Si Cristo​—An Pinakasentro kan Hula

“An pagpatotoo ki Jesus iyo an nagpapasabong nin paghula.”​—KAPAHAYAGAN 19:10.

1, 2. (a) Magpoon kan 29 C.E., anong desisyon an napaatubang sa Israel? (b) Ano an kokonsideraron sa artikulong ini?

AN TAON 29 C.E. An Israel may kaogmahan na nag-oorolay-olay manongod sa ipinanugang Mesiyas. An ministeryo ni Juan na Bautisador nagpakosog sa pakamate nin pag-antisipar. (Lucas 3:15) Sinabi ni Juan na bako sia an Cristo. Imbes, nasasambitan si Jesus kan Nazaret, sia nagsabi: “Ako nagpatotoo na an sarong ini iyo an Aki nin Dios.” (Juan 1:​20, 34) Dai nahaloy, an mga kadaklan nagsurunod ki Jesus tanganing magdangog sa saiyang pagtotokdo asin tanganing paomayan nia.

² Kan suminunod na mga bulan, si Jehova nagtao nin kadakoldakol na patotoo may labot sa saiyang Aki. An mga nag-adal sa Kasuratan asin naobserbaran an mga gibo ni Jesus igwa nin masarig na basehan na magtubod sa saiya. Minsan siring, an katipan na banwaan nin Dios sa pankagabsan nagpaheling nin kawaran nin pagtubod. Medyo nagkapira sana an nagrekonoser na si Jesus iyo an Cristo, an Aki nin Dios. (Juan 6:​60-​69) Ano daw kutana an ginibo nindo kun buhay na kamo kaidto? Napahiro daw kutana kamo na akoon si Jesus bilang an Mesiyas asin nagin saiyang maimbod na parasunod? Konsiderara nindo an ebidensia manongod sa saiyang midbidan na itinao mismo ni Jesus kan sia akusaran nin paglapas sa Sabbath, asin mangnohon an suminunod na mga prueba na itinao nia tanganing pakosogon an pagtubod kan saiyang maimbod na mga disipulo.

Itinao Mismo ni Jesus an Ebidensia

3. Anong mga pangyayari an nagtulod ki Jesus tanganing magtao nin ebidensia manongod sa kun siisay sia?

³ Panahon kaidto nin Paskua kan 31 C.E. Si Jesus nasa Jerusalem. Pinaomayan pa sana nia an sarong lalaki na 38 taon nang may helang. Pero, pinaglamag si Jesus kan mga Judio huli sa paggibo kaini sa Sabbath. Sinahotan man sia ninda nin  paglanghad asin naghingoang gadanon sia huling inapod nia an Dios na saiyang Ama. (Juan 5:​1-9, 16-​18) An depensa na itinao ni Jesus para sa saiyang sadiri nag-aatubang nin tolong mapuersang pangangatanosan na makakakombensir sa siisay man na Judiong sadiosan an puso kun siisay man nanggad si Jesus.

4, 5. Ano an katuyohan kan ministeryo ni Juan, asin paano nia epektibong inotob iyan?

⁴ Enot, sinasambit ni Jesus an patotoo kan saiyang patienot na parabareta, si Juan na Bautisador, na nagsasabi: “Nagsugo kamo nin mga tawo ki Juan, asin sia nagpatotoo sa katotoohan. An tawong iyan sarong lampara na naglalaad asin nagliliwanag, asin sa halipot na panahon minawot nindong maggayagayang marhay sa saiyang liwanag.”​—Juan 5:​33, 35.

