Pirmeng Tama an Ginigibo ni Jehova

“Si Jehova matanos sa gabos niang dalan.”​—SALMO 145:17.

1. Ano an reaksion nindo kun may magkonklusyon nin sala manongod sa saindo, asin anong leksion an manonodan niato sa siring na eksperyensia?

MAY nagkonklusyon na daw nin sala manongod sa saindo, tibaad pinagdudahan an saindong mga ginibo o motibo, na mayo an gabos na detalye? Kun igwa, posibleng marhay na nakolgan kamo​—asin natural sana iyan. Basado digdi, makakanood kita nin importanteng leksion: Madonong na lumikay sa pabigla-biglang pagkonklusyon kun dai ta aram an bilog na detalye.

2, 3. Ano an reaksion nin nagkapira dapit sa mga pagkasaysay sa Biblia na mayo nin igong detalye tanganing simbagon an lambang hapot, pero ano an sinasabi sato kan Biblia manongod ki Jehova?

² Marahay na girumdomon niato an leksion na ini kun mapadapit sa pagkonklusyon manongod ki Jehova Dios. Taano man? Huling may nagkapirang pagkasaysay sa Biblia na sa primero garo masakit isipon. An mga pagkasaysay na ini​—na tibaad manongod sa mga ginibo kan nagkapira sa mga parasamba sa Dios o sa nakaaging mga paghokom nin Dios​—tibaad mayo nin igong detalye tanganing simbagon an gabos na hapot niato. Makamomondo, may nagkapira na kinokontra an siring na mga pagkasaysay, na pinagdududahan pa ngani kun baga matanos asin makatanosan an Dios. Pero, sinasabi sa sato kan Biblia na “si Jehova matanos sa gabos niang dalan.” (Salmo 145:17) Inaasegurar man kita kan saiyang Tataramon na sia “dai naggigibo nin maraot.” (Job 34:12; Salmo 37:28) Kun siring, imahinara kun ano an saiyang mamamatean kun an iba nagkokonklusyon nin sala manongod sa saiya!

³ Estudyaran niato an limang dahelan kun taano ta maninigo niatong akoon an mga paghokom ni Jehova. Dangan, nasa isip an mga dahelan na iyan, sisiyasaton niato an duwang pagkasaysay sa Biblia na tibaad nadedepisilan an nagkapira na saboton.

Taano ta Dapat Akoon an mga Paghokom ni Jehova?

4. Taano ta maninigo kitang magin hababa an boot kun iniisip an mga ginibo nin Dios? Iilustrar.

⁴ Enot, huling aram ni Jehova an gabos na kalabot na detalye asin kita dai, maninigo kitang magin hababa an boot kun iniisip niato an mga ginibo nin Dios. Sa pag-ilustrar: Imahinara na an sarong huwes na may marahayon na rekord nin paggibo nin makatanosan na mga desisyon nagpaluwas nin sentensia sa sarong kaso sa korte. Ano an iisipon nindo manongod sa sarong tawo na nagkikritikar sa desisyon kan huwes mantang dai man kaini naaaraman an gabos na detalye o talagang nasasabotan an kalabot na mga ley? Kamangmangan para sa saro na husgaran an sarong bagay na mayo sia nin lubos na kabatidan manongod dian. (Talinhaga 18:13) Orog na nanggad na kamangmangan para sa ordinaryong mga tawo na kritikaron “an Hokom sa bilog na daga”!​—Genesis 18:25.

5. Ano an dai niato maninigong paglingawan kun nakakabasa kita nin mga pagkasaysay sa Biblia manongod sa ginibong mga paghokom nin Dios sa nagkapirang indibiduwal?

⁵ An ikaduwang dahelan na dapat akoon an mga paghokom nin Dios iyo na bakong arog nin mga tawo, nababasa nin Dios an mga puso. (1 Samuel 16:7) An saiyang Tataramon nagsasabi: “Ako, si Jehova, nagsisiyasat kan puso, nagsisiyasat kan mga bato, sa pagtao sa balang saro kan oyon sa saiyang mga dalan, oyon sa bunga kan saiyang mga gibo.” (Jeremias 17:10) Huli kaini, kun nakakabasa kita nin mga pagkasaysay sa Biblia manongod sa mga paghokom nin Dios sa nagkapirang indibiduwal, dai niato paglingawan na huling naheheling nia an gabos, kinonsiderar nia an natatagong mga kaisipan, motibo, asin intension na dai isinurat sa saiyang Tataramon.​—1 Cronica 28:9.

