Kultibaron an Tunay na Kapakumbabaan

“Ililigtas mo an mga mapakumbaba.”​—2 SAMUEL 22:28.

1, 2. Sa ano nagkakapareho an dakol na namahala sa kinaban?

AN MGA piramide nin Egipto nagpapatotoo manongod sa mga tawong namahala kaidto sa dagang iyan. An iba pa na nagwalat kan saindang gira sa kasaysayan iyo si Senaquerib nin Asiria, Alejandrong Dakula nin Grecia, asin Julio Cesar nin Roma. An gabos na namahalang iyan nagkakapareho sa sarong bagay. Dai sinda nagwalat nin rekord nin pagigin tunay na mapakumbaba.​—Mateo 20:​25, 26.

² Maiimahinar daw nindo an siisay man sa mga namahala na nasambitan sa enotan na nagin ugale na siyasaton an saindang kahadean tanganing hanapon an hamak na mga nasasakopan na nangangaipo nin pagranga? Dai nanggad! Ni maiimahinar nindo na maduman sinda sa hamak na mga istaran kan mga namamanwaan na biyong nanluluya tanganing parigonon an boot kan siring na mga tawo. An aktitud ninda sa hamak na linalang na mga tawo laen na marhay sa aktitud kan Supremong Namamahala sa uniberso, si Jehova Dios!

An Nakakalabi sa Gabos na Halimbawa nin Kapakumbabaan

3. Paano tinatratar kan Supremong Namamahala an saiyang mga nasasakopan na tawo?

³ An kadakulaan asin kahalangkawan ni Jehova dai marorop, pero “an saiyang mga mata naglilibot sa bilog na daga tanganing ipaheling an saiyang kosog para duman sa mga an puso kompleto para sa saiya.” (2 Cronica 16:9) Asin ano an ginigibo ni Jehova kun nakakaheling sia nin hamak na mga parasamba na biyong nanluluya an espiritu bilang resulta nin manlaenlaen na pagbalo? Sa sarong sentido, sia “nag-eerok” kaiba kan mga ini paagi sa saiyang banal na espiritu “tanganing buhayon an espiritu kan mga may kababaan asin tanganing buhayon an puso kan mga biyong nanluluya.” (Isaias 57:15) Sa siring,  an mga parasamba sa saiya na naulian nasa mas marahay na kamugtakan na ipagpadagos an paglilingkod sa saiya na may paggayagaya. Kanigoan nanggad na kapakumbabaan sa kabtang nin Dios!

4, 5. (a) Ano an nagin saboot kan salmista manongod sa paagi nin pamamahala nin Dios? (b) Ano an kahulogan kan ‘pagpapakanghababa’ nin Dios tanganing tabangan an “hamak”?

⁴ Mayo nin siisay man sa uniberso na nagpakumbaba siring kan ginibo kan Soberanong Kagurangnan tanganing tabangan an makasalan na mga tawo. An salmista nakasurat: “Si Jehova nagin orog kahalangkaw sa gabos na nasyon; an saiyang kamurawayan orog kahalangkaw sa kalangitan. Siisay an siring ki Jehova na satuyang Dios, sia na pinahalangkaw an saiyang erokan? Sia nagpapakanghababa na helingon an langit asin daga, na binabangon an hamak sa mismong kabokabo; ilinalangkaw nia an dukha hale mismo sa aponan nin abo.”​—Salmo 113:4-7.

⁵ Mangnohon an terminong “nagpapakanghababa” (sa Ingles, “condescending”). Kun nanonongod sa tawo, an termino sa Ingles na “condescending” puedeng magkaigwa nin negatibong konotasyon na, ‘gumaweng may pagkasuperyor sa saro na mas hababa o daing palad.’ An siring na maabhaw na aktitud dai noarin man puedeng magladawan ki Jehova Dios, na dalisay asin banal asin sa siring mayo nin “kaabhawan.” (Marcos 7:​22, 23) Alagad an termino sa Ingles na “condescend” puede man na mangahulogan nin pagbaba sa sosyal na kamugtakan nin saro na mas hababa o pagpababa kan saiyang ranggo o posisyon kun tinatratar an saro na mas hababa. Sa siring, trinadusir kan nagkapirang Biblia an Salmo 113:6 na magsabing nagpapakumbaba an Dios. Angay nanggad na ilinaladawan kaiyan an satong mapakumbabang Dios na nagtatao nin mamomoton na atension sa mga pangangaipo kan saiyang bakong sangkap na mga parasambang tawo!​—2 Samuel 22:36.

