Armagedon—Sarong Maogmang Kapinonan

AN TERMINONG “Armagedon” naggikan sa Hebreong ekspresyon na “Har–​Magedon,” o “Bukid nin Megido.” Manonompongan iyan sa Kapahayagan 16:​16, na nagsasabi: “Sinda tiniripon ninda sa lugar na sa Hebreo inaapod Har–​Magedon.” Sairisay an tiniripon sa Armagedon, asin taano? Duwang bersikulo sana bago kaiyan, sa Kapahayagan 16:​14, mababasa niato: “[An] mga hade kan bilog na ineerokan na daga” tiniripon “sa guerra kan dakulang aldaw nin Dios na Makakamhan sa Gabos.” Naturalmente, an mga tataramon na iyan nagpapalataw nin dugang pang interesanteng mga hapot. Saen makikipaglaban an “mga hade” na ini? Anong isyu an ipapakipaglaban ninda, asin tumang kiisay? Sinda daw, arog kan paniniwala nin dakol, magamit nin mga armas para sa lagdoan na paglaglag? May mga makakaligtas daw sa Armagedon? Pasimbagon niato an Biblia.

An pagkasambit daw sa “Bukid nin Megido” nangangahulogan na an Armagedon paglalabanan sa sarong bukid sa Tahaw na Sirangan? Dai. Sarong bagay, mayo talaga nin siring kaiyan na bukid​—sa lugar kan suanoy na Megido, igwa sana nin sarong bulod na mga 20 metros an langkaw sa kataed na kapatagan. Dugang pa, an lugar sa palibot kan Megido dai ngani magkakaigo an gabos na “hade kan daga asin an saindang mga hukbo.” (Kapahayagan 19:19) Minsan siring, an Megido iyo an lugar nin nagkapira sa mga pinakamaringis asin pinakadesididong ralaban sa kasaysayan kan Tahaw na Sirangan. Sa siring, an ngaran na Armagedon nagsisimbolisar sa sarong desididong ralaban, na may saro sanang siertong ganador.​—Helingon an kahon na “Megido​—Sarong Angay na Simbolo,” sa pahina 5.

An Armagedon bako sanang ralaban sa tahaw kan mga nasyon sa daga, huli ta an Kapahayagan 16:14 nagsasabi na an “mga hade kan bilog na ineerokan na daga” nagkasararo sa pakikipaglaban “sa guerra kan dakulang aldaw nin Dios na Makakamhan sa Gabos.” Sa saiyang ipinasabong na hula, si Jeremias nagsabi na “an pangagaradanon ni Jehova” magkakawararak “paghale sa sarong poro kan daga sagkod sa ibong na poro kan daga.” (Jeremias 25:33) Sa siring, an Armagedon bakong guerra nin tawo na nasa sarong partikular na lugar sa Tahaw na Sirangan. Iyan guerra ni Jehova, asin iyan lakop sa globo.

Minsan siring, mangnohon na sa Kapahayagan 16:​16, an Armagedon inaapod na sarong “lugar.” Sa Biblia, an “lugar” puedeng mangahulogan nin sarong kamugtakan o situwasyon​—na sa kasong ini, an bilog na kinaban magkakasararo sa pagtumang ki Jehova. (Kapahayagan 12:​6, 14) Sa Armagedon an gabos na nasyon sa daga magigin magkakaalyado tumang sa “mga hukbo na yaon sa langit” sa irarom kan sa militar na autoridad kan “Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan,” si Jesu-Cristo.​—Kapahayagan 19:​14, 16.

Kumusta an paghihingako na an Armagedon magigin sarong biyong pagkatunaw paagi sa mga armas para sa lagdoan na paglaglag o pagbangga sa daga nin sarong bagay sa langit? Itotogot daw nin sarong mamomoton na Dios an siring na makatatakot na katapusan kan katawohan asin kan saindang erokan, an daga? Dai. Malinaw na sinasabi nia na dai nia linalang an daga nin ‘daing kapakanan’ kundi ‘hinaman iyan tanganing pag-istaran.’ (Isaias 45:18; Salmo 96:10) Sa Armagedon, dai lalaglagon ni Jehova an satong globo paagi sa kapahapahamak na mahiwas na pagkasolo. Imbes, ‘lalaglagon nia an mga naglalaglag kan daga.’​—Kapahayagan 11:18.

Armagedon​—Noarin?