6, 7. (a) Paano ipinaheling ni Jehova na nangangapot sia sa saiyang makatanosan asin matanos na mga pamantayan dawa mangahulogan nin dakulang sakripisyo sa parte nia? (b) Ano an maninigo niatong girumdomon kun may mabasa kita sa Biblia na nagpapangyari sato na magduda kun baga makatanosan o tama an nagin paghiro nin Dios?

 ⁶ Mangnoha an ikatolong dahelan na dapat akoon an mga paghokom ni Jehova: Nangangapot sia sa saiyang makatanosan asin matanos na mga pamantayan dawa mangahulogan iyan nin dakulang sakripisyo sa parte nia. Estudyare an sarong halimbawa. Sa pagtao kan saiyang Aki bilang pantubos para sa pagkakalda sa makinuyog na katawohan sa kasalan asin kagadanan, napanigoan ni Jehova an saiyang matanos na mga pamantayan. (Roma 5:​18, 19) Pero, an maheling an saiyang namomotan na Aki na magdusa asin magadan sa hariging pasakitan siertong nagpamate ki Jehova kan pinakagrabeng kolog na posible. Ano an sinasabi kaini sa sato manongod sa Dios? Mapadapit sa “pantubos na binayadan ni Cristo Jesus,” an Biblia nagsasabi: ‘Ini para sa pagpahayag kan sadiring katanosan nin Dios.’ (Roma 3:​24-​26) An saro pang traduksion kan Roma 3:25 nagsasabi: “Ipinaheling kaini na pirmeng tama asin rasonable an ginigibo nin Dios.” (New Century Version) Iyo, an pagigin andam ni Jehova na gibohon an gabos na magigibo nia tanganing itao an pantubos nagpapaheling na igwa sia kan pinakahalangkaw na pagpahalaga sa “tama asin rasonable.”

⁷ Kaya, kun siring, kun may mabasa kita sa Biblia na nagpapangyaring magduda an nagkapira kun baga makatanosan o tama an nagin paghiro nin Dios, maninigo niatong girumdomon ini: Huli kan saiyang kaimbodan sa saiyang mga pamantayan nin katanosan asin hustisya, dai ilinikay ni Jehova an saiya mismong Aki na mag-agi nin makolog na kagadanan. Ikokompromiso daw nia an mga pamantayan na iyan sa ibang bagay? An totoo, nungkang linalapas ni Jehova an saiyang matanos asin makatanosan na mga pamantayan. Sa siring igwa kita nin bastanteng dahelan na makombensir na pirmeng tama asin rasonable an ginigibo nia.​—Job 37:23.

8. Taano ta bakong tama na mag-isip an mga tawo na minsan paano dai ikinakapaheling ni Jehova an hustisya asin katanosan?

⁸ Estudyare an ikaapat na dahelan kun taano ta maninigo niatong akoon an mga paghokom ni Jehova: Ginibo ni Jehova an tawo sa Saiyang ladawan. (Genesis 1:27) Sa siring, an mga tawo tinawan nin mga kualidad na kapareho kan sa Dios, kaiba an pakamate nin hustisya asin katanosan. Bakong tama na kun huli sa satong pakamate nin hustisya asin katanosan mag-isip kita na minsan paano dai ikinakapaheling ni Jehova an iyo man sanang mga kualidad na iyan. Kun nasasakitan kitang isipon an sarong partikular na pagkasaysay sa Biblia, kaipuhan niatong girumdomon na huli sa minana niatong kasalan, bakong sangkap an satong pakamate kan kun ano an makatanosan asin tama. Si Jehova Dios, na sa saiyang ladawan ginibo kita, sangkap sa hustisya asin katanosan. (Deuteronomio 32:4) Makangingisi nganing imahinaron na an mga tawo magigin mas makatanosan asin matanos kisa sa Dios!​—Roma 3:​4, 5; 9:14.

