Tampok na mga Kabtang sa Enot na Libro nin Salmo
An Tataramon ni Jehova Buhay
Tampok na mga Kabtang sa Enot na Libro nin Salmo
ANO daw an angay na titulo para sa sarong libro sa Biblia na kompuesto nin haros mga pag-omaw sa satong Kaglalang, si Jehova Dios? Mayo nin ibang mas angay na ngaran kisa sa mga Salmo, o Pag-omaw. An pinakahalabang librong ini kan Biblia igwa kan magayon an pagkakomponer na mga awit na nagsasaysay kan marahayon na mga kualidad asin makakamhan na mga gibo nin Dios saka nin dakol na hula. An dakol sa mga awit nagpapahayag nin mga emosyon na namatean kan mga kagsurat kaiyan mantang nakakaeksperyensia sinda nin kasakitan. An mga kapahayagan na ini kinokobrehan an peryodo nin mga sangribong taon—poon kan mga aldaw ni propeta Moises sagkod kaidtong mga panahon pakalihis kan pagkadistiero. An mga kagsurat iyo si Moises, Hadeng David, asin iba pa. An saserdoteng si Esdras an rinerekonoser na nag-areglar kan libro sa pinal na porma kaiyan.
Poon kan suanoy na mga panahon, an libro kan Salmo binarangabanga sa limang koleksion, o kabtang, nin mga awit: (1) Salmo 1-41, (2) Salmo 42-72, (3) Salmo 73-89, (4) Salmo 90-106, asin (5) Salmo 107-150. Tinotokar kan artikulong ini an enot na koleksion. Si Hadeng David kan suanoy na Israel an nagsurat kan gabos na salmo sa kabtang na ini apuera sa tolo. An mga kompositor kan Salmo 1, 10, asin 33 dai sinabi kun siisay.
“AN SAKUYANG DIOS IYO AN SAKUYANG DAKULANG GAPO”
Pagkatapos na isabi kan enot na salmo na maogma an tawong may pagkaogmang marhay sa ley ni Jehova, an ikaduwa espesipikong nagsasabi manongod sa Kahadean. * Haros mga pakimaherak sa Dios an yaon sa grupong ini nin mga salmo. Halimbawa, an Salmo 3-5, 7, 12, 13 asin 17 mga pakimaherak na iligtas sa mga kaiwal. Itinatampok kan Salmo 8 an kadakulaan ni Jehova kun ikokomparar sa kasaditan nin tawo.
Ilinaladawan si Jehova bilang Protektor kan saiyang banwaan, si David nag-awit: “An sakuyang Dios iyo an sakuyang dakulang gapo. Magpapaili ako sa saiya.” (Salmo 18:2) Si Jehova inoomaw bilang an Kaglalang asin Paratao nin Ley sa Salmo 19, bilang Paraligtas sa Salmo 20, asin bilang Paraligtas kan saiyang linahidan na Hade sa Salmo 21. An Salmo 23 ilinaladawan sia bilang Dakulang Pastor, mantang an ika-24 kan Salmo ilinaladawan sia bilang mamuraway na Hade.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
2:1, 2—Anong “daing halagang bagay” an pinagpaparagumodgumod kan mga nasyon? An “daing halagang bagay” iyo an danay na pinag-aaratoman kan mga gobyerno nin tawo tangani na ikapadagos an saindang sadiring autoridad. Ini daing halaga huli ta an katuyohan ninda seguradong masusudya. Makakalaom daw talaga an mga grupo nasyonal na manggana kun sinda tumindog na “tumang ki Jehova asin tumang sa saiyang linahidan”?
2:7—Ano an “pagboot ni Jehova”? An pagboot na ini iyo an tipan para sa sarong Kahadean, na ipinakipagtipan ni Jehova sa saiyang namomotan na Aki, si Jesu-Cristo.—Lucas 22:28, 29.
2:12—Sa anong paagi magigibo kan mga namamahala kan mga nasyon na ‘humadok sa aki’? Kan mga panahon kan Biblia, an paghadok sarong kapahayagan nin pakikikatood asin kaimbodan. Sarong paagi iyan nin maogmang pag-ako sa mga bisita. Pinagbotan an mga hade kan daga na humadok sa Aki—an boot sabihon, maogma siang akoon bilang Mesiyanikong Hade.
3:superskripsion—Ano an katuyohan kan superskripsion sa nagkapira kan mga salmo? Kun beses sinasabi kan superskripsion kun siisay an kagsurat asin/o nagtatao iyan nin impormasyon manongod sa mga pangyayari kan kinomponer an salmo, arog kan Salmo 3. An superskripsion tibaad ipinapaliwanag man an katuyohan o pagkagamit kan partikular na awit (Salmo 4 asin 5) saka nagtatao nin mga instruksion sa musika (Salmo 6).
