An Banwaan nin Dios Dapat na Mamoot sa Kabootan

“Anong balos an hinahagad sa saimo ni Jehova kundi na gumibo ka nin hustisya asin mamoot sa kabootan asin na magin hababa an boot sa paglakaw sa kaibahan kan saimong Dios?”​—MIQUEAS 6:8.

1, 2. (a) Taano ta dai niato maninigong ipagngalas na inaasahan ni Jehova an saiyang banwaan na magpaheling nin kabootan? (b) Anong mga hapot mapadapit sa kabootan an maninigo niatong estudyaran?

SI Jehova Dios nin kabootan. (Roma 2:4; 11:22) Siertong inapresyar nanggad kan enot na mag-agom, si Adan asin Eva, an katunayan na iyan! Sa tatamnan nin Eden, napapalibotan sinda nin naheheling na mga linalang na nagtao nin ebidensia kan kabootan nin Dios sa mga tawo, na maoogma kaiyan. Asin an Dios padagos na nagin maboot sa gabos, dawa sa daing utang na boot asin maraot na mga tawo.

² Huling ginibo sa ladawan nin Dios, an mga tawo igwa nin kapasidad na ipabanaag an diosnon na mga kualidad. (Genesis 1:26) Bakong makangangalas, inaasahan kita ni Jehova na magpaheling nin kabootan. Siring kan sinasabi sa Miqueas 6:​8, an banwaan nin Dios dapat na “mamoot sa kabootan.” Alagad ano an kabootan? Paano iyan konektado sa iba pang diosnon na kualidad? Mantang an mga tawo may kakayahan na magpaheling nin kabootan, taano ta grabe karingis asin kadaing herak na lugar an kinaban? Taano ta kita bilang mga Kristiano maninigong magmaigot na magpaheling nin kabootan sa satong pagtratar sa iba?

Ano an Kabootan?

3. Paano nindo tatawan nin kahulogan an kabootan?

³ An kabootan ipinaheheling paagi sa pagkaigwa nin aktibong interes sa kapakanan nin iba. Ipinaheheling iyan paagi sa matinabang na mga gibo asin makonsiderasyon na mga tataramon. An pagigin maboot nangangahulogan nin paggibo nin marahay imbes na paggibo nin ano man na nakararaot. An tawong maboot makikatood, malomoy an boot, madinamayon, asin maugayon. Sia may matinao asin makonsiderasyon na aktitud sa iba. Sinadol ni apostol Pablo an mga Kristiano: “Isolog nindo an mamomoton na mga pagmate nin pagdamay, kabootan, kababaan nin isip, kahoyoan, asin pakatios.” (Colosas 3:12) Kun siring, an kabootan kabtang kan piguratibong gubing nin lambang tunay na Kristiano.

4. Paano nangenot si Jehova sa pagpaheling nin kabootan sa katawohan?

⁴ Si Jehova Dios an nangenot sa pagpaheling nin kabootan. Arog kan sabi ni Pablo, kan ‘mahayag an kabootan asin pagkamoot sa tawo kan satong Paraligtas, an Dios,’ “ilinigtas nia kita paagi sa paghugas na nagdara sa sato sa buhay asin paagi sa paggibo sa satong bago huli sa banal na espiritu.” (Tito 3:​4, 5) ‘Hinuhugasan,’ o linilinigan, nin Dios an linahidan na mga Kristiano sa dugo ni Jesus, na iinaaplikar an merito kan atang na pantubos ni Cristo para sa sainda. Ginigibo man sindang bago paagi sa banal na espiritu, na nagigin “bagong linalang” bilang mga aki nin Dios na pinaniaki nin espiritu. (2 Corinto 5:17) Dugang pa, an kabootan asin pagkamoot nin Dios nakakaabot sa “sarong dakulang kadaklan,” na ‘naghugas kan saindang mga gubing asin pinaputi iyan sa dugo kan Kordero.’​—Kapahayagan 7:​9, 14; 1 Juan 2:​1, 2.

