Kun Paano Nakaimpluwensia sa Sakong Buhay an Tolong Kombension

Isinaysay ni George Warienchuck

NAPUKAW na daw kamong marhay paagi sa nadangog nindo sa saro sa mga kombension niato na huli kaiyan namotibar kamo na gumibo nin dakulang mga pagbabago sa saindong buhay? Nangyari iyan sa sako. Sa paggirumdom, napag-isip-isip ko na tolong kombension an nangorognang nakaimpluwensia sa sakong buhay. An enot nakatabang sa sako na magin bakong gayong masusupgon; an ikaduwa, na magin mas kontento; an ikatolo, na magin mas matinao. Minsan siring, bago ko sabihon sa saindo an manongod sa mga pagbabagong iyan, isasaysay ko nguna sa saindo an nagkapirang pangyayari dakol na taon bago kan mga kombension na ini—mga nangyari sa sako kan ako aki pa.

Namundag ako kan 1928, an kangudhan sa tolong aki. Kami kan mga tugang kong si Margie asin Olga pinadakula sa South Bound Brook, New Jersey, E.U.A., na kaidto sarong banwaan na may mga 2,000 na nag-iistar. Minsan ngani kami dukha, matinao si Nanay. Kada magkaigwa sia nin kuarta tanganing mag-andam nin espesyal na kakanon, tinatawan nia kaiyan an mga kataed mi. Kan ako nuebe anyos na, si Nanay dinalaw nin sarong Saksi na nagtataram nin Hungario, an kinagimatan na lenguahe kan sakong ina, na nagpahiro sa saiya na maghinanyog sa mensahe kan Biblia. Paghaloyhaloy, ipinagpadagos ni Bertha, sarong tugang na labi pa sanang 20 anyos, an pagkondukta nin pag-adal sa Biblia asin tinabangan nia si Nanay na magin lingkod ni Jehova.

Bakong arog ni Nanay, ako masusupgon talaga asin daing kompiansa sa sadiri. An nagpagrabe pa kaiyan, may tendensia si Nanay na menoson ako. Kan nagluluha akong maghapot sa saiya, “Taano po ta pirme nindo akong tinatatsaran?” sinabi nia sa sako na namomotan nia ako alagad habo niang magin abusero ako. May marahay na intension si Nanay, alagad an kakulangan nin komendasyon nagin dahelan na mamatean ko na mas hababa ako.

Sarong aldaw, an sarong kataed na parateng maboot na nakikipag-olay sa sako naghagad nin pabor na ibanan ko an mga aki nia sa pan-Domingong eskuelahan sa relihion ninda. Aram ko na dai maoogma sa sako si Jehova kun maduman ako, alagad natakot ako na makolgan an boot kan maboot na kataed na iyan. Kaya, sa laog nin nagkapirang bulan, nagduduman ako sa simbahan dawa ngani ikinakasupog ko an sakong sadiri. Sa eskuelahan, an pagkatakot ko sa tawo nagin dahelan man na ako humirong kontra sa sakong konsensia. Sinierto kan prinsipal kan eskuelahan, sarong dominanteng lalaki, na an gabos na aki pinapasaludo kan mga maestra sa bandera. Nagsaludo man ako. Ginibo ko ini sa laog nin mga sarong taon, dangan may nangyaring pagbabago.

Sarong Leksion Dapit sa Kosog nin Boot

Kan 1939 nagpoon na magtiripon sa samong harong an sarong grupo nin pag-adal sa libro. Si Ben Mieszkalski, sarong hoben na payunir, an namamayo dian. Inapod niamo sia na Ben na Dakula, na angay sa saiya. Sa pagheling ko, sia siring kalangkaw asin siring kalakbang kan samong pinto sa prontera. Pero, minsan ngani garo baga nakakatakot sia huling dakula an hawak nia, sia mabooton, asin tolos na nagin pamugtak an sakong boot huli sa saiyang makikatood na huyom. Kaya kan agdahon ako ni Ben na umiba sa saiya sa paglilingkod sa langtad, maogma kong inako iyan. Nagin mag-amigo kami. Kun ako mamondo, nakikipag-olay sia sa sako siring sa sarong  may pagmakolog na matuang tugang na nakikipag-olay sa saiyang nguhod na tugang. Iyan dakulang bagay para sa sako, asin namotan ko siang marhay.

