Kun Lumataw an Dai Pagkakaoyon nin Mag-agom

MAYONG agom na lalaki o agom na babae na nasa toltol na pag-iisip an naoogma sa pag-iiwal nin mag-agom, alagad iyan lakop na marhay. Sa parate, an sarong agom may sinasabi na nakakairitar sa agom nia. Minalangkaw an mga boses, asin minainit an mga payo, na nagpapalaad sa emosyonal na argumento na may kaibang nakakakolog sa boot na mga tataramon. Dangan mayo na nin girongan, na an mag-agom parehong matagas na nagsasayumang makipag-olay. Pag-abot nin panahon, minakulpa an kaanggotan asin minahagad nin dispensasyon an lambang saro. Ikinabalik sa dati an katoninongan​—kisuerra sagkod sa masunod na dai pagkakaoyon.

Manongod sa saradit na iriwal nin mag-agom an topiko kan kadakol na suba asin estorya sa mga programa sa telebisyon, alagad sa totoong buhay bakong makangingisi iyan. Tunay nanggad, an sarong talinhaga sa Biblia nagsasabi: “An dai inisip na mga tataramon nakakalugad nin siring kararom nin arin man na espada.” (Talinhaga 12:​18, Today’s English Version) Iyo, an makolog na mga tataramon puedeng magwalat nin emosyonal na mga pinilaan na nagdadanay nin halawig na panahon pakatapos kan pag-iiwal. An diskutiran puede nganing sumagkod sa kadahasan.​—Exodo 21:18.

Siempre, huli sa pagkabakong sangkap nin tawo, kun beses dai malilikayan an mga problema nin mag-agom. (Genesis 3:16; 1 Corinto 7:28) Pero, an parate asin grabeng mga diskutiran dai maninigong sabihon na normal na sanang bagay. Naobserbaran kan mga eksperto na an parateng pag-iiwal nakakadugang sa probabilidad na an mag-agom madiborsio sa kahurihurihi. Huli kaini, mahalagang marhay na makanood kamong mag-agom na resolberan an mga dai pagkakaoyon sa matoninong na paagi.

Pag-analisar sa Situwasyon

Kun an saindong pag-agoman pirmeng may mga pag-argumento, pagmaigotan na determinaran kun ano an dahelan kan saindong mga diskutiran. Sa parate, ano an nangyayari kun kamong mag-agom dai magkaoyon sa sarong bagay? An pag-oolay daw nindo tolos na nawawaran nin kontrol asin minasagkod sa mga pag-ininsultohan asin pag-inakusaran? Kun iyo, ano an puede nindong gibohon?

Enot, onestong ebalwaron kun paano kamo bilang sarong indibiduwal tibaad nakakakontribwir sa problema. Madali daw kamong maanggot? Ugale na daw nindo an magparapakidiskutir? Ano daw an masasabi kan saimong agom manongod sa saimo sa bagay na ini? Mahalagang isipon an huring hapot na ini, huli ta kamo asin an saindong agom tibaad magkalaen an pagsabot sa kun ano an sinasabing parapakidiskutir.

Halimbawa, ipamugtak na an saimong agom medyo bakong paragirong, mantang ika prangka asin labi-labi kaemosyonal kun nagpapahayag kan saimong saboot. Tibaad sabihon mo: “Kan nagdadakula ako, arog kaiyan an paagi nin pakikikomunikar kan gabos sa sakong pamilya. Bako man iyan pakikiargumento!” Asin tibaad para sa saimo bako. Pero, posible man na an hinohona mong prangkang pakikipag-olay minamansay kan saimong agom na nakakakolog asin makiiwalon na pakikiargumento. An pakaaram sana na kamong mag-agom igwa nin magkalaen na estilo nin pakikikomunikar puedeng makatabang na malikayan an mga dai pagkasinabotan.

Girumdomon man na an pakikiargumento dai man pirmeng may kaibang pagkurahaw. Nagsurat si Pablo sa mga Kristiano: “Magkaharale na sa saindo an . . . sirilyakan patin mapanlibak na pagtaram.” (Efeso 4:31) An “sirilyakan” nagpapasentido nin halangkaw na boses, mantang an “mapanlibak na pagtaram” nanonongod sa laog kan mensahe.  Kun iisipon iyan, dawa an pahinghing na mga tataramon puedeng magin pakikidiskutir kun iyan nakakairitar o nakakapamenos.