Kun Taano ta Mapakumbaba si Jesus

6. Ano an nakakalabi sa gabos na akto nin kapakumbabaan ni Jehova?

⁶ An nakakalabi sa gabos na akto nin kapakumbabaan asin pagkamoot nin Dios iyo an pagsugo nia sa saiyang namomotan na panganay na Aki na mamundag sa daga asin padakulaon bilang tawo para sa kaligtasan kan katawohan. (Juan 3:16) Itinokdo sa sato ni Jesus an katotoohan manongod sa saiyang langitnon na Ama dangan itinao an saiyang sangkap na buhay bilang tawo tanganing haleon an “kasalan kan kinaban.” (Juan 1:29; 18:37) Ipinapabanaag an saiyang Ama sa sangkap na paagi, pati an kapakumbabaan ni Jehova, andam na gibohon ni Jesus an hinahagad sa saiya nin Dios. Iyan an nakakalabi sa gabos na halimbawa nin kapakumbabaan asin pagkamoot na itinao kasuarin man kan saro sa mga linalang nin Dios. Bakong gabos nagpahalaga sa kapakumbabaan ni Jesus, na ibinibilang pa ngani sia kan saiyang mga kaiwal na “an pinakahababa sa katawohan.” (Daniel 4:17) Minsan siring, narealisar ni apostol Pablo na maninigong arogon kan saiyang mga kapagtubod si Jesus asin sa siring magin mapakumbaba sa saindang pagtratar sa lambang saro.​—1 Corinto 11:1; Filipos 2:​3, 4.

7, 8. (a) Paano nakanood si Jesus na magin mapakumbaba? (b) Ano an pakiolay ni Jesus sa tibaad magin mga disipulo nia?

⁷ Itinampok ni Pablo an marahayon na halimbawa ni Jesus, na nagsurat: “Papagdanayon dian sa saindo an nasa isip na aktitud na ini na yaon man ki Cristo Jesus, na, minsan ngani sia kabaing nin Dios, dai nag-isip na man-agaw, an boot sabihon, na sia makapantay sa Dios. Dai, kundi sia nagpakadai sa sadiri asin nagpakang-oripon patin nagin kaagid nin mga tawo. Orog pa kaiyan, kan makua nia an saiyang sadiri na kabaing nin tawo, sia nagpakumbaba asin nagin makinuyog sagkod sa kagadanan, iyo, kagadanan sa hariging pasakitan.”​—Filipos 2:5-8.

⁸ Tibaad isip-isipon nin iba, ‘Paano nakanood si Jesus na magin mapakumbaba?’ Iyan makangangalas na pakinabang sa saiyang haraning pakikiasosyar sa saiyang langitnon na Ama sa laog nin haloyon na panahon, na durante kaiyan sia naglingkod bilang  “pangenot na trabahador” nin Dios sa paglalang kan gabos na bagay. (Talinhaga 8:30) Pakatapos kan pagrebelde sa Eden, naheling kan Panganay nin Dios an mapakumbabang pagtratar kan saiyang Ama sa mga tawong parakasala. Huli kaiyan, kan uya digdi sa daga, ipinabanaag ni Jesus an kapakumbabaan kan saiyang Ama asin nakiolay: “Pasana nindo an sakong sakal asin makanood kamo sa sako, huli ta ako mahoyo asin may kababaan an puso, asin makakakua kamo nin kaginhawahan para sa saindong kalag.”​—Mateo 11:29; Juan 14:9.

9. (a) Ano an nanompongan ni Jesus na kaakit-akit manongod sa mga aki? (b) Ginagamit an sarong sadit na aki, anong leksion an itinokdo ni Jesus?