⁵ Si Juan na Bautisador nagin “sarong lampara na naglalaad asin nagliliwanag” huli ta bago kan bakong makatanosan na pagbilanggo sa saiya ni Herodes, inotob nia an sugo sa saiya nin Dios na andamon an dalan para sa Mesiyas. Si Juan nagsabi: “An dahelan kun taano ako ta nagdatong na nagbabautismo sa tubig iyo na tanganing [an Mesiyas] mahayag sa Israel. . . . Naheling ko an espiritu na naghihilig na garo salampati hale sa langit, asin iyan nagdanay sa saiya. Minsan ako dai nakakamidbid sa saiya, alagad an mismong Saro na nagsugo sa sako na magbautismo sa tubig nagsabi sa sako, ‘An siisay man na sa saiya maheling mong naghihilig an espiritu asin nagdadanay, ini iyo an nagbabautismo sa banal na espiritu.’ Asin iyan naheling ko, asin ako nagpatotoo na an sarong ini iyo an Aki nin Dios.” * (Juan 1:26-37) Espesipikong ipinamidbid ni Juan si Jesus bilang an Aki nin Dios​—an ipinanugang Mesiyas. Maliwanag na marhay an patotoo ni Juan kaya mga walong bulan pagkagadan nia, dakol na Judiong sadiosan an puso an nagtuga: “An dakol na sinabi ni Juan manongod sa tawong ini gabos totoo.”​—Juan 10:​41, 42.

6. Taano an mga gibo ni Jesus ta maninigong makakombensir kutana sa mga tawo na nasa saiya an pagsuportar nin Dios?

⁶ Sunod, ginagamit ni Jesus an saro pang pangangatanosan tanganing patunayan an saiyang kredensial bilang an Mesiyas. Sinambit nia an saiya mismong marahay na mga gibo bilang ebidensia kan pagsuportar nin Dios. “Igwa ako nin patotoo na mas dakula kisa kan ki Juan,” an sabi nia, “huli ta an mismong mga gibo na itinao sa sako nin sakong Ama na hamanon, an mga gibo mismo na sakong ginigibo, nagpapatotoo manongod sa sako na isinugo ako kan Ama.” (Juan 5:36) Dawa an mga kaiwal ni Jesus dai madedeharan an ebidensiang ini, na kaiba an kadakol na milagro. “Ano an satong gigibohon, huli ta an tawong ini naggigibo nin dakol na tanda?” an ihinapot nin nagkapira paghaloyhaloy. (Juan 11:47) Pero, may mga naghimate asin nagsabi: “Kun dumatong na an Cristo, dai sia magibo nin orog pang mga tanda kisa ginibo kan tawong ini, bako daw?” (Juan 7:31) Nasa marahayon na kamugtakan an mga naghihinanyog ki Jesus tanganing mamansayan an mga kualidad kan Ama na nasa Aki.​—Juan 14:9.

7. Paano an Hebreong Kasuratan nagpapatotoo manongod ki Jesus?

⁷ Ultimo, dinara ni Jesus an atension sa dai mapapahimutikan na patotoo. “An Kasuratan . . . mismo an nagpapatotoo dapit sa sako,” an sabi nia, na sinasabi pa: “Kun nagtubod kamo ki Moises matubod kamo sa sako, huli ta an sarong iyan nagsurat dapit sa sako.” (Juan 5:​39, 46) Siempre, saro sana si Moises sa dakol na saksi bago kan mga Kristiano na nagsurat manongod ki Cristo. Kaiba sa saindang mga isinurat an ginatos na hula asin detalyadong kasaysayan nin linahe, na an gabos na iyan nagtotokdo sa Mesiyas. (Lucas 3:​23-​38; 24:44-​46; Gibo 10:43) Asin kumusta man an Ley ni Moises? “An Ley nagin satong paratokdo na minagiya pasiring ki Cristo,” an surat ni apostol Pablo. (Galacia 3:24) Iyo, “an pagpatotoo ki Jesus iyo an nagpapasabong [o, iyo an bilog na inklinasyon, motibo, asin katuyohan] nin paghula.”​—Kapahayagan 19:10.