Kan 1941, inagda ni Ben an samong pamilya na umiba sa saiya sa auto nia tanganing mag-atender nin kombension sa St. Louis, Missouri. Imahinara kun gurano nanggad ako kaogma! Dai pa ako noarin man nakabiahe nin mas harayo sa 80 kilometros hale sa samong harong, asin ngonyan maduman ako sa lugar na labing 1,500 kilometros an rayo! Minsan siring, may mga problema sa St. Louis. Pinagbotan kan klero an mga miembro kan saindang parokya na kanselaron an ano man na areglong ginibo ninda na magpadagos nin mga Saksi sa saindang harong. Dakol an nagkanselar. Pinatakot man an pamilya na dadagosan mi. Sa ibong kaiyan, pinadagos ninda kami. Sinabi kan mga mapadagos sa samo na ootobon ninda an saindang panuga na magtagama nin kuarto sa samo. Hinangaan ko an saindang kosog nin boot.

An mga tugang kong babae nabautismohan sa kombension na iyan. Kan aldaw man sanang iyan, si Tugang na Rutherford, gikan sa Bethel sa Brooklyn, nagtao nin nakakapukaw sa boot na diskurso na dian pinatindog nia an gabos na aki na gustong gibohon an kabotan nin Dios. Mga 15,000 an nagtirindog. Nagtindog man ako. Dangan, kami na nagmamawot na gibohon an samong pinakamakakaya sa paghuhulit sinabihan nia na magsabing, “Iyo po.” Kasabay kan ibang mga aki, nagkurahaw ako, “Iyo po!” Sinundan iyan nin makosog na urupakan. Nakamotibar iyan sa sako.

Pagkatapos kan kombension, dinalaw niamo an sarong tugang na lalaki sa West Virginia. Isinaysay nia na sarong beses mantang sia naghuhulit, sia binugbog nin sarong anggot na sururog asin linahidan nin alkitran an bilog niang hawak patin dinukotan nin mga balukag. Naghinanyog akong marhay. “Alagad padagos akong maghuhulit,” an sabi kan tugang. Pagkatapos ming dalawon an tugang na iyan, an pagmate ko garo ako si David. Andam na akong umatubang ki Goliat—an prinsipal kan samong eskuelahan.

Pagbalik ko sa eskuelahan, dinolok ko an prinsipal. Binuraratan nia ako. Namibi ako nin silensio ki Jehova na logod tabangan ako. Dangan bigla kong sinabi: “Nag-atender ako nin kombension kan Mga Saksi ni Jehova. Dai na ako masaludo sa bandera!” Haloy siang dai naggirong. Gikan sa may lamesa nia, an prinsipal luway-luway na nagtindog asin nagrani sa sako. Namula an saiyang lalawgon huli sa kaanggotan. Binulyawan nia ako: “Magsaludo ka sa bandera ta kun dai papahaleon ka digdi!” Sa panahon na ini dai ako nagkompromiso, asin nakamate ako nin kagayagayahan na nungka ko pang namatean kaidto.

Gustohon ko nang sabihon ki Ben an nangyari. Kan maheling ko sia sa Kingdom Hall, nagkurahaw ako: “Pinahale ako sa eskuelahan mi! Dai ako nagsaludo sa bandera!” Inakbayan ako ni Ben, naghuyom sia, asin nagsabi: “Siertong namomotan ka ni Jehova.” (Deut. 31:6) Nakamotibar nanggad sa sako an mga tataramon na iyan! Nabautismohan ako kan Hunyo 15, 1942.

Pakanood na Magin Kontento

Pagkatapos kan Guerra Mundial II, biglang nag-oswag an ekonomiya kan nasyon, asin naglakop an materyalismo sa bilog na nasyon. Nagkaigwa ako nin trabaho na halangkaw an sueldo asin mababakal ko na an mga bagay na kan enot dai ko hinona na mababakal ko. May mga katood ako na nagkaigwa nin motorsiklo; an iba nagpakarhay kan saindang harong. Nagbakal ako nin bagong auto. Dai nahaloy nainaan an panahon ko para sa intereses kan Kahadean huli sa pagmawot ko nin orog pang materyal na mga kaginhawahan. Aram ko na pasiring ako sa salang direksion. Marahay sana ta kan 1950, sarong kombension sa Siudad nin Nueva York an nakatabang sa sako na pakarhayon giraray an sakong kaisipan asin mga gibo.

Sa kombension na iyan, an mga nagdadangog dinagka nin sunod-sunod na ispiker na magpadagos sa paghuhulit. “Pasimplehon an saindong buhay asin magkaigwa sana kan mga pinakakaipuhan, asin dumalagan sa  paorumbasan,” an sadol sa samo nin sarong ispiker. Garo baga ako talaga an kinakaolay nia. Naheling ko man an gradwasyon nin sarong klase sa Gilead, na huli kaiyan naisip ko, ‘Kun an mga Saksing ini na kaedad ko kayang isakripisyo an materyal na mga kaginhawahan tanganing maglingkod sa ibang nasyon, ako maninigo man na magin andam na gibohon iyan digdi sa sadiri kong lugar.’ Sa katapusan kan kombension, nagdesisyon ako na magpayunir.

