Kamot​—An Pagkagamit Kaiyan sa Biblia

AN PINAKAPORONG kabtang kan takyag. An “kamot,” sa pagkagamit sa Kasuratan, kun beses kaiba an pupulsohan, siring kan ipinaheheling sa Genesis 24:22, 30, 47 asin Ezequiel 16:11, kun saen sinasabing isinusulot sa “mga kamot” an mga pulseras, asin sa Hokom 15:14, na sinambit an mga ramal sa “mga kamot” ni Samson. Ginagamit kan kamot an puersa kan takyag asin ginigiyahan iyan, kaya, sa dakol na kamugtakan na minalataw iyan sa piguratibong pagtaram, an ideyang “ginagamit na kapangyarihan” puedeng iasosyar sa terminong “kamot.” (Exodo 7:4; 13:3; Deuteronomio 2:15; Lucas 1:66) Mantang an kamot nin tawo matibayon asin bersatil patin kabtang kan hawak na naggigibo nin trabaho, ginagamit iyan sa simbolikong paagi sa dakol na teksto sa Biblia na nangangahulogan nin dakol na laen-laen na aksion.

An komun na Hebreong termino para sa “kamot” iyo an yadh; kun beses, an tataramon na kaph tinatradusir na “kamot,” alagad sa literal iyan nangangahulogan nin “palad.” (Job 22:30, nota sa ibaba) An parateng ginagamit na Griegong termino para sa “kamot” iyo an kheir.

Piguratibo Asin Simbolikong Pagkagamit

Kun beses ginagamit kaidto an kamot tanganing magrepresentar sa tawo mismo, arog kan pakiolay ni David ki Nabal na tawan sia nin kakanon: ‘Itao mo tabi an ano man na makua kan saimong kamot.’ (1 Samuel 25:8) Nanonongod man iyan kaidto sa pankagabsan na disposisyon o aktibidad nin saro (Genesis 16:12), o nangahulogan iyan kan saiyang responsibilidad na manimbag sa saiyang mga aksion.—Genesis 9:5; Ezequiel 3:18, 20.

An mga kamot kan mga saserdote pano nin mga atang ni Moises sa panahon kan pagbugtak sa sainda sa katongdan bilang kabtang kan seremonya na iinaandam sinda sa simbolikong paagi, ‘na pinapano an saindang mga kamot’ nin autoridad asin kapangyarihan para sa pagkasaserdote.—Levitico 8:25-27.

Inasegurar ni Jehova si Jacob na “ibubugtak [kan saiyang aki na si Jose] an saiyang kamot sa saimong mga mata,” an boot sabihon, ipipirong nia an mga mata ni Jacob pagkagadan kaini. (Genesis 46:4) An pribilehiong ini sa parate ginigibo kan panganay. Huli kaini, an mga tataramon na ini bako sanang nag-asegurar ki Jacob na an saiyang namomotan na aking si Jose danay na yaon sa kataed nia durante kan natatadang mga taon nin buhay kan gurang nang patriarka kundi minalataw na ihinula man kaini na an deretso kan panganay, na iwinara ni Ruben, ibabalyo ki Jose.

Sa simbolikong paagi sinasabi na ginagamit nin Dios an saiyang “kamot,” an boot sabihon, an saiyang ginagamit na kapangyarihan, sa paghaman nin gibohon; an pira kan siring na pangyayari iyo an: paglalang (Salmo 8:6; 102:25); paglaglag sa saiyang mga kaiwal (Isaias 25:10, 11); pagkalda sa saiyang banwaan (Exodo 7:4, 5); pagpaheling nin pabor asin kapangyarihan sa mga naghahanap sa saiya (Esdras 8:22); pagtao nin probisyon (Salmo 104:28; 145:16); asin pagtao nin tabang (Isaias 11:11). Sinabi ni Eliu na an mga makapangyarihan mahale “bakong huli sa kamot,” asin an gapo sa makahulang pangatorogan ni Nabucodonosor tinipak sa bukid “bakong paagi sa mga kamot”; sa lambang kaso an kahulogan iyo na an aksion nangyari, bakong paagi sa mga kamot nin tawo, kundi paagi sa kapangyarihan ni Jehova.—Job 34:1, 20; Daniel 2:34, 44, 45.

