1, 2. (a) Paano kita makakaiba sa mga makakaligtas? (b) Ano an makakatabang sa sato na magdanay na nasa dalan pasiring sa kaligtasan?

KAN kita magin disipulo ni Cristo, garo man sana kita nagpuon na magbaklay. An pagbaklay na iyan puwedeng maggiya sa sato pasiring sa buhay, sa langit man o sa daga. Sinabi ni Jesus: ‘An minatagal sagkod sa katapusan [katapusan kan saiyang buhay ngunyan o katapusan kan maraot na sistemang ini nin mga bagay], siya an makakaligtas.’ (Mat. 24:13) Iyo, kun magdadanay kitang maimbod, makakaiba kita sa mga makakaligtas. Pero, mantang nasa dalan, dapat na likayan tang malingling o malagalag. (1 Juan 2:15-17) Paano kita magdadanay na nasa dalan pasiring sa kaligtasan?

² An satong Arugan na si Jesus an nainot sa sato. An saiyang pagbaklay nakarekord sa Bibliya. Paagi sa pag-adal sa rekord na iyan, maaaraman ta kun anong klaseng tawo si Jesus. Mas mamumutan asin mas matubod kita sa saiya. (Basahon an 1 Pedro 1:8, 9.) Girumdumon na sinabi ni apostol Pedro na winalatan kita ni Jesus nin arugan tanganing sunudon tang marhay an saiyang mga lakad. (1 Ped. 2:21) Kun maingat tang susunudon an saiyang mga lakad, maaabot ta an ‘katuyuhan’ kan satong  pagtubod—an kaligtasan. * Sa nainot na artikulo, pinag-ulayan ta kun paano ta maaarog an halimbawa ni Jesus sa pagigin mapakumbaba asin mamumuton. Siyasaton ta ngunyan kun paano ta masusunod an saiyang mga lakad sa pagpahiling nin kusog nin buot asin pakamansay.

3. Ano an kusog nin buot, asin paano kita magkakaigwa kaiyan?

³ An kusog nin buot sarong klase nin kumpiyansa na puwedeng magpakusog asin magtabang sa sato na makatagal. Sinasabi nin sarong reperensiya na an pagkaigwa nin kusog nin buot nangangahulugan na “pakatagal sa mga problema,” “paninindugan sa kun ano an tama,” asin “pag-atubang sa kasakitan na may dignidad o pagtubod.” Konektadong marhay an kusog nin buot sa pagkatakot, paglaom, asin pagkamuot. Paano? An pagkatakot sa Diyos nagtatao sa sato nin kusog nin buot na daugon an pagkatakot sa tawo. (1 Sam. 11:7; Tal. 29:25) An tunay na paglaom matabang sa sato na dai magpokus sa mga pagbalo ngunyan kundi atubangon na may kumpiyansa an mga mangyayari sa maabot. (Sal. 27:14) An mapagsakripisyong pagkamuot mamotibar sa sato na magin makusog an buot dawa pa mameligro kitang marhay. (Juan 15:13) Magkakaigwa kita nin kusog nin buot kun nagtitiwala kita sa Diyos asin sinusunod ta an mga lakad kan saiyang Aki.—Sal. 28:7.

4. Paano ipinahiling ni Jesus an kusog nin buot ‘sa tahaw nin mga paratukdo’ sa templo? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

