Sobra daw Kamapamogol an Biblia?

“KAN ako aki pa, dai ako tinokdoan nin ano man na mga pamantayan kan Biblia. Nungka ngani na nasambitan an Dios,” an isinaysay nin sarong hoben na lalaki sa Finlandia. An siring na pagpadakula lakop ngonyan. An dakol, nangorogna an mga hoben, ibinibilang an Biblia na lihis nang marhay sa uso asin sobra kamapamogol an mga sadol kaiyan. An mga tawong gustong sunodon an Biblia ibinibilang kan iba na mga tawong inaapi na an buhay nagagabatan nin mga pagbabawal asin togon. Sa siring, dakol an nag-iisip na mas marahay pang dai basahon an Biblia asin sa iba na sana maghanap nin giya.

Sa dakulang kabtang, an pagmansay na iyan sa Biblia resulta nin halawig na kasaysayan nin pan-aapi kan mga iglesia nin Kakristianohan. Halimbawa, durante kan peryodo na inapod kan nagkapirang historyador na Panahon nin Kadikloman, kontrolado kan Iglesia Katolika sa Europa an haros gabos na aspekto nin buhay kan mga tawo. An siisay man na nangahas na kumontra sa iglesia napaatubang sa peligro nin padusa asin kagadanan pa ngani. An mga iglesia nin Protestante, na naglataw sa huri, linimitaran man an personal na katalingkasan. Ngonyan, an mga terminong siring sa “Calvinista” o “Puritano” nagpapagirumdom bako sanang kan mga parasunod nin nagkapirang paniniwala kundi kan daing herak na pagdisiplina na konektado sa siring na mga grupo. Bilang resulta, huling mapan-api an mga iglesia, an mga tawo salang nagkonklusyon na an mga katokdoan kan Biblia seguradong mapan-api.

Kan nakaagi pa sanang mga siglo, luminuyang marhay an impluwensia kan mga iglesia sa buhay kan mga tawo, kisuerra sa nagkapirang nasyon. Pagkatapos na haboan an lakop na doktrina kan iglesia, dakol an nagkaigwa kan paniniwala na an mga tawo may deretso na magdesisyon para sa saindang sadiri kun ano an tama asin kun ano an sala. Na may anong resulta? Si Ahti Laitinen, sarong propesor sa kriminolohiya asin hudisyal na sosyolohiya, nagpaliwanag: “Luminuya an paggalang sa autoridad, asin nagigin orog na malibog an pakasabot kan mga tawo sa kun ano an puede asin kun ano an dai puede.” Kabaliktaran sa tibaad linalaoman, dawa an mga lider kan iglesia nagpadara sa siring kaining kaisipan. An sarong prominenteng Luteranong obispo nagsabi: “Igwa ako kan tendensia na isikwal an paghihingako na nareresolberan an mga isyu sa moral paagi sa paghagad nin tabang sa Biblia o sa sarong relihiosong autoridad.”

Marahay daw an Daing Limiteng Katalingkasan?

Tibaad garo nakakaakit an ideya na daing limiteng katalingkasan, nangorogna sa mga hoben. Pira sana an naoogma na trataron na mas hababa o na mamuhay oyon sa sarong lista nin detalyadong mga reglamento. Minsan siring, maninigo daw na libre an gabos na gibohon an ano man na gusto ninda? Tanganing masimbag an hapot na ini, estudyare an sarong ilustrasyon. Imahinara an sarong siudad na mayo nin mga ley sa trapik. Mayong kahagadan na lisensia sa pagmaneho o eksamin tanganing makapagmaneho. Puedeng magmaneho an mga tawo sa ano man na paagi na gusto ninda, dawa kun burat, na dai kaipuhan na mahadit manongod sa mga limite sa rikas nin pagmaneho, mga karatula sa pagpondo, mga ilaw sa trapik, mga kalyeng saro sanang  direksion, o mga balyohan sa tinampo. An siring daw na “katalingkasan” magigin marahay? Dai nanggad! Biyong pagkataranta, karibarawan, asin grabeng kapahamakan an magigin resulta. Minsan ngani an mga ley sa trapik nagtatao nin restriksion sa katalingkasan nin mga tawo, nasasabotan niato na pinoprotehiran kan mga ley na ini an mga nagmamaneho saka an naglalakaw na mga tawo.

Kaagid kaiyan, si Jehova nagtatao nin paggiya sa kun paano kita maninigong mamuhay. Nakikinabang kita digdi. Kun mayo an siring na paggiya, kaipuhan niatong manodan an mga bagay-bagay paagi sa pagpatibasang, asin sa paggibo kaiyan, puede niatong madanyaran an satong sadiri asin an iba. An siring na kamugtakan nin anarkiya sa moral magigin bakong marahay asin peligroso siring kan pagmaneho sa sarong siudad na mayong mga ley sa trapik. An totoo iyo na may mga reglamento asin ley na kaipuhan niato—sarong katotoohan na tolos na inaadmitir kan kadaklan na tawo.

“An Sakong Pasan Magian”

Puedeng kalabot sa mga ley sa trapik an sarong halabaon asin detalyadong lista nin mga regulasyon—sa nagkapirang lugar nakakabigla an kabilangan kan mga reglamento sa pagparada sana. Sa kabaliktaran, an Biblia mayo nin halabang lista nin mga reglamento. Imbes, igwa iyan nin pundamental na mga prinsipyo, asin an mga ini dai nakakapagabat o mapan-api. Itinao ni Jesu-Cristo an nakakaakit na pangagda sa saiyang mga katemporanyo: “Madia kamo sa sako, kamo gabos na nagpapagal asin nagagabatan, asin papaginhawahon ko kamo. Huli ta an sakong sakal maboot asin an sakong pasan magian.” (Mateo 11:28, 30) Sa saiyang surat sa Kristianong kongregasyon sa Corinto, si apostol Pablo nagsurat: “Kun saen an espiritu ni Jehova, yaon an katalingkasan.”—2 Corinto 3:17.

