“Atamana an Poon nin Ubas na Ini”!

AN DOSENG espiya naglibot sa laen-laen na lugar kan Dagang Panuga. Sinabihan sinda ni Moises na mag-obserbar sa mga habitante asin magdara papuli nin mga ani kan daga. Anong ani an partikularmenteng nakaakit sa atension ninda? Sa may harani sa Hebron, nakanompong sinda nin sarong ubasan na may darakulaon na ubas kaya duwang espiya an kinaipuhan na magkarga nin saro sanang bagikoy. Makangangalas na marhay an mga pananom dian kaya nginaranan kan mga espiya an mabungang lugar na iyan na “may sapang masulog na kababan nin Escol,” o “Bagikoy nin mga Ubas.”—Bilang 13:21-24, nota sa ibaba.

Durante kan ika-19 siglo, an sarong bisita sa Palestina nagbareta: “An Escol, o kababan nin Ubas, . . . pano pa man giraray nin mga poon nin ubas, asin an mga ubas an pinakamarahay na klase asin pinakadakula sa Palestina.” Minsan ngani an mga poon nin ubas sa Escol nakakalabi sa iba, an kadaklan kan Palestina nagpoprodusir nin marahay na klaseng mga ubas kan mga panahon kan Biblia. An mga rekord sa Egipto nag-iindikar na an mga Faraon nag-importar nin arak sa Canaan.

“An magapong bakilid nin bulod [nin Palestina], na medyo mabaybay an daga asin masaldang, an init nin tig-init, asin an marikas na pagbolos kan oran sa tiglipot, gabos nagin dahelan na magin pambihirang daga ini nin mga poon nin ubas,” an paliwanag kan librong The Natural History of the Bible. Ipinarisa ni Isaias na an nagkapirang piling lugar igwa nin sagkod sa sangribong poon nin ubas.—Isaias 7:23.

“Daga nin mga Poon nin Ubas”

Sinabihan ni Moises an nasyon nin Israel na sinda maistar sa daga nin “mga ubas asin nin mga higos patin nin mga granada.” (Deuteronomio 8:8) Oyon sa Baker Encyclopedia of Bible Plants, “abundang marhay an mga poon nin ubas sa suanoy na Palestina kaya may nakuang mga pisog nin ubas sa kadaklan, kun bako man gabos, kan kinotkot na mga lugar.” An mga  poon nin ubas sa Dagang Panuga nagin mabungang marhay kaya dawa durante kan taon 607 B.C.E. kan linaglag kan mga hukbo ni Nabucodonosor an Juda, an mga tawong nawalat sa daga “nagtipon nin arak asin mga bunga sa tig-init na labi-labi kadakol.”—Jeremias 40:12; 52:16.

Tanganing makaprodusir nin dakol na arak, kaipuhan na atamanon na marhay kan mga paraomang Israelita an saindang mga poon nin ubas. Ilinaladawan kan libro ni Isaias kun paanong an sarong tipikong Israelita na nag-aataman kan ubasan nagkakalot sa may gilid nin bulod asin hinahale an ano man na darakulang gapo bago itanom an saiyang “piling poon nin ubas na pula.” Dangan tibaad magpatindog sia nin sarong lanob na gapo, na ginagamit an mga gapo na hinale nia sa daga. An lanob na ini matabang na maprotehiran an saiyang ubasan na dai matimaktimakan nin mga baka saka nagtatao iyan nin proteksion tumang sa mga sora, layas na orig, asin parahabon. Sia tibaad maggibo man nin pugaan nin ubas asin magtogdok nin sadit na torre na puedeng magserbing mapreskong istaran durante kan tig-anihan na an mga poon nin ubas nangangaipo nin ekstrang proteksion. Pagkatapos kan preliminaryong gibohon na ini, sia makakalaom nin marahay na ani nin mga ubas.—Isaias 5:1, 2. *

Tanganing masegurado an marahay na ani, an paraoma regular na hinahawanan an poon nin ubas tanganing magin mabunga ini asin binabayubo an daga tanganing dai magtubo an mga doot, layas na tinanom, asin tunok. Tibaad binabaribi nia an ubasan durante kan mga bulan nin tig-init kun an oran nin tigsoli dai nagtao nin igong alumaad.—Isaias 5:6; 18:5; 27:2-4.

An panahon kan pag-ani sa mga ubas sa katapusan nin tig-init sarong panahon nin dakulang paggayagaya. (Isaias 16:10) Tolo kan mga salmo an igwa nin superskripsion na kaiba an fraseng “kan Gitit.” (Salmo 8, 81, asin 84) An dai maseguradong ekspresyon na ini sa musika trinadusir na “pugaan nin ubas” sa bersion nin Septuaginta asin tibaad nagpaparisa na inawit kan mga Israelita an mga salmong ini sa panahon kan pag-ani nin ubas. Minsan ngani an mga ubas sa pangenot ginagamit sa paggibo nin arak, kinakakan man kan mga Israelita an preskong ubas o pinapaalang iyan bilang pasas, na puede nindang gibohon na tinapay.—2 Samuel 6:19; 1 Cronica 16:3.