⁴ Dawa kan 12 anyos pa sana, may kusog nin buot na nanindugan si Jesus sa kun ano an tama. Mangnuhon an nangyari kan an hoben pang si Jesus yaon ‘sa templo, nagtutukaw sa tahaw nin mga paratukdo.’ (Basahon an Lucas 2:41-47.) Kabisado kan mga paratukdong idto bako sana an Katugunan ni Moises kundi pati an gibo nin tawong mga tradisyon na nagpapaluya sa Katugunan na iyan. Pero dai ninda napasilensiyo si Jesus huli sa takot; siya “naghahapot sa sainda.” An mga hapot niya siguradong bakong arog kan ordinaryong ihinahapot nin sarong mainusyosong aki. Maiimahinar tang naghahapot si Jesus nin hararom na mga bagay na nakakapaisip sa edukadong mga paratukdong idto. Asin kun pinurbaran man kan mga paratukdo na maghapot ki Jesus nin kontrobersiyal na mga bagay tanganing magkawsa nin mga argumento, dai sinda nagin mapanggana. An gabos nganing nagdadangog—kaiba na an mga paratukdo—‘nagngaralas sa saiyang pakasabot asin sa saiyang mga simbag’—mga simbag na siguradong nagsuportar sa katotoohan kan Tataramon nin Diyos!

5. Sa anong mga paagi ipinahiling ni Jesus an kusog nin buot sa panahon kan saiyang ministeryo?

⁵ Sa panahon kan saiyang ministeryo, ipinahiling ni Jesus an kusog nin buot sa lain-lain na paagi. Daing takot niyang ibinuyagyag an pandadaya kan mga lider nin relihiyon sa mga tawo paagi sa palsong mga katukduan ninda. (Mat. 23:13-36) Nanindugan siya tumang sa nakakaraot na impluwensiya kan kinaban. (Juan 16:33) Padagos siyang naghulit sa ibong nin panggigipit kan mga nagkokontra. (Juan 5:15-18; 7:14) Daing takot niyang lininig an templo nin duwang beses, na pinahali an mga nagraramog sa pagsamba diyan.—Mat. 21:12, 13; Juan 2:14-17.

6. Paano ipinahiling ni Jesus an kusog nin buot sa huring aldaw kan saiyang buhay digdi sa daga?

⁶ Nakakapakusog nanggad sa pagtubod na susugon an daing takot na mga lakad ni Jesus dawa nasa kasakitan. Pag-isipan an ipinahiling niyang kusog nin buot sa huring aldaw kan saiyang buhay digdi sa daga. Aram niya an sunod-sunod na mangyayari pag pinasaluiban na siya. Pero sa pamanggihan kan Paskuwa, sinabihan ni Jesus si Judas: ‘An ginigibo mo, gibuhon mo tulos.’ (Juan 13:21-27) Sa hardin nin Getsemane, daing takot na ipinamidbid ni Jesus an saiyang sadiri sa mga suldados na maaresto sa saiya. Dawa namemeligro an saiyang buhay, nagtaram siya tanganing protektaran an saiyang mga disipulo. (Juan 18:1-8) Kan  binibista sa atubangan kan Sanhedrin, daing takot niyang pinatotoohan na siya an Cristo asin an Aki nin Diyos, dawa ngani aram niyang naghahanap an halangkaw na saserdote nin dahilan tanganing maipagadan siya. (Mar. 14:60-65) Marigon na pinagdanay ni Jesus an saiyang integridad sagkod sa kagadanan sa sarong harigi. Kan madali na siyang mautsan, nagkurahaw siya sa kapangganahan: ‘Tapos na!’—Juan 19:28-30.

7. Mga hoben, ano an masasabi nindo dapit sa pagdara nindo kan pangaran ni Jehova, asin paano kamo makakapahiling nin kusog nin buot?

⁷ Paano ta maaarog si Jesus sa pagpahiling nin kusog nin buot? Sa eskuwelahan. Mga hoben, ipinapahiling nindo an kusog nin buot kun daing pag-alangan na ipinapamidbid nindo an saindong sadiri bilang Saksi ni Jehova, dawa pa tuya-tuyaon kamo kan saindong mga kaklase o kan iba pa. Paagi kaiyan, ipinapahiling nindo na ipinag-oorgulyo nindo an pagdara kan pangaran ni Jehova. (Basahon an Salmo 86:12.) Posibleng may mag-impluwensiya sa saindo na magtubod sa ebolusyon. Pero may marahay kamong mga dahilan na magtubod sa paglalang na basado sa Bibliya. Puwede nindong gamiton an brosyur na The Origin of Life—Five Questions Worth Asking tanganing makatao nin nakakakumbinsir na simbag sa mga gusto nin “paliwanag dapit kan paglaom na yaon saindo.” (1 Ped. 3:15, BPV) * Dangan magigin maugma kamo huling aram nindo na sinuportaran nindo an katotoohan sa Tataramon nin Diyos.

