Sinusunod daw Nindo an “Nakakalabing Marhay na Dalan” nin Pagkamoot?
Sinusunod daw Nindo an “Nakakalabing Marhay na Dalan” nin Pagkamoot?
“AN Dios pagkamoot.” Sinasabi kan mga tataramon na ini ni apostol Juan an pinakanangingibabaw na kualidad nin Dios. (1 Juan 4:8) Huli sa pagkamoot nin Dios sa katawohan, posible sa sato na rumani asin magkaigwa nin personal na relasyon sa saiya. Ano pa an ibang epekto sa sato kan pagkamoot nin Dios? May mga nagsasabi: “Naiimpluwensiahan asin namomolde kita kan mga bagay na namomotan niato.” Totoo iyan. Minsan siring, totoo man na naiimpluwensiahan asin namomolde kita kan mga personang namomotan niato asin namomoot sa sato. Huling linalang kita oyon sa ladawan nin Dios, may kakayahan kita na ipabanaag an pagkamoot nin Dios sa satong buhay. (Gen. 1:27) Huli kaini, si apostol Juan nagsurat na namomoot kita sa Dios “huli ta sia an enot na namoot sa sato.”—1 Juan 4:19.
Apat na Tataramon na Naglaladawan sa Pagkamoot
Inapod ni apostol Pablo an pagkamoot na “nakakalabing marhay na dalan.” (1 Cor. 12:31) Taano ta ilinadawan nia an pagkamoot sa paaging ini? Anong klaseng pagkamoot an pinanonongdan ni Pablo? Tanganing maaraman niato, siyasaton niatong marhay an kahulogan kan tataramon na “pagkamoot.”
An suanoy na mga Griego igwa nin apat na pundamental na tataramon, na ginagamit sa manlaenlaen na paagi, tanganing magladawan sa pagkamoot: stor·geʹ, eʹros, phi·liʹa, asin a·gaʹpe. Sa mga ini, a·gaʹpe an terminong ginagamit tanganing iladawan an Dios na “pagkamoot.” * Mapadapit sa pagkamoot na ini, si Propesor William Barclay nagsabi sa saiyang New Testament Words: “An agapē may koneksion sa isip: iyan bako sanang emosyon na basta na sana minatubo sa satong puso; iyan sarong prinsipyo na sinusunod niato sa buhay. An agapē may koneksion nanggad sa kabotan.” Sa kontekstong ini, an a·gaʹpe iyo an pagkamoot na ginigiyahan nin prinsipyo, alagad iyan parateng may kaibang makosog na emosyon. Mantang igwa nin marahay asin maraot na mga prinsipyo, malinaw na an mga Kristiano maninigong magpagiya sa marahay na mga prinsipyo, na inestablisar sa Biblia ni Jehova Dios mismo. Kun an mga paglaladawan kan Biblia sa a·gaʹpe ikinokomparar niato sa iba pang terminong ginagamit sa Biblia tanganing magladawan sa pagkamoot, mas masasabotan niato an pagkamoot na maninigo niatong ipaheling.
Pagkamoot sa Laog kan Pamilya
Dakulang kaogmahan nanggad na mapabilang sa sarong mamomoton asin dayupot na pamilya! An stor·geʹ iyo an Griegong tataramon na parateng ginagamit kaidto para sa natural na kapadangatan na namamatean nin magkapamilya. Nagmamaigot an mga Kristiano na magpaheling nin pagkamoot sa *—2 Tim. 3:1, 3.
mga kapamilya ninda. Ihinula ni Pablo na sa huring mga aldaw, an mga tawo sa pangkagabsan “dai nin natural na kapadangatan.”Makamomondo, mayo sa kinaban ngonyan an natural na pagkamoot na maninigong maheling sa mga magkapamilya. Taano ta dakolon na bados an nagpapaaborsion? Taano ta dakolon na pamilya an dai nagmamakolog sa saindang gurang nang mga magurang? Taano ta padagos na nagririkas an pagdakol nin mga nagdidiborsio? An talagang simbag, Kadaihan nin natural na kapadangatan.
Dugang pa, itinotokdo kan Biblia na “madaya an puso nin orog kisa sa ano pa man na bagay.” (Jer. 17:9) Kalabot sa pampamilyang pagkamoot an satong puso asin mga pagmate. Pero, interesante nanggad na ginamit ni Pablo an a·gaʹpe tanganing iladawan an pagkamoot na maninigong ipaheling nin agom na lalaki sa saiyang agom. Ikinomparar ni Pablo an pagkamoot na iyan sa pagkamoot na ipinapaheling ni Cristo sa kongregasyon. (Efe. 5:28, 29) An pagkamoot na ini basado sa mga prinsipyong inestablisar ni Jehova, an Kagtugdas kan areglo sa pamilya.
