An Tataramon ni Jehova Buhay

Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Juan

SI Juan​—“an disipulo na namotan ni Jesus”—​iyo an huring tawong nagsurat nin ipinasabong na pagkasaysay dapit sa buhay asin ministeryo ni Cristo. (Juan 21:20) Isinurat kan mga 98 C.E., an haros gabos na detalye sa Ebanghelyo ni Juan dai minalataw sa tolong iba pang Ebanghelyo.

Isinurat ni apostol Juan an saiyang Ebanghelyo na nasa isip an espesipikong katuyohan. Mapadapit sa mga bagay na isinurat nia, sia nagsabi: “An mga ini isinurat tanganing kamo magturubod na si Jesus iyo an Cristo na Aki nin Dios, asin tanganing, huli sa pagtubod, kamo magkamit nin buhay paagi sa saiyang ngaran.” (Juan 20:31) An mensahe kaiyan may dakulang halaga nanggad sa sato.​—Heb. 4:12.

“UYA, AN KORDERO NIN DIOS”

(Juan 1:1–11:54)

Pakaheling ki Jesus, may kompiansang ipinaisi ni Juan na Bautisador: “Uya, an Kordero nin Dios na naghahale kan kasalan kan kinaban!” (Juan 1:29) Mantang naglilibot si Jesus sa Samaria, Galilea, Judea, patin sa daga na nasa sirangan kan Jordan​—na naghuhulit, nagtotokdo, saka naggigibo nin makapangyarihan na mga gibo—​‘dakol na tawo an nagduduman sa saiya asin nagturubod sa saiya.’​—Juan 10:41, 42.

An saro sa pinakalataw na mga milagro na ginibo ni Jesus iyo an pagbuhay liwat ki Lazaro. Dakol an nagturubod ki Jesus kan maheling nindang nabuhay an sarong lalaki na apat na aldaw nang gadan. Minsan siring, an mga poon na saserdote asin an mga Fariseo nagpaharatolhatol na gadanon si Jesus. Huli kaini, si Jesus huminale asin nagpasiring sa “lugar na harani sa kaawagan, pasiring sa sarong siudad na inaapod na Efraim.”​—Juan 11:53, 54.

Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:

1:35, 40​—Siisay apuera ki Andres an disipulong nakatindog kaiba ni Juan na Bautisador? An nagsasaysay sa teksto pirmeng inaapod si Juan na Bautisador na “Juan” asin nungka niang ipinapamidbid an saiyang ngaran sa saiyang Ebanghelyo. Kun siring, an dai nginaranan na disipulo minalataw na iyo an kagsurat kan Ebanghelyo na si Juan.

2:20​—Arin na templo an “itinogdok sa laog nin kuarenta y sais na taon”? An pinanonongdan kan mga Judio iyo an pagtogdok liwat kan templo ni Zorobabel paagi ki Hadeng Herodes nin Judea. Oyon sa istoryador na si Josefo, an trabahong iyan nagpoon kan ika-18 taon kan paghade ni Herodes, o kan 18/17 B.C.E. An santuaryo kan templo asin an iba pang pangenot na estruktura itinogdok sa laog nin walong taon. Minsan siring, an pagtrabaho sa mga edipisyo sa templo nagpadagos pa pakalihis kan Paskua kan 30 C.E., kan sabihon kan mga Judio na uminabot nin 46 na taon an pagtogdok kaiyan.

5:14​—An helang daw iyo an resulta nin pakakomiter nin kasalan? Bako man pirme. An tawong pinaomayan ni Jesus 38 taon nang may helang huli sa minanang pagkabakong sangkap. (Juan 5:1-9) An boot sabihon ni Jesus, ngonyan na kinaherakan na an tawong iyan, dapat na sunodon nia an dalan nin kaligtasan asin dai na sia tuyong magkasala ta tibaad may mangyari sa saiya na mas maraot pa kisa sa helang. An tawong iyan puedeng makakomiter nin kasalan na daing kapatawadan, na maninigo sa kagadanan na mayo nin pagkabuhay liwat.​—Mat. 12:31, 32; Luc. 12:10; Heb. 10:26, 27.

5:24, 25​—Siisay an mga ‘minabalyo hale sa kagadanan pasiring sa buhay’? Nagtataram si Jesus manongod sa mga gadan kaidto sa espirituwal alagad pagkatapos nindang madangog an saiyang mga tataramon, sinda nagtubod sa saiya asin nagpondo na sa saindang makasalan na paggawe. Sinda ‘minabalyo hale sa kagadanan pasiring sa buhay’ sa bagay na hinahale sa sainda an sentensiang kagadanan, asin tinatawan sinda kan paglaom na buhay na daing katapusan huli sa saindang pagtubod sa Dios.​—1 Ped. 4:3-6.

