An Kadonongan ni Jehova Naheheling sa mga Linalang
An Kadonongan ni Jehova Naheheling sa mga Linalang
“An saiyang dai naheheling na mga kualidad . . . namamansayan paagi sa mga bagay na ginibo.”—ROMA 1:20.
1. Ano an epekto kan kadonongan kan kinaban sa dakol na tawo ngonyan?
AN TERMINONG “kadonongan” ginagamit kan kinaban sa paagi na bakong gayong malinaw. May mga nagsasabi na an saro madonong huli sana ta dakol an kaaraman nia. Minsan siring, an mga intelektuwal daa sa kinaban dai nakakatao nin mapagtitiwalaan na giya tanganing magkaigwa nin tunay na kahulogan an buhay. Sa kabaliktaran, an mga nagpapaimpluwensia sa siring na mga tawo garo “inaanod nin mga alon asin ipinapadpad nin lambang doros nin katokdoan.”—Efe. 4:14.
2, 3. (a) Taano ta si Jehova “iyo sana an madonong”? (b) Ano an pagkakalaen kan diosnon na kadonongan asin kadonongan kan kinaban?
2 Laen nanggad iyan sa mga nagkukua nin tunay na kadonongan, na an Gikanan kaiyan iyo si Jehova Dios! An Biblia nagsasabi sa sato na si Jehova “iyo sana an madonong.” (Roma 16:27) Aram nia an gabos na bagay manongod sa uniberso, pati an pagkagibo asin kasaysayan kaiyan. An pisikal na mga ley nin naturalesa—na sinasarigan nin mga tawo para sa pagsiyasat ninda—dinisenyo gabos ni Jehova. Huli kaini, dai nia hinahangaan an mga imbension nin tawo, asin dai sia interesado sa halangkaw daang kaisipan kan pilosopiya nin tawo. “An kadonongan kan kinaban na ini kalolongan sa Dios.”—1 Cor. 3:19.
3 An Biblia nagsasabi sa sato na si Jehova “nagtatao nin kadonongan” sa mga lingkod nia. (Tal. 2:6) Bakong arog kan mga pilosopiya nin tawo, malinaw an kadonongan na gikan sa Dios. Idinodoon kaiyan an marahay na paghusgar asin basado iyan sa tamang kaaraman saka pakasabot. (Basahon an Santiago 3:17.) Si apostol Pablo nagngalas sa kadonongan ni Jehova. Sia nagsurat: “O an rarom kan mga kayamanan asin kadonongan patin kaaraman nin Dios! Dai nanggad marorop an saiyang mga paghokom asin dai nanggad masusog an saiyang mga dalan!” (Roma 11:33) Huling si Jehova an pinakamadonong, may kompiansa kita na ginigiyahan kita kan saiyang mga ley sa pinakamarahay na pamumuhay. Totoo ini huling mas aram ni Jehova kisa sa siisay pa man an kaipuhan niato tanganing magin maogma.—Tal. 3:5, 6.
Si Jesus—An “Pangenot na Trabahador”
4. Ano an sarong paagi na puede niatong mamansayan an kadonongan ni Jehova?
4 An kadonongan ni Jehova, kaiba an daing kaagid na iba pang kualidad nia, puedeng maheling sa mga bagay na ginibo nia. (Basahon an Roma 1:20.) Poon sa pinakadakula sagkod sa pinakasadit na mga gibo ni Jehova, ihinahayag kaiyan an mga aspekto kan personalidad nia. Saen man kita magheling—sa kalangitan sa itaas o sa daga sa irarom kan satong bitis—nakakakua kita nin abundang ebidensia dapit sa Kaglalang na pinakamadonong asin mamomoton. Dakol an manonodan niato manongod sa saiya paagi sa pagtaong atension sa mga bagay na ginibo nia.—Sal. 19:1; Isa. 40:26.
5, 6. (a) Apuera ki Jehova, siisay pa an kalabot sa paglalang? (b) Ano an pag-oolayan niato, asin taano?