Mientras tanto, nagpoon akong makipag-date ki Evelyn Mondak, sarong maigot na tugang sa kongregasyon na duman ako dating nakaasosyar. An ina ni Evelyn, na nagpadakula nin anom na aki, sarong daing takot na babae. Gustohon niang magpatotoo sa tinampo sa atubangan nin dakulang simbahan kan mga Romano Katoliko. Dawa parate siang pinapahale kan anggot na padi, dai sia naghahale. Arog kan saiyang ina, si Evelyn dai nin takot sa tawo.—Tal. 29:25.

Kan 1951, kami ni Evelyn nagpakasal, nagpondo sa samong trabaho, asin nagpayunir. Dinagka kami nin sarong paraataman sa sirkito na magbalyo sa Amagansett, sarong baryo sa baybayon nin Atlantiko, na mga 160 kilometros hale sa Siudad nin Nueva York. Kan impormaran kami kan kongregasyon na mayo sindang ikakataong madadagosan niamo, naghanap kami nin harong na de rueda (trailer) alagad mayo kaming nakua na kaya ming bakalon. Dangan nakaheling kami nin harong na de rueda na may mga raot. An itinaong presyo dian kan kagsadiri 900 na dolyar—an eksaktong kantidad na inako niamo hale sa mga nagregalo sa samong kasal. Iyan binakal niamo, hinirahay, asin dinara sa samong bagong teritoryo. Minsan siring, nag-abot kami duman na mayo lamang nin kuarta asin inisip-isip mi kun paano kami makakapagpadagos bilang payunir.

Si Evelyn naglinig nin mga harong, asin nagkaigwa ako nin pambangging trabaho na maglinig sa sarong Italianong restawran. “Ano man na matadang kakanon, darahon mo sa saimong agom pagpuli mo,” an sabi kan kagsadiri. Kaya sa pagpuli ko nin alas dos nin aga, an samong harong na de rueda napapano nin parong nin pizza asin pasta. An pinainit na kakanon na iyan espesyal para sa samo, nangorogna sa tiglipot kun kami nagtatakig sa laog kan malipoton na harong na de rueda. Dugang pa, kun beses an mga tugang sa kongregasyon nagbubugtak nin dakulang sira sa hagyanan kan harong na de rueda. Durante kan mga taon na naglingkod kami kaiba kan namomotan na mga tugang na iyan sa Amagansett, nanodan niamo na an pagigin kontento sa mga bagay na pinakakaipuhan nagbubunga nin nakakakontentong buhay. Maogmang mga taon idto.

Namotibar na Orog Pang Magsakripisyo

Kan Hulyo 1953, kinumusta niamo an ginatos na misyonero na nag-arabot hale sa saindang destino sa ibang nasyon tanganing mag-atender nin internasyonal na kombension sa Siudad nin Nueva York. Nagsaysay sinda nin kawiliwiling mga eksperyensia. Nakakaolakit an saindang kaogmahan. Dugang pa, kan idoon nin sarong ispiker sa kombension na dakol na kadagaan an dai pa napapaabotan kan mensahe kan Kahadean, aram mi an dapat niamong gibohon—orog pang magsakripisyo paagi sa pagpahiwas kan samong ministeryo. Sa mismong kombension na iyan, nag-aplay kami sa pagsasanay bilang misyonero. Kan taon man sanang iyan, inimbitaran kami na mag-atender sa ika-23 na klase kan Paadalan sa Gilead, na nagpoon kan Pebrero 1954. Marahay nanggad na pribilehio iyan!

Naogma kami kan maaraman niamo na idedestino kami sa Brazil. Bago kami maghale para sa samong 14 aldaw na pagbiahe sa barko, sarong may katongdan na tugang na lalaki sa Bethel an nagsabi sa sako: “Siyam na daragang misyonera an mabiahe kaiba nindong mag-agom pasiring sa Brazil. Asikasohon mo sinda!” Maiimahinar daw nindo an napapangising mga tripulante mantang hineheling ninda ako na minasakay kaiba an sampulong babae na kasunod ko? Minsan siring, bako nanggad problema para sa mga tugang na babae an pag-atubang sa  situwasyon na iyan. Pero, nakaginhawa ako kan makaabot kaming ligtas sa Brazil.

