Puede daw na Gibohon na sa Kristiano an Sarong Paganong Kapiestahan?

DURANTE kan tiglipot nin 2004, nagkaigwa nin mainit na pagdebate sa panahon nin Pasko sa Italia. May mga edukador asin maestra na nagsuportar sa ideya na biyong inaan o lubos na haleon pa ngani an ano man na pagsambit sa relihiosong mga tradisyon sa Pasko. Sinuportaran ninda ini huli sa paggalang sa nagdadakol na nag-eeskuelang aki na bakong Katoliko ni Protestante. Minsan siring, pirit na hinahagad kan ibang mga edukador asin maestra saka kan mga may iba pang propesyon na igalang patin biyong preserbaron an mga tradisyon.

Pero, apuera sa kontrobersiang ini, ano man nanggad an mga ginikanan kan dakol sa mga tradisyon sa Pasko? Mantang an debate minaabot sa kulminasyon, an peryodiko sa Batikano na L’Osservatore Romano nagtao nin nagkapirang interesanteng komento.

Mapadapit sa petsa na isineselebrar an Pasko, an peryodiko nin Katoliko nagsabi: “An tunay na petsa kan pagkamundag ni Jesus, sa punto de vista kan kasaysayan, dai aram huli ta an kasaysayan nin Roma, an sensus kan imperyo kan panahon na iyan asin an pagsiyasat durante kan suminunod  na mga siglo dai nagsasabi kan tunay na petsa na may kasiertohan. . . . An petsa na Disyembre 25, siring kan aram nin dakol, pinili kan Iglesia nin Roma kan ikaapat na siglo. An petsang ini sa paganong Roma idinusay sa dios na Saldang . . . Minsan ngani an Kristianismo minidbid na sa Roma paagi sa Edikto ni Constantino (Edict of Constantine), an osipon manongod sa . . . dios na Saldang lakop pa man giraray, nangorogna sa mga soldados. An mga kaorogmahan na nasambitan sa enotan, na gabos ginigibo kun Disyembre 25, naggikan sa popular na tradisyon. Nagtao ini nin ideya sa Iglesia nin Roma na tawan nin relihiosong kahulogan na sa Kristiano an aldaw na iyan, na isinasalida sa dios na Saldang an tunay na Saldang nin Hustisya, si Jesu-Cristo, asin pinipili an aldaw na iyan tanganing iselebrar an pagkamundag nia.”

Paano man an Christmas tree, na kabtang na ngonyan kan Katolikong tradisyon?

Sinambit kan artikulo sa peryodiko nin Katoliko na kan suanoy na mga panahon, dakol na kahoy na evergreen, arog kan “holly, butcher’s broom, laurel asin mga sanga nin pino (pine) o fir an ibinibilang na igwa nin kapangyarihan sa mahika asin sa pagbolong na makakaolang sa helang.” Sinabi pa kaiyan: “Kun Bisperas nin Pasko, Disyembre 24, ginigirumdom si Adan asin Eva paagi sa labi-labi kapopular na estorya manongod sa Poon nin Kahoy sa Paraiso sa daga . . . An poon na iyan maninigo kutanang poon nin mansanas, alagad huling an poon nin mansanas dai magigin angay sa tiglipot, ibinugtak an poon nin fir sa entablado asin isinabit an nagkapirang mansanas sa mga sanga kaiyan. O, tanganing magsimbolisar sa pag-abot sa ngapit kan Pagkabalukat (Redemption), isinabit an may espesyal na korte asin mahihimpis na tinapay na gibo sa ronot na mga biskuit, na nagsisimbolisar ki Jesus durante kan Komunyon. Isinabit man an mga dulse patin regalo para sa mga aki.” Paano man pagkatapos kan panahon na iyan?

Sa pagsambit na an tradisyon na paggamit nin Christmas tree enot na nagpoon sa Alemania kan ika-16 na siglo, nagsabi an L’Osservatore Romano: “Saro an Italia sa huring mga nasyon na nag-ako kan Christmas tree, sa sarong kabtang huli sa medyo lakop na huringhuding na an paggamit kan mga Christmas tree sarong Protestanteng kaugalean asin sa siring maninigong salidahan kan bahogan o crib [an Belen].” Si Papa Paulo VI an “nagpoon kan tradisyon na pagbugtak [sa St. Peter’s Square, Roma] nin dakulaon na Christmas tree” harani sa Belen.

Maaako daw nindo na an sarong namomoon sa relihion matao nin garo baga sa Kristianong kahulogan sa mga pangyayari asin simbolo na naggikan sa suanoy na paganismo? Sinasadol kan Kasuratan an tunay na mga Kristiano kun ano an tamang dalan: “Anong pakikiiba igwa an katanosan asin katampalasanan? O ano an pakikisumaro kan liwanag sa diklom?”—2 Corinto 6:14-17.

[Mga Ritrato sa pahina 8, 9]

“Christmas tree” (nasa ibong na pahina) asin Belen sa Batikano

[Credit Line]

© 2003 BiblePlaces.com

[Ritrato sa pahina 9]

An dios na saldang

[Credit Line]

Museum Wiesbaden