Paano Kamo Makakagibo nin mga Desisyon Oyon sa Paagi nin Dios?

AN SARONG lalaki sa Estados Unidos naglaog sa bangko dara an tseke na may kantidad na $25,000. An plano nia ilaag an kuarta sa time deposit. Minsan siring, an nagnenegosyo nin pagbangko sinadol sia na kapitalon iyan sa bakalan nin aksiones (stock market), na sinasabi na sa panhaloyan, an bakalan nin aksiones dai noarin man nawawaran nin halaga. An lalaki nagdesisyon na sunodon an sadol na iyan. Daing gayo nahaloy pakatapos kaiyan, an saiyang kinapitalan buminaba na marhay an halaga.

An eksperyensiang ini nag-iilustrar na an paggibo nin madonong na mga desisyon sarong angat. Kumusta an manlaenlaen na desisyon na napapaatubang sa satong buhay? Dakol na desisyon an puedeng magresulta sa kapangganahan o pagkasudya​—⁠asin maabot an panahon, nin buhay o kagadanan. Kun siring, paano kita makakakompiar na naggigibo kita nin madonong na mga desisyon?

“Iyo Ini an Dalan”

Sa aroaldaw, naggigibo kita nin mga desisyon manongod sa kun ano an kakakanon, kun ano an isusulot, kun saen maduman, asin dakol pang iba. An nagkapirang desisyon tibaad garo baga saradit, pero an mga iyan puedeng magkaigwa nin seryosong mga epekto. Halimbawa, an desisyon na magsolo nin sigarilyo sa kaenot-enote puedeng magbunga nin bilog na buhay na bisyo nin paninigarilyo. Maninigong dai niato pagmenoson an importansia kan garo baga saradit na desisyon.

Saen kita puedeng humanap nin paggiya kun naggigibo nin mga desisyon, dawa sa garo baga saradit na bagay? Kanigoan karahay na magkaigwa nin sarong masasarigan na kinokonsulta na masadol sa sato kun mapaatubang kita sa sarong depisil na desisyon! Puede kamong makanompong nin siring na makokonsulta. An sarong suanoy na libro na may mensahe para sa ngonyan nagsasabi nin arog kaini: “An saimong mga talinga makakadangog nin tataramon sa likod mo na nagsasabi: ‘Iyo ini an dalan. Maglakaw kamo dian,’ enkaso kamo pumatoo o enkaso kamo pumawala.” (Isaias 30:21) Kiisay na mga tataramon ini? Asin paano kamo makakasierto na an saiyang paggiya masasarigan?

An nasambitan na pag-asegurar manonompongan sa Biblia, na pinag-adalan nin minilyon asin nasabotan ninda na iyan ipinasabong ni Jehova Dios, an Kaglalang. (2 Timoteo 3:​16, 17) Aram ni Jehova kun paano an pagkagibo sa sato, kaya sia an pinakamarahay na gikanan nin paggiya. Puede man niang maheling antes pa an ngapit, huling sia “an Saro na nagpapaisi kan mangyayari sa huri poon pa sa kapinonan, asin kan mga bagay na dai  pa nahahaman poon pa kan suanoy; an Saro na nagsasabi, ‘An sakuyang katuyohan magdadanay.’ ” (Isaias 46:10) Sa siring, ipinahayag nin sarong salmista an saiyang pagsarig sa Tataramon ni Jehova: “An saimong tataramon ilawan sa sakong bitis, asin liwanag sa sakong dalan.” (Salmo 119:105) Pero, paano kita tinatabangan ni Jehova na makamaniobra pasiring sa ligtas na lugar sa tahaw kan maalon na katubigan kan kinaban ngonyan? Paano kita makakagibo nin mga desisyon oyon sa paagi nin Dios?

Iaplikar an mga Prinsipyo sa Biblia

Si Jehova Dios nagtao sa mga Kristiano nin diosnon na mga prinsipyo tanganing makagibo sinda nin tamang mga desisyon. An pag-adal kan mga prinsipyo sa Biblia asin pag-aplikar kaiyan puedeng iagid sa pag-adal nin sarong lenguahe asin paggamit kaiyan. Sa oras na tatao na kamong marhay kan lenguahe, sa parate masasabi nindo kun an saro sala an gramatika huli ta garo baga bakong tama an dangog nindo sa sinasabi nia. Tibaad dai nindo ikasabi nin espesipiko sa gramatikal na pananaram kun ano an sala sa mga tataramon nia, alagad aram nindo na sala iyan. Kun manodan na nindo an mga prinsipyo sa Biblia sagkod sa punto na tatao na kamong iaplikar iyan sa saindong buhay, sa parate masasabi nindo kun an sarong desisyon bakong tama asin bakong kaoyon kan diosnon na mga prinsipyo.