An Poon nin Ubas kan Israel

Nagkapirang beses na ilinaladawan kan Biblia an banwaan nin Dios bilang poon nin ubas—sarong angay na metapora huli sa importansia kan poon nin ubas sa mga Israelita. Sa Salmo 80, ikinomparar ni Asaf an nasyon nin Israel sa sarong poon nin ubas na itinanom ni Jehova sa Canaan. An daga lininig tanganing an poon nin ubas kan Israel makagamot asin tumalubong makosog. Alagad sa paglihis nin mga taon, an nagpoprotehir na lanob kaiyan nagaba. An nasyon na iyan dai na nagtiwala ki Jehova, asin dai na nia sinda  prinotehiran. Siring sa sarong layas na orig na nananalakay sa sarong ubasan, an kaiwal na mga nasyon padagos na sinamsam an kayamanan kan Israel. Si Asaf namibi na logod tabangan ni Jehova an nasyon tanganing ikabalik an dating kamurawayan kaiyan. “Atamana an poon nin ubas na ini,” an pakimaherak nia.—Salmo 80:8-15.

Iinagid ni Isaias “an kamag-anakan nin Israel” sa sarong ubasan na luway-luway na namumunga nin “ubas na kadlaganon,” o mabata (lapa) na saradit na bunga. (Isaias 5:2, 7) An ubas na kadlaganon mas saradit na marhay kisa sa kinultibar na ubas asin iyan mayong gayong laman, haros mga tolang an bilog na ubas. An ubas na kadlaganon daing data kun gigibohon na arak asin kun kakakanon—sarong angay na simbolo kan apostatang nasyon na an bunga paglapas sa ley imbes na katanosan. An mga bunga kaini na daing data bakong sala kan Paraataman kan poon nin ubas. Ginibo ni Jehova an gabos na magigibo nia tanganing magin mabunga an nasyon. “Ano pa an kaipuhan na gibohon sa sakong ubasan na dai ko pa ginigibo dian?” an hapot nia.—Isaias 5:4.

Huling an poon nin ubas kan Israel dai na namumunga, pinatanidan sinda ni Jehova na gagabaon nia an nagpoprotehir na lanob na itinogdok nia sa palibot kan saiyang banwaan. Dai na nia hahawanan an saiyang piguratibong poon nin ubas o babayuboon an daga kaiyan. Dai maabot an oran sa tigsoli na dian nagdedepende an pananom, asin malakop an mga tunok patin doot sa ubasan.—Isaias 5:5, 6.

Ihinula ni Moises na an apostasiya kan Israel an magigin dahelan kan pagkaluyos dawa kan literal na mga ubasan ninda. “Matanom asin makultibar ka nanggad nin mga ubasan, alagad dai ka mainom nin arak asin mayo kang titiponon na ano man, huli ta kakakanon iyan nin ulod.” (Deuteronomio 28:39) An poon nin ubas puedeng maluyos sa laog nin duwang aldaw kun an ulod makalaog sa pinakapoon asin kakanon an laog kaiyan.—Isaias 24:7.

“An Tunay na Poon nin Ubas”

Kun paanong iinagid ni Jehova an literal na Israel sa poon nin ubas, si Jesus naggamit nin kaagid na metapora. Durante kan inaapod nin dakol na Huring Pamanggihan, sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo: “Ako iyo an tunay na poon nin ubas, asin an sakong Ama iyo an paraataman.” (Juan 15:1) Ikinomparar ni Jesus an saiyang mga disipulo sa mga sanga kan poon nin ubas. Kun paanong an mga sanga nin literal na poon nin ubas nagkukua kan saindang kosog sa pinakapoon, an mga disipulo ni Cristo kaipuhan man na magdanay na kasaro nia. “Kun siblag sa sako mayo kamong magigibong ano man,” an sabi ni Jesus. (Juan 15:5) An mga paraoma kinukultibar an poon nin ubas tangani na magbunga iyan, asin linalaoman man ni Jehova an saiyang banwaan na mamunga nin espirituwal na bunga. Ini matao nin satispaksion asin kamurawayan sa Dios, an Paraataman kan poon nin ubas.—Juan 15:8.

