An Kagayonan kan mga Linalang ni Jehova

“An Abundang Kayamanan kan Kadagatan”

SA PAGSOLNOP kan saldang pinapahiro kan maluway na huyop nin doros an dagat, asin suabeng minaapwak an mga alon sa baybayon. An nakakapakalmang tanog kan alon igwa nin mapuersang pan-akit sa dakol na nagbuburunyog sa gilid nin dagat tanganing magpahingalo asin magin trangkilo. *

Rinibong kilometro nin mga baybayon na arog kaiyan an nakapalibot sa bilog na daga. An pirmeng nagbabagong linderos kan baybayon asin tubig nagtatanda kan sagkodan kan sakop kan dagat. Dinisenyo iyan kan Kaglalang na siring kaiyan. Nagtataram dapit sa saiya man sana, sinabi nin Dios na sia an “nagbugtak kan baybayon bilang sagkodan kan dagat.” Idinugang nia: “Minsan minaapwak an mga alon kaiyan, dai iyan manggagana; asin minsan magribok iyan, dai pa man giraray iyan makakalampas dian.”​—Jeremias 5:22; Job 38:8; Salmo 33:7.

Sa satong planeta tunay nanggad na mas mahiwas an natatakopan nin tubig, na mayong kapareho sa sistema solar. Labing 70 porsiento kan globo an natatakopan nin tubig. Kan inaandam ni Jehova an daga tanganing istaran nin tawo, sia nagboot: “Magsararo an mga tubig na yaon sa ibaba kan kalangitan sa sarong lugar asin tumunga an mamarang daga.” Asin iyan an “nangyari.” Idinugang pa kan pagkasaysay: “Nagpoon na apodon nin Dios na Daga an marang daga, alagad an nagkatiripon na tubig inapod niang Dagat. Dugang pa, naheling nin Dios na iyan marahay.” (Genesis 1:​9, 10) Ano an nahaman huli sa pagkaigwa nin kadagatan?

Sa dakol na pambihirang paagi, an tubig kan kadagatan dinisenyo tanganing susteniran an buhay. Halimbawa, an tubig may kakayahan na magtipon nin init. Huli kaini, an kadagatan garo dakulaon na tiponan nin init, na nagkokontrol sa grabeng lipot kun tiglipot.

An tubig may saro pang kakayahan na nagsusustenir sa buhay. Orog sa arin man na ibang likido, pasil sanang tunawon kaiyan an ibang kemikal na bagay. Mantang an mga proseso na may koneksion sa buhay nagigin posible paagi sa kemikal na mga reaksion, an tubig kaipuhan tanganing matunaw an nagkakaigwa nin reaksion na mga kemikal asin pagsararoon an mga molekula kaiyan. Dakol na kemikal na bagay na yaon sa buhay na mga tisyu an igwa nin tubig. Nagkokomento an librong The Sea: “An gabos na klase nin buhay nangangaipo nin tubig​—na sa katapustapusi mahale sa kadagatan, dawa para sa mga tinanom asin hayop na nabubuhay sa daga.”

An kadagatan sa daga may importante man na kabtang sa paglinig sa atmospera. An saradit na pananom asin hayop sa kadagatan nag-aako nin carbon dioxide asin nagpapaluwas nin oksiheno. Oyon sa sarong parasiyasat, “70 porsiento kan oksiheno na idinudugang sa atmospera kada taon hale sa saradit na pananom asin hayop sa dagat.”

An kadagatan nagtatao man nin natural na mga bolong sa helang. Sa laog nin dakol na siglo, ginagamit na pambolong an mga bagay na kinua sa sira. An lana hale sa katoy kan sirang cod haloyon nang ginagamit nin tawo. Mas bago pa sana, an mga kemikal hale sa sira asin iba pang linalang sa dagat ginagamit na pambolong sa hapo asin panlaban sa mga virus asin kanser.

Hiningoang kalkulohon an pinansial na halaga kan mga produkto asin pakinabang na nakukua sa dagat. Mantang mayo nin posibleng makukuang eksaktong resulta, kinalkulo kan mga  parasiyasat na haros dos-tersio kan halaga kan nakukuang mga pakinabang sa lakop sa globong sistema nin ekolohiya hale sa kadagatan. Pinapatunayan kaini an katotoohan na an mga dagat linalang na may katuyohan​—susteniran asin suportaran an buhay. Kaoyon nanggad ini kan inaapod kan Biblia na “an abundang kayamanan kan kadagatan”!​—Deuteronomio 33:19.

Napapamuraway si Jehova bilang an Kaharohalangkaweng Kagdisenyo asin Kaggibo kan kayamanan na ini. Napahiro si Nehemias na omawon sia sa minasunod na mga tataramon: “Ika sana si Jehova; ika mismo an naggibo kan kalangitan, . . . an mga dagat asin an gabos na yaon dian; patin pinapagdadanay mong buhay sinda gabos.”​—Nehemias 9:6.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon/Mga Ritrato sa pahina 9]

Tubig, Doros, Asin mga Alon

An tubig asin doros nagpapangyaring magkaigwa nin darakulaon na alon na minasalpok sa magapong mga kantil na may makosogon na ragubrob, arog kan ipinapaheling digdi sa California, sa Estados Unidos. An mga alon makangangalas na kabtang kan dagat poon pa kaidto, na nagpapaheling kan makangingirhat na puersa kaiyan. Iyan makangangalas man na pagirumdom kan kahangahangang kapangyarihan kan Kaglalang. Si Jehova an saro na “nagbabatay sa haralangkaw na alon kan dagat.” “Paagi sa saiyang kapangyarihan inukag nia an dagat, asin paagi sa saiyang pakasabot piniropiridaso nia an parasalakay.” (Job 9:8; 26:12) Tunay nanggad, “mas makosog sa hagobohob nin mahiwason na katubigan, an nakakagulat na darakulang alon sa dagat, si Jehova mamuraway sa kaitaasan.”​—Salmo 93:4.

Mga Eskulturang Baybay

Kun minsan an baybayon nagseserbing nasa likod na tanawon kan makangangalas na mga eskulturang baybay, arog kan mga buklod na baybay na maheheling digdi sa baybayon nin Namibia, sa timog Aprika. An doros an pangenot na puersa na nagtatao nin napapalaen na korte sa baybay. Mantang may mga buklod na baybay na garo saradit sanang buntok, an iba minaabot sa langkaw na 400 metros. An kadakoldakol na baybay na siring kaiyan nagtatabang sato na masabotan an ekspresyon sa Biblia na “mga baybay sa baybayon.” Ginagamit iyan tanganing iparisa an sarong bagay na dai mabilang, depisil na sokolon. (Genesis 22:17) Kita may pagkangirhat na paggalang sa Kaglalang, na nagdisenyo kan siring na madonong an pagkagibong mabaybay na depensa tumang sa mabagyong dagat.

[Ritrato sa pahina 9]

Pagsolnop nin saldang sa baybayon, an Bight of Biafra, sa Cameroon