Ngonyan Na an Panahon Para sa Desididong Aksion

“Sagkod noarin kamo magkikiangkiang sa duwang magkalaen na opinyon?”​—1 HADE 18:21.

1. Paano napapalaen na marhay an satong panahon kun ikokomparar sa nakaagi?

NANINIWALA ka daw na si Jehova an iyo sanang tunay na Dios? Naniniwala ka man daw na an mga hula sa Biblia nagtotokdo sa satong panahon bilang an “huring mga aldaw” kan maraot na sistema ni Satanas? (2 Timoteo 3:1) Kun iyo, siertong maoyon ka na kaipuhan an desididong aksion ngonyan nin orog kisa arin man na panahon. Nungka kaidto sa kasaysayan nin tawo na namugtak sa peligro an kadakoldakol na buhay.

2. Ano an nangyari sa sampulong tribong kahadean nin Israel durante kan paghade ni Hadeng Acab?

² Kan ikasampulong siglo B.C.E., an nasyon nin Israel kinaipuhan na gumibo nin magabat na marhay na desisyon. Siisay an paglilingkodan ninda? Sa impluwensia kan saiyang paganong agom na si Jezabel, pinalakop ni Hadeng Acab an pagsamba ki Baal sa sampulong tribong kahadean nin Israel. Si Baal sarong dios nin pagkamainaki na sinasabi na nagtatao nin oran asin mabungang pananom. Dakol na parasamba ki Baal an tibaad naghahadok nin pasenyas o minaduko sa idolo kan saindang dios. Tanganing agyaton si Baal na bendisyonan an saindang pananom asin ataman na mga hayop, nakikikabtang an saiyang mga parasamba sa daing pakundangan na inmoralidad sa mga patotot sa templo. Igwa man sinda kan kaugalean na paggurot sa saindang sadiri tanganing bumolos an dugo.​—1 Hade 18:28.

3. Ano an nagin epekto sa banwaan nin Dios kan pagsamba ki Baal?

³ An natada na mga 7,000 na Israelita nagsayumang makikabtang sa idolatroso, inmoral, madahas na paaging ini nin pagsamba. (1 Hade 19:18) Maimbod sindang nagdanay sa saindang pakipagtipan ki Jehova Dios, asin huli kaini pinaglamag sinda. Halimbawa, ginadan ni Reyna Jezabel an dakol na propeta ni Jehova. (1 Hade 18:​4, 13) Huli sa masakit na mga kamugtakan na ini, an kadaklan kan mga Israelita naggibo nin saralak na pagsamba, na naghihingoang paogmahon si Jehova  sagkod si Baal. Alagad apostasiya para sa sarong Israelita na bayaan si Jehova asin magsamba sa falsong dios. Nangako si Jehova na bebendisyonan an mga Israelita kun sinda mamomoot sa saiya asin kukuyogon an saiyang mga togon. Minsan siring, pinatanidan nia sinda na kun dai ninda ikakatao sa saiya an “dai nababangang debosyon,” popohoon sinda.​—Deuteronomio 5:​6-​10; 28:​15, 63.

4. Ano an ihinula ni Jesus asin kan saiyang mga apostol na mangyayari sa tahaw kan mga Kristiano, asin paano iyan naotob?

