Karompotan—Dai daw Iyan Mapupugolan?

Pinurot nin mausyosong aking lalaki an sarong bagay sa kapatagan—sarong nakatalbong na bomba—asin sia nabuta saka naputolan nin mga parte kan saiyang hawak na magdadanay sagkod na sia nabubuhay. Binayaan nin sarong ina an saiyang bagong mamundag na omboy, na itinago iyan sa tahaw nin basura sa gilid nin tinampo. Nagbuelta an sinisanteng trabahador sa saiyang dating lugar nin trabaho, binadil an gabos na naheling nia, dangan naghugot sia. Seksuwal na minaltrato nin sarong iginagalang na siudadano an daing kalabanlaban na mga aki.

MAKAMOMONDO, an mga bareta dapit sa siring na marompot na mga gibo nagin ordinaryo na sana sa satong panahon. Mas makamomondo pa ngani, an mga baretang ini parateng natatahoban kan mga pagkasaysay dapit sa pagpoho sa sarong grupong etniko, paglaglag sa sarong rasa, asin terorismo. “Sa pinakagrabe kaiyan, ini nagin nang siglo ni Satanas,” an sabi kan editoryal nin sarong babasahon na ipinublikar kan 1995. “Mayo nin panahon kan nakaagi na an mga tawo nagpaheling nin siring kadakulang kakayahan, asin pagmawot, na gumadan nin minilyon na ibang tawo huli sa rasa, relihion o kamugtakan sa pagbuhay.”

Kadungan kaiyan, inaatian nin mga tawo an aire, rinaraot an daga, inuubos an natural na mga kayamanan kaiyan, asin ginagadan an kadakol na klase nin hayop na haros mapara na iyan. Kaya daw na daogon nin katawohan an gabos na karompotan na ini asin gibohon na magin mas marahay saka mas ligtas na lugar an kinaban? O an pagprobar daw na gibohon iyan garo man sana pagprobar na pugolan an alon? Nagsabi an sarong propesor na dakol na an isinurat manongod sa tema nin karompotan: “Kaipuhan kong marhay na gumibo nin dakulang pagbabago sa kinaban, na paoswagon an kinaban. Alagad an kinaban dai nanggad nag-ooswag.” Tibaad iyan man an saboot nindo.

An direksion na padudumanan kan kinaban puedeng iagid sa barko na naglalayag sa kadagatan na nagigin mas maalon asin peligroso kada aldaw. Minsan ngani mayo nin gustong magduman sa direksion na iyan, an gabos na paghihingoa na bagohon an direksion kaiyan dai nagin mapanggana. Makaskas sana na nagdadalagan an sakayan sa tahaw nin nakakagadan na unos, na dai kayang pondohon.

Sa sarong kabtang, an paraot nang paraot na situwasyon na ini puedeng huli sa pagkabakong sangkap nin tawo. (Roma 3:23) Pero, an kadakolan nin karompotan, an hiwas kaiyan, asin an pagigin daing herak kaiyan garo orog pa nanggad kisa sa maraot na intension na puedeng ibasol sa mga tawo sana. Posible daw na kinokontrol an katawohan nin dai naheheling alagad makapangyarihan asin marompot na puersa? Kun iyo, ano iyan, asin paano niato mapoprotehiran an satong sadiri? Totokaron kan sunod na artikulo an mga hapot na ini.

[Picture Credit Line sa pahina 3]

© Heldur Netocny/Panos Pictures