An Pagkatakot sa Dios​—“Disiplina Pasiring sa Kadonongan”

AN TUNAY na kadonongan nag-organisar nin sarong dakulang bangkete. “Isinugo nia an saiyang mga katabang na babae, tanganing mangapod sia sa itaas kan mga kalangkawan kan banwaan: ‘An siisay man na daing kabatidan, sumiko sia digdi.’ An siisay man na tikapo an puso—sia nagsabi sa saiya: ‘Madia kamo, kakan kamo kan sakong tinapay asin makiiba kamo sa pag-inom kan arak na tinimpla ko. Bayaan nindo an mga daing kabatidan asin padagos kamong mabuhay, asin maglakaw nin deretso sa dalan nin pakasabot.’”—Talinhaga 9:1-6.

An bangkete sa lamesa kan kadonongan nungkang minaresulta sa ano man na maraot o nakakadanyar. An paghinanyog sa diosnon na kadonongan na yaon sa ipinasabong na mga talinhaga asin an pag-ako kan disiplina kaiyan nagbubunga sana nin marahay. Totoo man iyan sa madonong na mga kasabihan na nakarekord sa Talinhaga 15:16-33. * An paghimate sa sadol kan halipot pero malaman na mga kasabihan na ini makakatabang sa sato na magin kontento sa kadikit, na magin progresibo, asin na maeksperyensiahan an kagayagayahan sa buhay. An paggibo kaiyan makakatabang man sa sato na gumibo nin marahay na mga desisyon asin magpapangyari sa sato na magdanay sa dana pasiring sa buhay.

Kun an Kadikit Mas Marahay

“Orog karahay an kadikit na may takot ki Jehova kisa abundang probisyon na may darang karibarawan,” an sabi ni Hadeng Salomon kan suanoy na Israel. (Talinhaga 15:16) Kalolongan na dai pag-intindihon an Kaglalang asin na gibohon na pangenot na pasohan sa buhay nin saro an pagmamaigot na magkamit nin materyal na mga rogaring. An siring na buhay pano nin nakakapagal na pagmamaigot asin grabeng kahaditan. Abaa kamakasusupog na marealisar sa pagkagurang na an bilog na buhay nin saro nagin daing halaga asin daing kahulogan! Bako nanggad na madonong an pagdamot nin kadakol na rogaring na may kaibang “karibarawan.” Kanigoan karahay na manodan an sekreto nin pagkakontento asin mamuhay oyon dian! An tunay na pagkakontento manonompongan sa pagkatakot ki Jehova—sa satong relasyon sa saiya—bakong sa materyal na mga rogaring.—1 Timoteo 6:6-8.

Idinodoon na an marahay na relasyon sa iba igwa nin orog na halaga kisa materyal na abundansia, si Salomon nagsabi: “Orog na marahay an kakanon na gulay na igwa nin pagkamoot kisa torong pinataba sa sabsaban asin may kaibang pagkaongis.” (Talinhaga 15:17) Iyo, an mamomoton na kamugtakan sa pamilya orog na kawiliwili kisa abundang masiram na kakanon. Sa sarong harong na may nagsosolong magurang, tibaad limitadong marhay an kuarta. Sa nagkapirang nasyon tibaad simpleng kakanon sana an ikakatao. Minsan siring, an pamilya minaoswag kun saen may pagkamoot asin kapadangatan.

Dawa sa mga pamilya na an kamugtakan sa pankagabsan mamomoton, tibaad maglataw an depisil na mga situwasyon. An sarong miembro kan pamilya tibaad may masabi o magibo na nakakakolog  sa boot kan iba. Ano an maninigong magin reaksion kan nakolgan an boot? An Talinhaga 15:18 nagsasabi: “An tawong anggot nagpopoon nin pasuruhay, alagad an haloy na maanggot nagpapaontok sa iriwal.” An mahoyong reaksion, na bakong anggot, nagpapalakop nin katoninongan. An sadol kan talinhagang ini aplikado man sa ibang kabtang nin buhay, kaiba an mga aktibidad sa kongregasyon asin pampublikong ministeryo.

Kun ‘an Dalan Patag’

An sunod na talinhaga idinodoon an kalaenan nin sarong tawo na dai naghimate sa kadonongan asin kan mga naghimate. “An dalan kan hugakon garo kudal nin katutunokan,” an sabi kan madonong na hade, “alagad an dana kan mga matanos sarong dalan na patag.”—Talinhaga 15:19.