⁴ May kaagid na situwasyon na nangyayari sa Kakristianohan ngonyan. An mga miembro nin iglesia naghihingako na mga Kristiano, alagad an saindang mga kapiestahan, gawe-gawe, asin paniniwala kontra sa mga katokdoan kan Biblia. Kapareho ni Jezabel, pinapangenotan kan klero nin Kakristianohan an paglamag sa mga Saksi ni Jehova. An klero nin Kakristianohan igwa man nin halawig na rekord nin pagsuportar sa mga guerra asin sa siring may paninimbagan sinda sa kagadanan kan dai mabilang na minilyon na miembro nin iglesia. An siring na relihiosong pagsuportar sa kinabanon na mga gobyerno ilinaladawan sa Biblia bilang espirituwal na pakikisaro. (Kapahayagan 18:​2, 3) Dugang pa, an Kakristianohan orog na nagigin mapagkonsinte sa literal na pakikisaro, dawa sa tahaw kan klero kaiyan. Ihinula ni Jesu-Cristo asin kan saiyang mga apostol an dakulang apostasiyang ini. (Mateo 13:36-​43; Gibo 20:​29, 30; 2 Pedro 2:​1, 2) Ano an ultimong kaaabtan kan labing sarong bilyon na parasunod kan Kakristianohan? Asin an tunay na mga nagsasamba ki Jehova igwa nin anong paninimbagan sa mga ini asin sa gabos na iba pa na ilinagalag nin falsong relihion? Makukua niato an maliwanag na simbag sa mga hapot na iyan paagi sa pagsiyasat sa dramatikong mga pangyayari na nagbunga kan ‘pagpoho ki Baal sa Israel.’​—2 Hade 10:28.

An Pagkamoot nin Dios sa Saiyang Sumbikalan na Banwaan

5. Paano nagpaheling si Jehova nin mamomoton na pagmakolog sa saiyang sumbikalan na banwaan?

⁵ Si Jehova Dios dai nawiwili sa pagpadusa sa mga nagigin bakong maimbod sa saiya. Bilang mamomoton na Ama, minamawot nia na an mga  maraot magsolsol asin magbalik sa saiya. (Ezequiel 18:32; 2 Pedro 3:9) Bilang ebidensia kaini, naggamit si Jehova nin dakol na propeta kan kaaldawan ni Acab asin Jezabel tanganing patanidan an Saiyang banwaan manongod sa mga resulta kan pagsamba ki Baal. Si Elias saro sa siring na propeta. Pagkatapos nin tigmara na nandestroso nin grabe, na patienot na ipinaisi, sinabihan ni Elias si Hadeng Acab na tiriponon an mga Israelita asin an mga propeta ni Baal sa Bukid nin Carmelo.​—1 Hade 18:​1, 19.

6, 7. (a) Paano ibinuyagyag ni Elias an pinakadahelan kan apostasiya sa Israel? (b) Ano an ginibo kan mga propeta ni Baal? (c) Ano an ginibo ni Elias?

⁶ An pagtiripon nangyari sa lugar kan altar ni Jehova na ‘rinaot,’ tangani gayod na paogmahon si Jezabel. (1 Hade 18:30) Makamomondo, an mga Israelita na yaon duman dai segurado kun siisay an talagang makakatao kan kaipuhan na marhay na oran​—si Jehova o si Baal. Si Baal irinerepresentar kan 450 propeta, mantang si Elias iyo sana an propeta na nagrerepresentar ki Jehova. Inaaram an pinakagamot kan saindang problema, hinapot ni Elias an banwaan: “Sagkod noarin kamo magkikiangkiang sa duwang magkalaen na opinyon?” Dangan, sa mas simple pa nganing mga tataramon, iinatubang nia an isyu sa sainda: “Kun si Jehova an tunay na Dios, sumunod kamo sa saiya; alagad kun si Baal, sumunod kamo sa saiya.” Tanganing pahiroon an dai makadesisyon na mga Israelita na itao ki Jehova an dai nababangang debosyon, nagproponer si Elias nin sarong pagbalo sa pagka-Dios. Duwang torilyo an bubunoon bilang atang, an saro para ki Jehova asin an saro para ki Baal. Tutumtomon sa kalayo kan tunay na Dios an atang sa saiya. Inandam kan mga propeta ni Baal an saindang atang, dangan sa laog nin dakol na oras padagos sindang nag-aapod: “O Baal, simbaga kami!” Kan ponan ni Elias na tuyatuyaon sinda, ginurot ninda an saindang sadiri sagkod na bumolos an dugo, asin nagkurahaw sinda sa pinakamakosog nindang tingog. Alagad mayo nin simbag.​—1 Hade 18:​21, 26-​29.