Kuanon niatong halimbawa an desisyon na tibaad mapaatubang sa sarong hoben na lalaki sa pagpili nin estilo kan saiyang buhok. An Biblia mayo nin pagboot na espesipikong kinokondenar an sarong estilo nin buhok. Pero, estudyare an sarong prinsipyo sa Biblia. Si apostol Pablo nagsurat: “Sakuyang minamawot na an mga babae magsamno sa saindang sadiri nin husay na gubing, na may kabinian asin toltol na isip, bakong nin mga estilo nin pagsalapid nin buhok asin bulawan o perlas o mamahalon na gayong gubing, kundi sa paagi na angay sa mga babae na naghihingakong sinda may reberensia sa Dios, arin na baga, paagi sa marahay na mga gibo.” (1 Timoteo 2:​9, 10) Si Pablo nagsusurat digdi manongod sa mga babae, alagad an prinsipyo minaaplikar sa mga lalaki sagkod babae. Ano an prinsipyong iyan? An satong itsura maninigong magpabanaag nin kabinian asin toltol na isip. Kaya puedeng ihapot kan hoben na lalaki sa saiyang sadiri, ‘Ikakapabanaag daw kan sakong estilo nin buhok an kabinian na angay sa sarong Kristiano?’

Asin anong nakakatabang na prinsipyo an makukua nin sarong hoben sa pagsunod sa mga tataramon kan disipulong si Santiago? “Mga parapakisambay, dai nindo naaaraman na an pakikikatood sa kinaban pakikiiwal sa Dios? An siisay man, kun siring, na boot na magin katood kan kinaban ginigibo an saiyang sadiri na kaiwal nin Dios.” (Santiago 4:4) Ikinakarimarima nin makuri kan mga Kristiano an ideya nin pagigin katood kan kinaban, na kaiwal nin Dios. An klase daw kan estilo nin buhok na suno kan saiyang kairiba gigibohon siang garo katood nin Dios o katood kan kinaban? An hoben na lalaki na nagtuturotimbang kan hapot manongod sa estilo nin buhok puedeng gamiton an siring na mga prinsipyo na basado sa Biblia sa paggibo nin madonong na desisyon. Iyo, an diosnon na mga prinsipyo nagtatabang sa sato na gumibo nin mga desisyon. Asin kun matuod na kitang gumibo nin mga desisyon basado sa diosnon na mga prinsipyo, mas nagigin pasil na makaabot sa madonong  na mga konklusyon na mayo nin negatibong mga epekto.

Makakanompong kita nin dakol na prinsipyo sa Tataramon nin Dios. Siempre, tibaad dai kita makakua nin teksto na espesipikong minaaplikar sa satong situwasyon. Pero, makakabasa kita nin manongod sa kun paanong may mga tawong nagkuyog sa paggiya nin Dios asin kun paanong may iba na dai nag-intindi sa mga patanid nin Dios. (Genesis 4:​6, 7, 13-16; Deuteronomio 30:15-20; 1 Corinto 10:11) Sa pagbasa sa siring na mga pagkasaysay asin pag-analisar sa mga resulta, masasabotan niato an diosnon na mga prinsipyo na makakatabang sa sato sa paggibo nin mga desisyon na nakakapaogma sa Dios.

Kuanon niatong halimbawa an sarong halipot na pakikipag-olay ni Jesu-Cristo sa saiyang apostol na si Pedro. Hinapot si Pedro kan mga lalaking nagsisingil kan buhis na duwang drakma: “Ano an saindong paratokdo dai nagbabayad kan buhis na duwang drakma?” Si Pedro suminimbag: “Iyo.” Dai nahaloy pakatapos kaiyan, hinapot ni Jesus si Pedro: “Kiisay nag-aako an mga hade kan daga nin mga impuesto o buhis sa kada payo? Sa saindang mga aki o sa mga dayo?” Kan si Pedro magsabing: “Sa mga dayo,” sinabihan sia ni Jesus: “Tunay nanggad, kun siring, an mga aki libre sa buhis. Kundi tanganing dai niato sinda mapasingkog, dumuman ka sa dagat, ihulog mo an sarong banwit, asin kuanon mo an enot na sira na sumubad asin, pagbukaha mo kan ngoso kaiyan, makakakua ka nin sinsilyong estater. Kuanon mo iyan asin itao mo iyan sa sainda para sa sako asin sa saimo.” (Mateo 17:24-27) Anong diosnon na mga prinsipyo an manonompongan niato sa pagkasaysay na ini?

