Nakikipaglaban daw Kamo sa Saindong mga Saboot?

SA KADAKLAN na kabtang kan saiyang buhay, linalabanan ni Lena an negatibong mga saboot manongod sa sadiri nia. “Rinaot kan dakol na taon nin seksuwal na pagmaltrato kan ako aki pa an dakulang kabtang kan sakong paggalang sa sadiri,” an sabi nia. “An pagmate ko biyong dai akong halaga.” Nagigirumdoman man ni Simone kan sia hoben pa asin sia nagsabi, “Sa irarom kan boot ko igwa nin kakulangan asin paniniwala na mayo akong halaga.” An grabeng kamondoan na ibinubunga kan siring na mga saboot garo baga lakop ngonyan. An sarong serbisyo sa pagtao nin konseho paagi sa telepono para sa mga tinedyer nagsasabi na haros kabanga kan mga nag-aapod sa sainda an nagpapahayag nin “dai nahahaleng pakamate nin hababang pagheling sa sadiri.”

Oyon sa nagkapirang eksperto, an mga tawo nagkakaigwa nin pakamate nin kadaihan nin kakayahan na atubangon an buhay kun ipinapamate kan iba na sinda daing halaga. An siring na kamugtakan nin isip puedeng mangyari kun an saro pirmeng inaanggotan, kinikritikar nin sobra asin maisog, o mapan-abusong inaaprobetsaran. Ano man an dahelan, an mga epekto puedeng makapaluya  asin makadanyar pa ngani. Nadiskobre nin sarong dai pa sana nahahaloy na pag-adal sa medisina na an mga indibiduwal na may negatibong mga saboot sa saindang sadiri may tendensiang magdeskompiar sa sadiri ninda asin sa iba, sa siring dai ninda aram na rinaraot ninda an dayupot na mga relasyon asin pakikikatood. “Sa sarong sentido,” an sabi kan report sa pag-adal na iyan, “sinda an ‘naggigibo’ kan mismong situwasyon na kinakatakotan nindang marhay.”

An mga tawong nakakamate kaiyan parate na mga biktima kan inaapod sa Biblia na sadiri nindang “nakakaribok na mga kaisipan.” (Salmo 94:19) An pagmate ninda pirme sindang nagkukulang. Kun may mangyaring bakong marahay, natural nang binabasol ninda an saindang sadiri. Minsan ngani tibaad omawon sinda nin iba huli sa mga nagibo ninda, sa kairairaromi kan saindang boot an pagmate ninda garo sinda nandadaya asin maabot an panahon na mabubuyagyag sinda. Huling naniniwala na dai sinda maninigo sa kaogmahan, dakol an nahuhulog sa nakakadanyar sa sadiring gawe-gawe na hinohona nindang mayo sindang kosog na ikorehir. Si Lena, na nasambitan sa enotan, nagkaigwa nin grabeng diperensia sa pagkakan huli sa saiyang kawaran nin paggalang sa sadiri, asin inaadmitir nia, “an pagmate ko mayo akong kakayahan na magbago.”

An mga nakikipaglaban daw sa siring na “nakakaribok na mga kaisipan” nakatalaga nang makamate nin arog kaiyan sa bilog nindang buhay? May magigibo pa daw tanganing labanan an siring na saboot? An Biblia igwa nin mga prinsipyo asin praktikal na sadol na nakatabang sa dakol na mapangganahan an pakikipaglaban na iyan. Ano an nagkapira sa mga prinsipyong ini, asin paano natabangan kaiyan an mga nakakaeksperyensia kaiyan na makanompong nin kagayagayahan sa buhay? Ipapaliwanag iyan kan masunod na artikulo.