Hali sa Samong Archive
An Sarong “Dai Malilingawan” Uminabot nin Tamang-tama sa Panahon
“DAI MALILINGAWAN!” Iyan an sabi kan dakul dapit sa “Creation Drama.” Uminabot iyan nin tamang-tama sa panahon asin nagtao nin dai mapaparang impresyon sa isip kan mga nakahiling. An “Creation Drama” nagtao nanggad nin dakulang patotoo para sa kaumawan ni Jehova dai nahaloy bago an maringis na pagpersegir kan rehimen ni Hitler sa mga lingkod Niya sa Europa. Pero ano an “Creation Drama”?
Kan 1914, an “Photo-Drama of Creation” ilinuwas kan pambilog na kinaban na opisina kan banwaan ni Jehova na nasa Brooklyn, New York, E.U.A. Iyan walong oras na pasali na ginamitan nin photographic slide asin motion picture, na de kulor asin may tanog. Minilyon sa bilog na kinaban an nakahiling kan “Photo-Drama.” An mas halipot na bersiyon, an “Eureka Drama,” ilinuwas man kan 1914. Pero kan dekada nin 1920, an mga slide, film, asin kasangkapan sa pagpasali grabe na an depekto. Alagad, dakul an gustong makahiling kan “Photo-Drama.” Halimbawa, an mga residente kan Ludwigsburg, Alemania, nagharapot, “Nuarin giraray ipapasali an ‘Photo-Drama’?” Ano an puwedeng gibuhon?
Tanganing dakul pa an makahiling kan Drama, an mga representante kan pamilyang Bethel sa Magdeburg, Alemania, nagbakal nin mga film sa sarong ahensiya sa pagbareta sa Paris, Pransia, asin mga slide sa mga kompanya nin graphics sa Leipzig asin Dresden kan dekada nin 1920. Iiniba iyan sa nagkapirang lumang slide kan “Photo-Drama” na puwede pang gamiton.
Si Brother Erich Frost, na sarong matibay na musikero, nagkomponer nin musikang pang-akompanimento sa mga film asin slide. An saro sa pinagkuanan kan pagkasaysay iyo an satong librong Creation. Iyan an dahilan kun taano ta an rebisadong bersiyon kan “Photo-Drama” tinawan nin bagong titulo—“Creation Drama.”
An bagong Drama walong oras man arog kan “Photo-Drama,” asin binaranga iyan sa pirang kabtang na ikakapasali sa magkakasunod na banggi. Nagtao iyan nin interesanteng mga detalye dapit sa mga aldaw kan paglalang, rinepaso an kasaysayan na nasa Bibliya saka sekular na reperensiya, asin ipinahiling kaiyan na dai napaniguan kan palsong relihiyon an espirituwal na pangangaipo kan katawuhan. An “Creation Drama” ipinasali sa Austria, Alemania, Luxemburg, asin Switzerland, asin sa iba pang lugar na may mga nagtataram nin Aleman.
Si Erich Frost nagsabi: “Sa mga pagpasali kan Drama, dinagka ko an sakong kairiba, partikular na an mga nasa orkestra, na gamiton an intermisyon tanganing magduman sa kada raya asin alukan kan satong magayon na mga libro asin buklet an mga naghihiling. Nakapasakamot kami nin mas dakul na literatura sa paaging ini kisa sa magigibo kun naghaharong-harong.” Nagirumduman ni Johannes Rauthe, na nag-organisar kan mga pagpasali kan Drama sa Poland asin sa inaapod ngunyan na Republikang Czech, na itinao kan dakul sa mga naghiling an adres ninda tanganing dalawon. An mga adres na idto an nagtao nin dalan para sa mabungang mga pagdalaw liwat.
Kan dekada nin 1930, pirming pano an mga tiripunan huli sa “Creation Drama,” asin an Mga Saksi ni Jehova an pinag-uurulayan sa mga banwaan. Pag-abot nin 1933, haros sarong milyon na an nakahiling kan mga pagpasali na inorganisar kan satong sangang opisina sa Alemania. “Tangani sanang mahiling an Drama,” an nagigirumduman ni Käthe Krauss, “aroaldaw sa laog nin limang aldaw, naglalakaw kami nin 10 kilometros kada pagduman, na nag-aagi sa kakahuyan, patukad asin pababa sa mga bulod asin kababan.” “An ‘Creation Drama’ iyo an nagin pundasyon kan pagkamuot ko sa katotoohan,” an sabi ni Else Billharz.
Inistorya ni Alfred Almendinger na kan mahiling kan saiyang ina an Drama, “ugmahon siya kaya nagbakal siya nin Bibliya asin hinanap an terminong ‘purgatoryo.’” Huling dai niya ini makua sa Bibliya, dai na siya nagsurusimba, dangan nagpabawtismo. “Dakulon an nag-ako kan katotoohan huli sa ‘Creation Drama,’” an nagirumduman ni Erich Frost.—3 Juan 1-3.
Mantang nagpaparadakul an nakakahiling kan “Creation Drama,” nagpaparakusog man sa Europa an impluwensiya kan Nazismo na nagdara nin kariribukan. Puon kan 1933, ipinagbawal an mga gibuhon kan Mga Saksi sa Alemania. Puon kaidto sagkod na matapos an Giyera Mundial lI kan 1945, an mga lingkod ni Jehova sa Europa nag-agi nin grabeng persekusyon. Si Erich Frost napreso nin mga walong taon. Pero nakaligtas siya asin kan huri naglingkod sa Bethel sa Wiesbaden, Alemania. Marahayon nanggad na an dai malilingawan na “Creation Drama” uminabot nin tamang-tama sa panahon tanganing pakusugon an buot kan dakulon na Kristiyano na madali nang mapaatubang sa mga pagbalo sa pagtubod durante kan Giyera Mundial II!—Hali sa samong archive sa Alemania.