“Si Jehova Iyo an Sakong Kosog”

Isinaysay ni Joan Coville

Namundag ako kan Hulyo 1925 sa Huddersfield, Inglatera. Solong aki ako asin maluya an sakong salud. Sa katunayan, pirme kaidtong sinasabi kan sakong ama, “Madorosan ka sana, nagkakahelang ka na.” Asin garo baga totoo iyan!

KAN ako aki pa, an mga klerigo sinserong namibi kaidto para sa katoninongan, alagad kan pumutok an ikaduwang guerra mundial, namibi sinda para sa saindang kapangganahan. Nagin dakulang iisipon ini para sa sako asin nagbangon ini nin mga pagduda sa sakong isip. Kan panahon man sanang iyan, nagdalaw sa samong harong si Annie Ratcliffe, an solamenteng Saksi ni Jehova na nakaistar sa samong lugar.

Pakanompong sa Katotoohan

Iwinalat sa samo ni Annie an librong Salvation asin inimbitaran nia si Nanay na mag-atender sa sarong pag-orolay sa Biblia na gigibohon sa harong ni Annie. * Inagda ako ni nanay na mag-iba. Nagigirumdoman ko pa an enot na pag-orolay na iyan. Manongod iyan sa pantubos, asin an ipinagngalas ko, nagin interesante nanggad para sa sako an pag-orolay. Sinimbag kaiyan an dakol sa mga hapot ko. Kan suminunod na semana, nag-atender giraray kami. Kan panahon na iyan, ipinaliwanag an hula ni Jesus dapit sa tanda kan huring mga aldaw. Huling naheheling an maraot na kamugtakan kan kinaban, narealisar mi tolos ni Nanay na iyo ini an katotoohan. Sa mismong aldaw na iyan, inimbitaran kami na magduman sa Kingdom Hall.

Sa Kingdom Hall, nakamidbid ko an nagkapirang hoben na payunir, asin saro sa sainda si Joyce Barber (ngonyan Ellis), na naglilingkod pa ngonyan kaiba kan saiyang agom, si Peter, sa Bethel sa Londres. Hinona ko kaidto na an pagpapayunir sarong bagay na ginigibo nin gabos. Kaya tolos-tolos akong nagpoon sa paghuhulit nin 60 oras kada bulan, dawa nag-eeskuela pa ako.

Pakalihis nin limang bulan, kan Pebrero 11, 1940, nabautismohan kami ni Nanay sa sarong pansonang asamblea (ngonyan inaapod na pansirkitong asamblea) sa Bradford. Pinabayaan sana kami ni Tatay sa samong bagong relihion, alagad dai sia noarin man nagin Saksi. Kan panahon na ako mabautismohan, iinintrodusir an pagpapatotoo sa mga kanto nin tinampo. Nakikabtang ako sa gibohon na iyan, na nagdadara nin bag na may mga magasin asin nagdadara nin mga plakard. Sarong Sabado, inasignaran ako na magtindog sa pinakamatawong lugar nin sarong pamakalan. Igwa pa ako kaidto nin pagkatakot sa tawo, asin arog nanggad kan kinakatakotan ko, garo baga gabos na kaeskuela ko nag-agi sa kanto na tinitindogan ko!

Kan 1940, an kompanya (apod kaidto sa kongregasyon) na kinabibilangan mi kinaipuhan na bangaon. Pagkabanga kaiyan, haros an gabos na kaedad ko napaduman sa ibong na kompanya. Irineklamo ko an bagay na ini sa lingkod kan  kompanya (ngonyan inaapod na nangengenot na paraataman). Sia nagsabi, “Kun gusto mo nin hoben na mga kaibaiba, lumuwas ka asin hanapon mo sinda sa langtad.” Asin iyan mismo an ginibo ko! Dai nahaloy, nakamidbid ko si Elsie Noble. Inako nia an katotoohan dangan bilog na buhay ko siang nagin katood.