⁷ Si Elias naman ngonyan. Enot, hinirahay nia an altar ni Jehova asin ibinugtak duman an mga pidaso kan torilyo. Sunod, nagboot sia na an tubig sa apat na darakulang dulay ibubo duman sa atang. Tolong beses na ginibo ini sagkod na mapano nin tubig an kali sa palibot kan altar. Dangan namibi si Elias: “O Jehova, an Dios ni Abraham, Isaac asin Israel, ngonyan maaraman logod na ika an Dios sa Israel asin ako an saimong lingkod patin paagi sa saimong tataramon na ginibo ko an gabos na bagay na ini. Simbaga ako, O Jehova, simbaga ako, tanganing an banwaan na ini makaaram na ika, Jehova, iyo an tunay na Dios asin ika mismo an nagpabalik kan saindang puso.”​—1 Hade 18:30-37.

8. Paano sinimbag nin Dios an pamibi ni Elias, asin anong aksion an ginibo kan propeta?

⁸ An tunay na Dios nagsimbag paagi sa pagpadara nin kalayo hale sa langit na tuminumtom sa atang sagkod sa altar. Inubos kan kalayong iyan pati an tubig sa kali sa palibot kan altar! Imahinara an nagin epekto sa mga Israelita. “Sinda tolos na  nagralaob asin nagsarabi: ‘Si Jehova iyo an tunay na Dios! Si Jehova iyo an tunay na Dios!’” Si Elias ngonyan naggibo nin dugang pang desididong aksion, na nagboboot sa mga Israelita: “Dakopa nindo an mga propeta ni Baal! Dai nindo pagpabayaeng makadulag an saro man sa sainda!” Dangan ginaradan an gabos na 450 propeta ni Baal sa ibaba kan Bukid nin Carmelo.​—1 Hade 18:38-​40.

9. Paano nabalo giraray an tunay na mga parasamba?

⁹ Sa dai malilingawan na aldaw man sanang idto, pinapangyari ni Jehova na umoran sa daga sa kaenot-enote pakatapos nin tolo may kabangang taon! (Santiago 5:​17, 18) Maiimahinar nindo an gabos na orolay-olay sa tahaw kan mga Israelita mantang papuli na sinda; ibinindikar ni Jehova an saiyang pagka-Dios. Minsan siring, an mga parasamba ki Baal dai suminuko. Ipinagpadagos ni Jezabel an saiyang kampanya nin paglamag sa mga lingkod ni Jehova. (1 Hade 19:​1, 2; 21:11-​16) Sa siring, an integridad kan banwaan nin Dios nabalo giraray. Itatao daw ninda an dai nababangang debosyon ki Jehova kun mag-abot an saiyang aldaw nin paghokom tumang sa mga parasamba ki Baal?

Humiro nin Desidido Ngonyan

10. (a) Sa presenteng mga panahon, ano an ginigibo kan linahidan na mga Kristiano? (b) Ano an boot sabihon kan pagkuyog sa pagboot na manonompongan sa Kapahayagan 18:4?

¹⁰ Sa presenteng mga panahon, may ginigibo an linahidan na mga Kristiano na kapareho kan ki Elias. Paagi sa berbal na kapahayagan asin sa inimprentang babasahon, pinatanidan ninda an mga tawo kan gabos na nasyon, miembro man sinda kan Kakristianohan o bako, manongod sa peligro nin falsong relihion. Bilang resulta, minilyon an naggibo nin desididong aksion na taposon an saindang pagigin miembro nin falsong relihion. Idinusay ninda an saindang buhay ki Jehova asin nagin bautisadong mga disipulo ni Jesu-Cristo. Iyo, naghimate sinda sa apretadong pakiolay nin Dios mapadapit sa falsong relihion: “Lumuwas kamo sa saiya, banwaan ko, kun habo nindong makikabtang sa saiyang mga kasalan, asin kun habo nindong mag-ako nin kabtang kan saiyang mga damat.”​—Kapahayagan 18:4.