Sa nag-aging mga siglo, an sarong mahalagang hapot na nagpalataw nin daing katapusan na pagbanabana iyo an, Noarin maabot an Armagedon? An pagsiyasat kan libro nin Kapahayagan sa liwanag kan ibang kabtang kan Biblia makakatabang sa  sato na madeterminaran kun noarin mangyayari an importanteng ralaban na ini. Ikinokonektar kan Kapahayagan 16:15 an Armagedon sa pagdatong ni Jesus na siring sa parahabon. Ginamit man ni Jesus an ilustrasyon na iyan sa pagladawan kan saiyang pagdatong tanganing hokoman an sistemang ini nin mga bagay.​—Mateo 24:​43, 44; 1 Tesalonica 5:2.

Siring sa ipinaheling kan kaotoban kan mga hula sa Biblia, poon kan 1914 nabubuhay na kita sa huring mga aldaw kan sistemang ini nin mga bagay. * An magigin tanda kan pangultimong kabtang kan huring mga aldaw iyo an peryodo na inapod ni Jesus na “dakulang kahorasaan.” Dai sinasabi kan Biblia kun gurano kalawig an peryodong iyan, alagad an mga kalamidad na dara kaiyan magigin grabeng marhay kisa kan naheling kan kinaban kasuarin man. An dakulang kahorasaan na iyan magkakaigwa nin kulminasyon sa Armagedon.​—Mateo 24:​21, 29.

Mantang an Armagedon iyo an “guerra kan dakulang aldaw nin Dios na Makakamhan sa Gabos,” mayong magigibo an mga tawo tanganing idigson iyan. Si Jehova nagbugtak nin “itinalaan na panahon” sa pagpopoon kan guerrang iyan. “Dai iyan mahuhuri.”​—Habacuc 2:3.

An Dios nin Katanosan Nakikipaglaban sa Sarong Makatanosan na Guerra

Pero, taano ta makikipaglaban an Dios sa sarong guerra na lakop sa globo? An Armagedon konektadong marhay sa saro kan saiyang pangenot na mga  kualidad, an hustisya. An Biblia nagsasabi: “Si Jehova mamomoton sa hustisya.” (Salmo 37:28) Naheling nia an gabos na inhustisyang ginibo sa kasaysayan nin tawo. Natural sanang napupukaw kaini an saiyang matanos na kaanggotan. Sa siring, ninombrahan nia an saiyang Aki na makipaglaban sa sarong makatanosan na guerra tanganing laglagon an enterong maraot na sistemang ini.

Si Jehova sana an may kakayahan na makipaglaban sa sarong totoong makatanosan asin mapamiling guerra na durante kaiyan iingatan an mga indibiduwal na tama an kamugtakan nin puso, saen man sinda sa daga. (Mateo 24:​40, 41; Kapahayagan 7:​9, 10, 13, 14) Asin sia sana an may deretsong magpaotob kan saiyang soberaniya sa bilog na daga, huli ta sia an naglalang kaiyan.​—Kapahayagan 4:11.

Anong mga puersa an gagamiton ni Jehova tumang sa saiyang mga kaiwal? Dai nanggad niato aram. An aram sana niato iyo na ano man na oras may mga paagi na magagamit nia tanganing laglagon nin biyo an maraot na mga nasyon. (Job 38:​22, 23; Sofonias 1:15-18) Minsan siring, an mga parasamba nin Dios sa daga dai makikikabtang sa ralaban na iyan. An bisyon sa Kapahayagan kapitulo 19 nagsasabi na an langitnon na mga hukbo sana an makakaiba ni Jesu-Cristo sa pakikiguerra. Dai makikikabtang an Kristianong mga lingkod ni Jehova sa daga.​—2 Cronica 20:​15, 17.

An Dios nin Kadonongan Nagtatao nin Bastanteng Patanid

May mga makakaligtas daw? Sa katunayan, mayo nin siisay man na kaipuhan na malaglag sa Armagedon. Si apostol Pedro nagkomento: ‘Si Jehova dai nagmamawot na an siisay man malaglag kundi mawot nia na an gabos makapagsolsol.’ (2 Pedro 3:9) Asin sinabi ni apostol Pablo na ‘an kabotan nin Dios iyo na an gabos na klase nin tawo makaligtas asin makaabot sa tamang kaaraman sa katotoohan.’​—1 Timoteo 2:4.

