1. Paano puwedeng ikumparar sa sabuot kan sarong paradalagan an satong determinasyon na dai sumuko?

SA INOT na mga taon pa sana nin pagkatin-edyer, sikat na si Mary Decker sa bilog na kinaban bilang paradalagan. Siya an inaasahan na manggana kan medalyang bulawan sa 3,000-meter final sa 1984 Summer Olympics. Pero, dai lamang siya nakaabot sa finish line. Nasikyod siya sa tabay kan saro man na paradalagan asin nadasmag. Huling naerido, kinaipuhan siyang buhaton na naghihibi hali sa pigdadalaganan. Pero, dai suminuko si Mary. Dai pang sarong taon, buminalik siya sa pakikipagkarera asin nakagibo nin bagong world record sa sarong milyang daralaganan na pambabayi kan 1985.

2. Paano masasabing an tunay na mga Kristiyano nasa paurumbasan, asin ano an dapat na pasuhan ta?

² Bilang mga Kristiyano, kita nasa paurumbasan—sarong simbolikong daralaganan. An dapat na pasuhan ta sa pagdalagan iyo na manggana. An satong paurumbasan bakong daralaganan na halipot sana an distansiya kun sain kaipuhan an rikas para manggana. Asin bako iyan simpleng pag-jogging na nagpupurupundo. Imbes, iyan puwedeng iagid sa sarong maraton kun sain kaipuhan an pakatagal tanganing manggana. Ginamit ni apostol Pablo an ilustrasyon dapit sa sarong paradalagan sa paurumbasan kan siya magsurat sa mga Kristiyano sa Corinto, sarong siyudad na bantog sa atletikong mga kumpetisyon. Sinabi niya: ‘Dai kamo nakakaaram na sa gabos na nagdadalagan sa paurumbasan, saro sana an minaako kan premyo? Siring man dumalagan kamo tanganing kamo magkamit.’—1 Cor. 9:24.

3. Paanong an gabos na paradalagan puwedeng manggana sa paurumbasan para sa buhay na daing katapusan?

³ Sinasabi sa sato kan Bibliya na dumalagan sa piguratibong paurumbasan na ini. (Basahon an 1 Corinto 9:25-27.) An premyo iyo an buhay na daing katapusan, magsalang sa langit para sa linahidan na mga Kristiyano o digdi sa daga para sa iba pang partisipante. Bakong arog kan dakul na atletikong kumpetisyon, sa  paurumbasan na ini puwedeng magkamit kan premyo an gabos na nag-entra asin nagtatagal sagkod sa katapusan. (Mat. 24:13) Madadaog sana an mga paradalagan kun dai sinda masunod sa mga reglamento o kun dai sinda makaabot sa katapusan. Saro pa, iyo sana ini an paurumbasan na may premyong buhay na daing katapusan.

4. Taano ta bakong pasil an paurumbasan para sa buhay na daing katapusan?

⁴ Bakong pasil an makaabot sa katapusan. Kaipuhan an disiplina, asin dapat na malinaw sa isip kun ano an katuyuhan. Saro sanang tawo—si Jesu-Cristo—an nakaabot sa katapusan na dai nasingkog maski sarong beses. Pero, an disipulo niyang si Santiago nagsurat na an gabos na parasunod ni Cristo ‘nasisingkog sa dakul na bagay.’ (Sant. 3:2) Totoo nanggad iyan! Gabos kita apektado kan sato mismong mga kaluyahan asin kan sa iba. Kaya kun minsan, kita puwedeng masingkog, dangan mawaran nin panimbang asin magluway-luway. Puwede pa ngani kitang matumba; pero, minatindog kita asin nagpapadagos sa pagdalagan. An iba grabe an pagkatumba kaya kaipuhan sindang alalayan tanganing makabangon asin makapagpadagos sa paurumbasan sagkod sa katapusan. Iyo, kita posibleng masingkog o matumba nin halipot na panahon o pauruutro pa ngani.—1 Ha. 8:46.