An Paglilingkod Bilang Payunir Asin an mga Bendisyon Kaiyan

Kan matapos ako sa pag-eskuela, nagtrabaho ako sa sarong akauntant. Minsan siring, mantang naoobserbaran ko an kagayagayahan kan mga nasa bilog na panahon na paglilingkod, nadadagdagan man an sakong pagmawot na maglingkod ki Jehova bilang payunir. Kan Mayo 1945, magayagaya kong pinonan an paglilingkod bilang espesyal payunir. Bilog na aldaw na nag-oran sa enot na aldaw kan sakong pagpapayunir. Pero, naogma akong marhay na lumuwas tanganing maghulit kaya dai ko na inintindi an oran. An totoo, nagkaigwa nin marahay na epekto sa sakong salud an pagluwas ko aroaldaw asin an regular na ehersisyo paagi sa pagbibisikleta sa ministeryo. Minsan ngani dai noarin man luminampas sa 42 kilos an gabat ko, nungka na kinaipuhan kong magpondo sa paglilingkod bilang payunir. Sa nag-aging mga taon, naeksperyensiahan ko sa literal na gayong paagi na “si Jehova iyo an sakong kosog.”​—Sal. 28:7.

Huli sa pasohan na makapag-establisar nin bagong mga kongregasyon, isinugo ako bilang espesyal payunir sa mga banwaan na mayong mga Saksi. Enot, naglingkod ako nin tolong taon sa Inglatera, dangan tolong taon sa Irlanda. Mantang ako nagpapayunir sa Lisburn, Irlanda, inadalan ko sa Biblia an sarong lalaki na katabang na pastor sa sarong iglesia Protestante. Mientras na nanonodan nia an katotoohan manongod sa pundamental na mga doktrina kan Biblia, isinasabi nia sa saiyang kongregasyon an bago niang manodan na kaaraman. An nagkapira sa sainda nagreklamo sa mga may autoridad sa iglesia, asin siempre, hinagadan sia nin paliwanag. Sinabi nia na sa pagmate nia, paninimbagan nia bilang sarong Kristiano na sabihon sa aripompon na tinokdoan nia sinda nin dakol na kaputikan. Minsan ngani grabe an pagkontra kan saiyang pamilya, idinusay nia an saiyang buhay ki Jehova asin maimbod siang naglingkod sa Saiya sagkod na sia magadan.

Sa laog nin anom na semana solo akong naglingkod sa Larne, an ikaduwang destino ko bilang payunir sa Irlanda, huling an kapartner ko sa pagpapayunir nag-aatender kaidto sa Pag-oswag sa Teokrasya na Asamblea sa Nueva York, kan 1950. Masakit na panahon idto para sa sako. Gustohon kong yaon ako sa asamblea. Pero, sa anom na semanang idto, nagkaigwa ako nin dakol na nakakaparigon sa boot na eksperyensia sa paglilingkod sa langtad. Nakamidbid ko an sarong may edad nang lalaki na uminako kan saro sa satong mga publikasyon labing 20 taon na an nakaagi. Sa nag-aging mga taon, dakol na beses na niang nabasa iyan kaya haros tuom na nia iyan. Inako nia an katotoohan, kaiba kan saiyang aking lalaki asin babae.

Pagsasanay sa Paadalan sa Gilead

Kan 1951, kaiba an sampulo pang payunir sa Inglatera, inimbitaran ako na mag-atender sa ika-17 klase kan Paadalan sa Gilead sa South Lansing, Nueva York. Ay, ikinaogma ko nanggad an pagtotokdo sa Biblia na inako niamo durante kan mga bulan na iyan! Kan panahon na iyan, an mga tugang na babae dai pa tinatawan nin kabtang sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro sa lokal na mga kongregasyon, alagad sa Gilead, kaming mga tugang na babae tinawan nin mga asignasyon na magpresentar  nin mga kabtang asin report. Ninerbios kaming marhay! Durante kan enot kong kabtang, nagkukubogkubog an sakong kamot na may kapot na nota. Si Tugang na Maxwell Friend, an instruktor, may pagpangising nagsabi: “An gabos na marahay na ispiker ninenerbios sa pagpoon, pero ika, dai sana ninerbios sa pagpoon kundi sagkod sa katapusan.” Durante kan kurso, kami gabos nag-oswag sa samong abilidad na magpahayag kan nasa boot mi sa atubangan kan klase. Garo madalion sana, tapos na an samong pagsasanay, asin kami na mga naggradwar idinestino sa manlaenlaen na nasyon. Idinestino ako sa Thailand!

“An Daga nin mga Huyom”

Ibinibilang kong regalo ni Jehova an pag-asignar ki Astrid Anderson na magin kapartner ko sa pagmimisyonero sa Thailand. Tanganing makaduman nagbiahe kami nin pitong semana paagi sa barkong pangkargamento. Kan mag-abot kami sa Bangkok, an kabisera kan Thailand, naheling mi an sarong siudad na may matawong mga sadan asin may magkakakonektar na mga kanal na nagseserbing pangenot na mga tinampo kaiyan. Kan 1952, mayo pang 150 an parahayag kan Kahadean sa Thailand.