5. Taano ta maninigong magpaheling nin kabootan an mga ginigiyahan kan espiritu nin Dios?

⁵ An kabootan kabtang man kan mga bunga kan banal na espiritu, o puersa aktiba, nin Dios. Si Pablo nagsabi: “An mga bunga kan espiritu iyo an pagkamoot, kagayagayahan, katoninongan, pakatios, kabootan, karahayan, pagtubod, kahoyoan, pagpopogol sa sadiri. Tumang sa mga siring dai nin ley.” (Galacia 5:​22, 23) Kaya, kun siring, bako daw na maninigong magpaheling nin kabootan sa iba an mga ginigiyahan kan espiritu nin Dios?

An Tunay na Kabootan Bakong Kaluyahan

6. Noarin sarong kaluyahan an kabootan, asin taano?

⁶ An nagkapira ibinibilang na kaluyahan an  kabootan. Iniisip ninda na an saro dapat na magin matagas an boot, daing modo pa ngani kun beses, tanganing maheling kan iba an saiyang kakosogan. Pero an totoo, kaipuhan an tunay na kakosogan tangani na magin tunay na maboot asin malikayan an pagpaheling nin napasalang kabootan. Huling an tunay na kabootan kabtang kan mga bunga kan espiritu nin Dios, dai iyan puedeng magin maluya asin nakikipagkompromiso sa salang gawe-gawe. Sa ibong na lado, an napasalang kabootan sarong kaluyahan na nagpapangyari sa saro na konsintehon an salang gibo.

7. (a) Paano nagin haluag si Eli? (b) Taano ta dapat na magmaan an kamagurangan sa pagpaheling nin napasalang kabootan?

⁷ Halimbawa, isipon nindo an halangkaw na saserdote sa Israel na si Eli. Haluag sia sa pagdisiplina sa saiyang mga aki, si Ofni asin Fineas, na nangenot sa mga seremonya bilang mga saserdote sa tabernakulo. Huling dai nakontento sa kabtang nin atang na itinao sa sainda kan Ley nin Dios, isinugo ninda an sarong katabang na humagad nin dai pa lutong karne sa sarong nagdodolot bago mapaaso sa altar an taba kan dolot. An mga aki ni Eli nagkaigwa man nin inmoral na pakikidorog sa mga babae na naglilingkod sa tata kan tabernakulo. Minsan siring, imbes na haleon sa katongdan si Ofni asin Fineas, sinaway sana sinda nin maluway ni Eli. (1 Samuel 2:12-29) Bakong makangangalas na “an tataramon hale ki Jehova nagin bihira kan mga aldaw na idto”! (1 Samuel 3:1) An Kristianong kamagurangan dapat na mag-ingat na dai magpadara sa pagpaheling nin napasalang kabootan sa mga paragibo nin sala na puedeng magsapeligro sa espirituwalidad nin sarong kongregasyon. An tunay na kabootan bakong buta sa maraot na mga tataramon asin gibo na minalapas sa mga pamantayan nin Dios.

8. Paano ipinaheling ni Jesus an tunay na kabootan?

⁸ An satong Arogan, si Jesu-Cristo, nungkang nagkasala nin pagpaheling nin napasalang kabootan. Sia an mismong personipikasyon nin tunay na kabootan. Halimbawa, ‘naherak sia sa mga tawo huli ta sinda naanitan asin nagkakaralagalag siring sa mga karnero na mayong pastor.’ An mga tawong sadiosan an puso dai nag-alangan na rumani ki Jesus, na dinadara pa ngani sa saiya an saindang saradit na aki. Isip-isipa nindo an kabootan asin pagkaherak na ipinaheling nia kan “kinugos nia an mga aki asin pinonan na bendisyonan sinda.” (Mateo 9:36; Marcos 10:13-16) Minsan ngani maboot si Jesus, sia marigon pa man giraray para sa tama sa pagheling kan saiyang langitnon na Ama. Nungkang kinonsinte ni Jesus an maraot; igwa sia kan tao nin Dios na kosog na idenunsiar an parasaginsagin na mga namomoon sa relihion. Siring kan sabi sa Mateo 23:13-26, makapira niang inotro an pagsabing: “Herak man sa saindo, mga eskriba asin Fariseo, mga parasaginsagin!”