An ‘yaon sa, sa, o sa irarom kan kamot nin saro’ nangangahulogan na mapasairarom kan kapangyarihan o pagsakop kan sarong iyan (Genesis 9:2; 41:35; Job 2:6; 1 Pedro 5:6; ikomparar an Genesis 37:21), o puedeng mangahulogan iyan na “nasa kamot mo” o ‘nasa pangangataman nin saro’ (Genesis 16:6, ikomparar an The Twenty-Four Books of the Holy Scriptures; Genesis 42:37, ikomparar an Revised Standard Version; Lucas 23:46; Juan 10:28, 29). An “nakaitaas an kamot” nangangahulogan nin pagigin mapuersa, mapanggana (Exodo 14:8); an ‘pinakokosog an mga kamot’ nangangahulogan na tinatawan nin puersa o tinatawan asin inaandam (Esdras 1:6); ‘pinaluluya an mga kamot,’ pagpaluya kan sarig nin boot (Jeremias 38:4); ‘pagbugtak kan sadiring buhay nin saro sa saiyang kamot o palad,’ pagsapeligro kan saiyang buhay (1 Samuel 19:5; Job 13:14). An ‘pakiabrasa’ ginigibo kun nanunuga (Esdras 10:19) o kun nagtatao nin garantiya para sa iba (Talinhaga 6:1-3; 17:18; 22:26); an ‘paglaag kan kamot sa’ nangangahulogan nin paggibo (Deuteronomio 15:10, ikomparar an King James Version); ‘paglaag kan kamot nin saro sa mga rogaring nin iba,’ paghabon o salang paggamit kaiyan (Exodo 22:7, 8, 10, 11); an ‘malinig na mga kamot’ nangangahulogan nin pagigin daing sala (2 Samuel 22:21; ikomparar an Salmo 24:3, 4); ‘mga kamot na pano nin dugo,’ paggadan (Isaias 1:15; 59:3, 7); ‘pagtakop kan kamot sa ngoso,’ pagsilensio (Hokom 18:19); ‘palaylayon an mga kamot,’ panluluya nin boot (2 Cronica 15:7; helingon man an Isaias 35:3; Hebreo 12:12, 13); asin ‘pagbuka kan palad,’ pagigin matinao (Deuteronomio 15:11).

An “kadikit pang pagkurumo sa paghigda” nagbubunga nin kadukhaan sa hugakon. (Talinhaga 6:9-11) Ilinaladawan sia na biyong nanluluya tanganing haleon an saiyang kamot sa mangko sa bangkete tanganing ibalik iyan sa saiyang ngoso. (Talinhaga 26:15) An pabayang tawo “na nagtatrabahong may hugakon na kamot magigin dukha,” mantang an mahigos na kamot magtatao nin kayamanan.—Talinhaga 10:4.

 An ibang idiomatikong ekspresyon sa Hebreo na may koneksion sa kamot iyo an: ‘ibugtak an saimong kamot kaiba nin,’ na nangangahulogan na makikooperar sa, magin kakampi (Exodo 23:1; 1 Samuel 22:17); “paagi sa kamot ni” nangangahulogan na nasa paggiya ni (Exodo 38:21) o paagi ki (Exodo 4:13; Levitico 8:36; 10:11); ‘dai naaabot kan saiyang kamot,’ o ‘dai nagigibo kan saiyang kamot,’ kulang an saiyang (pinansial na) kabuhayan (Levitico 14:21); ‘kun ano an makukua kan saiyang kamot,’ an makakayanan nia (Bilang 6:21); ‘mga kamot nin espada,’ puersa nin espada (Job 5:20); ‘kamot kan dila,’ kapangyarihan kan dila (Talinhaga 18:21); ‘buhay kan saimong kamot,’ pakabalik kan saimong kosog (Isaias 57:10); ‘paggugom kan kamot’ sa tugang, an boot sabihon, magin gugom an kamot sa pagtabang sa saiya.—Deuteronomio 15:7, King James Version.

Sinabihan ni Jehova an mga Israelita na maninigong ibugkos ninda an saiyang tataramon “bilang tanda sa [saindang] kamot” (Deuteronomio 6:6-8; 11:18) asin na iinukit nia an Sion sa saiyang mga palad (Isaias 49:14-16), na nangangahulogan nin danay na paggirumdom asin atension. May kaagid na kahulogan, sinabihan ni Jehova an mga kapon na nangapot sa saiyang tipan na tatawan nia sinda sa saiyang harong nin “girumdoman” (o, lugar; sa literal, “kamot”). (Isaias 56:4, 5) Sinasabi kan Biblia na an mga parasamba sa Dios isinusurat sa saindang mga kamot, sa simbolikong paagi, an mga tataramon na, “Ki Jehova,” na sa siring nangangahulogan na sinda mga oripon nia. (Isaias 44:5) Sa kaparehong paagi an “tanda” kan “mabangis na hayop” sa toong kamot nagsisimbolisar sa pagtao nin saro nin atension, debosyon, asin aktibong suporta sa “mabangis na hayop” asin sa “ladawan” kaiyan, kun paanong an mga kamot nin saro ginagamit sa pagtrabaho para sa pinaglilingkodan nia.—Kapahayagan 13:16, 17; 14:9, 10; 20:4.