5, 6. (a) Paano masasabi na “mayo nin makakapasingkog” sa sarong Kristiyano, asin ano an matabang sa saiya na ‘tumindog’? (b) Taano ta an nagkapira dai na nakabangon pagkatapos na masingkog?

⁵ Tibaad pareho mong nagagamit an mga tataramon na ‘masingkog’ asin “mapukan,” o matumba, tanganing iladawan an sarong espirituwal na kamugtakan. An mga ekspresyon na ini sa Bibliya puwedeng magkaigwa, pero bako man pirmi, nin parehong kahulugan. Halimbawa, mangnuha an mga tataramon sa Talinhaga 24:16 (NW): “An matanos puwedeng mapukan nin dawa pitong beses, asin siya siyertong matindog; alagad an mga maraot masisingkog dahil sa kalamidad.”

⁶ Dai itutugot ni Jehova na an mga nagtitiwala sa saiya masingkog o matumba—mag-agi nin kasakitan o makagibo nin sala—na dai na makakabangon. Nakakasiyerto kita na tatabangan kita ni Jehova na ‘tumindog’ tanganing makapagpadagos sa pagtao sa saiya nin bilog na debosyon. Nakakaranga nanggad iyan para sa gabos na udok na  namumuot ki Jehova! An mga maraot mayo kan siring na pagmawot na tumindog. Dai ninda hinahagad an tabang kan banal na espiritu nin Diyos asin kan mga lingkod niya, o sinasayumahan ninda iyan kun inaalok sa sainda. Sa kabaliktaran, para sa mga ‘namumuot sa katugunan’ ni Jehova, mayong singkugan na permanenteng makakapatumba sa sainda sa paurumbasan para sa buhay.—Sal. 119:165, BPV. *

7, 8. Paano puwedeng matumba an saro alagad igwa pa man giraray kan pag-uyon nin Diyos?

⁷ An iba nakakagibo nin bakong gayong magabat na kasalan—pauruutro pa ngani—huli sa sarong kaluyahan. Pero sinda matanos pa man giraray sa paghiling ni Jehova kun padagos sindang “matindog,” an buot sabihon, sinserong masulsol asin magmamaigot na padagos na maglingkod nin may kaimbudan. Mahihiling ta iyan sa pagtratar nin Diyos sa suanoy na Israel. (Isa. 41:9, 10) An Talinhaga 24:16, na kinotar sa inutan, dai nagpokus sa negatibo—an satong ‘pagkapukan’—kundi sa positibo, an satong ‘pagtindog’ sa tabang kan satong mahihirakon na Diyos. (Basahon an Isaias 55:7.) Bilang kapahayagan nin pagtitiwala sa sato ni Jehova Diyos asin ni Jesu-Cristo, mabuot ninda kitang dinadagka na ‘tumindog.’—Sal. 86:5; Juan 5:19.

⁸ Dawa pa masingkog o matumba an paradalagan sa maraton, puwedeng may panahon pa siya na makabangon asin tapuson an maraton kun siya mahiro nin may pagka-apurado. Sa satong paurumbasan para sa sa buhay na daing katapusan, dai ta aram an ‘aldaw asin oras’ kun nuarin iyan matatapos. (Mat. 24:36) Minsan siring, kun lilikayan tang masingkog sagkod sa mapupuwede, mas posibleng marhay na mapagdanay ta an satong rikas, makapagpadagos sa paurumbasan, asin matapos iyan nin mapanggana. Kaya paano ta malilikayan na masingkog?

9. Anong mga bagay na puwedeng makapasingkog an pag-uulayan ta?

⁹ Pag-ulayan ta an limang bagay na puwedeng makapasingkog—an personal na mga kaluyahan, mga mawot kan laman, inhustisyang nagibo nin mga kapagtubod, kasakitan o persekusyon, asin mga kaluyahan nin iba. Minsan siring, girumdumon na kun kita nasingkog, si Jehova mapasensiyang marhay. Dai niya tulos kita ibinibilang na bakong maimbod.