Kan enot ming maheling An Torrengbantayan sa lenguaheng Thai, inisip niamo, ‘Paano daw kami makakapagtaram kan lenguaheng iyan?’ Nangorognang depisil na sabihon an mga tataramon sa tamang tono kaiyan. Halimbawa, an terminong khaù na itinataram sa tonong halangkaw sa pagpoon dangan minababa nangangahulogan na “maluto,” pero an iyo man sanang termino na itinataram sa hababang tono nangangahulogan na “bareta.” Kaya kan kami nasa paglilingkod sa langtad, sa primero an pirme ming nasasabi sa mga tawo iyo na “Nagdadara kami nin maogmang maluto” imbes na “maogmang bareta”! Alagad luway-luway​—asin pagkatapos nin dakol na makangingising pangyayari—​nanodan mi man giraray an lenguahe.

An mga Tailandes makikatood na marhay. Tamang-tama, an Thailand inaapod na Daga nin mga Huyom. An enot ming destino iyo an siudad nin Khorat (ngonyan inaapod na Nakhon Ratchasima), na dian naglingkod kami nin duwang taon. Paghaloyhaloy, idinestino kami sa siudad nin Chiang Mai. An kadaklan sa mga Tailandes Budista asin bakong pamilyar sa Biblia. Sa Khorat, inadalan ko sa Biblia an namamahala kan opisina sa koreo. Pinag-olayan mi an patriarkang si Abraham. Huling bago kaidto nadangog na kan lalaking iyan an ngaran na Abraham, entusiastiko siang nagtango. Pero, dai nahaloy naaraman ko na magkalaen na Abraham palan an sinasabi mi. An nasa isip kan lalaki iyo si Abraham Lincoln, an dating presidente kan Estados Unidos!

Ikinaogma mi an pagtotokdo nin Biblia sa sadiosan an puso na mga Tailandes, alagad kadungan kaiyan, tinokdoan man kami kan mga Tailandes kun paano magin maogma sa pamumuhay nin simple. Mahalagang marhay an leksion na iyan, huling sa enot na erokan nin mga misyonero sa Khorat, mayo kaming kuryente o tubig na nagbobolos sa gripo. Sa siring na mga destino, ‘nanodan mi an hilom kun paano magin abunda sagkod kun paano magkulang.’ Siring ki apostol Pablo, naeksperyensiahan mi kun ano an boot sabihon nin ‘pagkaigwa nin kosog huli sa saiya na nagtatao nin puersa.’​—Fil. 4:12, 13.

Sarong Bagong Kapartner Asin Sarong Bagong Destino

Kaidtong 1945, nagbisita ako sa Londres. Durante kan pagbisitang iyan, nagduman ako sa Museo Britano kaiba an iba pang payunir asin Bethelite. Saro sa sainda si Allan Coville, na dai nahaloy pagkatapos kaiyan nag-adal sa ika-11 klase sa Gilead. Idinestino sia sa Pransia dangan sa Belhika. * Paghaloyhaloy, mientras na naglilingkod pa ako bilang misyonero sa Thailand, inalok nia ako na magpakasal sa saiya, asin inako ko an saiyang alok.

Nagpakasal kami sa Brussels, Belhika, kan Hulyo 9, 1955. Haloy ko nang pinapangarap na duman sa Paris mag-honeymoon, kaya iinareglo ni Allan na mag-atender kami nin asamblea duman kan suminunod na semana. Alagad, pag-abot mi, tolos-tolos na pinakiolayan si Allan na tumabang bilang interprete durante kan bilog na asamblea. Kinaipuhan niang maghale nin amay kada aga, asin banggihon na kaming nakakapuli sa samong dagosan. Kaya sa Paris man nanggad ako nag-honeymoon, alagad haros pirme na sanang nasa harayo si Allan​—sa plataporma! Dawa siring, ikinaogma ko na maheling an bago ko pa sanang agom na ginagamit tanganing maglingkod sa saiyang mga tugang, asin dai ako nagdududa na kun si Jehova an pinakamahalaga sa  samong pag-agoman, magigin maogma nanggad kami.

Huli sa sakong pag-agom nagkaigwa ako nin bagong teritoryo na huhulitan​—an Belhika. Haros an aram ko sana kaidto manongod sa Belhika iyo na nagserbi iyan bilang kampo de batalya sa nagkapirang guerra, alagad dai nahaloy naaraman ko na mamomoton palan sa katoninongan an kadaklan na taga Belhika. Huli sa sakong destino, kinaipuhan ko man na mag-adal nin Pranses, na itinataram sa timog na parte kan nasyon.

