Dumiretso sa laog

Dumiretso sa mga laog

Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Taano ta tinogotan ni David, sarong maimbod na lingkod ni Jehova, an saiyang agom na si Mical na magkaigwa nin imahen na terafim, o idolo, siring kan sinabi sa 1 Samuel 19:​12, 13?

Enot, estudyaran niato sa halipot an konteksto. Kan mabaretaan kan agom ni David an pakana ni Hadeng Saul na gadanon si David, ini tolos na huminiro. An Biblia nagsasabi: “Pinahilig ni Mical si David sa bintana, tanganing makahale ini asin makadalagan parayo asin makadulag. Dangan kinua ni Mical an imahen na terafim [na minalataw na pareho kadakula asin kakorte nin tawo] asin ibinugtak nia iyan sa higdaan, asin sarong kulbong na tela nin balukag nin kanding an ibinugtak nia sa namumugtakan kan saiyang payo, pagkatapos tinakopan nia idto nin gubing.” Kan dumatong an mga mensahero ni Saul tanganing dakopon si David, sinabi sainda ni Mical: “May helang sia.” Nakaatraso sa oras an estratehiyang ini, asin si David nagin mapanggana sa saiyang pagdulag.​—1 Samuel 19:11-16.

An arkeolohikong mga diskobremiento nagsusuherir na kan suanoy na mga panahon, sinasaray an mga imahen na terafim bako sanang tanganing gamiton sa relihiosong paagi kundi siring man para sa legal na mga dahelan. Kun paanong an mga titulo asin nasusurat na mga testamento nagdedeterminar kan mga deretso sa pamana ngonyan, siring man kaiyan an mga imahen na terafim kan suanoy. Minalataw na an pagkaigwa nin terafim puedeng, sa nagkapirang kamugtakan, magtao nin deretso sa manugang na lalaki na mapasaiya an daga kan saiyang nagadan na panugangan na lalaki. Tibaad ini an dahelan kun taano ta, sa sarong mas naenot na pangyayari, kinua ni Raquel an mga imahen na terafim kan saiyang ama asin kun taano ta desididong marhay an ama nia na bawion an mga ini. Sa pangyayaring iyan, dai aram kan agom ni Raquel, si Jacob, an ginibo kan saiyang agom na babae.​—Genesis 31:14-34.

Kan an mga Israelita magin sarong nasyon, inako ninda an Sampulong Togon, na sa ikaduwang togon kaiyan espesipikong ipinangangalad an paggibo nin mga idolo. (Exodo 20:​4, 5) Kan huri, naunabihan ni propeta Samuel an ley na ini kan nakikipag-olay ki Hadeng Saul. Sia nagsabi: “An pagrebelde siring man sana sa kasalan nin pagtoodtood, asin an pangahas na pangengenotan siring man sana sa paggamit nin misteryosong kapangyarihan asin nin terafim.” (1 Samuel 15:23) Sa dahelan na ini, harayo nanggad an posibilidad na ginagamit an terafim sa mga katuyohan may labot sa pamana sa Israel. Minsan siring, an suanoy na klaseng ini nin Judiong superstisyon minalataw na ipinadagos sa nagkapirang pamilya nin mga Israelita. (Hokom 17:​5, 6; 2 Hade 23:24) An bagay na si Mical nagsaray nin imahen na terafim kaiba kan mga rogaring nia nagsusuherir na an saiyang puso bakong bilog para ki Jehova. Dai aram ni David an manongod sa imahen na terafim ni tinogotan nia iyan huli ta si Mical aki ni Hadeng Saul.

An pagmansay ni David sa eksklusibong debosyon ki Jehova ipinapahayag sa mga tataramon na: “Si Jehova dakula asin dapat na gayong omawon, asin sia dapat na katakotan nin orog kisa gabos na iba pang dios. Huli ta an gabos na dios kan mga banwaan daing kamanungdanan na dios. Kun dapit ki Jehova, sia an naggibo kan kalangitan.”​—1 Cronica 16:​25, 26.

[Ritrato sa pahina 29]

An ikaduwa sa Sampulong Togon ipinangalad an paggibo nin mga idolo, arog kan terafim na ipinapaheling digdi

[Credit Line]

Hale sa librong The Holy Land, Tomo II, 1859