5 Si Jehova dai nagsosolo kan ‘lalangon nia an kalangitan asin an daga.’ (Gen. 1:1) Ipinaparisa kan Biblia na haloy pa bago nia ponan an paglalang sa mga bagay na naheheling niato, linalang nia an sarong espiritung persona na paagi sa saiya ginibo nin Dios an “gabos na iba pang bagay.” An espiritung linalang na iyan iyo an bugtong na Aki nin Dios—“an panganay sa gabos na linalang”—na kan huri nabuhay sa daga bilang an tawong si Jesus. (Col. 1:15-17) Arog ni Jehova, si Jesus igwa nin kadonongan. Sa katunayan, sa Talinhaga kapitulo 8, sia irinerepresentar bilang an personipikasyon nin kadonongan. An kapitulong iyan sa Biblia inaapod man si Jesus na “pangenot na trabahador” nin Dios.—Tal. 8:12, 22-31.
6 Sa siring, ihinahayag kan paglalang sa mga bagay na naheheling niato an kadonongan ni Jehova sagkod kan saiyang Pangenot na Trabahador, si Jesus. Igwa iyan nin mahahalagang leksion para sa sato. Pag-olayan niato an apat na halimbawa nin mga linalang na ilinaladawan sa Talinhaga 30:24-28 bilang “natural na madonong.” *
Sarong Leksion Dapit sa Kahigosan
7, 8. Anong mga impormasyon manongod sa tanga an interesante para sa saindo?
7 Kun sinisiyasat niato an pagkadisenyo asin mga aktibidad nin mga linalang, dawa an mga puedeng apodon na “kasaditsaditi sa daga” nagtatao sa sato nin mga leksion. Halimbawa, isip-isipa an natural na kadonongan kan tanga.—Basahon an Talinhaga 30:24, 25.
8 May mga parasiyasat na naniniwala na an mga tanga mas dakol nin 200,000 na beses kisa sa mga tawo, asin iyan gabos mahigos na nagtatrabaho sa ibabaw saka sa irarom kan daga. An mga tanga organisado sa mga kolonya, asin sa kadaklan na kolonya igwa nin tolong klase nin tanga: mga reyna, mga lalaki, asin mga trabahador. An lambang grupo may kanya-kanyang kabtang sa pag-asikaso sa mga pangangaipo kan kolonya. An sarong partikular na tanga, an tanga sa Amerika del Sur na nagpuputol nin mga dahon, puedeng apodon na ekspertong hardinero. An sadit na insektong ini nag-aabono, ibinabalyo, asin hinahawanan an mga tanom kaiyan na alamag tanganing makaani nin pinakadakol na mapupuede. Naaraman nin mga parasiyasat na ibinabagay kan ekspertong “hardinero” na ini an paghihingoa kaiyan segun sa kun gurano kadakol na kakanon an kaipuhan kan kolonya. *
9, 10. Paano niato maaarog an kahigosan kan tanga?
9 Puede kitang makanood sa mga tanga. Tinotokdoan ninda kita na kaipuhan an mahigos na paghihingoa kun gusto niatong magkamit nin marahay na mga resulta. An Biblia nagsasabi sa sato: “Magduman ka sa tanga, ikang hugakon; helinga an mga ginigibo kaiyan asin magin madonong ka. Minsan ngani iyan mayo nin komandante, opisyal o namamahala, inaandam kaiyan an kakanon kaiyan dawa sa tig-init; tinitipon kaiyan an suplay na kakanon kaiyan dawa sa tig-ani.” (Tal. 6:6-8) Si Jehova asin an saiyang Pangenot na Trabahador, si Jesus, parehong mahigos. “An sakong Ama sagkod ngonyan padagos na naggigibo,” an sabi ni Jesus, “asin ako padagos na naggigibo.”—Juan 5:17.
10 Bilang mga paraarog sa Dios asin ki Cristo, kita man maninigo na magin mahigos. Ano man an asignasyon niato sa organisasyon nin Dios, kita gabos maninigo na “dakol an ginigibo sa gibohon kan Kagurangnan.” (1 Cor. 15:58) Kun siring, marahay na sunodon niato an konseho ni Pablo sa mga Kristiano sa Roma: “Dai kamo maghinugak sa saindong gibohon. Magin malaad sa espiritu. Magpaoripon ki Jehova.” (Roma 12:11) An paghihingoa niato na gibohon an kabotan ni Jehova bakong sayang sana, huling sinisierto sa sato kan Biblia: “An Dios bakong maraot tanganing malingawan an saindong gibo asin an pagkamoot na saindong ipinaheling para sa saiyang ngaran.”—Heb. 6:10.