9, 10. Taano ta dai obligado si Jehova na ipaliwanag o ipangatanosan sa mga tawo an saiyang mga ginibo?

⁹ An ikalimang dahelan na dapat akoon an mga paghokom ni Jehova iyo na sia “an Kaharohalangkawe sa bilog na daga.” (Salmo 83:18) Bilang siring, dai sia obligado na ipaliwanag o ipangatanosan sa mga tawo an saiyang mga ginibo. Sia an Dakulang Paragibo nin Koron, asin siring kita sa dalipay na pinormang magin mga lalagan, na sia an magboboot kun ano an gusto niang gibohon sa sato. (Roma 9:​19-​21) Siisay kita​—an lalagan na dalipay sa saiyang kamot​—tanganing kuestionon an saiyang mga desisyon o ginibo? Kan mamisinterpretar kan patriarkang si Job an mga ginigibo nin Dios sa katawohan, ikinorehir sia ni Jehova, na naghahapot: “An totoo, hahalean mo daw nin halaga an sakuyang hustisya? Sasabihon mo daw na ako maraot tanganing ika magin tama?” Sa pakarealisar na nakapagtaram sia na mayo nin pakasabot, nagsolsol si Job kan huri. (Job 40:8; 42:6) Dai logod kita noarin man masala na hanapan nin sala an Dios!

¹⁰ Malinaw nanggad, igwa kita nin marahay na mga dahelan na magtubod na pirmeng tama an ginigibo ni Jehova. Ginagamit an pundasyon na ini tanganing masabotan an mga dalan ni Jehova, siyasaton niato an duwang pagkasaysay sa Biblia na tibaad masakit isipon para sa nagkapira. An enot may labot sa mga ginibo kan saro sa mga nagsasamba sa Dios, asin an saro pa, an ginibong paghokom nin Dios mismo.

 Taano ta Iinalok ni Lot an Saiyang mga Aking Babae sa Anggot na Sururog?

11, 12. (a) Isaysay an nangyari kan magsugo an Dios nin duwang nagmateryalisar na anghel sa Sodoma. (b) An pagkasaysay na ini nagbangon nin anong mga hapot sa isip nin nagkapira?

¹¹ Sa Genesis kapitulo 19, manonompongan niato an pagkasaysay sa nangyari kan isugo nin Dios an duwang nagmateryalisar na anghel sa Sodoma. Iininsistir ni Lot na an mga bisita magdagos sa saiyang harong. Minsan siring, kan bangging iyan, an sururog na kalalakihan sa siudad pinalibotan an harong asin naghahagad na iluwas sa sainda an mga bisita tanganing gibohan ninda nin inmoral. Prinobaran ni Lot na makipagrasonan sa sururog, alagad daing nangyari. Sa paghihingoang maprotehiran an saiyang mga bisita, sinabi ni Lot: “Tabi mga tugang ko, dai kamo gumibo nin maraot. Uya tabi igwa ako nin duwang aking babae na dai pa noarin man nakidorog sa lalaki. Iluluwas ko tabi sinda sa saindo. Dangan gibohon nindo sa sainda kun ano an marahay sa saindong pagheling. Dai sana nindo paggibohan nin ano man an mga lalaking ini, huling iyan an dahelan kun taano ta nagdigdi sinda sa sirong kan sakong atop.” Habong magdangog an sururog asin madali na nindang magaba an pinto. Sa katapustapusi, binuta kan bisitang mga anghel an narurungaw na kadaklan na iyan.​—Genesis 19:​1-​11.

¹² Natural sana, an pagkasaysay na ini nagbangon nin mga hapot sa isip nin nagkapira. Nagngangalas sinda: ‘Paano magigibo ni Lot na protehiran an saiyang mga bisita paagi sa pag-alok kan saiyang mga aking babae sa malaswang sururog? Bako daw na bakong tama, may pagkakobarde pa ngani, an ginibo nia?’ Huli sa pagkasaysay na ini, taano ta papasabngan nin Dios si Pedro na apodon si Lot na ‘matanos na tawo’? Naghiro daw si Lot na may pag-oyon nin Dios? (2 Pedro 2:​7, 8) Mangatanosan kita sa bagay na ini tanganing dai kita makapagkonklusyon nin sala.

