Pagkauri—Ugale na Puedeng Magin Hilo sa Satong Isip

Si Napoleon Bonaparte igwa kaiyan. Si Julio Cesar igwa kaiyan. Si Alejandrong Dakula igwa kaiyan. Sa ibong kan saindang kapangyarihan asin kabantogan, nakatanom sa puso kan mga tawong ini an sarong ugale na puedeng magin hilo sa isip nin saro. An tolong ini anas nauri sa iba.

“Si Napoleon nauri ki Cesar, si Cesar nauri ki Alejandro [na Dakula], si Alejandro, sa heling ko, nauri ki Hercules, na nungkang nag-eksister,” an isinurat kan pilosopong Ingles na si Bertrand Russell. An pagkauri puedeng magpasakit sa siisay man, gurano man sia kayaman, kamaabilidad, asin kaasensado sa buhay.

An pagkauri iyo an pakamate nin pagkasuya sa iba huli sa saindang mga rogaring, prosperidad, mga bentaha, asin iba pa. Mapadapit sa kalaenan kan pagkauri sa pag-imon, an sarong reperensia sa Biblia nagsabi: “An ‘pag-imon’ . . . nanonongod sa kamawotan na magin may kaya pareho nin iba, asin an tataramon na ‘pagkauri’ nanonongod sa kamawotan na haleon sa iba kun ano an igwa sinda.” An maurihon na tawo bako sanang nauuri sa bagay na igwa an iba kundi gusto niang kuanon iyan sa sainda.

Madonong kun sisiyasaton niato kun paano kita puedeng magin maurihon asin kun ano an mga resulta kaiyan. Nangorognang dapat niatong maaraman kun ano an puede tang gibohon tanganing malikayan na kontrolon kan pagkauri an satong buhay.

SARONG SABOOT NA PUEDENG MAGPAGRABE KAN PAGKAURI

An bakong perpektong mga tawo may tendensiang ‘mauri,’ alagad may manlaenlaen na dahelan na puedeng magpakosog kan inklinasyon na ini. (Sant. 4:⁠5) Sinambit ni apostol Pablo an saro sa mga iyan kan sabihon nia: “Dai kita magin mapagpaimportante sa sadiri, na nagpupukaw nin pagdaraogan, na nag-iinururihan.” (Gal. 5:​26, NW) Puede pa nganing paorogon kan pakikipagdaogan an pagigin maurihon, na tendensiang dara nin pagkabakong perpekto. Napatunayan ini kan duwang Kristiano na si Cristina asin Jose. *

Si Cristina, na sarong regular payunir, nagsabi: “Parate kong naririsa na nauuri ako sa iba. Ikinokomparar ko an mga bagay na igwa sinda sa kun ano an mayo ako.” Sarong beses, nakaibanan ni Cristina sa pagkakan an sarong mag-agom na nasa pansirkitong gibohon. Huling aram niang sia asin an saiyang agom na si Eric haros kaedad sana kan mag-agom na iyan saka may kaparehong asignasyon kan nakaagi, si Cristina nagsabi: “Elder man an agom ko! Kaya taano ta nasa pansirkitong gibohon kamo mantang kami dai?” An pagkauri, na pinagrabe pa kan pakikipagdaogan, nagin dahelan na dai nia maheling an marahay na ginigibo ninda bilang mag-agom patin magin diskontento sa buhay ninda.

Mawot ni Jose na magin ministeryal na lingkod sa kongregasyon. Kan an iba manombrahan alagad sia dai, nauri sia sa sainda asin nagtanom nin raot nin boot sa parakoordinar kan grupo nin kamagurangan. “Huli sa pagkauri, nagpoon akong maongis sa tugang na ini asin namisinterpretar ko an saiyang mga intension,” an pagtuga ni Jose. “Kun kinokontrol nin pagkauri an saimong buhay, sadiri na sana an iintindihon mo asin dai ka na makakapag-isip nin malinaw.”