⁹ Huling si Jesus tunay na mapakumbaba, an saradit na aki dai natakot sa saiya. Imbes, naakit sinda sa saiya. Sia man nagpaheling nin maboot na kapadangatan sa mga aki asin nagtao sa sainda nin atension. (Marcos 10:13-16) Ano an nanompongan ni Jesus na kaakit-akit manongod sa mga aki? Tunay nanggad, igwa sinda nin kawiliwiling mga kualidad na dai pirmeng ikinapaheling kan nagkapira sa saiyang mga disipulo na nasa edad na. Sarong simpleng katunayan na ibinibilang kan saradit na aki na nakakalabi sa sainda an mga nasa edad na. Maheheling nindo ini sa dakol na ihinahapot ninda. Iyo, kun ikokomparar sa dakol na nasa edad na, an mga aki mas madaling tokdoan asin daing gayo nag-oorgolyo. Sarong beses, nagkua si Jesus nin sarong sadit na aki asin sinabi sa Saiyang mga parasunod: “Kun dai kamo magbakle asin magin siring sa saradit na aki, dai kamo sa ano man na paagi makakalaog sa kahadean kan kalangitan.” Sinabi pa nia: “An siisay man na magpakumbaba arog kan sadit na aking ini iyo an pinakadakula sa kahadean kan kalangitan.” (Mateo 18:​3, 4) Sinabi ni Jesus an prinsipyong sinusunod: “An lambang nagpapalangkaw sa saiya man sana ibababa asin an nagpapakumbaba sa saiya man sana ilalangkaw.”​—Lucas 14:11; 18:14; Mateo 23:12.

10. Anong mga hapot an pag-oolayan niato?

¹⁰ An katotoohan na iyan nagpapalataw nin mahahalagang hapot. An satong paglaom na magkamit nin buhay na daing katapusan sa sarong kabtang depende sa satong pagkultibar nin tunay na kapakumbabaan, alagad taano ta kun beses nasasakitan an mga Kristiano na magin mapakumbaba? Taano ta masakit para sa sato na halonon an satong amor propio, sabi ngani, asin atubangon an mga pagbalo na may kapakumbabaan? Asin ano an makakatabang sa sato na makultibar an tunay na kapakumbabaan?​—Santiago 4:​6, 10.

Kun Taano ta Masakit na Magin Mapakumbaba

11. Taano ta bakong makangangalas na kita nasasakitan na magin mapakumbaba?

¹¹ Kun kamo nasasakitan na magin mapakumbaba, dai kamo nagsosolo. Kaidtong 1920, tinokar kan magasin na ini an konseho kan Biblia manongod sa pangangaipo na magin mapakumbaba, na nagkokomento: “Sa siring, mantang naheheling niato kun gurano kadakula kan pagpapahalaga kan Kagurangnan sa kapakumbabaan maninigo na iyan makaenkaminar sa gabos na tunay na disipulo na kultibaron an kualidad na ini sa aroaldaw.” Dangan ipinahayag an prangkang pag-admitir na ini: “Apisar kan gabos na sadol na ini kan Kasuratan garo baga nin huli sa pagkabakong sangkap kan naturalesa nin tawo an mga nagigin kabtang kan banwaan kan Kagurangnan asin minaayon sa pagsunod sa dalan na ini garo baga orog na nasasakitan, orog na nakikipagtusayan, mapadapit sa bagay na ini kisa sa iba pang kualidad.” Itinatampok kaiyan an sarong dahelan kun taano ta kaipuhan kan tunay na mga Kristiano na maigot na maghingoang magin mapakumbaba​—hinahanaphanap kan satong makasalan na naturalesa nin tawo an dai maninigong kamurawayan. Ini huli ta mga gikan kita kan makasalan na mag-agom, si Adan asin Eva, na nagpadara sa maimot na mga paghimuyawot.​—Roma 5:12.

12, 13. (a) Paano an kinaban sarong olang sa Kristianong kapakumbabaan? (b) Siisay an orog pa nganing nagpapadepisil sa satong maigot na paghihingoang kultibaron an kapakumbabaan?

