaigwa nin komunikasyon ki Katina, asin mayo akong literatura na mababasa, mayo ngani ni Biblia. Ogmahon ako kan an saro sa sakong mga pinsan naghingoang tabangan ako. Kan magduman sia sa Corinto, nanompongan nia an sarong Saksi asin nagbalik na may darang librong “Let God Be True” asin sarong kopya kan Kristianong Griegong Kasuratan, na pinonan kong basahon sa hilom.

Dai Linalaoman na Biglang Nagbago an Buhay

Nagpadagos sa laog nin tolong taon an grabeng pagtumang sa sako. Mayo akong komunikasyon sa siisay man na Saksi, ni nakareresibi ako nin ano man na literatura. Minsan siring, dai ko aram na nagdadangadang an darakulang pangyayari sa buhay ko kan panahon na idto.

Sinabi sako ni Tatay na kaipuhan kong dumuman sa sakong amaon sa Tesalonica. Bago humale pasiring sa Tesalonica, nagduman ako sa puesto nin sarong modista sa Corinto tanganing magpatahi nin gubing na panlipot. Nasorpresa nanggad ako kan maaraman ko na duman nagtatrabaho si Katina! Ogmahon kaming magkahelingan pakalihis nin halawig na panahon. Kan paluwas na kami sa puesto kan modista, nakanuparan mi an sarong soltero na papuli hale sa trabaho, na nakasakay sa bisikleta. Charalambos an ngaran nia. Pakatapos na magkamidbidan kami, nagdesisyon kami na magpakasal. Kan mga panahon man na idto, kan  Enero 9, 1952, na sinimbolisaran ko an sakong pagdusay ki Jehova paagi sa pagpabautismo.

Si Charalambos naenot na nabautismohan. Sia man napaatubang sa pagtumang kan saiyang pamilya. Maigoton si Charalambos. Naglingkod sia bilang katabang na lingkod sa kongregasyon asin namayo nin dakol na pag-adal sa Biblia. Dai nahaloy, inako kan saiyang mga tugang na lalaki an katotoohan, asin ngonyan an kadaklan na miembro kan saindang pamilya naglilingkod man ki Jehova.

Pabor na nanggad an sakong ama ki Charalambos, kaya nagtogot sia sa kasal, alagad si Nanay masakitsakit na kombensiron. Sa ibong kan gabos na ini, ikinasal kami ni Charalambos kan Marso 29, 1952. An sakong pinakamatuang tugang na lalaki asin saro sa sakong mga pinsan sana an nag-atender sa kasal. Dai ko lamang aram kaidto na magigin daing kaparehong bendisyon​—sarong tunay na regalo hale ki Jehova​—si Charalambos! Bilang saiyang kaibaiba, nahimo kong isentro an sakong buhay sa paglilingkod ki Jehova.

Pagpakosog sa Samong mga Tugang

Kan 1953, nagdesisyon kami ni Charalambos na magbalyo sa Atenas. Huling gustong makagibo nin orog pa sa paghuhulit, nagdemitir si Charalambos sa negosyo kan saiyang pamilya asin nagkua nin por ora sanang trabaho. Magkaibanan na ginamit niamo an mga hapon sa Kristianong ministeryo asin namayo nin dakol na pag-adal sa Biblia.

Huli sa opisyal na mga restriksion sa samong ministeryo, kinaipuhan na magin mapamaagi kami. Halimbawa, nagdesisyon kami na maglaag nin kopya kan magasin na Torrengbantayan sa bintana nin sarong puesto sa bangketa, sa sentro nin Atenas, na duman nagtatrabaho nin por ora an sakong agom. Sinabihan kami nin sarong halangkaw an ranggong pulis na prohibido an magasin. Minsan siring, naghapot sia kun puede siang magkaigwa nin kopya asin makihumapot manongod dian sa opisina sa seguridad. Kan aseguraron ninda sia na legal an magasin, nagbalik sia tanganing sabihon iyan samo. Kan madangog ini kan ibang mga tugang na may puesto sa bangketa, nagpoon man sindang maglaag nin mga kopya kan An Torrengbantayan sa bintana kan saindang puesto. An sarong lalaki nagkua nin An Torrengbantayan sa samong puesto sa bangketa, nagin Saksi, asin naglilingkod ngonyan bilang magurang sa kongregasyon.