10, 11. Anong personal na kaluyahan an pinaglabanan ni David?

¹⁰ An personal na mga kaluyahan puwedeng iagid sa mga gapo na nasa pigdadalaganan. Kun sisiyasaton ta an mga pangyayari sa buhay ni Hading David asin apostol Pedro, maririsa niyato an duwang siring na kaluyahan—an kawaran nin pagpupugol sa sadiri asin pagkatakot sa tawo.

¹¹ Nahiling ki Hading David an kaluyahan kun dapit sa pagpupugol sa sadiri, na risang-risa sa ginibo niya may koneksiyon ki Bat-seba. Asin kan mapaatubang sa pang-iinsulto ni Nabal, dikit pa siyang makagibo nin sarong bagay na dai pinag-isipan. Iyo, nawaran siya nin pagpupugol sa sadiri, pero nungka siyang suminuko sa pagmamaigot na mapaugma si Jehova. Sa tabang nin iba, naibalik niya an saiyang espirituwal na pagkatimbang.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.

12. Paano nakapagpadagos si Pedro sa paurumbasan sa ibong nin pagkasingkog?

¹² Nahiling ki Pedro an pagkatakot sa tawo, na huli kaiyan siya nakagibo nin sala; alagad, nagdanay siyang maimbod ki Jesus asin ki Jehova. Halimbawa, hayag niyang pignegaran na midbid niya an saiyang Kagurangnan, bako sanang sarong beses, kundi tulo. (Luc. 22:54-62) Pakalihis nin dakul na taon, si Pedro dai guminawi nin siring sa Kristiyano huling an nagtutubod na mga Gentil ibinilang niya na garo baga bakong arog karahay kan tinuri na Judiong mga Kristiyano. Pero, malinaw ki apostol Pablo an bagay na ini—na dai dapat magkaigwa nin pagpalain-lain sa kongregasyon. Sala an kaisipan ni Pedro. Bago pa man maapektaran kan paggawi ni Pedro an kasararuan nin magturugang, huminiro si Pablo paagi sa direkta asin hampangan na pagtao nin konseho ki Pedro. (Gal. 2:11-14) Nakulgan daw na marhay an amor propio ni Pedro asin nagpundo na sa paurumbasan para sa buhay? Dai. Seryoso niyang pinag-isipan an konseho ni Pablo, inaplikar iyan, asin nagpadagos sa paurumbasan.

13. Paano puwedeng makapasingkog an pisikal na kaluyahan?

 ¹³ Kun minsan, an personal na kaluyahan iyo an problema sa salud. Iyan puwede man na magin singkugan. Puwede iyan makaulang sa satong espirituwal na pagdalagan asin magin dahilan pa ngani na kita mawaran nin panimbang asin mapagal. Halimbawa, sarong sister sa Hapon an nagkaproblema sa salud 17 taon pagkabawtismo sa saiya. Nagin ukupado siyang marhay kan saiyang problema sa salud sagkod na luminuya siya sa espirituwal. Nag-abot an panahon na siya nagin inaktibo. Dinalaw siya nin duwang elder. Huling naparigon kan saindang mabuot na mga tataramon, nag-atender giraray siya sa mga pagtiripon. Sinabi niya, “Napahibi ako huling mamumuton akong tinaratara kan mga tugang.” Sa ngunyan, an satong sister nakabalik na sa paurumbasan.

14, 15. Ano an dapat tang gibuhon kun magkaigwa kita nin salang mga pagmawot? Iilustrar.

