Hanapon Nindo si Jehova, an Parasiyasat nin mga Puso

“Hanapon nindo ako, asin padagos kamong mabuhay.”​—AMOS 5:4.

1, 2. Ano an boot sabihon kun sinasabi kan Kasuratan na “hineheling [ni Jehova] kun ano an puso”?

SINABIHAN ni Jehova Dios si propeta Samuel: “An tawo nagheheling sa kun ano an naheheling kan mga mata; alagad kun manongod ki Jehova, hineheling nia kun ano an puso.” (1 Samuel 16:7) Paanong ‘hineheling ni Jehova kun ano an puso’?

² Sa Kasuratan, an puso pirmeng ginagamit sa piguratibong paagi tanganing magrepresentar sa kun ano an tawo sa laog​—an saiyang mga pagmawot, an saiyang mga kaisipan, an saiyang mga emosyon, asin an saiyang saboot. Kaya kun sinabi kan Biblia na hineheling nin Dios an puso, iyan nangangahulogan na an hineheling nia bako sanang an panluwas na itsura kundi nagkokonsentrar sia sa kun ano talaga an tawo sa laog.

Siniyasat nin Dios an Israel

3, 4. Segun sa Amos 6:4-6, ano an kamugtakan kaidto sa sampulong tribong kahadean nin Israel?

³ Mantang pinagmamasdan kan Parasiyasat nin mga puso an sampulong tribong kahadean nin Israel kan kaaldawan ni Amos, ano an naheling Nia? Nasasambitan kan Amos 6:4-6 an dapit sa mga tawo na “naghihirigda sa mga sopang marfil asin naghuhurantay sa saindang mga higdaan.” Sinda “nagkakarakan kan mga lalaking karnero gikan sa aripompon asin kan mga tarnera gikan sa pinatabang ogbon na mga baka.” An siring na mga tawo “naggibo  para sa saindang sadiri nin mga instrumento para sa pag-awit” asin “nag-iirinom sa mga mangko nin arak.”

⁴ Sa primero, tibaad garo baga magayon ining paghelingon. Mantang nasa mga harong na kompleto na sa gamit, an mga mayaman nag-oogma sa pinakamasiram na mga kakanon asin inomon patin naaaling kan pinakamagayon na mga instrumento sa musika. Igwa man sinda nin “mga sopang marfil.” An mga arkeologo nakakua nin kadakol na magayonon an pagkaukit na marfil sa Samaria, an kabiserang siudad kan kahadean nin Israel. (1 Hade 10:22) Posibleng marhay, an dakol kaini nakakabit sa mga muebles asin nakakalupkop sa mga lanob.

5. Taano ta naanggot an Dios sa mga Israelita kan kaaldawan ni Amos?

⁵ Naanggot daw si Jehova Dios na an mga Israelita namumuhay nin komportable, na nagkakakan nin masisiram na kakanon, nag-iinom nin suabeng arak, asin naghihinanyog sa magagayon na musika? Siempre dai! Total, sia abundang nagtatao kan mga bagay na iyan para sa ikakaogma nin tawo. (1 Timoteo 6:17) An ikinaanggot ni Jehova iyo an salang mga pagmawot kan banwaan, an maraot na kamugtakan kan saindang puso, an saindang daing galang na aktitud sa Dios, asin an saindang kawaran nin pagkamoot sa mga kapwa Israelita.

6. Ano an espirituwal na kamugtakan kan Israel durante kan panahon ni Amos?

⁶ May sorpresang naghahalat sa mga ‘naghuhurantay sa saindang mga higdaan, nagkakarakan kan mga lalaking karnero gikan sa aripompon, nag-iirinom nin arak, asin naggigibo nin mga instrumento para sa pag-awit.’ Hinapot an mga tawong idto: “Hinahale daw nindo sa saindong isip an kapahapahamak na aldaw?” Ikinapurisaw na marhay kutana ninda an mga kamugtakan sa Israel, alagad sinda “dai naghelang sa pagkapahamak ni Jose.” (Amos 6:3-6) Sa ibong kan prosperidad sa pagbuhay kan nasyon, naheling nin Dios na si Jose​—o an Israel​—nasa kapahapahamak na kamugtakan sa espirituwal. Pero, an banwaan daing labot na nagpapadagos sa saindang pan-aroaldaw na mga aktibidad. Dakol ngonyan an igwa nin kaparehong aktitud. Tibaad admitiron ninda na kita nabubuhay sa masakit na mga panahon, alagad sagkod na bako mismo sindang apektado, sinda daing pakiaram sa makamomondong kamugtakan nin iba asin dai nagpapaheling nin interes sa espirituwal na mga bagay.