Sa katuyohan na iyan, may kadonongan na sinegurado ni Jehova na an ‘maogmang bareta kan kahadean’ ibalangibog sa gabos na lugar, sa ginatos na lenguahe. An mga tawo sa gabos na lugar tinatawan nin oportunidad na maligtas. (Mateo 24:14; Salmo 37:34; Filipos 2:12) An mga naghimate sa maogmang bareta puedeng maligtas sa Armagedon asin mabuhay sagkod lamang sa pagkasangkap sa sarong paraisong daga. (Ezequiel 18:​23, 32; Sofonias 2:3; Roma 10:13) Bako daw na ini an aasahan niato sa Dios nin pagkamoot?​—1 Juan 4:8.

Puede daw na Makipaglaban an Dios nin Pagkamoot?

Minsan siring, dakol an nag-iisip-isip kun taano ta gigibohon nin Dios, na iyo an mismong personipikasyon nin pagkamoot, na mangadan asin manlaglag nin dakol sa katawohan. An situwasyon puedeng iagid sa sarong harong na dakol an peste. Bako daw na maoyon kamo na maninigong protehiran nin sarong maingat na kagsadiri nin harong an salud asin ikakarahay kan saiyang pamilya paagi sa paggadan sa mga peste?

Kaagid kaiyan, huli sa hararom na kapadangatan ni Jehova sa mga tawo kaya kaipuhan na gibohon an ralaban nin Armagedon. An katuyohan nin Dios iyo na gibohon an daga na paraiso asin darahon an katawohan sa pagkasangkap asin katoninongan, na “mayo nin siisay man na magpapatakig sa sainda.” (Miqueas 4:​3, 4; Kapahayagan 21:4) Kun siring, ano an maninigong gibohon sa mga nagsasapeligro kan katoninongan asin katiwasayan kan saindang mga kapwa tawo? Kaipuhan na haleon nin Dios an siring na “mga peste”​—an dai na mababakleng mga maraot​—para sa kapakanan kan mga matanos.​—2 Tesalonica 1:​8, 9; Kapahayagan 21:8.

An kadaklan kan iriwal asin pagpabolos nin dugo ngonyan bunga kan bakong sangkap na pamamahala nin tawo asin kan maimot na pakikipaglaban para sa nasyonalistikong intereses. (Eclesiastes 8:9) Sa paghihingoang pahiwason an saindang impluwensia, an mga gobyerno nin tawo biyong dai iniintindi an naestablisar nang Kahadean nin Dios. Mayo nin nagpaparisa na isusuko ninda an saindang soberaniya sa Dios asin ki Cristo. (Salmo 2:1-9) Kun siring, an arog kaiyan na mga gobyerno kaipuhan na haleon tanganing andamon an dalan para sa matanos na pamamahala kan Kahadean ni Jehova sa irarom ni Cristo. (Daniel 2:44) Kaipuhan na gibohon an paglalaban sa Armagedon tanganing maresolberan nin permanente an isyu kun siisay an may deretsong mamahala sa planetang ini asin sa katawohan.

An aktibong pag-interbenir ni Jehova sa Armagedon magigin para sa pinakaikakarahay nin katawohan. Sa atubangan kan naggagrabeng mga kamugtakan  sa kinaban, an sangkap na pamamahala sana nin Dios an biyong mapanigo sa mga pangangaipo nin katawohan. Paagi sana sa Kahadean nia na mangingibabaw an tunay na katoninongan asin kaginhawahan. Ano an magigin kamugtakan kan kinaban kun an Dios dai mainterbenir sagkod lamang? Bako daw na an pagkaongis, kadahasan, asin mga guerra padagos na mapasakit sa katawohan siring kan nangyari sa bilog na nakaaging mga siglo kan pamamahala nin tawo? An ralaban nin Armagedon sa katunayan saro sa pinakamarahay na mga bagay na puedeng mangyari sa sato!​—Lucas 18:​7, 8; 2 Pedro 3:13.