Proteksion sa Espirituwal na Kapahamakan
11. Iladawan an pirang karakteristiko kan kuneho sa kagapoan.
11 An kuneho sa kagapoan (rock badger) saro pang medyo sadit na linalang na makakatokdo sa sato nin mahahalagang leksion. (Basahon an Talinhaga 30:26.) Iyan siring sa dakulang kuneho, alagad igwa nin haralipot asin pabilog na talinga saka haralipot na tabay. An sadit na hayop na ini nag-iistar sa magapong mga lugar. Ginagamit kan kuneho sa kagapoan an malinaw na pagheling kaiyan bilang proteksion, asin an mga labot saka gaak sa makantil na istaran kaiyan nagigin ligtas na pahiplian sa mga naniniba. An kuneho sa kagapoan dinisenyo tanganing mabuhay nin iriba bilang sarong grupo, na huli kaini iyan natatawan nin proteksion asin natatabangan na magdanay na mahimbong kun tiglipot. *
12, 13. Anong mga leksion an manonodan niato sa kuneho sa kagapoan?
12 Ano an manonodan niato sa kuneho sa kagapoan? Enot, mangnoha na dai isinasapeligro kan linalang na ini an saiyang sadiri. Imbes, inaaprobetsaran kaiyan an malinaw na pagheling kaiyan tanganing maheling sa harayo an mga naniniba, asin iyan nagdadanay na harani sa mga labot asin gaak na puedeng magin pahiplian na nagliligtas-buhay. Kaagid kaiyan, kaipuhan na kita magkaigwa nin malinaw na espirituwal na pagheling tanganing mamansayan niato an nakatagong mga peligro sa kinaban ni Satanas. Sinadol ni apostol Pedro an mga Kristiano: “Papagdanayon nindo an toltol na pag-iisip, magin mapagbantay. An saindong kaiwal, an Diablo, naglalakaw na siring sa nagngangarob na leon, na naghahanap nin masisiba.” (1 Ped. 5:8) Kan si Jesus nasa daga, sia nagdanay na mapagbantay, na nagmamaan sa gabos na pagprobar ni Satanas na raoton an Saiyang integridad. (Mat. 4:1-11) Si Jesus nagtao nin marahay na halimbawa sa mga parasunod nia!
13 An sarong paagi na kita puedeng magin mapagbantay iyo an pag-aprobetsar sa espirituwal na proteksion na itinatao sa sato ni Jehova. Dai niato maninigong pabayaan an pag-adal sa Tataramon nin Dios asin pag-atender sa Kristianong mga pagtiripon. (Luc. 4:4; Heb. 10:24, 25) Apuera kaini, kun paanong an kuneho sa kagapoan nabubuhay nin iriba bilang sarong grupo, kita kaipuhan man na magdanay na harani sa satong mga kapwa Kristiano tanganing kita ‘makapagparinigonan nin boot.’ (Roma 1:12) Paagi sa pag-aprobetsar niato sa proteksion na itinatao ni Jehova, ipinapaheling niato na kita minaoyon ki salmistang David, na nagsurat: “Si Jehova an sakuyang kantil asin an sakuyang kuta patin an Paratao nin dudulagan para sa sako. An sakuyang Dios iyo an sakuyang dakulang gapo. Magpapaili ako sa saiya.”—Sal. 18:2.