¹⁴ An mga mawot kan laman nakapasingkog sa dakul. Kun natetentaran sa bagay na ini, kaipuhan tang gibuhon an bilog na makakaya tanganing magdanay na malinig sa isip, moral, asin espirituwal. Girumdumon an konseho ni Jesus na ‘itapok’ sa piguratibong paagi an ano man na makakapasingkog sa sato, dawa pa an satong mata o kamot. Bako daw na kaiba diyan an imoral na kaisipan asin mga gibo na nakapapundo sa iba sa paurumbasan?—Basahon an Mateo 18:8.

¹⁵ Sarong brother na pinadakula sa Kristiyanong pamilya an nagsurat na sagkod sa nagigirumduman niya, nakikipaglaban siya sa homoseksuwal na mga tendensiya. Sinabi niya: “Pirmi akong naaalangan. Garo baga dai ko aram kun sain ako malugar.” Sa edad na 20, siya nagin regular payunir asin saro nang ministeryal na lingkod. Dangan, nagkasala siya nin magabat, dinisiplina suno sa Kasuratan, asin tinabangan kan mga elder. Paagi sa pamibi, pag-adal kan Tataramon nin Diyos, asin pagkonsentrar sa pagtabang sa iba, nakabangon siya asin nagpadagos sa saiyang espirituwal na pagdalagan. Pagkalihis nin mga taon, inadmitir niya: “Kun minsan, minalataw pa man giraray an arog kaidtong mga pagmati, pero dai ko tinutugutan na madaog ako kaiyan. Nanudan ko na dai itutugot ni Jehova na kita matentaran nin labi sa makakaya ta. Kaya naniniwala ako na iniisip nin Diyos na kaya ko iyan.” Nagkongklusyon an brother na ini: “Sa bagong kinaban, sulit man an gabos na pakikilaban na tinagalan ko. Gusto ko iyan! Mantang mayo pa iyan, padagos akong makikilaban.” Determinado siyang magpadagos sa paurumbasan.

16, 17. (a) Ano an nakatabang sa sarong brother na nag-isip na siya ginibuhan nin inhustisya? (b) Tanganing malikayan an pagkasingkog, sa ano dapat nakasentro an satong atensiyon?

¹⁶ An inhustisyang nagibo nin mga kapagtubod puwedeng makapasingkog. Sarong dating elder sa Pransia an naniwala na siya biktima nin inhustisya, asin nagraot na marhay an buot niya. Bilang resulta, dai na siya nakiasosyar sa kongregasyon asin nagin inaktibo. Duwang elder an nagdalaw sa saiya asin madinamayon na nagdangog, na dai nagsasaliot mantang isinasaysay niya an nangyari sigun sa saiyang punto de vista. Dinagka ninda siya na itao ki Jehova an nakakapagabat sa saiya asin idinuon na an pinakaimportante iyo an mapaugma an Diyos. Naghimati siya asin dai nahaloy nakabalik sa paurumbasan, na nagin aktibo giraray sa mga gibuhon sa kongregasyon.

¹⁷ Kaipuhan kan gabos na Kristiyano na isentro pirmi an atensiyon sa nombradong Payo kan kongregasyon, si Jesu-Cristo, imbes na sa bakong perpektong mga tawo. Si Jesus, na an mga mata “siring sa laad nin kalayo,” may tamang pagmansay sa gabos na bagay kaya mas mahiwas nanggad an saiyang nahihiling kisa sa sato. (Kap. 1:13-16) Halimbawa, aram niya na an garo baga inhustisya para sa sato puwedeng huli sa sala tang pakasabot o dai pagkasinabutan. Aasikasuhon ni Jesus an mga pangangaipo kan kongregasyon sa perpektong paagi asin sa tamang panahon. Kaya dai niyato dapat tugutan na makapasingkog sa sato an mga gibo o desisyon kan siisay man na kapwa Kristiyano.