An Guerra na Matapos kan Gabos na Guerra

Gigibohon kan Armagedon an sarong bagay na dai kasuarin man nagibo nin ibang guerra​—an taposon an gabos na guerra. Siisay daw an dai naghihimuyawot sa pag-abot kan aldaw na an guerra magigin bagay na nakalihis na? Minsan siring, dai nagin mapanggana an gabos na paghihingoa nin tawo na taposon an guerra. An siring na paorootrong pagkaprakaso kan mga pagprobar nin tawo na taposon an guerra nagdodoon sana kan pagigin totoo kan mga tataramon ni Jeremias: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong kapot nin daganon na tawo an saiyang dalan. Bakong kapot nin tawong naglalakaw dawa an paggiya sa saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Mapadapit sa gigibohon ni Jehova, an Biblia nanunuga: “Pinapaontok nia an mga guerra sagkod sa kaporoporohi kan daga. An arko saiyang binabari asin pinagpuputolputol an budyak; an mga karro saiyang sinosolo sa kalayo.”​—Salmo 46:​8, 9.

Kun gamiton na kan mga nasyon an saindang nakakagadan na mga armas laban sa lambang saro asin maghumang raoton an palibot, mahiro an Kaggibo kan daga​—sa Biblikong Armagedon! (Kapahayagan 11:18) Kun siring, gigibohon kan guerrang ini an linalaoman sana kan mga tawong matatakton sa Dios sa bilog na nag-aging mga panahon. Ibibindikar kaiyan an lehitimong pamamahala kan Kagsadiri kan daga, si Jehova Dios, sa gabos na linalang nia.

Sa siring, an Armagedon dai maninigong katakotan kan mga tawong namomoot sa katanosan. Imbes, nagtatao iyan nin basehan tanganing maglaom. An guerra nin Armagedon an mahale kan gabos na karatan sa daga asin mapangyari sa sarong matanos na bagong sistema nin mga bagay sa irarom kan pamamahala kan Mesiyanikong Kahadean nin Dios. (Isaias 11:​4, 5) Imbes na magin makatatakot asin kapahapahamak na katapusan, an Armagedon an magigin tanda nin sarong maogmang kapinonan para sa matanos na mga indibiduwal, na mabubuhay sagkod lamang sa sarong paraisong daga.​—Salmo 37:29.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon/​Ritrato sa pahina 5]

MEGIDO​—SARONG ANGAY NA SIMBOLO

An suanoy na Megido yaon sa estratehikong lugar, na dian natatanaw an solnopan na kabtang kan balunbon na Kababan nin Jezreel, sa amihanan na Israel. Kontrolado kaiyan an internasyonal na mga ruta nin negosyo asin nin militar na nagtataragboan duman. Sa siring, an Megido nagin lugar nin desididong mga ralaban. Si Propesor Graham Davies nagsurat sa saiyang libro na Cities of the Biblical World​—Megiddo: “An siudad nin Megido . . . madaling madumanan nin mga negosyante asin emigrante hale sa gabos na direksion; alagad kadungan kaiyan, kun igo an puersa, puedeng makontrol kaiyan an mga rutang ini asin sa siring iyan an madeterminar kan magigin dalagan kan negosyo sagkod kan guerra. Kun siring, bakong makangangalas na iyan . . . sarong premyo na parateng ipinapakipaglaban asin kun masakop iyan marigon na idinedepensa.”

An halawig na kasaysayan nin Megido nagpoon kan ikaduwang milenyo B.C.E. kan daogon kan Egipciong namamahala na si Tutmos III an Cananeong mga namamahala duman. Nagpadagos iyan sa nag-aging mga siglo sagkod kan 1918 kan daogon nin grabe kan Britanong si Heneral Edmund Allenby an hukbong Turko. Sa Megido pinangyari nin Dios na madaog nin grabe ni Hokom Barac an Cananeong si Hadeng Jabin. (Hokom 4:12-24; 5:​19, 20) Sa palibot kaiyan dinaog ni Hokom Gedeon an mga Midianita. (Hokom 7:1-22) Duman man ginadan si Hadeng Ocozias asin Hadeng Josias.​—2 Hade 9:27; 23:​29, 30.

Sa siring, an Armagedon angay na ikonektar sa lugar na iyan, mantang dian ginibo an dakol na desididong ralaban. Angay iyan na simbolo kan lubos na kapangganahan nin Dios sa gabos na nagkokontrang puersa.

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Mga Ritrato sa pahina 7]

Sa bilog na kinaban, an mga tawo tinatawan nin patanid asin kan oportunidad na maligtas sa Armagedon

[Ritrato sa pahina 7]

An Armagedon an magigin tanda nin sarong maogmang kapinonan