An Kabootan Asin Iba Pang Diosnon na Kualidad

9. Paano konektado sa pakatios asin karahayan an kabootan?

⁹ An kabootan konektado sa iba pang kualidad na bunga kan espiritu nin Dios. Iyan nakalista sa pag-oltanan nin “pakatios” asin “karahayan.” Tunay nanggad, an saro na nagkukultibar nin kabootan ipinaheheling an kualidad na iyan paagi sa pagigin matinios. Mapasensia sia dawa sa mga bakong maboot. An kabootan konektado sa karahayan huli ta parate iyan na ipinaheheling sa matinabang na mga gibo para sa kapakinabangan nin iba. Kun beses, an termino sa Griego na ginagamit sa Biblia para sa “kabootan” puedeng itradusir na “karahayan.” An  pagpaheling kan ugaleng ini kan enot na mga Kristiano ikinangalas na marhay kan mga pagano kaya, segun ki Tertuliano, an mga parasunod ni Jesus inapod ninda na ‘mga tawong kompuesto nin kabootan.’

10. Paano magkakonektar an kabootan asin pagkamoot?

¹⁰ Magkakonektar an kabootan asin pagkamoot. Mapadapit sa saiyang mga parasunod, si Jesus nagsabi: “Paagi kaini an gabos makaaaram na kamo an sakong mga disipulo, kun kamo nagkakaminorootmootan.” (Juan 13:35) Asin mapadapit sa pagkamoot na ini, si Pablo nagsabi: “An pagkamoot matinios asin maboot.” (1 Corinto 13:4) An kabootan konektado man sa pagkamoot na yaon sa mga tataramon na “mamomoton na kabootan,” na parateng ginagamit sa Kasuratan. Kabootan ini na gikan sa maimbod na pagkamoot. An nombre sa Hebreo na trinadusir na “mamomoton na kabootan” bako sanang kapadangatan an kaiba. Iyan kabootan na mamomoton na nakikisumaro sa sarong pinanonongdan kaiyan sagkod na maotob an katuyohan kaiyan may koneksion sa pinanonongdan kaiyan. An mamomoton na kabootan, o maimbod na pagkamoot, ni Jehova ipinaheheling sa laen-laen na paagi. Halimbawa, iyan maheheling sa saiyang mga gibo nin pagliligtas asin pagprotehir.​—Salmo 6:4; 40:11; 143:12.

11. Anong garantiya an itinatao sa sato kan mamomoton na kabootan nin Dios?

¹¹ An mamomoton na kabootan ni Jehova nakadadagka sa mga tawo na rumani sa saiya. (Jeremias 31:3) Kun an fiel na mga lingkod nin Dios nagkakaipo nin pagliligtas o tabang, aram ninda na an saiyang mamomoton na kabootan talagang maimbod na pagkamoot. Dai sinda susudyaon kaiyan. Huli kaini, puede sindang mamibi na may pagtubod, arog kan salmista na nagsabi: “Kun para sa sako, ako nagtiwala sa saimong mamomoton na kabootan; maggayagaya logod an sakuyang puso sa saimong pagliligtas.” (Salmo 13:5) Huling maimbod an pagkamoot nin Dios, makapagtitiwala sa saiya nin lubos an saiyang mga lingkod. Igwa sinda kan garantiyang ini: “Dai pababayaan ni Jehova an saiyang banwaan, ni tatalikdan an saiyang sadiring mana.”​—Salmo 94:14.

Taano ta Maringison an Kinaban?

