Sia daw Marahay na Halimbawa Para sa Saindo o Sarong Patanid?

‘An Dios ni Jacob totokdoan kita kan saiyang mga dalan asin magraralakaw kita sa saiyang mga dana.’​—ISA. 2:3.

1, 2. Sa anong mga paagi puede kamong makinabang sa mga halimbawa sa Biblia?

DAI daw kamo kombensido na makikinabang kamo sa nakasurat sa Biblia? May mga halimbawa dian nin maimbod na mga lalaki asin babae na gusto nindong arogon an pamumuhay asin mga kualidad. (Heb. 11:​32-34) Minsan siring, posibleng marhay na may nabasa man kamong nagpapatanid na mga halimbawa​—mga lalaki asin babae na dai dapat arogon an mga ginibo o ugale.

² An totoo, may mga karakter sa Biblia na pareho puedeng magin marahay na halimbawa sa pamumuhay na dapat arogon asin patanid sa kun ano an dapat likayan. Isip-isipa si David, sarong mapakumbabang pastor dangan nagin makapangyarihan na hade. Sia marahay na halimbawa nin saro na namoot sa katotoohan asin nagtiwala ki Jehova. Alagad, nakagibo si David nin magagabat na kasalan, arog kan may koneksion ki Bathsheba, Uria, asin sa bakong makatanosan na sensus. Pero, magkonsentrar kita sa saiyang aki na si Salomon​—sarong hade asin kagsurat man sa Biblia. Pag-olayan nguna niato an duwang paagi na sia nagin marahay na halimbawa.

An “Kadonogñan ni Salomon”

3. Taano ta masasabi niato na si Salomon marahay na halimbawa para sa sato?

³ An Salomon na Orog na Dakula, si Jesu-Cristo, paborableng nagtaram dapit ki Hadeng Salomon bilang marahay na halimbawa para sa sato. Sinabihan ni Jesus an nagkapirang Judio na nagdududa: “An hadeng babae sa timogan matindog sa paghokom kaiba kan kapagarakian na ini, asin mapadusa kaiyan: huli ta sia naghale sa magña kaporoporohi nin kinaban sa paghinaniog kan kadonogñan ni Salomon; asin uya, digdi an sarong labi pa ki Salomon.” (Mat. 12:42) Iyo, bantog si Salomon huli sa kadonongan, asin dinagka nia kita na magkaigwa man kaiyan.

4, 5. Paano si Salomon nagkaigwa nin kadonongan, alagad paanong laen sa saiya an pagkaigwa niato nin kadonongan?

⁴ Sa kapinonan kan paghade ni Salomon, an Dios nagpaheling sa saiya paagi sa pangatorogan asin nagsabi sa saiya na maghagad nin ano man na gusto nia. Huling aram ni Salomon na limitado an eksperyensia nia, naghagad sia nin kadonongan. (Basahon an 1 Hade 3:​5-9.) Huling ikinaogma nin Dios na naghagad an hade nin kadonongan imbes na kayamanan asin kamurawayan, tinawan nia si Salomon nin ‘madonong asin may pakasabot na puso’​—saka prosperidad. (1 Ha. 3:​10-14) Arog kan sinabi ni Jesus, pambihirang marhay an kadonongan ni Salomon kaya nabaretaan iyan kan reyna nin Seba, na nagbiahe nin harayo tanganing maeksperyensiahan nia mismo iyan.​—1 Ha. 10:​1, 4-9.

⁵ Dai kita personalmenteng nag-aasa na milagroso kitang tatawan nin kadonongan. Sinabi ni Salomon na “[itinatao] ni Jehova an kadonogñan,” alagad isinurat nia na maninigo kitang magmaigot na magkaigwa kan diosnon na kualidad na iyan: “Pakamoninogñon an saimong taligña [“magtao nin atension,” NW] sa kadonogñan; kun saimong ikiling an saimong puso sa pagkatatao.” May koneksion dian, ginamit nia an mga pananaram na arog baga nin ‘mag-agrangay,’ “hanapon,” asin ‘siyasaton’ an kadonongan. (Tal. 2:​1-6) Malinaw nanggad na puede kitang magkaigwa nin kadonongan.

6. Sa anong mga paagi puede tang ipaheling na kita nakikinabang sa marahay na halimbawa ni Salomon kun dapit sa kadonongan?