Minsan siring, an katalingkasan na iyan bakong daing limite. Malinaw na idinoon ni Jesus na kaiba sa mga kahagadan nin Dios an nagkapirang simpleng togon. Halimbawa, sinabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo: “Ini an sakong togon, na kamo magkaminorootmootan siring kan pagkamoot ko sa saindo.” (Juan 15:12) Imahinara kun anong klase an buhay kun iinaaplikar kan gabos an togon na iyan! Kaya, an katalingkasan na nakakamtan kan mga Kristiano bakong mayong mga limitasyon. Si apostol Pedro nagsurat: “Magin kamong siring sa mga tawong talingkas, alagad pinapangaptan an saindong katalingkasan, bakong bilang pantahob sa karatan, kundi bilang mga oripon nin Dios.”—1 Pedro 2:16.

Sa siring, dawa ngani an mga Kristiano bakong sakop nin sarong detalyadong lista nin mga ley, dai sinda minagawe oyon sa saindang sadiring mga ideya nin tama asin sala. Kaipuhan kan mga tawo an paggiya na solamenteng an Dios an makakatao sa sainda. An Biblia sayod na nagsasabi: “Bakong kapot nin tawong naglalakaw dawa an paggiya sa saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Kun kinukuyog niato an paggiya nin Dios, makikinabang kita nin dakula.—Salmo 19:11.

An saro sa mga pakinabang iyo an kaogmahan. Halimbawa, an hoben na lalaki na nasambitan sa kapinonan dating parahabon asin putikon. Sia man nakidorog minsan kiisay. Kan manodan an halangkaw na mga pamantayan kan Biblia, binago nia an saiyang pamumuhay tanganing ioyon dian. “Minsan ngani dai ko tolos nasunod an gabos na pamantayan kan Biblia,” an sabi nia, “nasabotan ko an halaga kaiyan. An sakong dating pamumuhay dai nagbunga kan kaogmahan na sakong nakakamtan  ngonyan. An pamumuhay oyon sa mga pamantayan kan Biblia ginigibong simple an saindong buhay. Aram nindo kun pasaen kamo asin kun ano an tama asin kun ano an sala.”

Minilyon na tawo an nakaeksperyensia man kaiyan. An saro sa mga pakinabang iyo na an paggiya na yaon sa Biblia nakatabang sa sainda na magkaigwa nin mas marahay na relasyon sa tawo, magkultibar nin timbang na pagmansay sa trabaho, maglikay sa nakakadanyar na mga ugale, asin sa siring magkaigwa nin mas maogmang buhay. Si Markus, * sarong hoben na lalaki na nakaeksperyensia na mamuhay na may sinusunod sagkod mayong sinusunod na mga pamantayan kan Biblia, nagsabi manongod sa saiyang sadiring buhay: “Paagi sa pamumuhay oyon sa Biblia, nahimo kong paoswagon an paggalang ko sa sadiri.” *

Ano an Saindong Pipilion?

Kaya mapamogol daw an Biblia? An simbag iyo—para sa kapakinabangan niato gabos. Alagad sobra daw kamapamogol an Biblia? An simbag bako. An daing limiteng katalingkasan nagreresulta sana sa mga problema. Timbang an mga pamantayan kan Biblia, asin nakakadagdag iyan sa satong ikakarahay asin kaogmahan. Si Markus nagsabi: “Mantang minaagi an panahon, narealisar ko an kadonongan nin pag-aplikar sa buhay kan Tataramon nin Dios. Minsan ngani an sakong buhay napapalaen sa kadaklan na tawo sa dakol na paagi, nungka kong naisip na may nalipasan akong oportunidad na gibohon an sarong bagay na kapakipakinabang sa buhay.”

Kun maponan nindong maeksperyensiahan an mga bendisyon huli sa pamumuhay oyon sa mga pamantayan kan Biblia, madudugangan an saindong pag-apresyar sa Tataramon nin Dios. Ini magiya sa orog pa nganing bendisyon—manonodan nindong mamotan an Ginigikanan kaiyan, si Jehova Dios. “Ini iyo an boot sabihon kan pagkamoot sa Dios, na kuyogon niato an saiyang mga togon; pero an saiyang mga togon dai nakakapagabat.”—1 Juan 5:3.

Si Jehova iyo an satong Kaglalang sagkod an satong langitnon na Ama. Aram nia kun ano an pinakamarahay sa sato. Imbes na limitaran kita, sia nagtatao sa sato nin mamomoton na paggiya para sa satong ikakarahay. Sa poetikong pagtaram si Jehova nagsasadol sa sato: “O kun ika sana kutana totoong matao nin atension sa sakong mga togon! Dangan an saimong katoninongan magigin siring sa salog, asin an saimong katanosan siring sa mga alon kan dagat.”—Isaias 48:18.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 9]

Sinabi ni Jesus na an mga kahagadan nin Dios makakapagpaginhawa

[Ritrato sa pahina 10]

An pagkuyog sa paggiya nin Dios nagbubunga nin kaogmahan asin paggalang sa sadiri