An Israel​—Sarong Nasyon na Nagrururo an Kamugtakan

7. Ano an mangyayari kun dai himateon kan banwaan nin Israel an mga patanid nin Dios?

⁷ Ilinaladawan kan libro nin Amos an sarong nasyon na nagrururo an kamugtakan, apisar kan garo baga marahay na panluwas na kamugtakan kaiyan. Huli sa dai ninda paghimate sa mga patanid nin Dios asin dai pagtanos kan saindang pagmansay, papabayaan sinda ni Jehova sa saindang mga kaiwal.  Kukuanon sinda kan mga Asirio sa saindang magayonon na mga sopang marfil asin puersahan sindang dadarahon sa pagkabihag. Magigin bako nang komportable an saindang buhay!

8. Paano an Israel namugtak sa maraot na kamugtakan sa espirituwal?

⁸ Paano namugtak sa siring na kamugtakan an mga Israelita? An situwasyon na ini nagpoon kan 997 B.C.E., kan si Hadeng Salomon salidahan kan saiyang aki na si Roboam asin an sampulong tribo kan Israel suminuhay sa tribo ni Juda asin ni Benjamin. An enot na hade kan sampulong tribong kahadean nin Israel iyo si Jeroboam I, na “aki ni Nebat.” (1 Hade 11:26) Kinombensir ni Jeroboam an banwaan na sakop nia na masakit para sa sainda na magpasiring sa Jerusalem tanganing sumamba ki Jehova. Minsan siring, dai man talaga sia nagmamakolog sa ikakarahay kan banwaan. Imbes, hinihingoa niang protehiran an sadiri niang intereses. (1 Hade 12:26) Natatakot si Jeroboam na kun an mga Israelita padagos na mapasiring sa templo sa Jerusalem para sa taonan na mga kapiestahan tanganing magtaong onra ki Jehova, sa katapustapusi mabalik sa kahadean nin Juda an saindang kaimbodan. Sa paghingoang olangon ini, naggibo si Jeroboam nin duwang bulawan na ogbon na baka, saro sa Dan asin an saro pa sa Betel. Sa siring an pagsamba sa ogbon na baka an nagin relihion kan Estado sa kahadean nin Israel.​—2 Cronica 11:13-15.

9, 10. (a) Anong relihiosong mga selebrasyon an inareglo ni Hadeng Jeroboam I? (b) Paano minansay nin Dios an mga kapiestahan na ginibo sa Israel kan kaaldawan ni Hadeng Jeroboam II?

⁹ Hiningoa ni Jeroboam na gibohon na magin garo tunay an bagong relihion na iyan. Nag-organisar sia nin mga selebrasyon na medyo nakakaagid sa mga kapiestahan na ginigibo sa Jerusalem. Sa 1 Hade 12:​32, mababasa niato: “Si Jeroboam naggibo nin sarong kapiestahan kan ikawalong bulan kan ikakinseng aldaw kan bulan, kapareho kan kapiestahan na nasa Juda, tanganing makapagdolot sia sa ibabaw kan altar na ginibo nia sa Betel.”

¹⁰ Dai noarin man inoyonan ni Jehova an siring na falsong relihiosong mga kapiestahan. Lininaw nia nanggad iyan paagi ki Amos pakalihis nin labing sarong siglo durante kan paghade ni Jeroboam II, na nagin hade kan sampulong tribong kahadean nin Israel kaidtong mga 844 B.C.E. (Amos 1:1) Segun sa Amos 5:21-24, sinabi nin Dios: “Ikinakaongis ko, isinisikwal ko an saindong mga kapiestahan, asin dai ko paparongon an parong kan saindong solemneng katiriponan. Alagad kun magdodolot kamo sa sako nin bilog na mga dolot na tinotong, minsan pa sa saindong mga dolot na regalo dai ako makakanompong nin kaogmahan, asin sa saindong mga atang para sa pakikikabtang na mga pinataba dai ako maheling. Halea sako an ribok kan saimong mga awit; asin an magayon na tanog kan saimong mga instrumentong de kuerdas dai ko logod madangog. Asin pabolosa an hustisya arog nin katubigan, asin an katanosan arog nin sapa na pirmeng nagbobolos.”

Mga Kaagid sa Presenteng Panahon

11, 12. Ano an mga pagkakaagid kan pagsamba sa suanoy na Israel asin kan sa Kakristianohan?