3:2—Ano an “Selah”? An terminong ini sa pankagabsan hinohona na nagrerepresentar sa pagpondo nguna para sa silensiong paghorophorop, magsalang sa pag-awit sana o sa pag-awit asin pagtugtog kan mga instrumento sa musika. An pagpondo nguna ginagamit tanganing mas idoon an ipinahayag pa sanang kaisipan o emosyon. Dai na kaipuhan na basahon nin makosog an terminong iyan durante nin pampublikong pagbasa kan mga Salmo.
11:3—Anong mga pasisikadan an gaba na? Iyo ini an mismong mga napapasikadan kan sosyedad nin tawo—ley, pagboot, asin hustisya. Kun disareglado an mga ini, nagkakariribok an mga tawo asin mayo nin hustisya. Sa irarom nin siring na mga kamugtakan, an “siisay man na matanos” dapat na lubos na magtiwala sa Dios.—Salmo 11:4-7.
21:3—Ano an makahulogan manongod sa “sarong korona na gibo sa dalisay na bulawan”? Dai sinabi kun baga an korona literal o simbolo nin dugang na kamurawayan huli sa dakol na kapangganahan ni David. Minsan siring, an makahulang sinasabi kan bersikulong ini iyo an korona nin pagkahade na inako ni Jesus hale ki Jehova kan 1914. An bagay na an korona gibo sa bulawan nagsusuherir na an saiyang paghade pinakahalangkaw na klase.
22:1, 2—Taano ta tibaad naghona si David na pinabayaan sia ni Jehova? Si David nakakaeksperyensia kaidto nin grabeng sakit hale sa saiyang mga kaiwal kaya an saiyang ‘puso nagin garo taro asin natunaw sa kairairaromi kan saiyang nasa laog na mga kabtang.’ (Salmo 22:14) Para sa saiya tibaad garo baga pinabayaan na sia ni Jehova. Kan nakapako sa harigi, arog man kaini an namatean ni Jesus. (Mateo 27:46) Ipinapabanaag kan mga tataramon ni David an saiyang reaksion bilang tawo sa desesperado niang situwasyon. Minsan siring, sa saiyang pamibi na nakasurat sa Salmo 22:16-21, risang-risa na si David dai nawaran nin pagtubod sa Dios.
Mga Leksion Para sa Sato:
1:1. Maninigong likayan an pakikiasosyar sa mga dai namomoot ki Jehova.—1 Corinto 15:33.
1:2. Dai niato pagpalihison an sarong aldaw na dai kinokonsiderar an espirituwal na mga bagay.—Mateo 4:4.
4:4. Kun kita anggot o anggoton, madonong na pogolan niato an satong dila tanganing dai makataram nin bagay na pagbabasolan niato sa huri.—Efeso 4:26.
4:5. An satong espirituwal na mga atang “mga atang nin katanosan” sana kun igwa kita nin tamang mga motibo asin kun an satong gawe-gawe nakakaabot sa mga kahagadan ni Jehova.
6:5. Ano pa daw an mas marahay na dahelan tanganing mawoton na padagos na mabuhay?—Salmo 115:17.
9:12. Hinahanap ni Jehova an pagpabolos nin dugo tanganing padusahan an mga nagkasala sa dugo, alagad ginigirumdom nia an “pagtangis kan mga nagsasakit nin makuri.”
15:2, 3; 24:3-5. An tunay na mga parasamba kaipuhan na magtaram nin katotoohan asin likayan an putik na mga panunumpa asin pagpakaraot.
15:4. Apuera sana kun narealisar niato na nakagibo palan kita nin panuga na bakong sono sa Kasuratan, maninigo na gibohon niato an gabos na pinakamakakaya niato tanganing otobon an satong sinabi, dawa kun depisilon iyan na gibohon.
15:5. Bilang mga parasamba ki Jehova, kaipuhan na magmaan kita sa salang paggamit nin kuarta.
17:14, 15. An “mga tawo kan sistema na ini nin mga bagay” idinudusay an saindang sadiri sa pagkaigwa nin asensadong pamumuhay, pagpamilya, asin pagtao nin pamana. An pangenot sa buhay ni David iyo an paggibo nin marahay na ngaran sa Dios tanganing ‘maheling an saiyang lalauogon,’ o maeksperyensiahan an pag-oyon ni Jehova. Sa “pagmata” o pakarealisar nia sa mga panuga asin pag-asegurar ni Jehova, si David ‘makokontento na maheling an Saiyang kabaing,’ o maggagayagaya sa presensia ni Jehova na nasa saiya. Arog ni David, bako daw na maninigong isentro niato an satong puso sa espirituwal na mga kayamanan?