13, 14. (a) Ano an maninigong mangnohon manongod sa pagkasaysay sa Biblia mapadapit sa mga ginibo ni Lot? (b) Ano an nagpapaheling na dai naghiro si Lot na may pagkakobarde?

¹³ Primero, maninigong mangnohon na imbes na konsintehon o kondenaron an mga ginibo ni Lot, ibinabareta sana kan Biblia kun ano an nangyari. Dai man sinasabi sa sato kan Biblia kun ano an iniisip ni Lot o kun ano an nagmotibar sa saiya na humiro nin arog kaidto. Kun sia magbalik sa ‘pagkabuhay liwat kan mga matanos,’ tibaad ihayag nia an mga detalye.​—Gibo 24:15.

¹⁴ Bako nanggad na kobarde si Lot. Namugtak sia sa masakit na situwasyon. Sa pagsabi na an mga bisita ‘nagduman sa sirong’ kan saiyang atop, ipinaparisa ni Lot na obligado sia na magtao nin proteksion asin pailihan para sa sainda. Alagad bako ining pasil. An Judiong historyador na si Josefo nagbabareta na an mga Sodomita “bakong makatanosan sa mga tawo, asin daing galang sa Dios . . . Ikinakaongis ninda an mga estranghero, asin inaabuso ninda an saindang sadiri paagi sa pakikidorog sa kasekso o sa hayop.” Pero, si Lot dai nag-atras sa maongison na sururog. Al kontraryo, sia nagluwas  asin nakipagrasonan sa anggot na mga lalaking idto. “Isinira [pa ngani] nia an pinto sa likod nia.”​—Genesis 19:6.

15. Taano ta masasabi na si Lot posible nanggad na huminiro na may pagtubod?

¹⁵ ‘Pero,’ tibaad maghapot an nagkapira, ‘taano ta iaalok ni Lot an saiyang mga aking babae sa sururog?’ Imbes na isipon na maraot an saiyang mga motibo, taano ta dai estudyaran an nagkapirang posibilidad? Enot sa gabos, posible nanggad na huminiro si Lot na may pagtubod. Taano man? Daing duwa-duwa na aram ni Lot kun paano prinotehiran ni Jehova si Sara, an agom ni Abraham, na amaon ni Lot. Girumdomon na huling magayon na marhay si Sara, pinakiolayan sia ni Abraham na ipamidbid sia bilang tugang kaini, ta tibaad gadanon sia nin iba tanganing kuanon si Sara. * Pagkatapos, dinara si Sara sa pamilya ni Faraon. Minsan siring, nag-interbenir si Jehova, na inolang si Faraon sa paggibo nin maraot ki Sara. (Genesis 12:11-​20) Posibleng may pagtubod si Lot na an saiyang mga aking babae poprotehiran sa kaagid na paagi. Makahulogan nanggad, si Jehova paagi kan saiyang mga anghel talagang nag-interbenir, asin an hoben na mga babae naingatan sa peligro.

16, 17. (a) Sa anong paagi tibaad pinagmamaigotan ni Lot na pakubhanan o ribarawon an mga lalaki kan Sodoma? (b) Ano man an pangangatanosan ni Lot, sa anong bagay kita makakasierto?

¹⁶ Estudyare an saro pang posibilidad. Posible man na pinagmamaigotan ni Lot na pakubhanan o ribarawon an mga lalaki. Tibaad hinohona nia na an saiyang mga aking babae dai pagkakainteresan kan kadaklan huli kan homoseksuwal na horot kan mga Sodomita. (Judas 7) Dugang pa, an hoben na mga babae may kailusyon nang mga lalaki kan siudad, kaya an mga paryente, amigo, o mga kasosyo sa negosyo kan magigin niang mga manugang posibleng marhay na kaiba kan kadaklan. (Genesis 19:14) Tibaad naglaom si Lot na huli sa siring na mga koneksion, an nagkapirang lalaki sa sururog na iyan magtataram tanganing idepensa an saiyang mga aking babae. Sa siring an sururog na nababanga bako nang gayong peligroso. *

