Bareta kan mga Parabalangibog kan Kahadean

Ginirumdom an “Nalingawan Nang mga Biktima”

SA KAPINONAN kan 2001, si Haykaz, sarong 15 anyos na Saksi ni Jehova, nagpasyar sa “Nalingawan Nang mga Biktima,” sarong eksibit sa Bern, Switzerland, na manongod sa paglamag kan Nazi sa mga Saksi ni Jehova. Sa katapusan kan saiyang pagpasyar, nagsabi si Haykaz: “Nadangog ko na an bakong makatawo na tratamiento asin pagdusa na naeksperyensiahan kan mga Saksi ni Jehova sa irarom kan rehimen kan Nazi, alagad ini an kaenot-enoteng pakaheling ko nin tunay na mga dokumento asin mga retrato kan panahon na idto. An mga paheling, mga report kan mga nakaheling mismo, asin mga komento kan mga historyador na nasa eksibit nagkaigwa nin hararom na epekto sa sakong isip asin puso.”

Paghaloyhaloy, kan asignaran si Haykaz na sumurat nin sarong report sa saiyang klase na nasa ultimo anyo sa haiskul, pinili nia an tema na “Mga Saksi ni Jehova​—An Nalingawan Nang mga Biktima kan Nazismo.” Nag-oyon an saiyang maestra sa tema alagad sinabihan si Haykaz na kaipuhan na iiba nia an sekular na babasahon sa saiyang mga reperensia. Maogmang nag-oyon si Haykaz. “Nagsurat ako nin sarong sumaryo kan nagkapirang libro na rinepaso ko manongod sa mga Saksi ni Jehova durante kan kapanahonan nin Nazi. Isinaysay ko man an personal kong impresyon sa eksibit na ‘Nalingawan Nang mga Biktima.’ Kaiba sa 43-pahinang report an mga ilustrasyon asin retrato.”

Kan Nobyembre 2002, iprinesentar ni Haykaz an saiyang report sa mga kaklase, mga maestra, pamilya, asin mga amigo. Pagkatapos, nagkaigwa nin hapot-simbagan, na nagtao sa saiya nin oportunidad na ipaliwanag an saiyang basado sa Biblia na mga tinutubod. Kan an sarong daragita na kabilang sa mga nagdadangog maghapot kun taano ta pinili nia an topikong ini, ipinaliwanag ni Haykaz na an dakol na libro nin kasaysayan dai nagsasambit sa Mga Saksi ni Jehova asin na gusto nia na maaraman kan mga tawo kun paanong may kosog nin boot na idinepensa kan mga Saksi an saindang Kristianong pagtubod. Ano an nagin resulta kan saiyang presentasyon?

“Nagngalas an sakong mga kaeskuela,” an sabi ni Haykaz. “Dai ninda aram na madahas na pinaglamag an mga Saksi ni Jehova bilang sarong grupo. Siring man, dakol an dai nakakaaram na an mga Saksing nabilanggo sa mga kampo de konsentrasyon kan Nazi igwa nin espesyal na identipikasyon​—sarong lilang triangulo.”

Pakatapos kan saiyang presentasyon, nagkaigwa si Haykaz nin dugang pang mga oportunidad na magtaram sa saiyang mga kaklase asin na ipakipag-olay an basado sa Bibliang paninindogan kan mga Saksi sa pag-ineksion nin dugo, inomon na de alkohol, asin moral na gawe-gawe. “Mayo sa sakong mga kaeskuela an nag-olog-olog o nagtuyatuya sa sako,” an sabi ni Haykaz. Dugang pa, an saiyang report nakasaray na ngonyan sa libreriya kan eskuelahan. Makakatabang iyan na seguradohon na dai malilingawan an makosog an boot na paninindogan kan mga Saksi ni Jehova.