12. Kasuarin asin paano nagpoon an mapan-aping pamamahala?

¹² An simbag sa hapot na ini konektado sa nangyari sa tatamnan nin Eden. Sa kapinonan kan kasaysayan nin tawo, an sarong linalang na espiritu na nagin paslo asin maabhaw pinonan an sarong plano tanganing magin namamahala sa kinaban. Bilang resulta kan saiyang pakana, sia talagang nagin “namamahala sa kinaban na ini,” na tunay nanggad na mapan-aping marhay. (Juan 12:31) Sia inapod na Satanas na Diablo, an pangenot na paratumang sa Dios sagkod sa tawo. (Juan 8:44; Kapahayagan 12:9) An saiyang paslong pakana na mag-establisar nin pamamahala na karibal kan maboot na pamamahala ni Jehova nabuyagyag tolos pagkatapos na lalangon si Eva. Sa siring, an maraot na pamamahala nagpoon kan pilion ni Adan an dalan nin pagigin independiente sa pamamahala nin Dios, na biyong sinasayumahan an Saiyang kabootan. (Genesis 3:1-6) Imbes na magin tunay na independiente, an totoo si Adan asin Eva napasairarom kan paslo asin mapalangkaw na impluwensia kan Diablo, na nagin sakop kan saiyang pamamahala.

13-15. (a) Ano an nagkapira sa mga resulta kan pagsayuma sa matanos na pamamahala ni Jehova? (b) Taano ta daing herak na lugar an kinaban na ini?

¹³ Isipon nindo an nagkapira sa mga resulta. Si Adan asin Eva pinahale sa sarong kabtang kan daga na sarong paraiso. Nawara sinda sa sarong matubang na lugar na madaling makakua nin nakararahay sa salud na mga pananom saka prutas asin namugtak sa masakit na situwasyon sa luwas kan tatamnan nin Eden. An Dios nagsabi ki Adan: “Huli ta ika naghinanyog sa tingog kan saimong agom na babae asin nagkakan hale sa kahoy na may labot dian ako nagboot kaini sa saimo, ‘Dai ka magkakan kaiyan,’ sumpaon an daga huli sa saimo. Sa kolog makakan ka kan bunga kaiyan sa gabos na aldaw kan saimong buhay. Asin mga tonok saka binit an itutubo kaiyan para sa saimo.” An pagsumpa sa daga nangahulogan na an pagkultibar kaiyan magigin masakiton na ngonyan. An mga epekto kan isinumpang daga, kaiba an mga tonok asin binit kaiyan, namatean na gayo kan mga gikan ni Adan kaya naunabihan kan ama ni Noe, si Lamec, an dapit sa ‘kolog kan saindang mga kamot na bunga kan daga na sinumpa ni Jehova.’​—Genesis 3:17-19; 5:29.

¹⁴ Irinibay man ni Adan asin Eva an katrangkilohan sa kasakitan. An Dios nagsabi ki Eva: “Dudugangan kong gayo an kolog kan saimong pagbabados;  sa sakit ika mangangaki, asin an saimong paghimuyawot magigin para sa saimong agom na lalaki, asin sia madominar sa saimo.” Kan huri, ginibo ni Cain, an panganay ni Adan asin Eva, an maringis na akto nin paggadan sa tugang niang si Abel.​—Genesis 3:16; 4:8.

¹⁵ “An bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot,” an sinabi ni apostol Juan. (1 Juan 5:19) Arog kan namamahala dian, an kinaban ngonyan nagpapaheling nin maraot na mga ugale na kabale an kapasloan asin kapalangkawan. Bakong makangangalas na iyan pano nin pagkadaing herak asin karingisan! Alagad dai iyan pirmeng magigin siring. Seseguradohon ni Jehova na mangibabaw sa pagsakop kan saiyang Kahadean an kabootan asin pagkaherak, imbes na pagkadaing herak asin karingisan.