Nasa isip an nasambitan sa enotan, siyasaton giraray kun paano nindo rineresolberan an mga dai pagkakaoyon nindong mag-agom. Kamo daw parapakidiskutir? Arog kan nasabotan niato, an totoong simbag sa hapot na iyan minadependeng marhay sa pagmansay kan saindong agom. Imbes na sabihon nindong sobra kasensitibo an pagmansay kan saindong agom, pagmaigotan na ebalwaron an sadiri nindo base sa pagheling saindo kan agom nindo, asin gumibo nin mga pagbabago kun iyan kaipuhan. Isinurat ni Pablo: “An lambang saro maghanap, bakong kan saiyang karahayan, kundi kan sa iba.”​—1 Corinto 10:24.

“Tawan Nindo nin Atension Kun Paano Kamo Naghihinanyog”

An saro pang aspekto nin pagresolber sa mga dai pagkakaoyon manonompongan sa mga tataramon ni Jesus: “Tawan nindo nin atension kun paano kamo naghihinanyog.” (Lucas 8:18) Totoo, si Jesus dai nagtataram manongod sa pakikikomunikar nin mag-agom. Minsan siring, aplikado an prinsipyong iyan. Gurano kamo karahay maghinanyog sa saindong agom? Talaga daw na naghihinanyog kamo? O bigla na sana daw kamong minasaliot na nagsasabi nin simpleng mga solusyon sa mga problema na dai man nindo lubos na nasasabotan? “Kun an siisay man minasimbag sa sarong bagay bago nia iyan madangog, iyan kamangmangan nia asin kasusupgan,” an sabi kan Biblia. (Talinhaga 18:13) Kun siring, kun lumataw an dai pagkakaoyon, kaipuhan na pag-olayan nindong mag-agom iyan asin talagang maghinanyog sa lambang saro.

Imbes na pasaditon an halaga kan punto de vista kan saindong agom, pagmaigotan na magpaheling nin “pakikipagkapwa.” (1 Pedro 3:8) Sa orihinal na Griego, an terminong ini sa pundamental nangangahulogan nin pakikidamay sa pagdusa kan ibang tawo. Kun an saindong agom napupurisaw huli sa sarong bagay, maninigo na makamate man kamo nin siring. Maghingoang mansayon an bagay na iyan base sa saiyang punto de vista.

Minalataw na iyan an ginibo kan diosnon na tawong si Isaac. Sinasabi sa sato kan Biblia na an saiyang agom, si Rebeca, napupurisaw na marhay huli sa sarong isyu sa pamilya na may koneksion sa saiyang aking si Jacob. “Ikinakasurang ko na nin makuri an buhay kong ini huli sa mga aking babae ni Het,” an sabi nia ki Isaac. “Kun si Jacob maagom sa mga aking babae ni Het na arog kan mga ini na hale sa mga aking babae kan daga, aanhon ko pa an buhay?”​—Genesis 27:46.

Totoo, huli sa kahaditan, posibleng napasobrahan ni Rebeca an mga bagay-bagay. Total, talaga daw na ikinakasurang nia an saiyang buhay? Literal daw na mas pipilion niang magadan kun an saiyang aki maagom nin saro sa mga aking babae ni Het? Dai man gayod. Pero, para ki Isaac dai nia minansay na sadit sanang bagay an namamatean ni Rebeca. Imbes, naheling ni Isaac na may balidong dahelan an pagkapurisaw ni Rebeca, asin huminiro sia oyon dian. (Genesis 28:1) Iyan man an gibohon nindo sa masunod na an saindong agom nahahadit sa sarong bagay. Imbes na ipasipara sana iyan na garo daing halagang bagay, hinanyogon an saindong agom, igalang an saiyang punto de vista, asin humiro sa mapagmalasakit na paagi.