Sa kamugtakan kan literal na poon nin ubas, an pagigin mabunga nakadepende sa paghawan asin paglinig asin nasambitan ni Jesus an duwang trabahong iyan. An sarong nag-aataman kan ubasan tibaad hawanan an poon nin ubas nin duwang beses kada taon tanganing mamunga ini  nin lubos. Durante kan mga bulan nin tiglipot, tibaad putolan nin dakol na sanga an poon nin ubas. Hinahale kan paraataman an kadaklan na sangang tuminubo kan sinundan na taon. Posibleng itatada nia an tolo o apat na pangenot na sanga sa poon, na may saro o duwang saringsing sa kada sanga kaini. An lumbod na mga saringsing na ini, na kaagid kan lumbod na mga saringsing kan sinusundan na taon, iyo an magigin namumungang mga sanga sa masunod na tig-init. Sa katapustapusi, kun matapos na an paghawan, sinosolo kan nag-aataman kan ubasan an hinawan na mga sanga.

Ilinadawan ni Jesus an grabeng paghawan na ini: “Kun an siisay man dai magdanay na kasaro ko, sia itinatapok siring sa sanga asin naaalang; asin tinitipon nin mga tawo an mga sangang iyan asin isinusugba sa kalayo asin sinda natototong.” (Juan 15:6) Minsan ngani an poon nin ubas sa panahon na ini tibaad garo baga mayo nin mga sanga, saro pang mapamiling paghawan an gigibohon sa tigsoli.

“An lambang sanga sa sako na dai nagbubunga hinahale nia,” an sabi ni Jesus. (Juan 15:2) Tibaad nanonongod ini sa mas huring paghawan, pagkatapos na an poon nin ubas magkaigwa nin awad-awad na bagong sanga asin an saradit na bagikoy nin ubas malinaw nang naheheling. An nag-aataman kan ubasan maingat na sinisiyasat an lambang bagong sanga tanganing maaraman kun arin an namumunga asin kun arin an mayo nin bunga. Kun papabayaan iyan sa poon nin ubas, an mga mayo nin bunga makua nin sustansia asin tubig sa poon. Sa siring, hinahawan kan nag-aataman an mga sangang ini na daing bunga tanganing an sustansia kan poon nin ubas mapasiring sana sa namumungang mga sanga.

Sa katapustapusi, si Jesus nagtaram manongod sa proseso nin paglinig. “An lambang nagbubunga linilinig nia, tanganing iyan magbunga nin orog,” an paliwanag nia. (Juan 15:2) Kun mahale na an mga sanga na daing bunga, maingat na sinisiyasat kan nag-aataman kan ubasan an kada sanga na namumunga. Harani sa pinagsangahan kan namumungang sanga, pirme siang nakakakua nin saradit na bagong supang na kaipuhan man na haleon. Kun papabayaan na tumubo, makua iyan nin tagok sa poon kan ubas na matao kutana nin mahalagang marhay na alumaad sa mga ubas. An nagkapira sa darakulang dahon tibaad haleon man tanganing mas masaldangan an putot pang mga ubas. Ini an gabos na nakakatabang na paagi tanganing mamunga nin dakol an nagbubungang mga sanga.

‘Padagos na Mamunga nin Dakol’

An piguratibong mga sanga kan “tunay na poon nin ubas” nagrerepresentar sa linahidan na mga Kristiano. Pero, kaipuhan man na patunayan kan “ibang karnero” na sinda mabungang mga disipulo ni Cristo. (Juan 10:16) Sinda puede man na ‘mamunga nin dakol’ asin magpamuraway sa saindang langitnon na Ama. (Juan 15:5, 8) An ilustrasyon ni Jesus manongod sa tunay na poon nin ubas nagpapagirumdom sa sato na an kaligtasan nakadepende sa satong pagdadanay na kasaro ni Cristo asin pamumunga nin marahay na espirituwal na bunga. Si Jesus nagsabi: “Kun otobon nindo an sakong mga togon, magdadanay kamo sa sakong pagkamoot, kun paanong ako nag-otob sa mga togon kan Ama asin nagdanay sa saiyang pagkamoot.”—Juan 15:10.

Kan kaaldawan ni Zacarias, nanuga an Dios sa maimbod na natatada kan mga Israelita na kakamtan giraray kan daga an “banhi nin katoninongan; an poon nin ubas mismo magtatao kan bunga kaiyan, asin an daga mismo magtatao kan ani kaiyan.” (Zacarias 8:12) An poon nin ubas ginagamit man sa paglaladawan kan katoninongan na makakamit kan banwaan nin Dios durante kan Milenyal na Paghade ni Cristo. Si Miqueas naghula: “Sinda totoong magtutukaw, an lambang saro sa sirong kan saiyang ubas asin sa sirong kan saiyang higuerra, asin mayo nin siisay man na magpapatakig sa sainda; huli ta an mismong ngoso ni Jehova nin mga hukbo iyo an nagtaram kaiyan.”—Miqueas 4:4.

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 18]

Bago pa sanang maluyos na poon nin ubas

[Ritrato sa pahina 18]

Paghawan durante nin tiglipot

[Ritrato sa pahina 18]

Pagsolo sa hinaleng mga sanga