11. Ano an kaipuhan tanganing kamtan an pag-oyon ni Jehova?

¹¹ An minilyon na iba pa, minsan ngani nagugustohan an basado sa Bibliang mensahe na ipinapalakop kan mga Saksi ni Jehova, dai pa man giraray segurado kun ano an maninigo nindang gibohon. An nagkapira kaini nag-aatender kun minsan sa Kristianong mga pagtiripon, arog kan selebrasyon kan Pamanggihan nin Kagurangnan o mga sesyon sa pandistritong kombension. Sinasadol niato an gabos na arog ninda na maingat na horophoropon an mga tataramon ni Elias: “Sagkod noarin kamo magtutukaw sa kudal?” (1 Hade 18:​21, New English Bible) Imbes na mag-atraso, kaipuhan nindang gumibo nin desididong aksion ngonyan asin may kaigotan na aboton an pasohan na magin nagdusay, bautisadong mga nagsasamba ki Jehova. Nakataya an saindang paglaom para sa buhay na daing katapusan!​—2 Tesalonica 1:​6-9.

12. Sa anong peligrosong kamugtakan naholog an nagkapirang bautisadong Kristiano, asin ano an maninigo nindang gibohon?

¹² Makamomondo, an nagkapirang bautisadong Kristiano nagin iregular o inaktibo sa saindang pagsamba. (Hebreo 10:23-​25; 13:​15, 16) An nagkapira nawaran kan saindang kaigotan huli sa pagkatakot sa paglamag, kahaditan sa hanap-buhay, paghihingoang yumaman, o pagmamaigot na magkamit nin pansadiring kasingawan. Nagpatanid si Jesus na an mismong mga bagay na ini magigin dahelan nin pagkasingkog, pagkapuot, asin pagkasiod kan nagkapira sa saiyang mga parasunod. (Mateo 10:28-​33; 13:20-​22; Lucas 12:22-​31; 21:34-​36) Imbes na ‘magkiangkiang sa duwang opinyon,’ sabi ngani, an mga iyan maninigong ‘magmaigot asin magsolsol’ paagi sa paggibo nin desididong aksion na otobon an saindang pagdusay sa Dios.​—Kapahayagan 3:​15-​19.

An Biglang Katapusan kan Falsong Relihion

13. Iladawan an kamugtakan sa Israel kan si Jehu lahidan bilang hade.

¹³ An dahelan kun taano ta kaipuhan nang marhay kan mga tawo na gumibo nin desididong aksion ngonyan maheheling sa nangyari sa Israel mga 18 taon pagkatapos na mahusay an isyu nin pagka-Dios sa Bukid nin Carmelo. An aldaw nin paghokom ni Jehova tumang sa pagsamba ki Baal nag-abot nin bigla asin dai linalaoman durante kan ministeryo kan kasalihid ni Elias, si Eliseo. An aki ni Hadeng Acab na si Joram an namamahala kaidto sa Israel, asin buhay pa kaidto si Jezabel  bilang inang reyna. Toninong na sinugo ni Eliseo an saiyang surugoon tanganing lahidan an hepe kan hukbo nin Israel, si Jehu, bilang an bagong hade. Kan panahon na iyan, si Jehu nasa sirangan na parte kan Jordan sa Ramot-galaad, na nangengenot sa sarong ralaban tumang sa mga kalaban nin Israel. Si Hadeng Joram nasa Jezreel sa kapatagan na harani sa Megido, na nagpapaomay sa lugad huli sa ralaban.​—2 Hade 8:29–​9:4.

14, 15. Anong sugo an inako ni Jehu, asin paano sia huminiro?