8. Taano an dakol na Judio ta dai nagtubod sa Mesiyas?

⁸ Dai daw kamo nakokombensir kan gabos na ebidensiang ini​—an malinaw na patotoo ni Juan, an mismong makapangyarihan na mga gibo asin diosnon na mga kualidad ni Jesus, asin an dakulaon na patotoo kan Kasuratan​—na si Jesus iyo an Mesiyas? An siisay man na igwa nin tunay na pagkamoot sa Dios asin sa saiyang Tataramon tolos na masasabotan ini asin matubod ki Jesus bilang an  ipinanugang Mesiyas. Pero, sa pundamental mayo sa Israel an siring na pagkamoot. Sa mga nagtutumang sa saiya, si Jesus nagsabi: “Aram kong gayo na mayo kamo kan pagkamoot sa Dios dian sa saindo.” (Juan 5:42) Imbes na “naghahanap sa kamurawayan na naghahale sa iyo sanang Dios,” sinda “nag-aako nin kamurawayan sa lambang saro.” Bakong makangangalas na kakontra ninda si Jesus, na kapareho kan saiyang Ama nasusurang nin makuri sa siring na kaisipan!​—Juan 5:​43, 44; Gibo 12:21-​23.

Napakosog kan Makahulang Bisyon

9, 10. (a) Taano ta nakatabang na gayo an panahon kan pagtao nin tanda para sa mga disipulo ni Jesus? (b) Anong pambihirang panuga an itinao ni Jesus sa saiyang mga disipulo?

⁹ Sarong taon na an uminagi poon kan itao ni Jesus an nasambit na prueba kan pagigin niang Mesiyas. Nag-abot asin nakalihis na an Paskua kan taon 32 C.E. Dakol na nagturubod an nagpondo na sa pagsunod sa saiya, tibaad huli sa paglamag, materyalismo, o mga kahaditan sa buhay. An iba tibaad naribaraw o nadesganar huling sinayumahan ni Jesus an paghihingoa kan mga tawo na gibohon siang hade. Kan angaton kan Judiong mga namomoon sa relihion, nagsayuma siang magtao nin tanda hale sa langit na magpapamuraway sa sadiri nia. (Mateo 12:​38, 39) An pagsayumang ini tibaad nagpaisip sa nagkapira. Apuera kaini, pinonan ni Jesus na ihayag sa saiyang mga disipulo an sarong bagay na nadepisilan sindang marhay na saboton​—“sia kaipuhan na magduman sa Jerusalem asin magtios nin dakol na bagay sa kamagurangan na lalaki asin mga poon na saserdote patin mga eskriba, asin gadanon.”​—Mateo 16:21-​23.

¹⁰ Sa haros siyam o sampulong bulan pa, panahon na “na [si Jesus] humale sa kinaban na ini pasiring sa Ama.” (Juan 13:1) Huling odok na nagmamakolog sa saiyang maimbod na mga disipulo, pinanugaan ni Jesus an nagkapira sa sainda kan mismong bagay na dai nia itinao sa bakong maimbod na mga Judio​—sarong tanda hale sa langit. “Totoong ako nagsasabi sa saindo,” an sabi ni Jesus, “igwa nin nagkapira sa mga uya digdi na dai na noarin man magnanamit nin kagadanan sagkod na dai nguna ninda maheling an Aki nin tawo na minadatong sa saiyang kahadean.” (Mateo 16:28) Siempre pa, dai sinasabi ni Jesus na an nagkapira kan saiyang mga disipulo mabubuhay sagkod sa pagkaestablisar kan Mesiyanikong Kahadean kan 1914. Nasa isip ni Jesus an pagtao sa tolo niang kadayupot na disipulo nin sarong pambihirang patanaw sa ngapit kan saiyang kamurawayan na may kapangyarihan sa Kahadean. An preliminaryong paheling na ini paagi sa bisyon inaapod na transpigurasyon.