 ¹² An saro pang dahelan na kita tibaad nasasakitan na ipaheling an kapakumbabaan iyo na kita napapalibotan nin sarong kinaban na nag-eenkaminar sa mga tawo na magmaigot na labihan an iba. Kabilang sa lakop na mga pasohan kan kinaban na ini iyo an paghimuyawot na panigoan “an mawot kan [makasalan na] laman asin an mawot kan mga mata asin an pagpaabaw-abaw kan kaya sa buhay.” (1 Juan 2:16) Imbes na pangibabawan kan siring na kinabanon na mga pagmawot, an mga disipulo ni Jesus dapat na papagdanayon na simple an saindang mga mata asin magkonsentrar sa paggibo kan kabotan nin Dios.​—Mateo 6:22-24, 31-33; 1 Juan 2:17.

¹³ An ikatolong dahelan kun taano ta masakit na kultibaron asin ipaheling an kapakumbabaan iyo na an ginikanan kan kaabhawan, si Satanas na Diablo, namamahala sa kinaban na ini. (2 Corinto 4:4; 1 Timoteo 3:6) Pinapalakop ni Satanas an saiyang maraot na mga ugale. Halimbawa, hinagad nia an pagsamba ni Jesus karibay kan pagtao ki Jesus kan “gabos na kahadean kan kinaban asin an kamurawayan kan mga iyan.” Pirmeng mapakumbaba, tolos na hinaboan ni Jesus an alok kan Diablo. (Mateo 4:​8, 10) Kaagid kaiyan, sinusugotan ni Satanas an mga Kristiano na maghanap nin kamurawayan para sa saindang sadiri. Pero, an mapakumbabang mga Kristiano nagmamaigot na sunodon an halimbawa ni Jesus, na itinatao an pag-omaw asin onra sa Dios.​—Marcos 10:​17, 18.

Pagkultibar Asin Pagpaheling nin Tunay na Kapakumbabaan

14. Ano an “sagin kapakumbabaan”?

¹⁴ Sa saiyang surat sa mga taga Colosas, si apostol Pablo nagpatanid tumang sa panluwas na pagsaginsagin mapakumbaba tanganing pahangaon an mga tawo. Inapod ini ni Pablo na “sagin kapakumbabaan.” An mga nagsasaginsagin sanang mapakumbaba bakong espirituwal na mga tawo. Imbes, ihinahayag ninda na sinda sa katunayan “mahambog” huli sa pag-orgolyo. (Colosas 2:​18, 23) Itinokdo ni Jesus an mga halimbawa kan siring na bakong totoong kapakumbabaan. Kinondenar nia an mga Fariseo huli sa saindang mapagpasikat na mga pamibi asin huli sa saindang paagi nin pag-ayuno na may mga lalauogon na mamondo asin raot an itsura tanganing maheling kan mga tawo. Sa kabaliktaran, tanganing magkaigwa nin halaga sa atubangan nin Dios an satong pribadong mga pamibi, iyan maninigong sabihon sa mapakumbabang paagi.​—Mateo 6:​5, 6, 16.

15. (a) Ano an magigibo niato tanganing mapagdanay an kababaan nin pag-isip? (b) Ano an nagkapirang marahay na halimbawa nin kapakumbabaan?