An kudal nin katutunokan sarong olang. An hugakon nag-iimahinar nin gabos na klaseng kaolangan asin ginagamit iyan na sarahotan tanganing ipangatanosan an dai nia pakapoon sa sarong gibohon. Sa ibong na lado, an mga tanos dai nahahadit sa mga kaolangan na tibaad makaolang sa sainda. Sinda mahigos sa saindang trabaho asin itinatao an atension sa ginigibo. Sa siring nalilikayan ninda an dakol na matunok na problema na tibaad mapaatubang sa sainda kun sinda pabaya. An saindang dalan “patag,” an boot sabihon, progresibo. Sinda nag-aabante sa saindang trabaho asin naggagayagaya sa progreso kaiyan.

Kuanon tang halimbawa an dapit sa pagkua nin tamang kaaraman sa Tataramon nin Dios asin sa pag-oswag pasiring sa pagkamaygurang. Kaipuhan an paghihingoa. An limitadong edukasyon, kakulangan nin abilidad sa marahay na pagbasa, o maluyang memorya puedeng madaling gamiton na sarahotan nin sarong tawo sa dai pagmamaigot na magmahigos sa personal na pag-adal sa Biblia. Orog karahay nanggad na dai isipon an siring na mga bagay bilang olang sa pagkua nin kaaraman! Dawa limitado an mga abilidad niato, puede kitang maghingoa na paoswagon an satong mga kakayahan sa pagbasa asin an satong pakasabot sa nababasa niato, na tibaad ginagamit an diksionaryo kun kinakaipuhan. An positibong aktitud nakakatabang sa sato na magkaigwa nin kaaraman asin gumibo nin espirituwal na pag-oswag.

Kun ‘Naggagayagaya an Ama’

“An madonong na aki iyo an nagpapagayagaya sa ama,” an sabi kan hade nin Israel, “alagad an  tawong mangmang hinahamak an saiyang ina.” (Talinhaga 15:20) Bako daw na naggagayagaya an mga magurang kun an saindang mga aki minagawe nin may kadonongan? Totoo, kaipuhan an pagsasanay asin disiplina nin magurang tanganing makamtan an siring na marahay na mga resulta. (Talinhaga 22:6) Alagad kanigoan na gikanan nin kagayagayahan an madonong na aki para sa saiyang mga magurang! Minsan siring, an lolong nagtatao sa sainda nin daing sagkod na kamondoan.

Ginagamit an terminong “paggayagaya” sa laen na kamugtakan, an madonong na hade nagsabi: “An kalolongan paggayagaya para sa saro na tikapo an puso, alagad an tawong may pakamansay naglalakaw nin tanos.” (Talinhaga 15:21) Idtong mga tikapo an puso naggagayagaya sa lolong na ngirisihan asin kaorogmahan na dai nagtatao nin tunay na satispaksion o kaogmahan. Minsan siring, an tawong may pakamansay naheheling an kabalisngagan kan pagigin ‘mamomoton sa kasingawan imbes na mamomoton sa Dios.’ (2 Timoteo 3:1, 4) An pagsunod sa diosnon na mga prinsipyo nakakatabang sa saiya na magdanay na tanos asin papagdanayon na deretso an saiyang dalan.

Kun “May Nahahaman”

An pamumuhay oyon sa mga prinsipyo nin Dios nagtatao nin mga pakinabang sa iba pang aspekto kan satong buhay. An Talinhaga 15:22 nagsasabi: “Nasusudya an mga plano kun mayo nin pribadong orolay, alagad sa kadakolan nin parahatol may nahahaman.”

An pribadong orolay nangangahulogan nin prangkang komunikasyon sa pag-oltanan nin mga indibiduwal. An Hebreong tataramon na trinadusir na “pribadong orolay” trinadusir man na “dayupot na katiriponan” sa Salmo 89:7. Ini nagpaparisa nin dayupot na komunikasyon. Labi pa sa hababaw na pag-oolay sana, an pribadong orolay pagrinibayan nin totoong mga kaisipan asin saboot. Kun an mga mag-agom saka an mga magurang asin mga aki sueltong nakikikomunikar sa lambang saro sa paaging ini, may katoninongan asin pagkasararo sa tahaw ninda. Alagad an kadaihan nin pribadong orolay minaresulta sa mga pagkadesganar asin problema sa pamilya.