19:1-6. Kun an mga linalang, na dai nakakataram ni nakakapangatanosan, nakakapagtao nin kamurawayan ki Jehova, gurano pa daw kita na nakakapag-isip, nakakataram, asin nakakasamba?—Kapahayagan 4:11.
19:7-11. An mga kahagadan ni Jehova—kapakipakinabang nanggad iyan para sa sato!
19:12, 13. An mga sala asin kapangahasan mga kasalan na dapat likayan.
19:14. Maninigo niatong konsideraron bako sanang kun ano an ginigibo niato kundi pati kun ano an sinasabi asin iniisip niato.
“HULI SA SAKUYANG INTEGRIDAD TINABANGAN MO AKO”
Kanigoan kaodok sa pusong pagmawot asin kakosog na determinasyon na papagdanayon an saiyang integridad an ipinahayag ni David sa enot na duwang salmo kan grupong ini! “Para sa sako, maglalakaw ako sa sakong integridad,” an pag-awit nia. (Salmo 26:11) Sa saiyang pamibi tanganing patawadon an saiyang mga kasalan, inaadmitir nia: “Kan ako dai naggigirong an sakuyang mga tolang nanluya huli sa sakuyang pag-agrangay sa bilog na aldaw.” (Salmo 32:3) Para sa mga maimbod ki Jehova, si David nagtatao nin pag-asegurar: “An mga mata ni Jehova nakaturuhok sa mga matanos, asin an saiyang mga talinga nagdadangog sa saindang paghagad nin tabang.”—Salmo 34:15.
Kanigoan kahalaga kan sadol na itinao sa Salmo 37 para sa mga Israelita asin para man sa sato, mantang nabubuhay kita sa “huring mga aldaw” kan sistemang ini nin mga bagay! (2 Timoteo 3:1-5) Nagtataram sa makahulang paagi manongod ki Jesu-Cristo, an Salmo 40:7, 8 nagsasabi: “Uya nagdatong ako, sa balumbon kan libro na isinurat dapit sa sako. An paggibo kan boot mo, O Dios ko, iyo an ikinakaogma kong marhay, asin an saimong ley nasa kairaroman kan sakong nasa laog na mga kabtang.” An pangultimong salmo kan koleksion iyo an manongod sa kahagadan ni David para sa tabang ni Jehova durante kan makamomondong mga taon pagkatapos na sia magkasala kaiba ni Bat-seba. Sia nag-aawit: “Kun manongod sa sako, huli sa sakuyang integridad tinabangan mo ako.”—Salmo 41:12.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
26:6—Paano kita, arog ni David, piguratibong naglalakaw sa palibot kan altar ni Jehova? An altar nagrerepresentar sa kabotan ni Jehova sa pag-ako nia kan atang na pantubos ni Jesu-Cristo para sa pagkabalukat kan katawohan. (Hebreo 8:5; 10:5-10) Kita naglalakaw sa palibot kan altar ni Jehova paagi sa pagtubod sa atang na iyan.
29:3-9—Ano an ilinaladawan kan pagbaing kan tingog ni Jehova sa sarong nagkikikilat asin nagdadagoldol na bagyo na nakakapukaw nin may pagkangirhat na paggalang mantang nagdadalagan iyan? Ini sana an ilinaladawan kaini: An makangingirhat na kapangyarihan ni Jehova!
31:23—Paano binabalosan nin labi-labi an sarong maabhaw? An balos digdi iyo an padusa. Huli sa saiyang dai tinutuyong mga sala, an sarong matanos nag-aako kan balos sa saiya paagi sa disiplina hale ki Jehova. Huling an sarong maabhaw dai minatalikod sa saiyang salang iginagawe, sia binabalosan nin labi-labi paagi sa magabat na padusa.—Talinhaga 11:31; 1 Pedro 4:18.
33:6; nota sa ibaba—Ano an “espiritu,” o “hinangos,” kan ngoso ni Jehova? An espiritung ini iyo an puersa aktiba nin Dios, o banal na espiritu, na ginamit nia sa paglalang kan pisikal na kalangitan. (Genesis 1:1, 2) Iyan inapod na espiritu kan saiyang ngoso huli ta, arog nin sarong mapuersang hinangos, puedeng isugo iyan tanganing gibohon an mga bagay na nasa harayo.
35:19—Ano an kahulogan kan kahagadan ni David na dai pagtogotan an mga naoongis sa saiya na magkindat kan saindang mata? An pagkindat nin mata mag-iindikar na an mga kaiwal ni David nawiwili sa kapangganahan kan saindang maraot an intension na mga plano tumang sa saiya. Hinagad ni David na dai logod ini mangyari.