¹⁵ An mga Kristiano tinatabangan na papagdanayon an tunay na kababaan nin pag-isip paagi sa pagkonsentrar sa pinakamarahay na mga halimbawa nin kapakumbabaan, si Jehova Dios asin si Jesu-Cristo. Kalabot sa paggibo kaini an regular na pag-adal sa Biblia asin sa mga pantabang sa pag-adal kan Biblia na itinatao kan “maimbod asin mapagmansay na oripon.” (Mateo 24:45) An siring na pag-adal mahalagang marhay para sa Kristianong mga paraataman, “tanganing an [saindang] puso dai magpalangkaw sa [saindang] mga tugang.” (Deuteronomio 17:​19, 20; 1 Pedro 5:1-3) Horophoropon an balakid na halimbawa nin mga binendisyonan huli sa saindang mapakumbabang aktitud, arog baga ki Rut, Ana, Elizabet, asin dakol pang iba. (Rut 1:​16, 17; 1 Samuel 1:​11, 20; Lucas 1:41-43) Isipon man an dakol na marahayon na halimbawa nin mga lalaking prominente na nagdanay na mapakumbaba sa paglilingkod ki Jehova, arog baga ki David, Josias, Juan na Bautisador, asin apostol Pablo. (2 Cronica 34:​1, 2, 19, 26-28; Salmo 131:1; Juan 1:​26, 27; 3:26-30; Gibo 21:20-26; 1 Corinto 15:9) Asin kumusta man an  dakol na halimbawa sa kapakumbabaan sa presenteng aldaw na nanonompongan niato sa Kristianong kongregasyon? Paagi sa paghorophorop sa mga halimbawang ini, an tunay na mga Kristiano matatabangan na magkaigwa nin “kababaan nin pag-isip sa lambang saro.”​—1 Pedro 5:5.

16. Paano kita tinatabangan kan Kristianong ministeryo na magin mapakumbaba?

¹⁶ An pagkaigwa nin regular na kabtang sa Kristianong ministeryo makakatabang man sa sato na magin mapakumbaba. An kababaan nin pag-isip magpapangyari sa sato na magin epektibo kun kita minadolok sa mga dai kamidbid na nanonompongan niato sa harong-harong asin sa iba pang lugar. Nangorognang totoo ini kun an kagharong sa primero indiperente o daing galang sa mensahe kan Kahadean. An satong mga tinutubod sa parate kinukuestion, asin an kapakumbabaan makakatabang sa Kristiano na padagos na simbagon an mga hapot “sa mahoyong boot asin hararom na paggalang.” (1 Pedro 3:15) An mapakumbabang mga lingkod nin Dios nagbalyo sa bagong mga teritoryo asin nagtabang sa mga tawo na laen an mga kultura asin klase nin pamumuhay. An siring na mga ministro tibaad kaipuhan na mapakumbabang atubangon an depisil na gibohon na pag-adal nin bagong lenguahe tanganing orog na makatabang sa mga gusto nindang paabotan kan maogmang bareta. Kaomaw-omaw nanggad!​—Mateo 28:​19, 20.

17. Anong Kristianong mga paninimbagan an naghahagad nin kapakumbabaan?

¹⁷ Paagi sa kapakumbabaan, naotob kan dakol an saindang Kristianong mga paninimbagan, na ineenot an intereses kan iba kisa sa sadiri ninda. Halimbawa, kaipuhan nin Kristianong ama an kapakumbabaan tanganing magtagama nin panahon hale sa ginagamit nia sa saiyang sadiring mga okupasyon tanganing makapag-andam asin makapamayo nin epektibong pag-adal sa Biblia sa saiyang mga aki. An kapakumbabaan nakakatabang man sa mga aki na tawan nin onra an asin magin makinuyog sa saindang mga magurang na bakong sangkap. (Efeso 6:1-4) An mga agom na babae na may dai nagtutubod na agom sa parate napapaatubang sa nakakapakumbabang mga situwasyon mantang hinihingoa nindang madara an saindang agom paagi sa “mabining gawe-gawe na may hararom na paggalang.” (1 Pedro 3:​1, 2) An kapakumbabaan asin mapagsakripisyong pagkamoot kapakipakinabang man kun inaasikaso niato sa mamomoton na paagi an mga pangangaipo kan may helang asin naggugurang nang mga magurang.​—1 Timoteo 5:4.

An Kapakumbabaan Nakakaresolber sa mga Problema

18. Paano kita matatabangan kan kapakumbabaan na resolberan an mga problema?

¹⁸ An gabos na tawong lingkod nin Dios bakong sangkap. (Santiago 3:2) Kun beses, puedeng magkaigwa nin dai pagkaintindihan o dai pagkasinabotan sa pag-oltanan nin duwang Kristiano. An saro tibaad may balidong sumbong tumang sa saiyang tugang. Sa parate, an siring na mga situwasyon puedeng resolberan paagi sa pag-aplikar kan konsehong ini: “Padagos kamong magpatiriostios asin sueltong magpatarawadtawadan kun an siisay man igwa nin  sumbong tumang sa saro. Kun paanong kamo sueltong pinatawad ni Jehova, siring man an gibohon nindo.” (Colosas 3:13) Totoo, an pagsunod sa sadol na ini bakong madali, alagad an kapakumbabaan makakatabang sa saro na gibohon iyan.