Naeksperyensiahan mi man an kagayagayahan na maheling an kangudhan kong tugang na lalaki na makanood kan katotoohan. Nagduman sia sa Atenas tanganing mag-adal sa kolehio para sa marina merkante, asin ipinag-iba mi sia sa sarong kombension. An samong mga kombension ginigibo sa hilom sa mga kadlagan. Nagustohan nia an saiyang nadangog, alagad dai nahaloy pagkatapos kaiyan nagpoon siang magbiahe. Sa saro kan saiyang mga pagbiahe, nakaabot sia sa sarong duongan sa Argentina. Duman, sarong misyonero an naglaog sa barko tanganing maghulit, asin an sakong tugang naghagad kan satong mga magasin. Labi-labi an kagayagayahan mi kan maresibi mi an saiyang surat na nagsasabi: “Nanompongan ko na an katotoohan. Gibohon mo akong suskritor.” Ngonyan, sia asin an saiyang pamilya fiel na naglilingkod ki Jehova.

Kan 1958 an sakong agom inimbitaran na maglingkod bilang nagbibiaheng paraataman. Huling an samong gibohon prohibido asin depisil na marhay an mga kamugtakan, an mga nagbibiaheng paraataman sa parate naglilingkod na dai kaibahan an saindang agom. Kan Oktubre 1959, naghapot kami sa responsableng mga tugang sa sangang opisina kun puede ko siang ibanan. Nag-oyon sinda. Dadalawon niamo asin pakokosogon an mga kongregasyon sa sentral asin amihanan na Grecia.

Depisil an mga pagbiaheng idto. Didikit an sementadong tinampo. Huling mayo kami nin kotse, sa parate nagbibiahe kami paagi sa pampublikong mga sasakyan o sakay nin pik-ap, kaiba kan mga  manok asin iba pang paninda. Nagsusulot kami nin gomang botas tanganing makaagi sa malapok na mga tinampo. Huling sa kada baryo may mga milisia, kinaipuhan ming lumaog sa mga baryo pagmadiklom na tanganing likayan an pag-usisa.

Pinahalagahan na marhay kan mga tugang an mga pagdalaw na ini. Minsan ngani an kadaklan sa sainda mahigos na nagtatrabaho sa saindang mga oma, ginibo ninda an gabos na paghihingoa na makaatender sa mga pagtiripon na ginigibo sa banggi sa manlaenlaen na harong. Mapag-istimar man na marhay an mga tugang asin itinao sa samo an pinakamarahay na yaon sainda, minsan ngani tikapo sinda. Kun beses nagtotorog kami kaiba an bilog na pamilya sa sarong kuarto. An pagtubod, pakatagal, asin kaigotan kan mga tugang nagin saro pang mahalagang pakinabang sa samo.

Pagpahiwas kan Samong Paglilingkod

Kan Pebrero 1961, mantang nagdadalaw sa sangang opisina sa Atenas, hinapot kami kun gusto ming maglingkod sa Bethel. Nagsimbag kami paagi sa mga tataramon ni Isaias: “Uya ako! Sugoa ako.” (Isaias 6:8) Pakalihis nin duwang bulan, nakaresibi kami nin surat na nagsasabi samo na magduman sa Bethel sa pinakamadaling panahon na mapupuede. Sa siring, kan Mayo 27, 1961, nagpoon kaming maglingkod sa Bethel.

Nagustohan niamong marhay an samong bagong asignasyon, asin nagin pamugtak tolos an boot mi. Nagtrabaho an sakong agom sa mga departamento sa Paglilingkod asin Suskripsion, asin kan huri naglingkod sia nin kadikit na panahon sa Komite kan Sanga. Manlaenlaen an nagin asignasyon ko sa erokan. Desiotso an miembro kan pamilya kaidto, alagad sa laog nin haros limang taon, mga 40 katawo an yaon huli ta may isinasagibong sarong paadalan para sa kamagurangan sa Bethel. Sa pagkaaga, naghuhugas ako nin mga plato, nagtatabang sa paraluto, nagpapakarhay nin 12 higdaan, asin nagpupuesto nin pagkakan sa mga lamesa para sa pangudtohan. Sa pagkahapon, nagpaplantsa ako nin mga bado asin naglilinig nin mga kasilyasan asin kuarto. Sarong beses kada semana nagtatrabaho man ako sa labahan. Kadakol kan gibohon, alagad naoogma akong makatabang.

Padagos kaming nagin sibot-sibot sa samong asignasyon sa Bethel siring man sa paglilingkod sa langtad. Dakol na beses na namamayo kami nin sagkod sa pitong pag-adal sa Biblia. Sa mga katapusan kan semana, iniibanan ko si Charalambos sa pagpahayag nia sa manlaenlaen na kongregasyon. Pirme kaming magkaibanan.