⁶ Marahay na kita maghapot, ‘Isinasapuso ko daw an halimbawa ni Salomon na pagpahalaga sa  kadonongan nin Dios?’ Huli sa kadaihan nin kasegurohan sa pagbuhay, dakol an bangkag sa saindang trabaho asin kuarta o apektado an mga desisyon ninda manongod sa kun anong klase asin kun gurano kadakol na edukasyon an aaboton ninda. Kumusta ka asin an saimong pamilya? Ipinapaheling daw kan mga desisyon mo na pinapahalagahan asin hinahanap mo an kadonongan nin Dios? Magkakaigwa ka daw nin orog na kadonongan kun liliwaton mo an konsentrasyon o mga pasohan mo? An totoo, an pagkaigwa asin pag-aplikar nin kadonongan para sa nagdadanay na karahayan mo. Si Salomon nagsurat: “Dagñan makakamidbid ka nin kabanalan, nin hatol, asin pagkasarama [“pagigin tanos,” NW], . . . an gabos na marahay na dalan.”​—Tal. 2:9.

An Pag-enot sa Tunay na Pagsamba Nagtao nin Katoninongan

7. Paano an Dios nagkaigwa nin kahangahangang templo?

⁷ Sa kapinonan kan paghade ni Salomon, guminibo sia nin mga lakdang tanganing salidahan nin kahangahangang templo an tabernakulo, na ginagamit poon pa kan panahon ni Moises. (1 Ha. 6:1) Puede tang apodon iyan na templo ni Salomon, alagad bako niang ideya iyan o paagi nia tanganing magin bantog an ngaran nia bilang arkitekto o mayaman na paradonar. Sa katunayan, si David an enot na nagsuherir na magtogdok nin templo, kaya tinawan sia nin Dios nin detalyadong plano para dian asin sa mga kasangkapan kaiyan. Asin dakula an idinonar ni David para sa pagtogdok. (2 Sam. 7:​2, 12, 13; 1 Cron. 22:​14-16) Pero, si Salomon an naggibo kan proyektong ini na luminawig nin pito may kabangang taon.​—1 Ha. 6:​37, 38; 7:51.

8, 9. (a) Anong marahay na halimbawa an ipinaheling ni Salomon kun dapit sa pagmamaigot para sa marahay na mga gibo? (b) Ano an nagin resulta sa pag-enot ni Salomon sa tunay na pagsamba?

⁸ Paagi kaiyan, si Salomon nagtao sa sato nin marahay na halimbawa kun dapit sa pagmamaigot sa marahay na mga gibo asin pagpadanay nin tamang konsentrasyon. Kan matapos an templo asin ikabugtak dian an kaban kan tipan, namibi si Salomon para sa banwaan. Sa sarong kabtang, sinabi nia ki Jehova: “[Bukahon] man logod an saimong magña mata sa aldao asin sa [banggi] sa harong na ini, sa kamogtakan na ini [na] dapit sa saiya ika sominabi: An sakuyang gñaran mamomogtak dian; asin dagñogon mo an pamibi na guiguibohon kan saimong oripon na lalaki digdi sa kamogtakan na ini.” (1 Ha. 8:​6, 29) An mga Israelita asin mga taga ibang nasyon puedeng mamibi paatubang sa templong iyan na dian inaapod an ngaran nin Dios.​—1 Ha. 8:​30, 41-43, 60.

⁹ Ano an nagin resulta sa pag-enot ni Salomon sa tunay na pagsamba? Pakaselebrar kan  inagurasyon kan templo, an banwaan “[nag-orogma sa] saindang puso huli kan gabos na magña karahayan na guinibo ni Jehova ki David na saiyang oripon na lalaki, asin sa saiyang banuaan na Israel.” (1 Ha. 8:​65, 66) Sa katunayan, nagkaigwa nin pambihirang katoninongan asin prosperidad sa laog nin 40 taon na paghade ni Salomon. (Basahon an 1 Hade 4:​20, 21, 25.) Ipinapaheling iyan kan Salmo 72 asin nagtatao ini sa sato nin pakasabot manongod sa mga bendisyon na makakamtan niato sa pamamahala kan Salomon na Orog na Dakula, si Jesu-Cristo.​—Sal. 72:​6-8, 16.