19. Ano an dapat niatong girumdomon kun kita nakikipag-olay sa saro na nakakolog sa satong boot?

¹⁹ Kun beses an sarong Kristiano tibaad magsaboot na an sarong balidong sumbong magabat na marhay tangani na lingawan na sana. Kun siring, an kapakumbabaan matabang sa saiya na dolokon an soboot nagkasala sa saiya sa katuyohan na ibalik an katoninongan. (Mateo 18:15) An sarong dahelan na nagpapadagos kun beses an mga problema sa pag-oltanan nin mga Kristiano iyo na an saro o tibaad an duwa pareho orgolyosong marhay tanganing akoon na sinda an may sala. O an saro na nagsadiring boot na dolokon an sa ibong na lado tibaad ginibo iyan sa mapagpakangmatanos, mapagtatsar na paagi. Sa kabaliktaran, an tunay na mapakumbabang aktitud magigin epektibo nanggad sa pagresolber sa dakol na dai pagkaintindihan.

20, 21. Ano an saro sa nakakalabi sa gabos na mga tabang tanganing magin mapakumbaba?

²⁰ An sarong importanteng marhay na paagi sa pagpatalubo nin kapakumbabaan iyo an pagpamibi para sa tabang asin espiritu nin Dios. Alagad girumdomon, “an Dios . . . minatao nin dai na kutana maninigong kabootan [kaiba an saiyang banal na espiritu] sa mga mapakumbaba.” (Santiago 4:6) Kaya kun kamo may dai pagkaintindihan kan saindong kapagtubod, mamibi ki Jehova na tabangan kamong mapakumbabang admitiron an ano man na sadit o dakulang sala nindo. Kun nakolgan an boot nindo asin an nagkasala sinserong magsabi, “Patawadon mo ako,” kun siring mapakumbabang magpatawad. Kun ini masakit, mapagngayongayong hagadon an tabang ni Jehova na haleon sa puso nindo an ano man na kaabhawan na yaon pa dian.

²¹ An pakasabot sa dakol na pakinabang na itinatao kan kapakumbabaan maninigong magpahiro sa sato na kultibaron asin papagdanayon an mahalagang marhay na kualidad na ini. Sa katuyohan na iyan, abaa karahay na mga halimbawa si Jehova Dios asin si Jesu-Cristo para sa sato! Dai noarin man paglingawan an pag-asegurar nin Dios: “An bunga nin kapakumbabaan asin pagkatakot ki Jehova kayamanan asin kamurawayan patin buhay.”​—Talinhaga 22:4.

Mga Puntong Mapaghohorophorop

• Sairisay an pinakamarahay na mga halimbawa sa kapakumbabaan?

• Taano ta masakit kultibaron an kapakumbabaan?

• Ano an makakatabang sa sato na magin mapakumbaba?

• Taano ta mahalagang marhay na magdanay na mapakumbaba?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 26]

Si Jesus tunay na mapakumbaba

[Ritrato sa pahina 28]

An kinaban nag-eenkaminar sa mga tawo na magmaigot na labihan an iba

[Credit Line]

Retrato kan WHO na kinua ni L. Almasi/K. Hemzǒ

[Ritrato sa pahina 29]

Tinatabangan kita kan kapakumbabaan na dolokon an mga dai kamidbid sa satong ministeryo

[Mga Ritrato sa pahina 30]

An mga dai pagkaintindihan sa parate mareresolberan paagi sa mapakumbaba niatong paglingaw na sana sa problema na may pagkamoot

[Mga Ritrato sa pahina 31]

Dakol an paagi na ipinapaheling kan mga Kristiano an kapakumbabaan