5:26; 6:53​—Ano an boot sabihon kan pagkaigwa nin “buhay sa saiya man sana”? Para ki Jesu-Cristo, ini nangangahulogan nin pag-ako nin duwang espesipikong kakayahan hale sa Dios​—an kakayahan na magtao sa mga tawo nin marahay na  kamugtakan sa atubangan ni Jehova asin an kapangyarihan na magtao nin buhay paagi sa pagbuhay liwat sa mga gadan. Para sa mga parasunod ni Jesus, an ‘pagkaigwa nin buhay sa sainda man sana’ nangangahulogan nin paglaog sa mismong kalubosan nin buhay. An linahidan na mga Kristiano minalaog dian kun sinda buhayon na liwat pasiring sa langitnon na buhay. An mga maimbod na may daganon na paglaom makakaeksperyensia sana kan kalubosan nin buhay pakatapos na makapasar sinda sa pangultimong pagbalo na mangyayari pakatapos tolos kan Milenyal na Paghade ni Cristo.​—1 Cor. 15:52, 53; Kap. 20:5, 7-10.

6:64​—Aram na daw ni Jesus kan pilion nia si Judas Iscariote na papasaloiban sia kaini? Minalataw na dai. Minsan siring, sarong beses kan taon nin 32 C.E., sinabihan ni Jesus an saiyang mga apostol: “An saro sa saindo parabalobagi.” Posible na sa puntong iyan narisa ni Jesus ki Judas Iscariote an sarong “kapinonan,” o pagpoon, nin salang paggawe.​—Juan 6:66-71.

Mga Leksion Para sa Sato:

2:4. Ipinaparisa kaidto ni Jesus ki Maria na bilang an bautisadong linahidan na Aki nin Dios, dapat siang kumuyog sa paggiya kan saiyang langitnon na Ama. Minsan ngani pinoponan pa sana ni Jesus an saiyang ministeryo, biyo niang aram an oras, o an panahon, para sa gibohon na inasignar sa saiya, pati na an saiyang kagadanan bilang atang. Dai puedeng togotan dawa an haraning kapamilya arog ni Maria na olangon an paggibo nia kan kabotan nin Dios. Maninigo kitang maglingkod ki Jehova Dios na may kaparehong determinasyon.

3:1-9. An halimbawa ni Nicodemo, sarong namamahala sa mga Judio, nagtotokdo sa sato nin duwang leksion. Enot, si Nicodemo nagpaheling nin kapakumbabaan, pakarorop, asin pakaaram kan saiya mismong espirituwal na pangangaipo, na minimidbid an aki nin ordinaryong karpintero bilang sarong paratokdo na isinugo nin Dios. Kaipuhan kan tunay na mga Kristiano ngonyan an kapakumbabaan. Ikaduwa, nag-alangan si Nicodemo na magin disipulo mantang si Jesus nasa daga. Tibaad huli ini sa pagkatakot sa tawo, interes sa saiyang posisyon sa Sanhedrin, o pagkamoot sa saiyang kayamanan. Makakanood kita digdi nin mahalagang leksion: Dai niato dapat pagtogotan an siring na mga tendensia na pugolan kita sa ‘pagpasan kan satong hariging pasakitan asin padagos na pagsunod ki Jesus.’​—Luc. 9:23.

4:23, 24. Tanganing akoon nin Dios an satong pagsamba, iyan dapat na kaoyon kan katotoohan na ihinayag sa Biblia asin iyan dapat na ginigiyahan kan banal na espiritu.

6:27. An pagpapagal para sa “kakanon na nagdadanay para sa buhay na daing katapusan” nangangahulogan nin paghihingoa na panigoan an satong espirituwal na pangangaipo. Maogma kita kun ginigibo niato ini.​—Mat. 5:3.

6:44. Si Jehova personal na nagmamakolog sa sato. Dinadagka nia kita sa saiyang Aki paagi sa pagpangyari na an paghuhulit makaabot sa sato bilang indibiduwal asin paagi sa pagtabang sa sato na masabotan saka iaplikar an espirituwal na mga katotoohan paagi sa Saiyang banal na espiritu.

11:33-36. An pagpaheling kan satong mga emosyon bakong tanda nin kaluyahan.

‘PADAGOS NA SUMUNOD SA SAIYA’

(Juan 11:55–21:25)

Mantang nagdadangadang an Paskua kan 33 C.E., si Jesus nagbalik sa Betania. Kan Nisan 9,  nagpasiring sia sa Jerusalem, na nakasakay sa ogbon nin asno. Kan Nisan 10, nagpasiring giraray si Jesus sa templo. Bilang simbag sa saiyang pamibi na pamurawayon logod an ngaran kan saiyang Ama, may sarong tingog hale sa langit na nagsabi: “Iyan pinamuraway ko na sagkod papamurawayon ko liwat iyan.”​—Juan 12:28.

Mantang kinakakan ninda an pamanggihan nin Paskua, si Jesus nagtao nin panghuring hatol sa saiyang mga parasunod asin namibi para sa sainda. Pakatapos na sia arestaron, bistahon, asin ipako sa harigi, si Jesus binuhay liwat.

Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:

14:2—Paano si Jesus ‘maandam nin lugar’ sa langit para sa saiyang maimbod na mga parasunod? Kalabot digdi an paggibo ni Jesus na balido kan bagong tipan paagi sa pag-atubang sa Dios asin pagpresentar sa Saiya kan halaga kan saiyang dugo. Kaiba man sa pag-andam an pag-ako ni Cristo nin sa hadeng kapangyarihan, na pakatapos kaiyan mapoon an langitnon na pagkabuhay liwat kan saiyang linahidan na mga parasunod.​—1 Tes. 4:14-17; Heb. 9:12, 24-28; 1 Ped. 1:19; Kap. 11:15.

14:16, 17; 16:7, 8, 13, 14​—Kun nagtataram manongod sa paratabang, o espiritu kan katotoohan, taano ta ginamit an pronombre (pronoun) na “iyan” (“it”) sa Juan 14:16, 17, mantang ginamit an “sia” asin “nia” (“him” asin “he”) sa Juan 16:7, 8, 13, 14? An dahelan kaini partikularmenteng may koneksion sa gramatika. Sa lenguaheng Griego, na dian isinurat an Ebanghelyo ni Juan, an tataramon para sa “paratabang” nasa genero maskulino (masculine gender), alagad an termino para sa “espiritu” neutro (neuter). Kun siring, sa pagsurat kan sinabi ni Jesus, ginamit ni Juan an pronombre maskulino, siring kan “nia” o “sia,” kun nagtataram manongod sa gigibohon kan paratabang. Ginamit an pronombre neutro na “iyan” kun nagtataram manongod sa gigibohon kan espiritu kan katotoohan.

19:11​—Si Judas Iscariote daw an pinanonongdan ni Jesus kan sabihon Nia ki Pilato an manongod sa tawo na nagtao sa Saiya? Imbes na si Judas o siisay man na espesipikong indibiduwal, an garo baga posibleng marhay na pinanonongdan ni Jesus kaidto iyo an gabos na may kabtang sa kasalan na paggadan sa saiya. Kaiba digdi si Judas, “an mga poon na saserdote asin an bilog na Sanhedrin,” asin pati “an mga kadaklan” na naagyat na hagadon na butasan si Barabas.​—Mat. 26:59-65; 27:1, 2, 20-22.

20:17​—Taano ta sinabihan ni Jesus si Maria Magdalena na dai na sia pagkapotan kaini? Minalataw na kinapotan ni Maria si Jesus huli ta inisip nia na madali na ining magsakat sa langit asin nungka na niang maheheling pa giraray ini. Tanganing aseguraron si Maria na dai pa mahale si Jesus, sinabihan ini ni Jesus na dai na sia pagkapotan kundi imbes, magduman asin ibareta sa saiyang mga disipulo an manongod sa saiyang pagkabuhay liwat.

Mga Leksion Para sa Sato:

12:36. Tanganing magin “mga aki nin liwanag,” o mga paradara nin liwanag, kaipuhan niatong magkaigwa nin tamang kaaraman sa Tataramon nin Dios, an Biblia. Dangan dapat niatong gamiton an kaaraman na iyan tanganing iluwas an iba hale sa espirituwal na kadikloman pasiring sa liwanag nin Dios.

14:6. Dai niato makakamit an pag-oyon nin Dios apuera sana paagi ki Jesu-Cristo. Paagi sana sa pagtubod ki Jesus asin pagsunod sa saiyang halimbawa na kita puedeng dumayupot ki Jehova.​—1 Ped. 2:21.

14:15, 21, 23, 24; 15:10. An pagkuyog sa kabotan nin Dios matabang sa sato na magdanay sa pagkamoot nin Dios asin sa pagkamoot kan saiyang Aki.​—1 Juan 5:3.

14:26; 16:13. An banal na espiritu ni Jehova nagseserbing paratokdo asin parapagirumdom. Nagpupunsionar man iyan tanganing ihayag an mga katotoohan. Huli kaini, makakatabang iyan sa sato na umoswag sa kaaraman, kadonongan, pakarorop, paghusgar, asin kakayahan sa pag-iisip. Kun siring, maninigo kitang magmaigot sa pamimibi, na espesipikong hinahagad an espiritung iyan.​—Luc. 11:5-13.

21:15, 19. Hinapot si Pedro kun namomotan nia si Jesus nin orog kisa sa “mga ini,” an boot sabihon, an mga sira na yaon sa atubangan ninda. Sa siring, idinoon ni Jesus na kaipuhan na pilion ni Pedro na sumunod sa saiya nin bilog na panahon imbes na ipagpadagos an okupasyon na paninira. Pakatapos na estudyaran an mga pagkasaysay sa Ebanghelyo, logod na mapakosog kita sa satong determinasyon na kamotan si Jesus nin labi sa ano pa man na ibang bagay na tibaad makaakit sa sato. Iyo, bilog na puso kitang padagos na sumunod sa saiya.

[Ritrato sa pahina 31]

Ano an manonodan niato sa halimbawa ni Nicodemo?