Paghinanyog Asin Pakarorop

An sarong talinhaga sa Biblia nagsasabi: “An pakarorop nin tawo nakakapogol nanggad sa saiyang kaanggotan.” (Talinhaga 19:11) Sa kainitan nin dai pagkakaoyon, madalion na bigla na sanang bumalos sa lambang makolog na tataramon na sinabi kan saindong agom. Pero, sa parate pinapagrabe sana kaini an argumento. Huli kaini, kun naghihinanyog sa saindong agom, magin determinadong dangogon bako sanang an mga tataramon na  sinasabi kundi pati an mga saboot na nasa likod kan mga tataramon na iyan. An siring na pakarorop matabang saindo na dai na magheling sa personal na mga kauyaman asin resolberan an pinakagamot kan problema.

Halimbawa, ipamugtak na an saindong agom na babae magsabi saindo, “Mayo ka na lamang nin panahon sa sako!” Tibaad mairitar kamo asin deharan an sahot na iyan paagi sa pagsabi nin indiperenteng mga simbag. “Magkaibanan baga kita nin bilog na aldaw kan nakaaging bulan!” an tibaad isimbag nindo. Alagad kun talagang naghihinanyog kamo, tibaad maaraman nindo na an agom nindo dai man talaga naghahagad nin dakol na minuto o oras. Imbes, tibaad naghahagad sana sia nin pag-asegurar giraray, na sinasabi saindo na an pagmate nia pinapabayaan na sia asin dai na namomotan.

Ipamugtak na saro kang agom na babae asin an saimong agom nagpapahayag kan saiyang pagkahadit sa bagong pinamakal mo. “Paano ka nakagastos nin arog kaiyan kadakulang kuarta?” an hapot nia na haros dai makapaniwala. An natural na tendensia mo iyo na idepensa an saimong sadiri paagi sa pagsabi nin mga detalye mapadapit sa mga panggatos kan pamilya o paagi sa pagkomparar kan pinamakal mo sa pinamakal man nia. Minsan siring, an pakarorop matabang saimo na masabotan na an sinasabi kan saimong agom tibaad bako man manongod sa kantidad kan ginastos. Imbes, an tibaad ikinakaribok nia iyo na dai sia kinonsulta manongod sa pagbakal nin sarong bagay na makantidad.

Siempre, an lambang mag-agom tibaad may magkalaen na paagi nin pag-oolay kun guranong panahon an gagamiton ninda na magkaibanan asin kun paano madesisyon manongod sa pamamakal. An punto iyo na kun an mga bagay na iyan an nagigin dahelan nin pag-iiwal, pakarorop an mapaluway kan saindong kaanggotan asin mapangyari sa saindo na marealisar an totoong mga isyu. Imbes na bigla na sanang magpaheling nin reaksion, sunodon an konseho kan kagsurat sa Biblia na si Santiago na magin “listo kun dapit sa pagdangog, maluway kun dapit sa pagtaram, maluway kun dapit sa grabeng kaanggotan.”​—Santiago 1:19.

Kun kamo talagang mataram, girumdomon na mahalaga an paagi nin pagtaram nindo sa saindong agom. An Biblia nagsasabi na “an dila kan mga madonong bolong.” (Talinhaga 12:18) Kun kamong mag-agom may dai pinagkakaoyonan, an saindo daw na mga tataramon nakakakolog o nakakabolong? Iyan daw nagbubugtak nin barikada, o naggigibo nin dalan para sa pag-inulian? Arog kan nasabotan na niato, an anggot o pabiglabiglang reaksion nagpoprobokar sana nin pag-iiwal.​—Talinhaga 29:22.

Kun an dai pagkakaoyon magin berbal na pag-iiwal, magmaigot nin orog pa na atubangon an pangenot na isyu. Magkonsentrar sa dahelan, bakong  sa persona. Magin mas interesado sa kun ano an tama kisa sa kun siisay an tama. Mag-ingat na an saindong mga tataramon dai makapalaad sa argumento. An Biblia nagsasabi: “An tataramon na makolog nakakapaanggot.” (Talinhaga 15:1) Iyo, an sinasabi nindo asin kun paano nindo iyan sinasabi puedeng magdeterminar kun baga makukua nindo an kooperasyon kan saindong agom o dai.