Kun kita minagibo nin importanteng mga desisyon, madonong na himateon an sadol: “Sa kadakolan nin parahatol may nahahaman.” Halimbawa, kun kita minapili nin medikal na pagbolong, bako daw na madonong na humagad nin ikaduwa o ikatolong opinyon, partikularmente kun seryosong mga isyu an kalabot?

Labi-labi kaimportante an pagkaigwa nin dakol na parahatol kun inaasikaso an espirituwal na mga bagay. Kun kinokonsulta kan kamagurangan an lambang saro asin ginagamit an saindang pinag-iribang kadonongan, “may nahahaman.” Dugang pa, an bagong ninombrahan na mga paraataman dai maninigong mag-alangan na humagad nin sadol gikan sa mas may edad asin mas eksperyensiadong kamagurangan, nangorogna kun depisil an bagay na aasikasohon.

Kun May “Paggayagaya sa Simbag”

Anong karahayan an puedeng ibunga kan tataramon na itinaram na may pakarorop? “An sarong tawo may paggayagaya sa simbag kan saiyang ngoso,” an sabi kan hade nin Israel, “asin an tataramon na nasa tamang panahon O abaang rahay!” (Talinhaga 15:23) Bako daw na naggagayagaya kita  kun an satong simbag o sadol sinusunod asin nagkakaigwa nin marahay na mga resulta? Minsan siring, tanganing magin epektibo an satong konseho, maninigo na maabot kaiyan an duwang kahagadan.

Enot, an sadol maninigo na marigon na nakabasar sa Tataramon nin Dios, an Biblia. (Salmo 119:105; 2 Timoteo 3;16, 17) Dangan, iyan kaipuhan na itaram sa tamang panahon. Dawa an sinserong mga tataramon na itinaram sa salang panahon puedeng makadanyar. Halimbawa, an pagtao nin sadol sa sarong tawo bago madangog an bilog na estorya hale sa saiya bakong madonong ni nakakatabang. Kanigoan kahalaga na kita “magin listo kun dapit sa pagdangog, maluway kun dapit sa pagtaram”!—Santiago 1:19.

“An Dana nin Buhay Paitaas”

An Talinhaga 15:24 nagsasabi: “An dana nin buhay paitaas sa saro na naghihirong may pakarorop, tanganing makalikay sa Sheol sa ibaba.” An tawo na minahiro na may pakarorop nasa dana na minagiya parayo sa Sheol, an pankagabsan na lolobngan nin katawohan. Rinarayoan nia an nakakadanyar na mga gibo na arog kan pakikidorog minsan kiisay, pag-abuso sa droga, asin pagbuburat—asin sa siring nalilikayan an mayo pa sa panahon na kagadanan. An saiyang dana minagiya pasiring sa buhay.

Sa kabaliktaran, mangnohon an dalan kan mga mayong pakarorop: “An harong kan mga mapaabaw-abaw gagabaon ni Jehova, alagad eestablisaron nia an linderos kan babaeng balo. An mga pakana kan maraot makauuyam nin makuri ki Jehova, alagad an managom na mga tataramon malinig. An naggaganansia nin bakong makatanosan nagdadara nin ostrasismo sa saiyang sadiring harong, alagad an naoongis sa mga regalo [suhol] iyo an magdadanay na buhay.”—Talinhaga 15:25-27.

Ipinapaheling sa sato kun paano makakalikay sa komun na natatagong peligro, an hade nin Israel nagsabi: “An puso kan matanos naghohorophorop tanganing makasimbag, alagad an ngoso kan mga maraot nagbubulakbugak nin maraot na mga bagay.” (Talinhaga 15:28) Mahalaga nanggad an sadol kan talinhagang ini! An daing kamanungdanan asin sa lolong na simbag na basta na sana minaluwas sa ngoso bihirang magbunga nin ano man na marahay. Kun kinokonsiderar niato an manlaenlaen na dahelan na may labot sa sarong bagay, kaiba an mga kamugtakan asin saboot kan iba, harayo an posibilidad na kita makataram nin sarong bagay na tibaad pagbabasolan niato sa huri.