Mangingibabaw an Kabootan sa Irarom kan Kahadean nin Dios

16. Taano ta mamimidbid sa kabootan an pamamahala nin Dios paagi ki Cristo Jesus, asin inoobligar kita kaini na gibohon an ano?

¹⁶ Hinahagad ni Jehova asin kan designadong Hade sa Saiyang Kahadean, si Cristo Jesus, na an saindang mga sakop mamidbid sa saindang kabootan. (Miqueas 6:8) Tinawan kita ni Jesu-Cristo nin patanaw sa ngapit kun paano mamimidbid sa kabootan an administrasyon na ipinaniwala sa saiya kan saiyang Ama. (Hebreo 1:3) Maririsa ini sa mga tataramon ni Jesus na nagbuyagyag sa falsong mga namomoon sa relihion, na pinagagabatan an mga tawo nin magabat na mga pasan. Sia nagsabi: “Madia kamo sa sako, kamo gabos na nagpapagal asin nagagabatan, asin pagiginhawahon ko kamo. Pasana nindo an sakong sakal asin makanood kamo sa sako, huli ta ako mahoyo asin may kababaan an puso, asin makakukua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag. Huli ta an sakong sakal maboot asin an sakong pasan magian.” (Mateo 11:28-30) An kadakol na namamahala sa kinaban, mga relihioso o iba pa, pinapanluluya an mga tawo paagi sa mapagal na mga pasan nin daing katapusan na mga reglamento asin mga trabaho na dai inaapresyar. Pero, an hinahagad ni Jesus sa saiyang mga parasunod nakakapanigo sa mga pangangaipo ninda asin abot kan kakayahan ninda. Saro nanggad na nakagiginhawa asin maboot na sakal! Bako daw na napahihiro kita na arogon sia sa pagpaheling nin kabootan sa iba?​—Juan 13:15.

17, 18. Taano ta makapagtitiwala kita na mapaheling nin kabootan an mga mamamahala kaiba ni Cristo sa langit asin an mga representante nia digdi sa daga?

¹⁷ An nakaaapod nin atension na sinabi ni Jesus sa saiyang mga apostol nagdodoon kun gurano kadakula an kalaenan kan pamamahala kan Kahadean nin Dios kisa pamamahala nin tawo. An Biblia nagsasabi: “Nagkaigwa man sinda [an mga disipulo] nin mainit na diriskutiran kun baga siisay sa sainda an garo baga pinakadakula. Alagad sia nagsabi sa sainda: ‘An mga hade kan mga nasyon nagpapakangkagurangnan ninda, asin an mga igwa nin autoridad sa sainda inaapod na mga Mapagbiyaya. Alagad kamo dai magigin siring. Kundi an pinakadakula sa saindo iyo an magin pinakanguhod, asin an namomoon bilang an naglilingkod. Huli ta siisay an orog na dakula, an saro na nakahilay sa lamesa o an sarong naglilingkod? Bako daw na an nakahilay sa lamesa? Alagad ako nasa  tanga nindo bilang an sarong naglilingkod.’”​—Lucas 22:24-27.

¹⁸ An mga namamahalang tawo naghihingoang patunayan an saindang kadakulaan paagi sa ‘pagpapakangkagurangnan’ sa mga tawo asin paagi sa paghihingoang magkamit nin haralangkaw na titulo, na garo baga an mga titulong iyan ginigibo sindang nakalalabi sa mga pinamamahalaan ninda. Alagad sinabi ni Jesus na an tunay na kadakulaan naggigikan sa paglilingkod sa iba​—na may kahigosan asin pagkadesididong naghihingoa na maglingkod. An gabos na mamamahalang kaiba ni Cristo sa langit o maglilingkod bilang mga representante nia digdi sa daga dapat na magmaigot na sunodon an saiyang halimbawa nin kapakumbabaan asin kabootan.

19, 20. (a) Paano ipinaheling ni Jesus kun sagkod saen an kabootan ni Jehova? (b) Paano niato maaarog si Jehova sa pagpaheling nin kabootan?