Magin Pasohan na Magresolber, Bakong Manggana

Sa pagresolber niato sa mga dai pagkakaoyon, an pasohan iyo an solusyon, bakong an manggana. Paano nindo makukua an solusyon? An pinakaseguradong paagi iyo an siyasaton asin iaplikar an hatol kan Biblia, asin an mga agom na lalaki an nangorognang maninigo na umenot sa paggibo kaini. Imbes na magin marikas sa pagpahayag kan saindong makosog na mga opinyon dapit sa mga isyu o problemang inaatubang, taano ta dai mansayon iyan base sa punto de vista ni Jehova? Mamibi sa saiya, asin maghingoang kamtan an katoninongan nin Dios na mag-iingat kan saindong puso asin kan saindong mga pag-isip. (Efeso 6:18; Filipos 4:​6, 7) Gumibo nin maigot na paghihingoa na isipon bako sanang an personal na interes nindo kundi patin kan saindong agom.​—Filipos 2:4.

Sa parate minagrabe an sarong maraot na situwasyon kun tinotogotan na an mga kakologan nin boot asin daing kontrol na emosyon an mangibabaw sa saindong isip asin paghiro. Sa ibong na lado, an pagigin andam na itanos paagi sa hatol kan Tataramon nin Dios nagbubunga nin katoninongan, pagkakaoyon, asin bendisyon ni Jehova. (2 Corinto 13:11) Kun siring, magpagiya sa “kadonongan hale sa itaas,” magpaheling nin diosnon na mga kualidad, asin mag-ani nin mga pakinabang bilang “mga nakikipagkatoninongan.”​—Santiago 3:​17, 18.

An totoo, an gabos maninigong makanood na resolberan an mga dai pagkakaoyon sa matoninong na paagi, dawa mangahulogan ini nin pagsakripisyo kan personal na mga gusto. (1 Corinto 6:7) Tunay nanggad, iaplikar an konseho ni Pablo na haleon an “kabangisan, kaanggotan, karatan, mapanlibak na pagtaram, asin malaswang orolay hale sa saindong ngoso. . . . Hubaa nindo an daan na personalidad kaiba an mga gibo kaini, asin isolog nindo an bagong personalidad.”​—Colosas 3:8-10.

Siempre, kun beses makakataram kamo nin mga bagay na pagbabasolan nindo sa huri. (Santiago 3:8) Kun mangyari ini, maghagad nin dispensasyon sa saindong agom. Padagos na maghingoa. Pag-abot nin panahon, posibleng marhay na maheheling nindong mag-agom an dakulang pagrahay sa pagresolber nindo sa mga dai pagkakaoyon.

[Kahon/Ritrato sa pahina 22]

Tolong Lakdang sa Pagpakalma sa Argumento

• Maghinanyog sa saindong agom.—Talinhaga 10:19

• Igalang an saiyang punto de vista.—Filipos 2:4

• Humiro sa mamomoton na paagi.—1 Corinto 13:​4-7

[Kahon/Ritrato sa pahina 23]

Kun Ano an Magigibo Nindo Ngonyan

Ihapot sa saimong agom an mga hapot sa ibaba, asin maghinanyog sa mga simbag na dai minasaliot. Dangan iyan man an puedeng gibohon kan saimong agom para sa saimo.

• May tendensia daw akong magparapakidiskutir?

• Talaga daw na naghihinanyog ako kun ipinapahayag mo an gusto mong sabihon, o ako daw bigla na sanang minasimbag bago ka matapos magtaram?

• An tono daw para sa saimo kan sakong pagtaram garo ako daing labot o anggot?

• Ano daw an magigibo tang duwa tanganing mapakarhay an satong paagi nin pakikikomunikar​—nangorogna kun dai kita nagkakaoyon sa sarong bagay?

[Ritrato sa pahina 21]

Naghihinanyog ka daw?

[Ritrato sa pahina 22]

“An pagmate ko pinapabayaan na ako asin dai na namomotan”

[Ritrato sa pahina 22]

“Mayo ka na lamang nin panahon sa sako!”

[Ritrato sa pahina 22]

“Magkaibanan baga kita nin bilog na aldaw kan nakaaging bulan!”