Nagmamaigot sa Ibong nin Pagtumang
14. Minsan ngani an sarong doron tibaad bakong kahangahanga, ano an masasabi dapit sa sarong bunyog nin mga doron?
14 Makakanood man kita sa doron. An sarong doron, na mga duwang pulgada sana an laba, tibaad bakong kahangahanga, alagad an sarong bunyog nin mga doron iyo nanggad. (Basahon an Talinhaga 30:27.) Mantang an doron midbid huli sa dai naiinggustohan na gana sa pagkakan, an sarong bunyog nin mga insektong ini na dai nag-oontok puedeng makaubos tolos nin mga pananom sa oma na madali nang anihon. An tanog kan nagdadangadang na bunyog nin mga insekto, kaiba an mga doron, ikinokomparar kan Biblia sa urog-udog nin mga karuwahe asin kirikiti nin kalayo na tinutumtom an pinaggapasan. (Joel 2:3, 5) An mga tawo naggagamit nin kalayo tanganing papondohon an pag-abante nin sarong bunyog nin mga doron, alagad ini sa parate bakong epektibo. Taano? An kalayo nasisigbo kan hawak kan nagadan na mga doron, asin pakatapos kaiyan an iba pa sa bunyog nagpapadagos na dai naoolang. Dawa mayo nin hade o namomoon, an sarong bunyog nin mga doron minahiro na siring sa organisadong marhay na hukbo, na napapangganahan an haros ano man na olang. *—Joel 2:25.
15, 16. Paanong an mga parabalangibog kan Kahadean sa presenteng panahon siring sa sarong bunyog nin mga doron?
15 An aktibidad kan mga lingkod ni Jehova ikinomparar ni propeta Joel sa paghiro nin mga doron. Sia nagsurat: “Siring sa mapuersang mga lalaki sinda nagdadaralagan. Siring sa mga parapakiguerra sinda nagsasarakat sa lanob. Asin an lambang saro naglalakaw sa saiyang mga dalan, asin dai sinda nagbabago nin direksion. Asin an kada saro dai nagtuturulodan. Siring sa pusog na lalaki sa saiyang dalan, padagos sindang nag-aabante; asin kun may nagkapirang mapukan sa mga busog, an iba dai minalihis sa dalan.”—Joel 2:7, 8.
16 Angay nanggad na ilinaladawan kan hulang ini an mga parabalangibog kan Kahadean nin Dios sa presenteng panahon! Mayong “lanob” nin pagtumang an nakakapapondo sa paghuhulit ninda. Imbes, inaarog ninda si Jesus, na nagdanay sa paggibo kan kabotan nin Dios dawa ngani dakol an nagduhagi sa saiya. (Isa. 53:3) Totoo, may mga Kristiano na ‘napukan sa mga busog’ paagi sa paggadan sa sainda bilang martir huli sa pagtubod ninda. Pero, nagpapadagos an paghuhulit, asin padagos na nagdadakol an bilang nin mga parabalangibog kan Kahadean. Sa katunayan, an persekusyon sa parate nagseserbing paagi na ikalakop an maogmang bareta sa mga tawo na dai kutana makakadangog kan mensahe kan Kahadean. (Gibo 8:1, 4) Sa saindong personal na ministeryo, nagpapaheling daw kamo nin kaigotan arog kan doron—dawa kun napapaatubang sa pagkaindiperente asin pagtumang?—Heb. 10:39.
“Mangapot sa Marahay”
17. Taano ta an mga bitis kan tuko nagdudukot sa makinis asin pantay na mga bagay?
17 An grabidad (gravity) garo baga kayang baliwalaon kan sadit na tuko. (Basahon an Talinhaga 30:28.) Sa katunayan, an mga sientista nagngalas na may paghanga sa kakayahan kan sadit na linalang na ini na magdalagan sa mga lanob asin dawa sa makinis na mga kisame na dai nahuhulog. Paano iyan ginigibo kan tuko? An sekreto bakong huli sa mga panghigop (suction cup) o sarong klase nin pandukot (glue). Imbes, an irarom kan lambang moro kan tuko igwa nin saradit na gurot-gurot, na may rinibong nakauldot na garo mga buhok. Dangan, an lambang saro sa garo mga buhok na ini igwa nin ginatos na awat (filament), na may mga porong korteng platito. An puersa sa pag-oltanan kan mga molekula (intermolecular force) na gikan sa gabos na awat na ini igo na tanganing makaya an labi pa sa gabat kan hawak kan tuko—dawa kun iyan suhing nagdadalagan sa salming! Huling nagin interesado an mga parasiyasat sa kakayahan kan tuko, sinasabi ninda na an sintetikong mga bagay na ginibo tanganing arogon an mga bitis kan tuko puedeng gamiton bilang matibay na pandukot. *