¹⁷ Ano man an pangangatanosan asin mga motibo ni Lot, makakasierto kita sa bagay na ini: Mantang pirmeng tama an ginigibo ni Jehova, siertong igwa sia nin marahay na dahelan na mansayon si Lot bilang sarong “matanos na tawo.” Asin kun kokonsideraron niato an mga ginibo kan narurungaw na sururog kan mga Sodomita, igwa daw nin ano man na pagduda na si Jehova may lubos na katanosan na hokoman an mga nag-eerok sa maraot na siudad na iyan?​—Genesis 19:23-​25.

Taano ta Ginadan ni Jehova si Uza?

18. (a) Ano an nangyari kan probaran ni David na darahon an Kaban sa Jerusalem? (b) Anong hapot an ibinabangon kan pagkasaysay na ini?

¹⁸ An saro pang pagkasaysay na tibaad garo baga masakit isipon nin nagkapira iyo an manongod sa pagprobar ni David na darahon an kaban nin tipan sa Jerusalem. Ilinunad an Kaban sa kareta, na pinangenotan ni Uza asin kan saiyang tugang na lalaki. An Biblia nagsasabi: “Luway-luway sindang nakaabot sagkod sa pinaggiginikan ni Nacon, asin inabot ni Uza an saiyang kamot sa kaban kan tunay na Dios asin kinapotan iyan, huling haros matumba iyan kan mga baka. Sa puntong iyan an kaanggotan ni Jehova luminaad tumang ki Uza asin sia linugad kan tunay na Dios duman huli sa gaweng dai nin kagalangan, kaya sia nagadan duman sa kataed kan kaban kan tunay na Dios.” Pakalihis nin pirang bulan, an ikaduwang pagprobar nagin mapanggana kan darahon an Kaban segun sa paagi na espesipikong sinabi nin Dios, na pinasan kan mga Levitang Coatita. (2 Samuel 6:​6, 7; Bilang 4:​15; 7:9; 1 Cronica 15:​1-​14) Tibaad maghapot an nagkapira: ‘Taano ta makosogon an nagin reaksion ni Jehova? Gusto man sana ni Uza na protehiran an Kaban.’ Marahay na mangnohon ta an nagkapirang nakakatabang na detalye, ta tibaad makapagkonklusyon kita nin sala.

19. Taano ta imposible para ki Jehova na gumibo nin bakong makatanosan?

¹⁹ Kaipuhan na girumdomon niato na imposible para ki Jehova na gumibo nin bakong makatanosan. (Job 34:10) Bakong mamomoton kun gigibohon nia iyan, asin aram niato basado sa satong pag-adal kan Biblia sa kabilogan na “an Dios pagkamoot.” (1 Juan 4:8) Dugang pa, sinasabi sato kan Kasuratan na ‘an katanosan asin paghokom iyo an kasarigan kan trono nin Dios.’ (Salmo 89:14) Kun siring, paano man nanggad daw si Jehova magibo  nin bakong makatanosan? Kun gigibohon nia iyan, saiyang pinapaluya an pinakapundasyon kan saiyang soberaniya.

20. Sa anong mga dahelan na maninigo kutanang aram ni Uza an mga regulasyon mapadapit sa Kaban?

²⁰ Tandaan na maninigo kutanang kabisado ni Uza an Ley. An Kaban nagrerepresentar sa presensia ni Jehova. Espesipikong sinabi kan Ley na dai iyan dapat duotan nin bakong autorisadong mga indibiduwal, na malinaw na nagpatanid na an mga nagbabalga papadusahan nin kagadanan. (Bilang 4:​18-​20; 7:89) Kun siring, an pagbalyo kan sagradong lalagan na iyan bakong trabaho na puedeng ibilang na basta-basta sana. Malinaw na si Uza sarong Levita (pero bakong saserdote), kaya maninigo kutana na kabisado nia an Ley. Apuera kaiyan, mga pirang taon bago kaiyan dinara an Kaban sa harong kan saiyang ama tangani na sarayon. (1 Samuel 6:20–​7:1) Nagdanay idto duman nin mga 70 taon, sagkod na magdesisyon si David na ibalyo iyan. Kaya poon pa sa pagkaaki, posibleng marhay na aram ni Uza an mga ley mapadapit sa Kaban.