Mga Leksion Para sa Sato:
26:4. Madonong na likayan niato an pakikiasosyar sa mga itinatago an saindang pagkatawo sa mga chat room sa Internet, sa mga kaeskuela o katrabaho niato na nagsasaginsagin na mga katood niato huli sa tusong mga dahelan, sa mga apostata na nagsasagin sinsero, asin sa mga may duwang klaseng pamumuhay.
26:7, 12; 35:18; 40:9. Dapat na hayagan niatong omawon si Jehova sa Kristianong mga pagtiripon.
26:8; 27:4. Gustohon daw niatong mag-atender sa Kristianong mga pagtiripon?
26:11. Mantang ipinapahayag an saiyang determinasyon na papagdanayon an saiyang integridad, hinagad man ni David na balukaton sia. Iyo, puede niatong papagdanayon an satong integridad sa ibong kan satong pagkabakong sangkap.
29:10; nota sa ibaba. Paagi sa pagtukaw sa “delubyo,” o “dagat nin langit,” ipinaparisa ni Jehova na biyo niang kontrolado an saiyang kapangyarihan.
30:5. An nangingibabaw na kualidad ni Jehova iyo an pagkamoot—bakong an kaanggotan.
32:9. Habo ni Jehova na kita magin garo sarong mula o asno na minakuyog huli sa busal o latigo. Imbes, gusto nia na pilion niatong kumuyog sa saiya huli sa pakasabot niato sa saiyang kabotan.
33:17-19. Mayo nin sistema na gibo nin tawo, gurano man iyan kakosog, an makakatao nin kaligtasan. Kaipuhan kitang magtiwala ki Jehova asin sa areglo kan saiyang Kahadean.
34:10. Kanigoan na pag-asegurar giraray ini sa mga ineenot an intereses kan Kahadean sa saindang buhay!
39:1, 2. Kun an mga maraot naghahanap nin impormasyon tanganing ipahamak an satong mga kapagtubod, madonong na kita ‘magbugtak nin busal bilang guardia sa satong ngoso’ asin magdanay na silensio.
40:1, 2. An paglaom ki Jehova makakatabang sa sato na mapaglabanan an depresyon asin makaluwas sa “nagraragubrob na kotkot, sa baldok kan katangyanan.”
40:5, 12. Dai kita malulunosan huli sa mga kalamidad ni huli sa personal na mga pagkukulang, gurano man iyan kadakol, kun dai niato lilingawan an katunayan na an mga bendisyon sa sato ‘dai niato kayang isaysay huli sa kadakolan.’
“Pag-omawon si Jehova”
Kanigoan kanakakaranga asin kanakakaparigon sa boot an 41 salmo sa enot na koleksion! Baga man kita nag-aagi nin mga kasakitan o riniribok kan satong nagkasalang konsensia, puede kitang kumua nin kosog asin pagparigon sa boot hale sa kabtang na ini kan mapuersang Tataramon nin Dios. (Hebreo 4:12) An mga salmong ini igwa nin impormasyon na nagtatao nin madonong na giya sa buhay. Paorootro kitang inaasegurar na ano man an problemang naeeksperyensiahan niato, dai kita papabayaan ni Jehova.
An enot na koleksion nin mga salmo nagtatapos sa mga tataramon na: “Pag-omawon si Jehova na Dios kan Israel poon sa panahon na daing katapusan sagkod pa ngani sa panahon na daing katapusan. Amen asin Amen.” (Salmo 41:13) Pagkatapos niatong tokaron an mga iyan, bako daw na napapahiro kita na omawon si Jehova?
[Nota sa Ibaba]
[Blurb sa pahina 19]
Kun an mga linalang na daing buhay nagpapamuraway ki Jehova, lalo nang maninigo na gibohon niato iyan!
[Ritrato sa pahina 17]
Kinomponer ni David an kadaklan kan enot na 41 salmo
[Ritrato sa pahina 18]
Aram daw nindo kun arin na salmo an naglaladawan ki Jehova bilang Dakulang Pastor?
[Ritrato sa pahina 20]
Dai pagtogotan na lumihis an sarong aldaw na dai kinokonsiderar an espirituwal na mga bagay
[Picture Credit Line sa pahina 17]
Mga bitoon: Sa karahayan nin boot kan United States Naval Observatory
[Picture Credit Line sa pahina 19]
Mga bitoon, pahina 18 asin 19: Sa karahayan nin boot kan United States Naval Observatory
[Picture Credit Line sa pahina 20]
Mga bitoon: Sa karahayan nin boot kan United States Naval Observatory