Pinamayohan mi an sarong pag-adal sa Biblia sa sarong mag-agom na may haraning koneksion sa Iglesia Griego Ortodokso asin personal na mga katood kan klerigo na nangenot sa ahensia kan iglesia na naglalapag sa mga erehe. Sa harong ninda, may sarong kuarto sinda na pano nin mga imahen, na dian daing patod an pagtotong nin insenso asin pinatutugtog an mga himnong Bizantino nin bilog na aldaw. Sa harohalawig na panahon, nagdadalaw kami sa sainda kun Huebes tanganing pag-adalan an Biblia, asin dinadalaw sinda kan saindang katood na klerigo kun Biernes. Sarong aldaw, pinaduman nanggad ninda kami sa saindang harong huli ta may sorpresa sinda para sa samo. An enot nindang ipinaheling sa samo iyo an kuartong iyan. Hinarale na ninda an gabos na imahen asin hinirahay iyan. Orog pang nag-oswag an mag-agom na ini asin nabautismohan. Gabos-gabos, nagkaigwa kami kan kagayagayahan na maheling an mga 50 kan mga tawong inadalan niamo sa Biblia na idinusay an saindang buhay ki Jehova asin nagpabautismo.

An pakikiasosyar sa linahidan na mga tugang sarong nangongorog na pakinabang na nakamtan ko. An mga pagdalaw kan mga miembro kan Namamahalang Grupo, na arog baga ki Tugang na Knorr, Franz, asin Henschel, nakaparirigon nanggad sa boot nin labi-labi. Pakalihis nin labing 40 taon,  yaon pa giraray an saboot ko na an paglilingkod sa Bethel sarong dakulang onra asin pribilehio.

Mapangganang Pag-atubang sa Helang Asin Pagkagadan nin Namomotan

Kan 1982 nagpoon na magpaheling nin mga sintomas nin Alzheimer’s disease an sakong agom. Kan 1990 nagruro an kamugtakan kan saiyang salud, asin sa kahurihurihi kinaipuhan na sia danay na atamanon. Durante kan ultimong walong taon kan saiyang buhay, dai talaga kami makahale sa Bethel. An dakol na namomotan na tugang sa pamilyang Bethel, siring man an responsableng mga paraataman, naggibo nin mga areglo tanganing tabangan kami. Minsan siring, sa ibong kan saindang maboot na pagtabang, kinaipuhan kong atamanon sia sa laog nin halawig na mga oras sa aldaw asin banggi. Kun beses, depisilon nanggad an situwasyon, asin dakol na banggi na ako daing torog.

Kan Hulyo 1998 nagadan an namomotan kong agom. Minsan ngani napupungaw akong marhay sa saiya, nararanga ako sa bagay na sia nasa marahay na kamot, asin aram ko na gigirumdomon sia ni Jehova kaiba kan minilyon na iba pa sa pagkabuhay liwat.​—Juan 5:​28, 29.

Nagpapasalamat sa mga Pakinabang na Itinao ni Jehova

Minsan ngani mayo na an sakong agom, dai ako nagsosolo. May pribilehio pa akong maglingkod sa Bethel, asin naeeksperyensiahan ko an pagkamoot asin pag-ataman kan bilog na pamilyang Bethel. Kaiba man sa sakong pamilyang ekstendido an espirituwal na mga tugang na lalaki asin babae sa bilog na Grecia. Minsan ngani labi na akong 70 anyos ngonyan, nakakatrabaho pa ako nin bilog na mga aldaw sa kusina asin sa komedor.

Kan 1999 naotob an sarong kamawotan ko sa buhay kan ako dumalaw sa pankinaban na opisina prinsipal kan Mga Saksi ni Jehova sa Nueva York. Dai ko ikaladawan an sakong namatean. Saro idtong nakaparirigon asin dai malilingawan na eksperyensia.

Mantang ginigirumdom ko an nakaagi, naniniwala ako nin odok sa boot na ginamit ko an sakong buhay sa pinakamarahay na paagi. An pinakamarahay na karera na puedeng aboton nin siisay man iyo an bilog na panahon na paglilingkod ki Jehova. Kompiado akong makapagsasabi na nungka akong nagkulang nin ano man. Mamomoton kaming mag-agom na inataman ni Jehova sa espirituwal sagkod sa pisikal. Base sa personal na eksperyensia, nasasabotan ko kun taano ta naghapot an salmista: “Ano an ibabayad ko ki Jehova para sa gabos na pakinabang na itinao nia sa sako?”​—Salmo 116:12.

[Ritrato sa pahina 26]

Pirme kaming magkaibanan ni Charalambos

[Ritrato sa pahina 27]

An sakong agom sa saiyang opisina sa sangang opisina

[Ritrato sa pahina 28]

Sa boot ko an paglilingkod sa Bethel sarong dakulang onra