Kan 1955 may mga 4,500 na parahayag sa Belhika. Sa laog nin haros 50 taon, naglingkod kami ni Allan sa Bethel asin sa gibohon na nagbibiahe. Sa enot na duwa may kabangang taon, nagbibiahe kami gamit an bisikleta, pasakat asin pababa sa bulod, mag-oran man o magsaldang. Sa nag-aging mga taon, nakitorog kami sa labing 2,000 na manlaenlaen na harong nin mga kapwa Saksi! Parate akong nakakamidbid nin mga tugang na bakong makosog sa pisikal alagad naglilingkod ki Jehova sa bilog nindang kosog. An saindang halimbawa nakaparigon sa sakong boot na dai magpondo sa sakong paglilingkod. Kada matapos an sarong semana niamong pagsongko sa kongregasyon, pirme kaming nakakamate na napakosog kami. (Roma 1:11, 12) Si Allan nagin tunay na kaibaiba. Totoong marhay an mga tataramon sa Eclesiastes 4:9, 10: “Mas marahay an duwa kisa sa saro, . . . huli ta kun an saro sa sainda mapukan, mapapatindog kan saro an saiyang kaibanan”!

Mga Bendisyon Gikan sa Paglilingkod Paagi sa ‘Kosog ni Jehova’

Sa nag-aging mga taon, igwa kami ni Allan nin dakol na maogmang eksperyensia sa pagtabang sa iba na maglingkod ki Jehova. Halimbawa, kan 1983 sinongko mi an kongregasyon na Pranses sa Antwerp, na dian nakidagos kami sa sarong pamilya na dinadagosan man ni Benjamin Bandiwila, sarong hoben na tugang na taga Zaire (ngonyan Republika Demokratika nin Congo). Si Benjamin nagbalyo sa Belhika tanganing kumua nin mas halangkaw na edukasyon. Sinabi nia sa samo, “Naaara talaga ako sa klase nin buhay nindo, biyong dedikado sa paglilingkod ki Jehova.” Si Allan nagsimbag: “Sinasabi mo na naaara ka; pero an pinagmamaigotan mo na makamtan iyo an kinabanon na karera. Bako daw na magkakontra iyan?” An prangkang komentong iyan an nagpahiro ki Benjamin na pag-isipan an manongod sa saiyang buhay. Paghaloyhaloy duman sa Zaire, nagpayunir sia, asin sa ngonyan naglilingkod sia bilang miembro kan Komite kan Sangang Opisina.

Kan 1999, inoperaran ako tanganing haleon an ulser sa sakong esofago. Poon kaidto, tuminimbang na sana ako nin 30 kilos. Ako talagang maluyang “lalagan na gibo sa dalipay.” Pero, nagpapasalamat ako ki Jehova na tinawan nia ako nin “puersa na labi sa ordinaryo.” Pagkatapos kan sakong operasyon, pinagin posible nia na makaibanan ko giraray si Allan sa gibohon na nagbibiahe. (2 Cor. 4:7) Dangan, kan Marso 2004, si Allan nagadan mantang nagtotorog. Hinahanaphanap ko siang marhay, alagad nararanga ako kan pakaaram na yaon sia sa memorya ni Jehova.

Ngonyan, sa edad na 83, ginigirumdom ko an labing 63 na taon nin bilog na panahon na paglilingkod. Aktibo pa ako ngonyan sa ministeryo, na nagkokondukta nin pag-adal sa Biblia asin ginagamit an mga oportunidad sa aroaldaw tanganing sabihon an manongod sa marahayon na katuyohan ni Jehova. Kun minsan, iniisip ko, ‘Ano daw kutana an nagin buhay ko kun dai ako nagpoon na magpayunir kan 1945?’ Kan panahon na iyan, an sakong maluyang salud garo baga balidong dahelan na dai ako magpayunir. Pero, nagpapasalamat nanggad ako na nagpayunir ako kan hoben pa ako! Nagkapribilehio ako na personal na maeksperyensiahan na kun si Jehova an satong eenoton, sia an satong magigin kosog.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 18]

Kaiba ko an kapartner ko sa pagmimisyonero, si Astrid Anderson (sa too)

[Ritrato sa pahina 18]

Kaiba ko an sakong agom sa gibohon na nagbibiahe, 1956

[Ritrato sa pahina 20]

Kaiba ko si Allan kan 2000