 KUN ANO AN ITINOTOKDO SA SATO NIN MGA HALIMBAWA SA KASURATAN

An Biblia igwa nin dakol na nagpapatanid na halimbawa. (1 Cor. 10:11) Ipinapaheling kan nagkapira sa mga iyan bako sanang kun paano nagtatalubo an pagkauri kundi kun paano man kaiyan hinihilo an mga nagpapabaya na madaog kaiyan.

Halimbawa, naanggot si Cain, na panganay na aki ni Adan asin Eva, kan akoon ni Jehova an atang ni Abel alagad an saiya dai. Puede pa kutanang itanos ni Cain an situwasyon, alagad binuta nanggad sia nin pagkauri kaya ginadan nia an saiyang tugang. (Gen. 4:​4-8) Bakong makangangalas na sinambit kan Biblia na si Cain “naggikan sa saro na maraot,” si Satanas!​—⁠1 Juan 3:​12, NW.

Nauri an sampulong tugang ni Jose huli sa espesyal na relasyon nia sa saindang ama. Lalo pang ikinaongis ninda si Jose kan sabihon nia sa sainda an dapit sa makahulang mga pangatorogan nia. Gusto pa ngani nindang gadanon sia. Sa katapustapusi, ipinabakal ninda sia bilang oripon asin daing herak na pinatubod an saindang ama na gadan na si Jose. (Gen. 37:​4-11, 23-28, 31-33) Pakalihis nin mga taon, inako ninda an saindang kasalan, na nagsasabi sa lambang saro: ‘Totoo man nanggad na nagkasala kita tumang sa satuyang tugang, na naheling ta an kamondoan kan saiyang kalag kan nakikimaherak sia satuya, asin dai niato sia dinangog.’​—⁠Gen. 42:21; 50:​15-19.

Kun dapit ki Core, Datan, asin Abiram, nauri sinda kan an saindang mga pribilehio ikomparar ninda sa mga pribilehio ni Moises asin Aaron. Inakusaran ninda si Moises na ‘nagpapakangkagurangnan’ asin ilinalangkaw an saiyang sadiri sa iba. (Bil. 16:13) Bakong totoo an akusasyon na ini. (Bil. 11:​14, 15) Ninombrahan mismo ni Jehova si Moises. Alagad an mga rebeldeng ini nauri sa posisyon ni Moises. Sa katapustapusi, pagkauri an nagin dahelan kan paglaglag sa sainda ni Jehova.​—⁠Sal. 106:​16, 17.

Naheling ni Hadeng Salomon kun sa ano puedeng sumagkod an pagkauri. Kan magadan an bagong mamundag na aki nin sarong babae, prinobaran niang papaniwalaon an babaeng kaibaiba nia na aki kaini an nagadan. Kan suminunod na pagbista, an putikon na babae uminoyon pa ngani sa suhestion na gadanon an natadang aki. Minsan siring, sinegurado ni Salomon na ikatao an aki sa tunay na ina.​—⁠1 Ha. 3:​16-27.

An pagkauri puedeng magkaigwa nin kapahapahamak na mga resulta. An nasambitan na mga halimbawa sa Kasuratan nagpapaheling na puede iyan sumagkod sa pagkaongis, inhustisya, asin paggadan. Dugang pa, sa lambang pangyayari, an biktima mayo man ginibong maraot tanganing gibohon iyan sa saiya. May magigibo daw kita tanganing masegurado na dai makokontrol nin pagkauri an satong buhay? Ano an mga pangontra niato sa pagkauri?

MAPUERSANG MGA PANGONTRA!

Pataluboon an pagkamoot asin kapadangatan na sa magturugang. Sinadol ni apostol Pedro an mga Kristiano: ‘Huling lininigan na nindo an saindong mga kalag dian sa saindong pagkuyog sa katotoohan manongod sa daing pagmalemale na pagkamoot sa mga tugang, magkaminorootmootan kamo nin odok sa puso.’ (1 Ped. 1:22) Asin ano an pagkamoot? Si apostol Pablo nagsurat: ‘An pagkamoot matinios,  asin maboot; an pagkamoot bakong maurihon; an pagkamoot bakong mapalangkaw, bakong mapaabhaw, dai naggigibo kan bakong maninigo, dai naghahanap kan manongod saiya.’ (1 Cor. 13:​4, 5) Bako daw na an pagpatalubo sa satong puso kan siring na pagkamoot sa iba makakaolang sa negatibong tendensia na mauri? (1 Ped. 2:⁠1) Imbes na mauri ki David, “namotan sia ni Jonathan na siring man sana kan saiyang kalag.”​—⁠1 Sam. 18:⁠1.