21. Sa kaso ni Uza, taano ta mahalagang girumdomon na naheheling ni Jehova an mga motibo kan puso?

²¹ Siring kan nasambitan sa kapinonan, nababasa ni Jehova an mga puso. Mantang inaapod kan saiyang Tataramon an ginibo ni Uza na “gaweng dai nin kagalangan,” tibaad may naheling si Jehova na paslong motibo na dai espesipikong ihinayag sa pagkasaysay. Posible daw na si Uza sarong mapangahas na tawo, may tendensia na lapason an itinalaan na mga limite? (Talinhaga 11:2) Dahel daw ta sia an nangengenot sa publiko kan pagdara sa Kaban na iningatan kan saiyang pamilya sa pribado kaya sia nagin mapalangkaw? (Talinhaga 8:13) Dai daw talaga nin pagtubod si Uza tanganing isipon na halipot na marhay an kamot ni Jehova tanganing pogolan an sagradong lalagan na nagsisimbolisar kan Saiyang presensia? Ano man an kamugtakan, makakasierto kita na tama an ginibo ni Jehova. Posibleng marhay na may naheling sia sa puso ni Uza na nagpangyari sa Saiya na gumibo nin marikas na paghokom.​—Talinhaga 21:2.

Sarong Marigon na Basehan Para sa Kompiansa

22. Paano naheheling an kadonongan ni Jehova sa bagay na an saiyang Tataramon kun beses dai iiniiba an nagkapirang detalye?

²² Maheheling an daing kaparehong kadonongan ni Jehova sa bagay na an saiyang Tataramon kun beses dai iiniiba an nagkapirang detalye. Paagi kaiyan si Jehova nagtatao sa sato nin oportunidad na ipaheling na nagtitiwala kita sa saiya. Base sa kinonsiderar niato, bako daw na malinaw na igwa kita nin marigon na mga dahelan na akoon an mga paghokom ni Jehova? Iyo, kun pinag-aadalan niato an Tataramon nin Dios na may sinserong puso asin bukas na isip, magkakaigwa kita nin abundang kaaraman manongod ki Jehova tanganing makombensir na pirmeng makatanosan asin tama an ginigibo nia. Huli kaini, kun an nagkapirang pagkasaysay sa Biblia nagbabangon nin mga hapot na dai niato nanonompongan an ensegidang malinaw na mga simbag, magkaigwa kita nin lubos na kompiansa na tama an ginibo ni Jehova.

23. Puede kitang magkaigwa nin anong kompiansa mapadapit sa mga gigibohon ni Jehova sa ngapit?

²³ Puede kitang magkaigwa nin kaparehong kompiansa mapadapit sa mga gigibohon ni Jehova sa ngapit. Huli kaini, makakaseguro kita na kun sia gumibo na nin paghokom sa nagdadangadang na dakulang kahorasaan, dai nia ‘paparaon an matanos kadamay kan maraot.’ (Genesis 18:23) An saiyang pagkamoot sa katanosan asin hustisya nungkang matogot sa saiya na gibohon iyan. Puede man kitang magkaigwa nin lubos na kompiansa na sa maabot na bagong kinaban, papanigoan nia an gabos niatong pangangaipo sa pinakamarahay na paaging posible.​—Salmo 145:16.

[Mga Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

• Huli sa anong mga dahelan maninigo niatong akoon an mga paghokom ni Jehova?

• Ano an makakatabang sa sato na malikayan na makapagkonklusyon nin sala manongod sa pag-alok ni Lot kan saiyang mga aking babae sa anggot na sururog?

• Anong mga dahelan an makakatabang sa sato na masabotan kun taano ta ginadan ni Jehova si Uza?

• Puede kitang magkaigwa nin anong kompiansa mapadapit sa mga gigibohon ni Jehova sa ngapit?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]