Pagdoon nin mga Kamot

Apuera sa pagkapot sana, an mga kamot idinodoon sa sarong tawo o bagay para sa manlaenlaen na katuyohan. Minsan siring, an pankagabsan na kahulogan kan aktong ini iyo an pagdesignar, pagtokdo sa sarong tawo o bagay bilang pagmidbid, o pagrekonoser, sa sarong paagi. Durante kan seremonya sa pagbugtak sa katongdan kan pagkasaserdote, idinoon ni Aaron asin kan saiyang mga aking lalaki an saindang mga kamot sa payo kan toro asin kan duwang lalaking karnero na iaatang, na paagi kaiyan rinerekonoser na an mga hayop na ini iinaatang para sa sainda huli sa saindang pagigin mga saserdote ni Jehova Dios. (Exodo 29:10, 15, 19; Levitico 8:14, 18, 22) Kan ninonombrahan si Josue bilang saiyang kasalihid segun sa pagboot nin Dios, idinoon ni Moises an kamot nia ki Josue, na bilang resulta kaiyan ‘napano kan espiritu nin kadonongan’ asin sa siring nakayang pangenotan nin tama an Israel. (Deuteronomio 34:9) Dinodoonan nin kamot an mga tawo kun pinipili sindang mag-ako nin bendisyon. (Genesis 48:14; Marcos 10:16) Idinuta, o idinoon, ni Jesu-Cristo an saiyang mga kamot sa nagkapirang tawo na pinaomayan nia. (Mateo 8:3; Marcos 6:5; Lucas 13:13) May mga pangyayari na an balaog na banal na espiritu itinatao paagi sa pagdodoon nin mga kamot kan mga apostol.—Gibo 8:14-20; 19:6.

Mga pagnombra sa paglilingkod. Sa Kristianong kongregasyon an mga pagnombra sa maygurang na mga lalaki sa mga posisyon o katongdan nin paninimbagan ginigibo man paagi sa pagdodoon nin mga kamot kan mga autorisadong gumibo kaiyan. (Gibo 6:6; 1 Timoteo 4:14) Huli sa magigin impluwensia kan siring na ninombrahan na mga lalaki asin sa halimbawa na ipapaheling ninda, sinadol ni apostol Pablo si Timoteo: “Dai ka noarin man magdoon kan saimong kamot nin padale sa siisay man; ni makikabtang man sa mga kasalan kan iba.” Nangangahulogan ini na dai magnombra nin lalaki na dai nguna kinokonsiderar an saiyang mga kualipikasyon, ta tibaad dai magibo nin tama kan lalaking iyan an mga obligasyon kan saiyang katongdan, asin sa siring mababasol man si Timoteo sa problemang ibubunga kaiyan.—1 Timoteo 5:22.

An Toong Kamot

An toong kamot ibinibilang na dakula an importansia, sa simbolikong paagi. Dai nagustohan ni Jose kan pagbalyohon ni Jacob an saiyang mga kamot tanganing ikadoon an too niang kamot ki Efraim, an nguhod na aki ni Jose. Alagad tinuyo ini ni Jacob, tanganing itao ki Efraim an mas marahay na bendisyon. (Genesis 48:13-20) An pagigin nasa toong kamot nin sarong namamahala nangangahulogan nin pagkaigwa kan pinakaimportanteng posisyon, ikaduwa sa namamahala mismo (Salmo 110:1; Gibo 7:55, 56; Roma 8:34; 1 Pedro 3:22), o nin posisyon na may pabor nia. (Mateo 25:33) Sa bisyon sa Kapahayagan sinasabing si Jesus may pitong bitoon kan pitong kongregasyon sa saiyang toong kamot. An boot sabihon, an gabos na grupong ini nin kamagurangan igwa kan saiyang pabor asin yaon sa irarom kan saiyang lubos na kontrol, kapangyarihan, asin paggiya.—Kapahayagan 1:16, 20; 2:1.

Kun kakapotan nin Dios an toong kamot nin saro pinakokosog nia an sarong iyan. (Salmo 73:23) Sa parate an toong kamot nin sarong parapakilaban iyo an nagkakapot nin espada, asin bako iyan protektado nin kalasag na yaon sa walang kamot. Kun siring, an sarong katood matindog o makikipaglaban sa may toong kamot nia bilang parasurog asin protektor. An kamugtakan na ini ginagamit sa piguratibong pagtaram mapadapit sa pagtabang asin pagprotehir nin Dios sa mga naglilingkod sa saiya.—Salmo 16:8; 109:30, 31; 110:5; 121:5.

An kagsurat kan Eclesiastes nagsasabi: “An puso kan madonong yaon sa saiyang toong kamot, alagad an puso kan lolong yaon sa saiyang walang kamot.” Sa ibang pagtaram, an inklinasyon kan madonong pasiring sa marahay, paborableng dalan, alagad an inklinasyon kan lolong pasiring sa maraot na dalan.—Eclesiastes 10:2.