11. Iladawan an bisyon kan transpigurasyon.

¹¹ Pakalihis nin anom na aldaw, iiniba ni Jesus si Pedro, Santiago, asin Juan sa sarong halangkawon na bukid​—na tibaad palabang bukid sa Bukid nin Hermon. Duman, “naliwat an itsura [ni Jesus] sa atubangan ninda, asin an saiyang lalauogon nagliwanag na siring sa saldang, asin an saiyang pan-ibabaw na mga gubing nangintab na siring sa liwanag.” Nagtunga man an mga propetang si Moises asin Elias, na nakikipag-olay ki Jesus. An makangingirhat na pangyayaring ini posibleng nangyari sa banggi, kaya iyan nagin buhay na marhay. Sa katunayan, totoong-totoo idto kaya nag-alok si Pedro na magtogdok nin tolong tolda​—tigsararo si Jesus, Moises, asin Elias. Mantang nagtataram pa si Pedro, sarong maliwanag na panganoron an naglindong sa sainda  asin sarong tingog hale sa panganoron an nagsabi: “Ini an sakong Aki, an namomotan, na sakong inoyonan; maghinanyog kamo sa saiya.”​—Mateo 17:​1-6.

12, 13. Nagkaigwa nin anong epekto an bisyon kan transpigurasyon sa mga disipulo ni Jesus, asin taano?

¹² Totoo, pinatotoohan ni Pedro kasuarin pa sana na si Jesus iyo “an Cristo, an Aki kan nabubuhay na Dios.” (Mateo 16:16) Alagad imahinara na nadadangog nindo na an Dios mismo an nagtatao kan saiyang patotoo, na kinokompirmar an midbidan asin katongdan kan saiyang linahidan na Aki! Abaa kanakakapakosog sa pagtubod na eksperyensia an bisyon kan transpigurasyon para ki Pedro, Santiago, asin Juan! Huling napasarig na marhay an saindang pagtubod, mas andam na sinda ngonyan sa mangyayari sa maabot na panahon asin sa magigin mahalagang kabtang ninda sa kongregasyon sa ngapit.

¹³ An transpigurasyon nagwalat nin nagdadanay na epekto sa mga disipulo. Pakalihis nin labing 30 taon, si Pedro nagsurat: “[Si Jesus] nag-ako gikan sa Dios na Ama nin onra asin kamurawayan, kan an mga tataramon na siring kaini itao sa saiya kan kahangahangang kamurawayan: ‘Ini an sakong aki, an sakong namomotan, na sako mismong inooyonan.’ Iyo, an mga tataramon na ini nadangog niamo na itinao gikan sa langit mantang kami kaibanan nia sa banal na bukid.” (2 Pedro 1:​17, 18) Napahiro man si Juan kan pangyayaring iyan. Labing 60 taon pagkatapos na mangyari iyan, minalataw na nauunabihan nia iyan sa mga tataramon na: “Naheling niato an saiyang kamurawayan, kamurawayan na arog kan yaon sa aking bugtong gikan sa ama.” (Juan 1:14) Pero, an transpigurasyon bakong an huri sa mga bisyon na itinao sa mga parasunod ni Jesus.

Dugang Pang Kaliwanagan Para sa mga Maimbod sa Dios

14, 15. Sa anong paagi magdadanay si apostol Juan sagkod na dumatong si Jesus?

¹⁴ Pagkabuhay nia liwat, nagpaheling si Jesus sa saiyang mga disipulo sa Dagat nin Galilea. Duman sinabihan nia si Pedro: “Kun kabotan ko na [si Juan] magdanay sagkod na ako dumatong, ano an labot mo?” (Juan 21:​1, 20-​22, 24) Ipinapaheling daw kan mga tataramon na ini na mabubuhay nin mas halawig si apostol Juan kisa ibang apostol? Minalataw na iyo, huli ta maimbod siang naglingkod ki Jehova nin haros 70 pang taon. Minsan siring, igwa pa nin mas mahalagang kahulogan an mga tataramon ni Jesus.