An Nagpapatanid na Halimbawa ni Salomon

10. Anong pagkukulang ni Salomon an tibaad enot na magsabong sa isip nindo?

¹⁰ Pero, taano ta masasabi niato na nagpapatanid man na halimbawa an nagin pamumuhay ni Salomon? Tibaad an enot na magsabong sa isip nindo iyo an saiyang taga ibang nasyon na mga agom asin sekondaryong mga agom. Mababasa niato: “Kan [maggurang] na man logod si Salomon, si saiyang magña agom pinakiling an saiyang puso sa hurihan nin magña ibang dios; asin si saiyang puso bakong sangkap ki Jehova.” (1 Ha. 11:​1-6) Mayong duda na determinado kamo na nungkang arogon an kamangmangan nia. Alagad, iyan sana daw an makukua tang patanid dapit sa buhay ni Salomon? Isip-isipa an nagkapirang detalye sa buhay nia na madali sanang nababaliwala, asin aramon kun anong patanid an makukua nindo dian.

11. Ano an puede tang ikongklusyon dapit sa enot na pag-agom ni Salomon?

¹¹ Naghade si Salomon nin 40 taon. (2 Cron. 9:30) Huli kaini, ano an puede nindong ikongklusyon sa 1 Hade 14:21? (Basahon.) Segun sa bersikulong iyan, kan magadan si Salomon, an saiyang aking si Roboam an nagin hade sa edad na 41, na an ina iyo si “Naama, na Ammonita.” Nangangahulogan ini na bago magin hade, si Salomon nag-agom nin saro na hale sa kaiwal nindang nasyon na naglilingkod sa mga idolong dios. (Hok. 10:6; 2 Sam. 10:6) Sinamba daw iyan kan agom nia? Dawa kun iyo, sa laog nin sarong panahon, tibaad tinalikdan nia iyan asin nagin tunay na parasamba, arog ni Rahab asin Rut. (Rut 1:16; 4:​13-17; Mat. 1:​5, 6) Pero, posibleng marhay na nagkaigwa si Salomon nin mga panugangan asin paryenteng Ammonita na dai naglingkod ki Jehova.

12, 13. Anong salang desisyon an ginibo ni Salomon sa pagpoon kan paghade nia, asin paano sia tibaad nangatanosan?

¹² Asin talagang nagin maraot an mga nangyari kan magin hade na sia. Si Salomon “nakipagaraki [“nakialyansa sa pakipag-agoman,” NW] ki Faraon na hade sa Egipto, huli ta kinua nia an aking babae ni Faraon, asin dinara idto sa ciudad ni David.” (1 Ha. 3:1) Inarog daw si Rut kan babaeng Egipciong ini paagi sa pag-ako sa tunay na pagsamba? Mayo nin nagpaparisa na ginibo nia iyan. Imbes, pag-abot nin panahon nagtogdok si Salomon nin harong para sa saiya (asin tibaad para sa saiyang mga babaeng surugoon na Egipcio) sa luwas kan Siudad ni David. Taano? An Kasuratan nagsasabi na iyan huli ta bakong angay para sa falsong parasamba na mag-istar harani sa kaban kan tipan.​—2 Cron. 8:11.

¹³ Tibaad naheling ni Salomon na may politikal na mga bentaha an pag-agom nin sarong prinsesang Egipcio, pero puede daw niang ipangatanosan iyan? Haloy na bago pa kaini, ipinagbawal na nin Dios an pag-agom nin paganong mga Cananeo, na ipinasurat pa ngani an partikular na mga nasyon. (Ex. 34:​11-16) Nangatanosan daw si Salomon na an Egipto dai man iiniba sa mga nasyon na iyan? Dawa kun nangatanosan sia nin siring, balido daw iyan? An totoo, huli sa ginibo nia binaliwala nia an malinaw na peligrong sinambit ni Jehova​—an mapatalikod an sarong Israelita hale sa tunay na pagsamba pasiring sa falso.​—Basahon an Deuteronomio 7:​1-4.