¹¹ Malinaw nanggad, siniyasat ni Jehova an puso kan mga nakikikabtang sa mga kapiestahan sa Israel asin isinikwal nia an saindang mga selebrasyon asin mga dolot. Kaagid kaiyan ngonyan, isinisikwal nin Dios an paganong mga selebrasyon kan Kakristianohan, arog baga kan Pasko asin Pasko nin Pagkabuhay. Para sa mga nagsasamba ki Jehova, dai puedeng pag-ibanon an katanosan asin katampalasanan, dai puedeng mag-ibaiba an liwanag asin kadikloman.​—2 Corinto 6:14-16.

¹² Igwa nin iba pang pagkakapareho na maririsa sa pagsamba na isinasagibo kan mga Israelitang nagsasamba sa ogbon na baka asin sa pagsamba na manonompongan sa Kakristianohan. Minsan ngani inaako kan nagkapirang naghihingakong Kristiano an katotoohan kan Tataramon nin Dios, an pagsamba mismo kan Kakristianohan bakong motibado nin tunay na pagkamoot sa Dios. Ta kun iyo, nag-insistir kutana ini na sambahon si Jehova “sa espiritu asin katotoohan” huli ta iyan an klase nin pagsamba na nakakapaogma sa saiya. (Juan 4:24) Dugang pa, dai ‘pinapabolos kan Kakristianohan an hustisya arog nin katubigan, asin an katanosan arog nin sapa na pirmeng nagbobolos.’ Imbes, binabasangbasang sana kaini an moral na mga kahagadan nin Dios. Kinokonsinte kaini an pakikisaro asin iba pang grabeng mga kasalan patin inaaprobaran pa ngani kaini an pagpakasal nin mga homoseksuwal!

“Kamotan an Marahay”

13. Taano ta kaipuhan niatong sunodon an mga tataramon sa Amos 5:15?

¹³ Sa gabos na naghihimuyawot na sambahon si  Jehova sa inaakong paagi, sia nagsasabi: “Kaongisan an maraot, asin kamotan an marahay.” (Amos 5:15) An pagkamoot asin pagkaongis makosog na mga emosyon na naggigikan sa piguratibong puso. Huling an puso madaya, dapat na gibohon niato an bilog niatong makakaya tanganing ingatan iyan. (Talinhaga 4:23; Jeremias 17:9) Kun totogotan niato na tumalubo sa satong puso an salang mga kamawotan, tibaad magpoon kitang mamoot sa maraot asin maongis sa marahay. Asin kun isasagibo niato an mga kamawotan na iyan paagi sa paggibo nin kasalan, an gabos na kaigotan sa kinaban dai makakapabalik sa sato sa pabor nin Dios. Kun siring mamibi kita sa Dios na tabangan kitang “kaongisan an maraot, asin kamotan an marahay.”

14, 15. (a) Sa Israel, sairisay an mga kabilang sa mga naggigibo nin marahay, alagad paano tinatratar an nagkapira sa sainda? (b) Paano niato mapaparigon an boot kan mga nasa bilog na panahon na paglilingkod ngonyan?

¹⁴ Bakong gabos na Israelita kaidto naggigibo nin maraot sa pagheling ni Jehova. Halimbawa, si Oseas asin Amos ‘namoot sa marahay’ asin maimbod na naglingkod sa Dios bilang mga propeta. An iba naggibo nin kapanugaan bilang mga Nazareo. Durante kan panahon kan saindang pagka-Nazareo, dai sinda nag-iinom nin ano man na hale sa ubas, nangorogna an arak. (Bilang 6:1-4) Paano minansay kan ibang Israelita an pagigin mapagsakripisyo kan mga tawong iyan na naggigibo nin marahay? An nakakasustong simbag sa hapot na iyan naghahayag kan grabe nang pagruro kan nasyon sa espirituwal. An Amos 2:12 nagsasabi: “Pinagparatawan nindo nin arak na iinomon an mga Nazareo, asin pinagbotan nindo an mga propeta, na sinasabi: ‘Dai kamo maghula.’”

¹⁵ Kan maheling an maimbod na halimbawa kan mga Nazareo asin kan mga propeta, an mga Israelitang idto napasupog kutana asin napahiro kutanang bagohon an saindang pamumuhay. Imbes, daing pagkamoot na hiningoa nindang desganaron an mga maimbod na idto sa pagtao nin kamurawayan sa Dios. Dai niato noarin man pagsadolon an mga kapwa Kristiano na mga payunir, misyonero, nagbibiaheng mga paraataman, o mga miembro kan pamilyang Bethel na magpondo na sa saindang bilog na panahon na paglilingkod tangani sanang bumalik sa normal daang pamumuhay. Imbes, parigonon niato an boot ninda na ipadagos an saindang marahay na ginigibo!