18. Paano ta matatagalan an mga pagbalo o masakit na mga situwasyon?

¹⁸ An duwa pang singkugan iyo an kasakitan o persekusyon asin mga kaluyahan nin iba sa kongregasyon. Sa parabola ni Jesus dapit sa parasabwag, sinabi niya na an kasakitan o persekusyon huli sa tataramon puwedeng makapasingkog sa nagkapira. Sain  man maggikan an siring na persekusyon—sa pamilya, pagtaraid, o mga awtoridad sa gobyerno—puwede iyan makaapektar nangurugna sa saro na ‘kulang nin gamot,’ saro na maluya an espirituwalidad. (Mat. 13:21) Minsan siring, kun papagdanayon ta an matanos na kamugtakan nin puso, an banhi kan Kahadian matabang sa sato na an pagtubod ta magkaigwa nin hararom asin matibay na mga gamot. Kun napapaatubang sa mga pagbalo, maghinguwang hurop-hurupon an mga bagay na kaumaw-umaw. (Basahon an Filipos 4:6-9.) Paagi sa kusog na hali ki Jehova, matatagalan ta an mga pagbalo, na dai tinutugutan an masakit na mga situwasyon na makapasingkog sa sato.

19. Paano ta malilikayan na masingkog kun may nakakulog sa satong buot?

¹⁹ Nakakamundo, sa nag-aging mga taon tinugutan nin nagkapira an mga kaluyahan nin iba na makapapundo sa sainda sa paurumbasan. An pagkakalain-lain nin punto de vista sa mga bagay may koneksiyon sa konsiyensiya nakapasingkog sa sainda. (1 Cor. 8:12, 13) Kun may makakulog sa satong buot, papadakulaon ta daw an bagay na iyan? An Bibliya nagsasadol sa mga Kristiyano na dai na maghukom, patawadon an iba, asin likayan na iinsistir an personal na mga deretso. (Luc. 6:37) Kun napapaatubang sa posibleng singkugan, haputon an sadiri: ‘Hinuhusgaran ko daw an iba basado sa sadiri kong mga gusto? Mantang aram ko na an sakong mga tugang bakong perpekto, tutugutan ko daw an pagkabakong perpekto nin saro na makapapundo sa sako sa paurumbasan para sa buhay?’ An pagkamuot ki Jehova makakatabang sa sato na magin determinado na dai pagtugutan an ano man na ginigibo nin iba na makaulang sa sato na matapos an paurumbasan.

20, 21. Ano an determinado mong gibuhon sa paurumbasan para sa buhay?

²⁰ Determinado ka daw na ‘matapos an paurumbasan’? (2 Tim. 4:7, 8) Kun siring, kaipuhan an personal na pag-adal. Gamiton an Bibliya asin an satong teokratikong mga publikasyon tanganing tabangan ka na magsiyasat, maghurop-hurop, asin maaraman an posibleng mga singkugan. Hagadon sa Diyos an banal na espiritu tanganing magkaigwa kan espirituwal na kusog na kinakaipuhan mo. Girumdumon, dai man nangangahulugan na madadaog na an sarong paradalagan sa paurumbasan para sa buhay huli sana ta siya nasisingkog o natutumba kun minsan. Puwede siyang tumindog asin magpadagos sa paurumbasan. Puwede pa ngani niyang gamiton na tungtungan an posibleng mga singkugan asin makanuod nin mahahalagang leksiyon sa ano man na pagbalo sa saiyang pagtubod.

²¹ Sa Bibliya, an pagdalagan sa paurumbasan para sa buhay na daing katapusan ilinaladawan na aktibo, bakong daing ginigibo. Bako iyan arog sa pagsakay sa bus na basta sana dinadara sa kapangganahan an mga nakasakay. Dapat na kita mismo magdalagan sa paurumbasan para sa buhay. Mantang ginigibo ta iyan, an ‘dakulang katuninungan’ na hali ki Jehova magigin siring sa duros na nakakarepresko sa sato. (Sal. 119:165, BPV) Makakaasa kita sa padagos niyang mga bendisyon ngunyan asin sa daing katapusan na mga bendisyon sa maabot para sa gabos na makakatapos kan paurumbasan.—Sant. 1:12.