An tunay na pagkamoot sa mga kapamilya nagpapahiro sa sato na magpaheling nin interes sa satong gurang nang mga magurang o nagmomotibar sa sato na akoon an paninimbagan sa satong mga aki. Minomotibar man kaiyan an mga magurang na mamomoton na disiplinahon an saindang mga aki kun kaipuhan, asin ilinilikay pa kaiyan an mga magurang sa paggibo nin mga bagay huli sa pagkasentimental sana, na sa parate nagreresulta sa sobrang pagkonsinte sa mga aki.—Efe. 6:1-4.
Romantikong Pagkamoot Asin mga Prinsipyo sa Biblia
An pagkamoot na namamatean nin lalaki asin babae sa areglo nin pag-agoman saro nanggad na balaog hale sa Dios. (Tal. 5:15-17) Minsan siring, an tataramon na eʹros, na nanonongod sa romantikong pagkamoot, dai ginamit kan pinasabngan na mga kagsurat kan Biblia. Taano ta dai? Nagkapirang taon na an nakaagi, an The Watchtower nagkomento: “Ngonyan an bilog na kinaban garo baga ginigibo an kaparehong sala kan suanoy na mga Griego. Sinamba ninda si Eros bilang sarong dios, nagduko sa altar nia asin nagdolot nin mga atang sa saiya. . . . Alagad ipinapaheling kan kasaysayan na an siring na pagsamba sa seksuwal na pagkamoot nagbunga sana nin kasusupgan, karatan, asin kagadanan. Tibaad iyan an dahelan kaya an tataramon na iyan dai ginamit kan mga kagsurat kan Biblia.” Tanganing malikayan niato an pagkaigwa nin relasyon na basado sana sa pisikal na atraksion, an romantikong mga pagmate dapat na tinitimbangan, o kontrolado, kan mga prinsipyo sa Biblia. Kaya hapoton an saimong sadiri, ‘An romantikong mga pagmate ko daw tinitimbangan nin tunay na pagkamoot sa sakong kaibaiba?’
Durante kan “pagbukad nin pagkahoben” na dian an seksuwal na mga pagmate sa parate makosogon, an mga hoben na nangangapot sa mga 1 Cor. 7:36; Col. 3:5) Minamansay niato an pag-agom bilang sagradong balaog hale ki Jehova. Si Jesus nagsabi mapadapit sa mga mag-agom: “An pinagsaro nin Dios dai pagsuwayon nin siisay man.” (Mat. 19:6) Imbes na danay na mag-ibanan sana sagkod na nagkakaginustohan huli sa pisikal na atraksion, minamansay niato an pag-agoman bilang seryosong kapanugaan. Kun may lumataw na mga problema sa pag-agoman, dai kita naghahanap nin madali sanang solusyon kundi odok kitang nagmamaigot na magpaheling nin diosnon na mga kualidad tanganing magin maogma an satong buhay pampamilya. An siring na mga paghihingoa nagbubunga nin nagdadanay na kaogmahan.—Efe. 5:33; Heb. 13:4.
prinsipyo sa Biblia magdadanay na malinig sa moral. (Pagkamoot sa Tahaw nin Magkakatood
An buhay mamondo kun mayo nin mga katood! An sarong talinhaga sa Biblia nagsasabi: “Igwa nin katood na labi pa kadayupot kisa sa tugang.” (Tal. 18:24) Gusto ni Jehova na magkaigwa kita nin tunay na mga katood. Aram niatong marhay an dapit sa dayupot na pagkakatood ni David asin Jonatan. (1 Sam. 18:1) Asin sinasabi kan Biblia na “namomotan” ni Jesus si apostol Juan. (Juan 20:2) An Griegong tataramon para sa “kapadangatan” o “pagkakatood” iyo an phi·liʹa. Mayo nin maraot sa pagkaigwa nin dayupot na katood sa kongregasyon. Minsan siring, sa 2 Pedro 1:7, dinadagka kita na idagdag an pagkamoot (a·gaʹpe) sa satong “kapadangatan na sa magturugang” (phi·la·del·phiʹa, pinagsarong tataramon na kompuesto nin phiʹlos, an Griegong tataramon para sa “katood,” asin a·del·phosʹ, an Griegong tataramon para sa “tugang”). Tanganing magkaigwa nin nagdadanay na pagkakatood, kaipuhan niatong iaplikar an sadol na ini. Marahay na hapoton an satong sadiri, ‘An sakong pakikikatood daw tinitimbangan nin mga prinsipyo sa Biblia?’