18. Paano niato masesegurado na pirme kitang ‘nangangapot sa marahay’?
18 Ano an manonodan niato sa tuko? Sinasadol kita kan Biblia: “Ikasurang nin makuri an maraot, mangapot sa marahay.” (Roma 12:9) An nakakaraot na mga impluwensia na lakop sa kinaban ni Satanas puedeng magin dahelan na makabutas kita sa diosnon na mga prinsipyo. Halimbawa, an pakikiiba sa mga dai nagsusunod sa mga ley nin Dios—baga man sa eskuelahan o sa pinagtatrabahohan o paagi sa sarong klase nin bakong diosnon na aling-alingan—tibaad makaapektar sa determinasyon niato na gibohon an tama. Dai pagtogotan na mangyari iyan sa saindo! An Tataramon nin Dios nagpapatanid: “Dai ka magpakadonong sa sadiri mong pagheling.” (Tal. 3:7) Imbes, sunodon an madonong na hatol na itinao ni Moises sa banwaan nin Dios kan suanoy na mga panahon: “Ki Jehova na saimong Dios maninigo kang matakot. Sa saiya maninigo kang maglingkod, asin sa saiya maninigo kang mangapot.” (Deut. 10:20) Paagi sa pangangapot ki Jehova, inaarog niato si Jesus, na dapit sa saiya sinabi: “Namoot ka sa katanosan, asin naongis ka sa katampalasanan.”—Heb. 1:9.
Mga Leksion sa mga Linalang
19. (a) Anong mga kualidad ni Jehova an namamansayan mo sa mga linalang? (b) Paano kita makikinabang sa diosnon na kadonongan?
19 Siring kan nasabotan niato, an mga kualidad ni Jehova malinaw na namamansayan sa mga bagay na ginibo nia, asin an mga linalang nia nagtatao man sa sato nin mahahalagang leksion. Mantang orog niatong sinisiyasat an mga gibo ni Jehova, orog kitang nagngangalas sa kadonongan nia. An pagtao nin atension sa diosnon na kadonongan mapararom kan kaogmahan niato ngonyan asin maprotehir sa sato sa ngapit. (Ecl. 7:12) Iyo, personal niatong maeeksperyensiahan an pagigin totoo kan garantiya na nasa Talinhaga 3:13, 18, na nagsasabi: “Maogma an tawo na nakanompong nin kadonongan, asin an tawo na nagkakamit nin pakamansay. Iyan kahoy nin buhay para sa mga nangangapot dian, asin an mga higot na nangangapot dian aapodon na maogma.”
[Mga Nota sa Ibaba]
^ par. 6 Puedeng ikaogma nangorogna nin mga hoben an pagsiyasat sa minasunod na mga reperensia na nasa mga nota sa ibaba dangan an pagtao nin komento dapit sa siniyasat ninda kun pinag-oolayan sa kongregasyon an artikulong ini sa Pag-adal sa Torrengbantayan.
^ par. 8 Para sa dugang pang impormasyon manongod sa tanga na nagpuputol nin mga dahon, helingon an mga isyu kan Awake! na Marso 22, 1997, pahina 31, asin Mayo 22, 2002, pahina 31.
^ par. 11 Para sa dugang pang impormasyon manongod sa kuneho sa kagapoan, helingon an Awake! na Setyembre 8, 1990, pahina 15-16.
^ par. 14 Para sa dugang pang impormasyon manongod sa doron, helingon an Awake! na Oktubre 22, 1976, pahina 11.
^ par. 17 Para sa dugang pang impormasyon manongod sa tuko, helingon an Awake! na Abril 2008, pahina 26.
Nagigirumdoman daw Nindo?
Anong praktikal na leksion an nanonodan niato sa . . .
• tanga?
• kuneho sa kagapoan?
• doron?
• tuko?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 16]
Kamo daw mahigos siring kan tanga na nagpuputol nin mga dahon?
[Mga rRitrato sa pahina 17]
An kuneho sa kagapoan nakakakua nin proteksion mantang iriba bilang sarong grupo. Ginigibo man daw nindo iyan?
[Mga Ritrato sa pahina 18]
Arog kan mga doron, an Kristianong mga ministro nagpapaheling nin kaigotan
[Ritrato sa pahina 18]
Kun paanong an tuko nagdudukot sa ano man na mga bagay, an mga Kristiano nangangapot sa marahay
[Credit Line]
Stockbyte/Getty Images