¹⁵ An pananaram na “sagkod na ako dumatong” nagpapagirumdom sa sato kan pagkasambit ni Jesus sa “Aki nin tawo na minadatong sa saiyang kahadean.” (Mateo 16:28) Nagdanay si Juan sagkod na dumatong si Jesus huli ta kan huri tinawan si Juan nin sarong makahulang bisyon kan pagdatong ni Jesus na may kapangyarihan sa Kahadean. Kan harani na an katapusan kan buhay ni Juan, mantang desterrado sa isla nin Patmos, inako nia an Kapahayagan kaiba an gabos na makangangalas na makahulang tanda nin mga pangyayari kaini na mangyayari durante kan “aldaw kan Kagurangnan.” Napahirong marhay si Juan kan pambihirang mga bisyon na ini kaya kan magsabi si Jesus: “Iyo; ako madatong sa madali,” si Juan nagkagsing: “Amen! Madia, Kagurangnan na Jesus.”​—Kapahayagan 1:​1, 10; 22:20.

16. Taano ta mahalaga na padagos niatong pakosogon an satong pagtubod?

¹⁶ An mga sadiosan an puso na nabubuhay kan enot na siglo inako si Jesus bilang an Mesiyas asin nagtubod sa saiya. Huli sa kadaihan nin pagtubod kan mga tawo sa palibot ninda, sa trabaho na dapat nindang gibohon, asin sa mga pagbalo na mangyayari sa ngapit, kaipuhan na pakosogon an mga nagturubod. Nagtao si Jesus nin bastanteng ebidensia kan saiyang pagigin Mesiyas asin nin nagtatao nin kaliwanagan na makahulang  mga bisyon para sa pagparigon sa boot kan maimbod niang mga parasunod. Ngonyan, nasa poro na kita kan “aldaw kan Kagurangnan.” Dai na mahahaloy, lalaglagon ni Cristo an enterong maraot na sistema nin mga bagay ni Satanas asin ililigtas an banwaan nin Dios. Kaipuhan man niatong pakosogon an satong pagtubod paagi sa lubos na pag-aprobetsar kan gabos na probisyon ni Jehova para sa satong espirituwal na ikakarahay.

Iningatan sa Kadikloman Asin Kahorasaan

17, 18. Ano an klarong pagkakalaen kaidtong enot na siglo kan mga parasunod ni Jesus asin kan mga nagkokontra sa katuyohan nin Dios, asin ano an kinaabtan kan kada grupo?

¹⁷ Pagkagadan ni Jesus, may kosog nin boot na kinuyog kan mga disipulo an saiyang pagboot na magpatotoo dapit sa saiya “sa Jerusalem asin sa bilog na Judea asin Samaria patin sagkod sa kaporoporohi kan daga.” (Gibo 1:8) Sa ibong nin sunod-sunod na paglamag, an bago pa sanang Kristianong kongregasyon binendisyonan ni Jehova nin espirituwal na kaliwanagan asin nin dakol na bagong disipulo.​—Gibo 2:​47; 4:​1-​31; 8:​1-8.

¹⁸ Sa ibong na lado, an paglaom kan mga nagkokontra sa maogmang bareta palumlom nang palumlom. “An dalan kan mga maraot siring sa kaduloman,” an sabi kan Talinhaga 4:19. “Dai ninda aram kun ano an saindang nasisingkogan.” Naggrabe an “kaduloman” kan 66 C.E. kan salikopan kan mga hukbong Romano an Jerusalem. Pagkatapos nin temporaryong pag-atras na mayo nin malinaw na dahelan, an mga Romano nagbalik kan 70 C.E., na ginaba an siudad sa panahon na ini. Segun sa Judiong historyador na si Josefo, labi sa sarong milyon na Judio an nagadan. Minsan siring, nakadulag an maimbod na mga Kristiano. Taano? Huling kan dai idagos an enot na pagsalikop, kinuyog ninda an pagboot ni Jesus na dumulag.​—Lucas 21:20-​22.

19, 20. (a) Taano an banwaan nin Dios ta mayong dahelan na matakot mantang an presenteng sistema nagrarani na sa katapusan kaiyan? (b) Anong pambihirang pakarorop an itinao ni Jehova sa saiyang banwaan sa mga dekada bago 1914?