16. Taano ta mas marahay an kamugtakan kan mga Israelita kan kaaldawan ni Moises kisa kan kaaldawan ni Amos?

¹⁶ Minsan ngani an dakol na Israelita namumuhay na kontento na sa materyal kan kaaldawan ni Amos, sinda “bakong mayaman sa Dios.” (Lucas 12:13-21) Mana sana an kinakan kan saindang mga apoon sa kaawagan sa laog nin 40 taon. Dai sinda nagkakakan kaidto nin mga baka na pinataba sa sabsaban o may kahugakan na naghuhurantay sa mga sopang marfil. Minsan siring, si Moises tama sanang nagsabi sa sainda: “Binendisyonan ka ni Jehova na saimong Dios sa gabos na gibo kan saimong kamot. . . . Sa laog nin kuarentang taon na ini nakaibahan mo si Jehova na saimong Dios. Dai ka nagkulang nin ano man.” (Deuteronomio 2:7) Iyo, an mga Israelita sa kaawagan pirmeng igwa kan mga bagay na kaipuhan talaga ninda. Orog sa gabos, yaon sainda an pagkamoot, proteksion, asin bendisyon nin Dios!

17. Taano ta dinara ni Jehova sa Dagang Panuga an enot na mga Israelita?

 ¹⁷ Ipinagirumdom ni Jehova sa mga katemporanyo ni Amos na dinara Nia an saindang mga apoon sa Dagang Panuga asin tinabangan nia sinda na haleon dian an gabos nindang kaiwal. (Amos 2:​9, 10) Alagad taano ta ilinuwas nin Dios sa Egipto an enot na mga Israelitang idto asin dinara sa dagang panuga? Tangani daw na sinda makapamuhay sa luho asin isikwal an saindang Kaglalang? Dai! Imbes, ginibo nia iyan tanganing magin posible na masamba ninda sia bilang banwaan na talingkas asin malinig sa espirituwal. Alagad an mga nag-eerok sa sampulong tribong kahadean nin Israel dai ikinaongis an maraot asin namoot sa marahay. Imbes, sinda nagtao nin kamurawayan sa kinortehan na mga imahen, bakong ki Jehova Dios. Kanigoan kamakasusupog!

Naningil si Jehova

18. Taano ta pinatalingkas kita ni Jehova sa espirituwal?

¹⁸ Dai iignorohon nin Dios an makasusupog na paggawe kan mga Israelita. Lininaw nia an saiyang punto de vista kan sabihon nia: “Sisingilon ko kamo para sa gabos nindong sala.” (Amos 3:2) An mga tataramon na iyan nakapagpapapensar sa sato manongod sa pagkakalda niato mismo hale sa kaoripnan sa Egipto sa presenteng aldaw, an maraot na sistemang ini nin mga bagay. Dai kita pinatalingkas ni Jehova sa espirituwal tangani na magibo niato an paslong mga pasohan. Imbes, ginibo nia ini tangani na kita odok sa pusong makapamuraway sa saiya bilang talingkas na banwaan na naggigibo nin malinig na pagsamba. Asin an balang saro sa sato maninimbag sa kun paano niato ginagamit an satong katalingkasan na tao nin Dios.​—Roma 14:12.

19. Segun sa Amos 4:​4, 5, ano an namotan kan kadaklan na Israelita?

¹⁹ Makamomondo ta an mapuersang mensahe na ipinahayag ni Amos dai hinimate kan kadaklan na nag-eerok sa Israel. Ibinuyagyag kan propeta an saindang may helang sa espirituwal na kamugtakan nin puso paagi sa mga tataramon na ini na nakasurat sa Amos 4:​4, 5: “Dumuman kamo sa Betel asin lumapas kamo. Sa Gilgal dayaday kamong maglapas, . . . huli ta siring kaiyan an pagkamoot nindo, O mga aki ni Israel.” An mga Israelita dai nakapatalubo nin tamang mga kamawotan. Dai ninda iningatan an saindang puso. Bilang resulta, an kadaklan sa sainda nagpoon na mamoot sa maraot asin maongis sa marahay. Dai nagbago an matagas an payo na mga parasambang idto sa ogbon na baka. Maniningil si Jehova, asin magagadan sinda sa saindang mga kasalan!