Paagi sa pagtao nin sunod-sunod na hapot, giniyahan ni Jesus an pangangatanosan ni Pedro: Bilang Aki nin Dios, si Jesus libre sa buhis. Minsan ngani kan primero dai nasabotan ni Pedro an puntong iyan, may kabootan na tinabangan sia ni Jesus na masabotan iyan. Kun nasasala an iba, kita puedeng magdesisyon, bilang pag-arog ki Jesus, na trataron sinda sa mapagmalasakit na paagi imbes na daing herak na isabi sa sainda an sala ninda o kondenaron sinda.

Sa siring nasabotan ni Pedro an dahelan sa pagbayad nin buhis sa kada payo​—⁠tanganing dai makapasingkog sa iba. Uya an saro pang prinsipyo na manonodan niato sa pagkasaysay na ini. An pagkonsiderar sa konsensia nin iba mas mahalaga kisa sa pag-insistir kan satong mga deretso.

Ano an mamotibar sa sato na gumibo nin mga desisyon na mapaheling nin paggalang sa konsensia nin iba? Pagkamoot sa satong kapwa. Itinokdo ni Jesu-Cristo na an pagkamoot sa satong kapwa nin siring sa sadiri niato iyo an togon na ikaduwa sana an halaga sa pagkamoot sa Dios sa bilog niatong kalag. (Mateo 22:39) Minsan siring, nabubuhay kita sa kinaban na sadiri sana an iniintindi, asin an satong makasalan na tendensia itinutulod kita na magin maimot. Kaya tanganing mamotan nin saro an saiyang kapwa nin siring sa sadiri nia, kaipuhan na bagohon nia an saiyang pag-isip.​—⁠Roma 12:2.

Dakol an naggibo nin siring na pagbabago, asin kinokonsiderar ninda an iba kun naggigibo nin mga desisyon, baga man dakula o sadit. Si Pablo nagsurat: “Kamo, siempre, inapod manongod sa libertad, mga tugang; iyo sana iyan ta dai nindo paggamiton an libertad na ini bilang pagpaoyon sa laman, kundi paagi sa pagkamoot maglingkod kamo sa lambang saro.” (Galacia 5:13) Paano niato magigibo iyan? Estudyare an sarong daragita na nagbalyo sa sarong puerang banwaan tanganing tabangan an mga tawo na makanood manongod sa  Tataramon nin Dios. Mantang nakikipag-olay sia sa mga tawo, narealisar nia na an saiyang gubing, minsan ngani mabini sa pamantayan kan moda sa siudad, iyo an pinag-oorolayan sa banwaan. An saiyang paggubing asin pag-alinyar mabini, pero nagdesisyon siang magsulot nin mga gubing na bakong gayong makolor “tanganing an tataramon nin Dios dai mapagtaraman na may panlilibak.”​—⁠Tito 2:5.

Ano daw kutana an nagin reaksion nindo kun napaatubang kamo sa sarong desisyon manongod sa saindong pag-alinyar o iba pang bagay na depende sa personal na gusto? Makakasierto kamo na maoogma si Jehova kun an saindong mga desisyon nagpapabanaag nin pagmakolog sa konsensia nin iba.

Magkaigwa nin Panhaloyan na Punto de Vista

Apuera sa mga prinsipyo sa Biblia asin konsensia nin iba, ano an puedeng konsideraron niato kun naggigibo nin mga desisyon? Minsan ngani an mga Kristiano garo naglalakaw sa garang-gasangon asin hayakpit na dalan, an Dios nagtatao sa sainda nin dakulang libertad sa laog kan ibinugtak niang mga limite. (Mateo 7:​13, 14) Kaipuhan na konsideraron niato kun paanong an satong mga desisyon makakaapektar sa satong espirituwal, mental, emosyonal, asin pisikal na ikakarahay sa ngapit.