Pagkatapos na makanood nin Portugues, iinasignar ako sa gibohon sa sirkito sa Rio Grande do Sul, sarong probinsia sa timog na parte nin Brazil. An solterong paraataman sa sirkito na sasalidahan ko nagsabi sa samong mag-agom: “Nagngalas ako na mag-agom an ipinadara digdi. Magapo asin bakong patag an lugar na ini.” An mga kongregasyon wararak sa mahiwason na puerang lugar, asin an nagkapira kaiyan puede sanang maabot paagi sa trak. Kun ibabakal nindo nin kakanon an drayber, papalunadon nia kamo sa saiyang trak. Arog nin mga nakasakay sa kabayo, minatukaw kaming nakabikaka sa ibabaw kan kargamento asin an duwa niamong kamot nakakapot nin higot sa mga lubid na nakabogkos sa palibot kan kargamento. Kun biglang minakurbada an trak, minakapot kami nin higot tanganing dai kami mahulog mantang minatagilid an halangkaw na kargamento asin naheheling niamo an harararom na kababan. Minsan siring, kun naheheling niamo an maogmang mga tugang na naghahalat sa samo, bawi man an gabos na paghihingoa sa bilog na aldaw na mga pagbiaheng iyan.

Nag-istar kami sa mga harong kan mga tugang. Sinda dukhang gayo, alagad dai iyan nakaolang sa sainda na magtao. Sa sarong napapasuway na rehion, an gabos na tugang nagtatrabaho sa planta na nagpapakete nin karne. Hababaon an saindang sueldo kaya sarong beses sana sindang magkakan kada aldaw. Kun dai sinda magtrabaho nin sarong aldaw, dai sinda babayadan. Pero, durante kan samong mga pagsongko, dai sinda nagtatrabaho nin duwang aldaw tanganing suportaran an mga aktibidad kan kongregasyon. Sinda nagtitiwala ki Jehova. An mapakumbabang mga tugang na iyan nagtokdo sa samo nin nungka niamong malilingawan na mga leksion manongod sa pagsasakripisyo para sa Kahadean nin Dios. Sa pag-istar niamo kaiba ninda, may nanodan kami na dai ikakatao nin arin man na eskuelahan. Sa sakong pag-isip-isip, na ginigirumdom an mga tugang na iyan, napapaluha pa man giraray ako huli sa kagayagayahan.

Kan 1976, nagbalik kami sa Estados Unidos tanganing atamanon an sakong ina na may helang. Masakit bayaan an Brazil, alagad nagpapasalamat kami na naheling mi an pambihirang pag-oswag kan intereses kan Kahadean sa nasyon na iyan. Kada makaresibi kami nin mga surat hale sa Brazil, nagigirumdoman mi an dakol na maogmang pangyayari durante kan marahayon na panahon na iyan sa samong buhay.

Maogmang Pag-iribanan Giraray

Mantang inaataman niamo si Nanay, nagpayunir kami asin nagtrabaho bilang paralinig. Kan 1980, nagadan si Nanay na maimbod ki Jehova. Pagkatapos kaiyan, inimbitaran ako na maglingkod sa gibohon sa sirkito sa Estados Unidos. Kan 1990, kaming mag-agom nagsongko sa sarong kongregasyon sa Connecticut, asin may nanuparan kami duman na espesyal na marhay. An saro sa kamagurangan kan kongregasyon iyo si Ben—an mismong Ben na nagtabang sa sako na manindogan para ki Jehova mga 50 taon na an nakaagi. Maiimahinar daw nindo an samong kagayagayahan mantang kinukugos niamo an kada saro?

Poon kan 1996, naglilingkod kami ni Evelyn bilang infirm na mga espesyal payunir sa kongregasyon na Portugues an lenguahe sa Elizabeth, New Jersey. May mga problema ako sa salud, alagad sa tabang kan sakong namomotan na agom, nakikikabtang ako sa ministeryo sagkod sa mapupuede. Tinatabangan man ni Evelyn an sarong maluya asin gurang nang kataed. Aram daw nindo kun siisay sia? Si Bertha—an mismong Bertha na nagtabang sa sakong ina na magin lingkod ni Jehova labing 70 taon na an nakaagi! Ikinakaogma niamo an oportunidad na ipahayag sa saiya an pasasalamat mi huli sa gabos na ginibo nia sa pagtabang sa samong pamilya na makanood kan katotoohan.

Nagpapasalamat ako na an mga kombension na idto nakamotibar sa sako na manindogan sa tunay na pagsamba, pasimplehon an sakong buhay, asin pahiwason an sakong ministeryo. Iyo, nakaimpluwensia sa sakong buhay an mga kombension na idto.

[Ritrato sa pahina 23]

An ina ni Evelyn (sa wala) asin an sakong ina

[Ritrato sa pahina 23]

An amigo kong si Ben

[Ritrato sa pahina 24]

Sa Brazil

[Ritrato sa pahina 25]

Kaiba ko si Evelyn ngonyan