20. Paano mapagmamaigotan nin saro na gibohon an kaoyon kan Amos 5:4?

²⁰ Sierto nanggad na dai nagin madali para sa siisay man na nabuhay kan mga aldaw na idto sa Israel na magdanay na maimbod ki Jehova. Masakit na lumangoy pasabat sa sulog, sabi ngani, siring sa aram nanggad kan mga Kristiano ngonyan, mga hoben asin gurang. Pero, an pagkamoot sa Dios asin an pagmawot na paogmahon sia talagang nakamotibar sa nagkapirang Israelita na isagibo an tunay na pagsamba. Si Jehova nagpaabot sa sainda kan mainit na pangagda na nakasurat sa Amos 5:4: “Hanapon nindo ako, asin padagos kamong mabuhay.” Ngonyan, an Dios nagpapaheling man nin pagkaherak sa mga nagsosolsol asin naghahanap sa saiya paagi sa pagkua nin tamang kaaraman sa saiyang Tataramon dangan paggibo kan saiyang kabotan. Bakong madali an pagmamaigot na gibohon  ini, alagad an paggibo kaiyan minagiya pasiring sa buhay na daing katapusan.​—Juan 17:3.

Prosperidad sa Ibong nin Espirituwal na Tiggutom

21. Anong tiggutom an sinasapar kan mga dai nagsasagibo nin tunay na pagsamba?

²¹ Ano an naghahalat kaidto para sa mga dai nagsuportar sa tunay na pagsamba? Pinakamakuring klase nin tiggutom​—an espirituwal na tiggutom! “May mga aldaw na maabot,” sabi kan Soberanong Kagurangnan na Jehova, “asin mapadara ako nin tiggutom sa daga, sarong tiggutom, bakong sa tinapay, asin pagkapaha, bakong sa tubig, kundi sa pagdangog kan mga tataramon ni Jehova.” (Amos 8:11) An Kakristianohan grabe an pagsakit sa siring na espirituwal na tiggutom. Alagad naheheling kan mga tawong sadiosan an puso sa tahaw ninda an espirituwal na prosperidad kan banwaan nin Dios asin nagbuburunyog sinda sa organisasyon ni Jehova. Angay na ipinapaheling sa mga tataramon ni Jehova an pagkakalaen kan kamugtakan sa Kakristianohan asin kan kamugtakan sa tahaw kan tunay na mga Kristiano: “Uya! An sakong mga lingkod makarakan, alagad kamo magkakagurutom. Uya! An sakong mga lingkod mairinom, alagad kamo magkakaparaha. Uya! An sakong mga lingkod maggagayagaya, alagad kamo magkakasurupog.”​—Isaias 65:13.

22. Taano ta may dahelan kitang maggayagaya?

²² Bilang mga lingkod ni Jehova, personal daw niatong inaapresyar an espirituwal na mga probisyon asin bendisyon na yaon sa sato? Kun kita nag-aadal sa Biblia asin Kristianong mga publikasyon patin nag-aatender sa satong mga pagtiripon, mga asamblea, asin mga kombension, kita napapakurahaw nanggad sa kagayagayahan huli sa marahay na kamugtakan kan puso. Naggagayagaya kita huli sa malinaw na pakasabot niato sa Tataramon nin Dios, kaiba an ipinasabong nin Dios na hula ni Amos.

23. Ano an nakakamtan kan mga nagpapamuraway sa Dios?

²³ Para sa gabos na tawo na namomoot sa Dios asin gustong magtao nin kamurawayan sa saiya, an hula ni Amos igwa nin mensahe nin paglaom. Ano man an kamugtakan niato sa pagbuhay sa presente o ano man na mga pagbalo an kaipuhan niatong atubangon sa purisaw na kinaban na ini, kita na namomoot sa Dios nagkakamit kan mga bendisyon nin Dios asin kan pinakamasiram na espirituwal na kakanon. (Talinhaga 10:22; Mateo 24:45-47) Sa siring, an gabos na kamurawayan itao niato sa Dios, na abundang nagtatao kan gabos na bagay para sa satong kapakinabangan. Kun siring, logod na kita magin determinadong magtao sa saiya kan satong odok sa pusong pag-omaw sagkod lamang. Iyan an magigin magayagayang pribilehio niato kun hahanapon niato si Jehova, an Parasiyasat nin mga puso.

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an mga kamugtakan sa Israel kan kaaldawan ni Amos?

• An mga kamugtakan sa sampulong tribong kahadean nin Israel igwa nin anong mga kaagid sa presenteng aldaw?

• Anong ihinulang tiggutom an nangyayari ngonyan, alagad sairisay an dai apektado kaiyan?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mga Ritrato sa pahina 21]

An dakol na Israelita namuhay sa luho alagad dai nagkamit nin espirituwal na prosperidad

[Ritrato sa pahina 23]

Parigonon an boot kan bilog na panahon na mga lingkod na ipadagos an saindang marahay na ginigibo

[Mga Ritrato sa pahina 24, 25]

Mayo nin espirituwal na tiggutom sa tahaw kan maogmang banwaan ni Jehova