Ipamugtak na iniisip nindong akoon an sarong trabaho. Tibaad mayo man nin inmoral o bakong tama sa klase kan trabaho. Makakaatender kamo sa Kristianong mga pagtiripon asin kombension. An sueldo labi pa ngani sa inaasahan nindo. Pinapahalagahan na marhay kan among nindo an saindong abilidad asin gusto niang lubos kamong gamiton. Apuera kaiyan, gusto nindo an klase kan trabahong iyan. May ano man daw na maninigong makapogol sa saindo na akoon an alok na iyan? Bueno, paano kun nahehelingheling na nindo an posibilidad na mabangkag kamo sa trabahong iyan. Sinabihan kamo na dai kamo pipiriton na magtrabaho nin obertaim. Alagad tanganing matapos an sarong proyekto, andam daw kamong maghingoa nin labi pa sa maninigo nindong gibohon? Puede daw na an siring na obertaim mangyari nin parate? Puede daw kamong irayo kaiyan sa saindong pamilya asin sa kahurihurihi sa espirituwal na mga aktibidad na dai talaga nindo maninigong malipasan?

Isipon kun paano naggibo nin dakulang desisyon si Jim manongod sa saiyang trabaho. Sia daing kapagalan na nagtrabaho asin luminangkaw an posisyon. Pag-abot nin panahon sia nagin namamahalang direktor sa kompanya ninda sa Oriente, hepe ehekutibong opisyal sa kaibang kompanya kaiyan sa Estados Unidos, asin miembro kan junta direktiba sa pagpunsionar kaiyan sa Europa. Minsan siring, kan ruminuro an ekonomiya sa Hapon, narealisar nia kun gurano kadaing kamanungdanan an pagmamaigot na magkamit nin kuarta asin kapangyarihan. An pinagpagalan niang kuarta marikas na nawara. Nawaran nin direksion an saiyang buhay. ‘Ano daw an kamugtakan ko pakalihis nin sampulong taon?’ an ihinapot nia sa sadiri. Dangan narealisar nia na an saiyang agom asin mga aki nakapokus sa mas may katuyohan na mga pasohan sa buhay. Sa nag-aging mga taon, sinda nakikiasosyar sa mga Saksi ni Jehova. Gusto man ni Jim na mamatean an kaogmahan asin pagkakontento kan saiyang pamilya. Kaya nagpoon siang mag-adal sa Biblia.

Dai nahaloy naheling ni Jim na an saiyang estilo nin pamumuhay nakaolang sa saiya na magkaigwa nin makatuyohan na buhay bilang sarong Kristiano. Huling daing ontok siang nagbibiahe pabarobalyo sa Asia, Estados Unidos, asin Europa, mayo na sia nin igong panahon tanganing mag-adal kan Biblia asin makiasosyar sa mga kapagtubod. Napaatubang sia sa sarong desisyon: ‘Ipagpapadagos ko daw an nagin buhay ko sa nakaaging 50 taon, o susunodon ko an sarong bagong pamumuhay?’ Mapagngayongayong inestudyaran nia an panhaloyan na epekto kan saiyang desisyon asin pinili nia na pumondo sa gabos na trabaho nia apuera sa saro tanganing magkaigwa sia nin panahon para sa espirituwal na mga aktibidad. (1 Timoteo 6:6-8) An saiyang desisyon ginibo siang mas maogma, na nagtatao sa saiya nin oportunidad na magin sibot sa Kristianong mga aktibidad.

Baga man iyan dakula o sadit, an saindong desisyon importante. An desisyon na gigibohon nindo ngonyan puedeng magresulta sa kapangganahan o pagkasudya, sa buhay o kagadanan pa ngani sa ngapit. Makakagibo kamo nin madonong na mga desisyon kun kokonsideraron nindo an mga prinsipyo sa Biblia, an konsensia nin iba, asin an panhaloyan na epekto kan saindong aksion. Gumibo kamo nin mga desisyon oyon sa paagi nin Dios.

[Ritrato sa pahina 13]

An garo baga saradit na desisyon puedeng magkaigwa nin seryosong mga epekto

[Ritrato sa pahina 14]

Paano makakatabang sa saiya an mga prinsipyo sa Biblia na makapagdesisyon nin madonong?

[Ritrato sa pahina 15]

Nakipag-olay si Jesus ki Pedro sa mapagmalasakit na paagi