¹⁹ Helingon niato an iba pang mamomoton na hatol na itinao ni Jesus. Ipinaheheling kun sagkod saen an kabootan ni Jehova, si Jesus nagsabi: “Kun namomoot kamo sa mga namomoot sa saindo, ano an onra kaiyan sa saindo? Huli ta maski an mga parakasala namomoot sa mga namomoot sa sainda. Asin kun kamo naggigibo nin marahay sa mga naggigibo nin marahay sa saindo, ano man nanggad an onra kaiyan sa saindo? Maski an mga parakasala iyan man an ginigibo. Siring man, kun kamo magpautang na mayo nin interes sa mga linalaoman nindong may ikakabalos saindo, ano an onra kaiyan sa saindo? Minsan an mga parakasala nagpapautang na mayo nin interes sa mga parakasala tangani sindang makakua man nin siring na halaga. Kabaliktaran kaiyan, padagos na mamotan an saindong mga kaiwal asin maggibo nin marahay patin magpautang na mayo nin interes, na dai naglalaom sa ano man na balos; asin an saindong balos magigin dakula, asin kamo magigin mga aki kan Kaharohalangkawe, huli ta sia maboot sa mga daing utang na boot asin maraot. Padagos kamong magin maheherakon, kun paanong an saindong Ama maheherakon.”​—Lucas 6:32-36.

²⁰ An diosnon na kabootan bakong paslo. Iyan dai naghahagad nin ano man asin dai naghahalat nin balos. May kabootan na “pinasisirang [ni Jehova] an saiyang saldang sa mga maraot asin sa marahay asin pinapaoranan nia an mga matanos asin bakong matanos.” (Mateo 5:43-45; Gibo 14:​16, 17) Bilang pag-arog sa satong langitnon na Ama, bako sanang dai niato ginigibohan nin maraot an mga daing utang na boot kundi ginigibohan niato sinda  nin marahay, dawa an mga minagawe bilang satong kaiwal. Paagi sa pagpaheling nin kabootan, ipinaheheling niato ki Jehova asin ki Jesus na mawot niatong mabuhay sa irarom kan Kahadean nin Dios, an panahon na an kabootan asin iba pang diosnon na kualidad mangingibabaw sa gabos na relasyon nin tawo.

Taano ta Dapat Magpaheling nin Kabootan?

21, 22. Taano ta maninigo kitang magpaheling nin kabootan?

²¹ Para sa sarong tunay na Kristiano, an pagpaheling nin kabootan nangorognang mahalaga. Ebidensia iyan na naghihiro sa sato an espiritu nin Dios. Dugang pa, kun ipinaheheling niato an tunay na kabootan, inaarog niato si Jehova Dios asin si Cristo Jesus. An kabootan saro man na kahagadan para sa magigin mga sakop kan Kahadean nin Dios. Kun siring, dapat kitang mamoot sa kabootan asin makanood na ipaheling iyan.

²² Ano an nagkapirang praktikal na paagi na ikapaheheling niato an kabootan sa satong pangaroaldaw na buhay? Totokaron kan sunod na artikulo an temang iyan.

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an kabootan?

• Taano ta maringis asin daing herak na lugar an kinaban?

• Paano niato naaaraman na mangingibabaw an kabootan sa irarom kan pamamahala nin Dios?

• Taano an pagpaheling nin kabootan ta importante para sa mga nagmamawot na mabuhay sa irarom kan Kahadean nin Dios?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 13]

An Kristianong kamagurangan nagmamaigot na magin maboot sa pagtratar sa aripompon

[Ritrato sa pahina 15]

Makakasarig sa mamomoton na kabootan ni Jehova an saiyang mga lingkod sa masakit na mga panahon

[Mga Ritrato sa pahina 16]

May kabootan na pinasisirang ni Jehova an saldang sa asin pinaooranan an gabos na tawo