Makiasosyar sa diosnon na mga tawo. Huli sa maluho patin garo daing kaprobleproblemang buhay kan mga maraot, nauri an kompositor kan Salmo 73. Minsan siring, napangganahan nia an pagkauri paagi sa pagduman nia sa kahangahangang “santuario nin Dios.” (Sal. 73:​3-5, 17) An pakikiasosyar sa mga kapwa parasamba nakatabang sa salmista na marisa an mga bendisyon na nakua nia sa ‘pagrani sa Dios.’ (Sal. 73:28) Siring man an magigibo sa sato kan regular na pakikiasosyar sa mga kapagtubod sa Kristianong mga pagtiripon.

Maghingoang gumibo nin marahay. Pagkatapos maobserbaran an pagkauri asin pagkaongis na nagtalubo ki Cain, sinabi nin Dios sa saiya: ‘Gumibo ka nin marahay.’ (Gen. 4:⁠7) Para sa mga Kristiano, ano an kalabot sa ‘paggibo nin marahay’? Sinabi ni Jesus na dapat niatong ‘mamotan an Kagurangnan niatong Dios sa bilog tang puso, asin sa bilog tang kalag, patin sa bilog tang isip asin dapat niatong mamotan an satong kataed siring sa sato man sana.’ (Mat. 22:​37-39) An pagkakontento na nakukua niato sa pagsentro kan satong buhay sa paglilingkod ki Jehova asin pagtabang sa iba sarong makosog na pangontra sa pagkauri. An makahulogan na pakikikabtang sa paghuhulit kan Kahadean asin paggibo nin mga disipulo sarong marahay na paagi na paglingkodan an Dios asin an satong kapwa patin nagtatao sa sato kan “bendisyon ni Jehova.”​—⁠Tal. 10:​22, NW.

‘Makiogma kamo sa mga nag-oogma.’ (Roma 12:15) Naogma si Jesus sa kapangganahan kan saiyang mga disipulo, asin sinabi nia na labi pa ngani an saindang magigibo kisa sa nagibo nia sa paghuhulit. (Luc. 10:​17, 21; Juan 14:12) Nagkakasararo kita bilang mga lingkod ni Jehova; huli kaini, sarong bendisyon para sa gabos an kapangganahan nin siisay man sa sato. (1 Cor. 12:​25, 26) Kun siring, bako daw na maninigong mag-ogma kita imbes na mauri kun an iba natatawan nin mas dakulang paninimbagan?

BAKONG MADALING PAKIKIPAGLABAN!

An pakikipaglaban sa pagkauri puedeng halawig. Inadmitir ni Cristina: “Sagkod ngonyan yaon pa an sakong makosog na tendensia na mauri. Dawa ngani ikinakaongis ko iyan, an pagmate yaon, asin kaipuhan na danay kong pugolan iyan.” Arog man kaiyan an pakikipaglaban ni Jose. “Tinabangan ako ni Jehova na pahalagahan an marahay na mga kualidad kan parakoordinar kan grupo nin kamagurangan,” an sabi nia. “An marahay na relasyon sa Dios talagang mahalaga.”

An pagkauri saro sa ‘mga gibo nin laman,’ na maninigong labanan nin lambang Kristiano. (Gal. 5:​19-21) Paagi sa dai pagtogot na kontrolon kita nin pagkauri, magigibo niatong mas maogma an satong buhay asin mapapaogma niato an satong langitnon na Ama, si Jehova.

[Nota sa Ibaba]

[Blurb sa pahina 17]

‘Makiogma kamo sa mga nag-oogma’