Tinatabangan kita kan Tataramon nin Dios na likayan an pagpaorog kun tinatratar an satong mga katood. Bakong doble an satong pamantayan: sarong medyo mapagkonsinteng pamantayan para sa satong mga katood asin sarong laen saka mas estriktong pamantayan para sa mga bako niatong katood. Dugang pa, dai kita naggagamit nin pambobola tanganing magkaigwa nin mga katood. An pinakaimportante, an pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia nagtatao sa sato nin pakabatid na kaipuhan tanganing magin mapamili sa magigin mga katood asin malikayan an ‘maraot na pag-iriba na nakakaraot sa marahay na mga ugale.’—1 Cor. 15:33.
Sarong Napapalaen na Bogkos nin Pagkamoot!
An bogkos na nakakapasararo sa mga Kristiano napapalaen nanggad! Si apostol Pablo nagsurat: “Dai magkaigwa nin pagsaginsagin an saindong pagkamoot. . . . Sa pagkamoot na sa magturugang magkaigwa kamo nin mamomoton na kapadangatan sa lambang saro.” (Roma 12:9, 10) Tunay nanggad, an mga Kristiano igwa nin ‘pagkamoot (a·gaʹpe) na mayo nin pagsaginsagin.’ An pagkamoot na ini bakong limitado sa emosyon na nakakapano sa satong puso. Imbes, iyan hararom na nakagamot sa mga prinsipyo sa Biblia. Minsan siring, sinambit man ni Pablo an “pagkamoot na sa magturugang” (phi·la·del·phiʹa) asin an “mamomoton na kapadangatan” (phi·loʹstor·gos, pinagsarong tataramon na kompuesto nin phiʹlos asin stor·geʹ). Segun sa sarong nag-espesyalisar, an “pagkamoot na sa magturugang” iyo an “mapagpadangat na pagkamoot, pagpaheling nin kabootan, simpatiya, pagtao nin tabang.” Kun iiiba sa a·gaʹpe, nagpapaoswag iyan nin dayupot na pag-iribanan sa tahaw kan mga nagsasamba ki Jehova. (1 Tes. 4:9, 10) An ikaduwang tataramon, na trinadusir na “mamomoton na kapadangatan,” sarong beses sanang naglataw sa Biblia asin nanonongod sa pagigin dayupot sa mamomoton na paagi, arog kan sa laog nin pamilya. *
An bogkos na nakakapasararo sa tunay na mga Kristiano kombinasyon nin pampamilyang pagkamoot asin kapadangatan sa tunay na mga katood, na an gabos na relasyon kontrolado nin pagkamoot na basado sa mga prinsipyo sa Biblia. An Kristianong kongregasyon bakong sosyal na katiriponan o sekular na organisasyon, kundi sarong dayupot na pamilya na nagkakasararo sa pagsamba ki Jehova Dios. Inaapod niato an satong mga kapagtubod na tugang, asin minamansay niato sinda bilang arog kaiyan. Kabtang sinda kan satong espirituwal na pamilya, namomotan niato sinda bilang mga katood, asin pirme niato sindang tinatratar kaoyon kan mga prinsipyo sa Biblia. Logod na padagos kitang mag-ambag sa bogkos nin pagkamoot na nakakapasararo asin nagpapamidbid sa tunay na Kristianong kongregasyon.—Juan 13:35.
[Mga Nota sa Ibaba]
^ par. 5 An a·gaʹpe ginagamit man na may negatibong konteksto.—Juan 3:19; 12:43; 2 Tim. 4:10; 1 Juan 2:15-17.
^ par. 7 An pananaram na “dai nin natural na kapadangatan” traduksion nin sarong klase nin stor·geʹ na may negatibong prefix na a, na nangangahulogan na “mayo nin.”—Helingon man an Roma 1:31.
^ par. 18 Sa New World Translation, trinadusir man na “mamomoton na kapadangatan” an iba pang Griegong tataramon. Huli kaini, sa bersion na iyan, mababasa niato an “mamomoton na kapadangatan” bako sanang sa Roma 12:10 kundi pati sa Filipos 1:8 asin 1 Tesalonica 2:8.
[Blurb sa pahina 12]
Paano kamo nag-aambag sa bogkos nin pagkamoot na nakakapasararo sa sato?