¹⁴ Ini an ipinagboot ni Jehova ki Jehu na gibohon: “Lugadon mo an kamag-anakan ni Acab na saimong kagurangnan, asin ipapamalos ko an dugo kan sakong mga lingkod na propeta asin an dugo kan gabos na lingkod ni Jehova sa kamot ni Jezabel. Asin kaipuhan na malaglag an bilog na kamag-anakan ni Acab; . . . si Jezabel kakakanon nin mga ayam sa daga sa Jezreel, asin mayo nin siisay man na malobong sa saiya.”​—2 Hade 9:7-10.

¹⁵ Si Jehu sarong desididong lalaki. Daing pag-atraso, nagsakay sia sa saiyang karuwahe asin marikas na nagpadalagan pasiring sa Jezreel. Narisa kan sarong bantay sa Jezreel an pagpadalagan ni Jehu asin ibinareta ki Hadeng Joram, kaya nagsakay si Joram sa saiyang karuwahe tanganing sabaton an hepe kan saiyang hukbo. Kan magkaatubang sinda, naghapot si Joram: “Ano may katoninongan, Jehu?” Si Jehu nagsimbag: “Anong katoninongan an makakamtan sagkod na yaon an mga pakikisaro ni Jezabel na saimong ina asin an dakol niang panraratak?” Dangan, bago makadulag si Hadeng Joram, kinua ni Jehu an saiyang busog asin ginadan si Joram paagi sa pana na luminagbas sa saiyang puso.​—2 Hade 9:​20-​24.

16. (a) Anong situwasyon an biglang napaatubang sa mga opisyal sa palasyo ni Jezabel? (b) Paano naotob an mga tataramon ni Jehova manongod ki Jezabel?

¹⁶ Dai nin pag-atraso, nagpasiring sa siudad si Jehu sakay sa saiyang karuwahe. Mantang nagdudungaw sa bintana, an nakakolorete nin todo na si Jezabel tinaratara si Jehu paagi sa mapan-angat na huma. Dai sia iniintindi, nangapodan si Jehu para sa suporta: “Siisay an kakampi ko? Siisay?” An mga surugoon ni Jezabel kaipuhan na humiro ngonyan na may pagkadesidido. Duwa o tolong opisyal sa palasyo an duminungaw sa bintana. Tolos-tolos na nabalo an saindang kaimbodan. “Hologan sia!” an pagboot ni Jehu. Ihinolog kan mga opisyal si Jezabel sa tinampo sa ibaba, na duman sia tinimaktimakan kan mga kabayo asin karuwahe ni  Jehu. Sa siring, an pundador sa pagsamba ki Baal sa Israel uminabot sa saiyang maninigo na katapusan. Bago pa sia ikalobong, inubos na nin mga ayam an saiyang laman, siring sa ihinula.​—2 Hade 9:​30-​37.

17. An paghokom nin Dios ki Jezabel maninigong magpakosog kan satong pagtubod sa anong pangyayari sa ngapit?

¹⁷ Kaparehong nakakasustong katapusan an maabot sa simbolikong patotot na may ngaran na “Dakulang Babilonya.” An patotot nagrerepresentar sa falsong mga relihion kan kinaban ni Satanas, na naggikan sa suanoy na siudad nin Babilonya. Kasunod kan katapusan kan falsong relihion, itatao ni Jehova Dios an saiyang atension sa gabos na tawo na minakompuesto sa bakong relihiosong mga kabtang kan kinaban ni Satanas. Lalaglagon man an mga ini, na maandam kan dalan pasiring sa matanos na bagong kinaban.​—Kapahayagan 17:​3-6; 19:19-​21; 21:​1-4.