Kun siring, ano an pakinabang nin pagkatakot sa Dios asin pag-ako kan saiyang disiplina? An madonong na tawo minasimbag: “Si Jehova harayo sa mga maraot, alagad an pamibi kan mga matanos saiyang dinadangog.” (Talinhaga 15:29) An tunay  na Dios bakong harani sa maraot. “An irinarayo an saiyang talinga tanganing dai makadangog kan ley,” an sabi kan Biblia, “minsan an saiyang pamibi bagay na makauuyam nin makuri.” (Talinhaga 28:9) Idtong mga natatakot sa Dios asin nagmamaigot na gibohon an tama sa saiyang pagheling sueltong makakadolok sa saiya, na biyong kompiado na dadangogon nia sinda.

Kun Ano an “Nagpapagayagaya sa Puso”

Ginagamit an nakakapukaw nin isip na pagkomparar, si Salomon nagsabi: “An liwanag kan mga mata nagpapagayagaya sa puso; an baretang marahay nagpapataba sa mga tolang.” (Talinhaga 15:30) An mga tolang nagigin ‘mataba’ kun an mga iyan pano nin hotok. Ini nagpapabagsik sa bilog na hawak asin nagpapagayagaya sa puso. Asin an kagayagayahan nin puso nababanaag sa liwanag kan mga mata. Siring kaiyan an epekto nin marahay na bareta!

Bako daw na an mga bareta kan paghiwas kan pagsamba ki Jehova sa bilog na kinaban tunay na nagpaparigon sa boot niato? An pakaaram manongod sa gabos na nahahaman sa paghuhulit kan Kahadean asin paggibo nin disipulo tunay na nagpapakosog sa sato na makikabtang nin orog sa ministeryo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) An mga eksperyensia kan mga ginigibo si Jehova na saindang Dios asin inaako an tunay na pagsamba nagpapagayagaya sa satong puso. Huling “an marahay na bareta hale sa harayong daga” igwa nin siring kamapuersang epekto, importante nanggad na kita magin eksakto asin sadiosan sa pagreport kan satong ginigibo sa ministeryo!—Talinhaga 25:25.

“Bago an Kamurawayan Yaon an Kapakumbabaan”

Idinodoon an halaga kan pag-ako nin laen-laen na klase nin disiplina, an madonong na hade nagsabi: “An talinga na naghihinanyog sa pagsagwe dapit sa ikabubuhay nag-eerok sa tahaw nin mga madonong. An siisay man na minarayo sa disiplina nagsisikwal sa saiyang sadiring kalag, alagad an naghihinanyog sa pagsagwe nakakakua nin puso.” (Talinhaga 15:31, 32) An pagsagwe, o disiplina, nakakataros sa puso nin tawo asin itinatanos iyan, na nagtatao sa saiya nin marahay na sentido. Bakong makangangalas na “an pamakol sa pagdisiplina” an nakakahale kan ‘kalolongan na nagagakot sa puso nin aki’! (Talinhaga 22:15) An naghihinanyog sa disiplina nakakakua man nin puso, an boot sabihon, marahay na motibo. Sa ibong na lado, an pagrayo sa disiplina pagsikwal sa buhay.

Tunay nanggad, kapakipakinabang an maogmang paghimate sa disiplina asin pag-ako kaiyan na may kapakumbabaan. An paggibo kaiyan bako sanang nagbubunga nin pagkakontento, pag-oswag, paggayagaya, asin pagigin may nagigibo kundi patin kamurawayan asin buhay. An Talinhaga 15:33 minakonklusyon: “An pagkatakot ki Jehova disiplina pasiring sa kadonongan, asin bago an kamurawayan yaon an kapakumbabaan.”

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 17]

An mamomoton na kamugtakan sa pamilya orog na kawiliwili kisa sa abundang masiram na kakanon

[Ritrato sa pahina 18]

Dawa kun kita may mga limitasyon, an positibong aktitud nakakatabang sa sato na magkaigwa nin kaaraman

[Ritrato sa pahina 19]

An pribadong orolay pagrinibayan nin totoong mga kaisipan asin saboot

[Ritrato sa pahina 20]

Aram daw nindo kun paano “nagpapataba sa mga tolang an baretang marahay”?