14. Paano kita puedeng makinabang sa pagsapuso kan nagpapatanid na halimbawa ni Salomon?

¹⁴ Ibibilang daw niatong nagpapatanid na halimbawa an pamumuhay ni Salomon? Tibaad mangatanosan an sarong sister na puede siang magkaigwa nin kailusyon na mayo sa katotoohan, na nagbabaliwala sa pagboot nin Dios na mag-agom basta “sa Kagurangnan.” (1 Cor. 7:39) Sa kaagid na pangangatanosan, an saro tibaad makikabtang sa ekstrakurikular na mga isport o organisasyon sa eskuelahan, dai magbayad nin  tamang buhis, o magputik kun pinapatuga dapit sa mga ginibo nia na puedeng nakakasupog. An punto iyo na seguradong naggamit si Salomon nin salang pangangatanosan tanganing malusotan an ipinagboot nin Dios, asin napapaatubang man kita sa kaparehong peligro.

15. Paano si Jehova nagpaheling nin pagkaherak ki Salomon, alagad ano an maninigo tang girumdomon dapit dian?

¹⁵ Interesanteng mangnohon na pagkatapos na sambiton an dapit sa pag-agom ni Salomon sa prinsesang iyan na taga ibang nasyon, isinaysay kan Biblia na itinao nin Dios an hinagad niang kadonongan, asin dinagdagan pa ini nin kayamanan. (1 Ha. 3:​10-13) Binaliwala ni Salomon an instruksion nin Dios, pero mayo nin nagpaparisa na sia isinikwal tolos ni Jehova bilang hade o tinawan nin magabat na disiplina. Kaoyon iyan kan katunayan na aram nin Dios na kita bakong perpekto, na gibo sa kabokabo. (Sal. 103:​10, 13, 14) Pero, girumdomon ini: An satong mga ginigibo puedeng makaapektar sa sato ngonyan o tibaad pag-abot nin panahon.

Kadakoldakol na Agom!

16. Sa pagkaigwa nin dakol na agom, ano an binaliwala ni Salomon?

¹⁶ Sa Awit ni Salomon, an hade naghanga sa sarong daraga asin nagsabi na mas magayon ini kisa sa 60 reyna asin 80 sekondaryong agom. (Awit ni Sal. 6:​1, 8-10) Kun iyan nanonongod sa situwasyon ni Salomon, arog na kaiyan kadakol an agom asin sekondaryong agom nia kan panahon na iyan kan saiyang paghade. Dawa kun an kadaklan o gabos sa sainda tunay na parasamba, an pagboot nin Dios paagi ki Moises iyo na an hade nin Israel “dai . . . maninigong magpadakol nin agom, tanganing an saiyang puso dai sumuhay.” (Deut. 17:​17, NW) Pero sa giraray, dai basta-basta tinalikdan ni Jehova si Salomon. Sa katunayan, binendisyonan pa man giraray nin Dios si Salomon, na ginamit tanganing ikomponer an libro sa Biblia na Awit ni Salomon.

17. Anong katunayan an maninigo na dai niato pagbaliwalaon?

¹⁷ Isinusuherir daw kaini na puedeng baliwalaon ni Salomon an pagboot nin Dios na dai sia napapadusahan o na puede man niatong gibohon iyan? Dai. Imbes, ipinapaheling kaiyan na an pagpupugol nin Dios puedeng maglawig sa laog nin sarong panahon. Pero, kun dai tolos nagkakaigwa nin maraot na resulta an pagbaliwala nin sarong lingkod nin Dios sa pagboot Nia, dai iyan nangangahulogan na dai iyan magkakaigwa nin mamondong resulta pag-abot nin panahon. Girumdomon an isinurat ni Salomon: “Huli ta dai hinahaman [“tolos,” NW] an hatol kun dapit sa maraot na guibo, an puso kan magña aki kan magña tauo yaon sa sainda na pano sa pagguibo nin karatan.” Sia nagsabi pa: “Ako man nakakaisi na an magña natatakot sa Dios magkakaigua nin karahayan, an magña magkatarakot sa [saiya].”​—Par. 8:​11, 12.