18. Pagkagadan ni Jezabel, ano an nangyari sa mga parasamba ki Baal sa Israel?

¹⁸ Pagkagadan ni Jezabel, tolos-tolos na huminiro si Hadeng Jehu tanganing gadanon an gabos na gikan asin mayor na parasuportar ni Acab. (2 Hade 10:11) Alagad dakol na Israelitang parasamba ki Baal an nagdanay sa nasyon. Mapadapit sa mga ini, naggibo si Jehu nin desididong aksion tanganing ipaheling an saiyang ‘dai pagtogot na may makaribal si Jehova.’ (2 Hade 10:16) Nagsasaginsagin na sia mismo parasamba ki Baal, nag-organisar si Jehu nin dakulang kapiestahan sa templo ni Baal na ipinatogdok ni Acab sa Samaria. An gabos na parasamba ki Baal sa Israel nagduman sa kapiestahan. Kan malaom sa laog kan templo, sinda gabos ginadan kan mga tawohan ni Jehu. Tinatapos kan Biblia an kasaysayan sa mga tataramon na: “Sa siring pinoho ni Jehu si Baal sa Israel.”​—2 Hade 10:18-28.

19. Anong marahayon na oportunidad an naghahalat sa “dakulang kadaklan” kan maimbod na mga nagsasamba ki Jehova?

¹⁹ Napoho an pagsamba ki Baal sa Israel. Segurado man na an falsong mga relihion kan kinaban na ini maabot sa bigla asin nakakasustong katapusan. Kiisay kamo makampi durante kan dakulang aldaw na iyan nin paghokom? Humiro na may pagkadesidido ngonyan, asin tibaad magkapribilehio kamo na mapabilang sa “dakulang kadaklan” nin mga tawong makakaligtas sa “dakulang kahorasaan.” Sa siring puede nindong girumdomon an nakaagi na may kagayagayahan, asin oomawon nindo an Dios huli sa lubos na paggibo nin paghokom sa “dakulang patotot na nanraot sa daga paagi sa saiyang pakikisaro.” Kasararo kan iba pang tunay na mga parasamba, makakaoyon kamo sa nakakapukaw sa boot na mga tataramon na inaawit nin mga tingog hale sa langit: “Omawa nindo si Jah, huli ta si Jehova na satong Dios, an Makakamhan sa Gabos, nagpoon nang mamahala bilang hade.”​—Kapahayagan 7:​9, 10, 14; 19:​1, 2, 6.

Mga Hapot Para sa Paghorophorop

• Paano nagkasala nin pagsamba ki Baal an suanoy na Israel?

• Anong dakulang apostasiya an ihinula sa Biblia, asin paano naotob an hulang iyan?

• Paano pinoho ni Jehu an pagsamba ki Baal?

• Ano an dapat niatong gibohon tanganing makaligtas sa aldaw nin paghokom nin Dios?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mapa sa pahina 25]

(Para sa aktuwal na format, hilingon an publikasyon)

Soco

Afek

Helcat

Jocneam

Megido

Taanac

Dotan

SAMARIA

En-dor

Sunem

Ofra

Jezreel

Ibleam (Gat-rimmon)

Tirza

Bet-semes

Bet-sean (Bet-san)

Jabes-galaad?

Abel-mehola

Harong ni Arbel

Ramot-galaad

Kabukidan

Bukid nin Carmelo

Bukid nin Tabor

More

Bukid nin Gilboa

[Katubigan]

Dagat Mediterraneo

Dagat nin Galilea

[Salog]

Salog nin Jordan

[Bukal asin bubon]

Bubon nin Harod

[Credit Line]

Basado sa mga mapa na nakua an deretsong ipublikar kan Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. asin Survey of Israel

[Mga Ritrato sa pahina 26]

Mahalagang marhay na mga aspekto kan tunay na pagsamba an regular na pakikikabtang sa paghuhulit kan Kahadean asin pag-atender sa Kristianong mga pagtiripon

[Ritrato sa pahina 28, 29]

Arog ni Jehu, an gabos na gustong makaligtas sa aldaw ni Jehova dapat na gumibo nin desididong aksion