¹⁹ Arog man kaiyan an satong situwasyon. An nagdadangadang na dakulang kahorasaan mangangahulogan kan katapusan kan enterong maraot na sistema ni Satanas. Alagad dai kaipuhan na matakot an banwaan nin Dios, huling nanuga si Jesus: “Uya! ako nasa saindo sa gabos na aldaw sagkod sa pagtatapos kan sistema nin mga bagay.” (Mateo 28:20) Tanganing pakosogon an pagtubod kan enot niang mga disipulo asin tanganing andamon sinda kan mangyayari sa ngapit, itinao sa sainda ni Jesus an patanaw sa ngapit kan saiyang langitnon na kamurawayan bilang Mesiyanikong Hade. Kumusta man ngonyan? Kan 1914 an patanaw sa ngapit na iyan nagin sarong katunayan. Asin kanigoan kanakakapakosog sa pagtubod na katunayan iyan para sa banwaan nin Dios! Iyan may panuga sa makangangalas na ngapit, asin an mga lingkod ni Jehova tinawan nin progresibong pakarorop dapit sa Mesiyanikong Kahadean na iyan. Sa tahaw kan padiklom na kinaban ngonyan, “an dana kan mga matanos kabaing kan liwanag na paorog nang paorog na nagliliwanag sagkod na magin lubos an aldaw.”​—Talinhaga 4:18.

²⁰ Dawa bago kan 1914, sarong sadit na grupo nin linahidan na mga Kristiano an nagpoon na masabotan an mahalagang mga katotoohan manongod sa pagbalik kan Kagurangnan. Halimbawa, namansayan ninda na an pagbalik kan Kagurangnan dai maheheling, arog kan ipinarisa kan duwang anghel na nagpaheling kan 33 C.E. sa mga disipulo mantang pasakat sa langit si Jesus. Pagkatapos na si Jesus itago sa pagheling kan mga disipulo sa sarong panganoron, an mga anghel nagsabi: “An Jesus na ini na inako gikan sa saindo pasiring sa langit madatong sa iyo man sanang paagi  na naheling sia nindong nagsasakat sa langit.”​—Gibo 1:​9-​11.

21. Ano an totokaron sa sunod na artikulo?

²¹ An nakaobserbar sana kan paghale ni Jesus iyo an saiyang maimbod na mga parasunod. Arog kan transpigurasyon, mayo nin pagpaheling sa publiko; an kinaban sa pankagabsan dai ngani nag-aaram kan nangyari. Totoo man iyan kan si Cristo magbalik na may kapangyarihan sa Kahadean. (Juan 14:19) Solamente an saiyang maimbod na linahidan na mga disipulo an makakamansay kaidto kan saiyang presensia bilang Hade. Sa sunod na artikulo, maheheling niato kun paano an pakarorop na iyan magkakaigwa nin hararom na epekto sa sainda, na matatapos sa pagtipon kan minilyon na magigin daganon na sakop ni Jesus.​—Kapahayagan 7:​9, 14.

[Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

• Kan akusaran si Jesus nin paglapas sa Sabbath asin nin paglanghad, anong ebidensia an itinao nia tanganing ipaheling na sia an Mesiyas?

• Paano nakinabang an enot na mga disipulo ni Jesus sa transpigurasyon?

• Ano an boot sabihon ni Jesus kan sabihon nia na magdadanay si Juan sagkod na sia dumatong?

• Kan 1914, anong patanaw sa ngapit an nagin sarong katunayan?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mga Ritrato sa pahina 10]

Sinambit ni Jesus an saiyang kredensial bilang an Mesiyas

[Ritrato sa pahina 12]

An bisyon kan transpigurasyon nakapakosog kaidto sa pagtubod

[Ritrato sa pahina 13]

Magdadanay si Juan sagkod na ‘dumatong’ si Jesus