18. Paano ipinaheling kan nangyari ki Salomon na totoo an Galacia 6:7?

¹⁸ Padagos na sana kutanang hinimate ni Salomon an katotoohan na iyan gikan sa Dios! Totoo, dakol siang ginibong marahay asin binendisyonan sia nin Dios sa haloy na panahon. Alagad sa paglihis nin panahon, sunod-sunod na pagkakasala an ginibo nia. Nagin ugale nia na gumibo nin maraot. Totoo nanggad an ipinasabong ki Pablo na isurat kan huri: “Dai kamo madayaan; an Dios dai mapagologolog: huli ta an anoman na itinatanom nin tauo, iyan man sana an saiyang aanihon”! (Gal. 6:7) Pag-abot nin panahon, nag-ani si Salomon nin kamondoan huli sa pagbaliwala sa pagboot nin Dios. Mababasa niato: “An hadeng si Salomon namoot, [sa] aking babae ni Faraon, sa dakol na magña babaeng taga ibang banuaan: sa magña ki Moab, sa magña ki Ammon, sa magña ki Idumen, sa magña ki Sidon, asin sa magña Hetheas.” (1 Ha. 11:1) Posibleng marhay na an dakol sa sainda padagos na nagsamba sa falsong mga dios, asin si Salomon naimpluwensiahan man. Sia nalagalag asin dai na inoyonan kan satong mapasensiang Dios.​—Basahon an 1 Hade 11:​4-8.

Makanood sa Saiyang Halimbawa—Marahay Asin Maraot

19. Taano ta masasabi nindo na an Biblia igwa nin dakol na marahay na halimbawa?

¹⁹ Maboot na pinasabngan ni Jehova si Pablo na magsurat: “An gabos na isinurat kaidto, isinurat sa pagtokdo sato, tagñaning huli sa pakatagal asin sa karagñahan kan magña kasuratan, magkaigua  kita nin paglaom.” (Roma 15:4) Kaiba dian an dakol na marahay na halimbawa nin mga lalaki asin babae na pambihira an pagtubod. Nasabi ni Pablo: “Ano pa an sasabihon ko? Huli ta an panahon magkukulang sako kun ako magbareta dapit ki Gedeon, ki Barac, ki Samson, ki Jefte, ki David asin ki Samuel, patin kan magña profeta: Na sinda huli sa pagtubod nandaog nin magña kahadean, nakaguibo nin katanosan, nagkamit nin magña panuga, . . . napakosog hale sa kaluyahan.” (Heb. 11:​32-34) Kita puede asin maninigong makinabang sa marahay na mga halimbawa na isinaysay sa Kasuratan paagi sa pagsunod o pag-arog sa sainda.

20, 21. Taano ta determinado kang makinabang sa nagpapatanid na mga halimbawa na nasa Tataramon nin Dios?

²⁰ Minsan siring, kaiba sa nagkapirang pagkasaysay sa Biblia an nagpapatanid na mga halimbawa. Maheheling niato an nagkapira kaiyan sa buhay nin mga lalaki asin babae na may panahon na inako asin ginamit ni Jehova bilang lingkod nia. Mantang binabasa niato an Biblia, maririsa niato kun ano an salang nagibo ninda saka kun paano nalagalag an nagkapira sa mga lingkod nin Dios asin huli kaiyan sinda nagin nagpapatanid na halimbawa. Maaaraman niato na an nagkapira luway-luway na nakapatalubo nin salang ugale o tendensia, na pag-abot nin panahon mamondo an nagin resulta. Paano kita makakanood sa siring na mga pagkasaysay? Tibaad gusto tang hapoton an satong sadiri nin arog kaini: ‘Paano ninda nagibo iyan? Puede man daw iyan mangyari sa sako? Ano an puede kong gibohon tanganing malikayan iyan asin makinabang sa nagpapatanid na halimbawang ini?’

²¹ Maninigo nanggad na seryoso tang pag-adalan an mga halimbawang ini, huling si Pablo pinasabngan na magsurat: “An magña bagay na ini nangyari sa sainda na maguin satong panalmigñan; asin iyan isinurat sa pagpatanid sato, na sa sato an katapusan kan magña panahon nagdaratong.”​—1 Cor. 10:11.

Ano an Nanodan Nindo?

• Taano an Biblia ta parehong igwa nin marahay asin nagpapatanid na mga halimbawa para sa saindo?

• Paano si Salomon nakagibo nin sunod-sunod na pagkakasala?

• Paano ka makikinabang sa nagpapatanid na halimbawa ni Salomon?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 9]

Iinaplikar ni Salomon an kadonongan na itinao nin Dios

[Mga Ritrato sa pahina 12]

Nakikinabang ka daw sa nagpapatanid na halimbawa dapit ki Salomon?