8. Ano an mga dahilan ta na maghulit na may pagkapusuan?

⁸ Sa satong ministeryo. Bilang tunay na mga Kristiyano, kaipuhan na pirmi kitang ‘magtaram na may pagkapusuan paagi sa awtoridad ni Jehova.’ (Gibo 14:3, NW) Ano an mga dahilan ta na maghulit na may pagkapusuan, o kusog nin buot? Aram niyato na an ihinuhulit ta iyo an katotoohan huling basado iyan sa Bibliya. (Juan 17:17) Minimidbid niyato na kita “mga kapwa trabahador nin Diyos” asin na tinatabangan kita kan banal na espiritu. (1 Cor. 3:9, NW; Gui. 4:31) Nasasabutan tang paagi sa satong maigot na paghuhulit, ipinapahiling ta an satong debosyon ki Jehova asin an pagkamuot ta sa satong kapwa. (Mat. 22:37-39) Huling igwa kita nin kusog nin buot, dai kita mapapasilensiyo. Sa kabaliktaran, determinado kitang ibuyagyag an kaputikan sa relihiyon na nakakaulang sa mga tawo na maaraman an katotoohan. (2 Cor. 4:4) Asin magmamaigot kitang ihulit an maugmang bareta dawa may mga nagtutuya-tuya, nagkokontra, o dai interesado.—1 Tes. 2:1, 2.

9. Paano ta maipapahiling an kusog nin buot sa ibong nin kasakitan?

⁹ Sa ibong nin kasakitan. An pagtitiwala sa Diyos nagtatao sa sato nin pagtubod asin kusog nin buot na atubangon an mga kasakitan. Kun magadan an sarong namumutan, nagmumundo kita, pero dai kita nawawaran nin paglaom. Nagtitiwala kita na an ‘Diyos nin bilog na karangahan’ matao sa sato nin kusog. (2 Cor. 1:3, 4; 1 Tes. 4:13) Kun kita magkahilang o maerido nin grabe, tibaad makamati kita nin kulog, pero dai kita makompromiso. Sasayumahan ta an ano man na pagbulong na kontra sa mga prinsipyo kan Bibliya. (Gui. 15:28, 29) Kun magkaigwa kita nin depresyon, tibaad ‘an satong puso hukuman kita,’ pero huling nagtitiwala kita sa Diyos na ‘harani sa mga nalaglag an puso,’ dai kita minasuko. *—1 Juan 3:19, 20; Sal. 34:18.

10. Ano an pakamansay, asin paano minataram asin minagawi an sarong parasamba ni Jehova na may pakamansay?

¹⁰ An pakamansay nanunungod sa marahay na paghusgar—an kakayahan na masabutan an kalainan kan tama asin sala dangan pagpili kan madunong na dalan. (Heb. 5:14) Tinawan iyan nin kahulugan na “an abilidad na gumibo nin tamang mga paghusgar sa espirituwal na mga bagay.” An  may pakamansay na parasamba minataram asin minagawi sa paaging nakakapaugma sa Diyos. Pinipili kan siring na tawo an mga tataramon na makakatabang imbes na makakakulog sa iba. (Tal. 11:12, 13) ‘Haloy siyang maanggot.’ (Tal. 14:29) ‘Itinatanos niya an saiyang paglakaw’ na nagdadanay sa tamang dalan sa saiyang pagbaklay pasiring sa buhay. (Tal. 15:21) Paano kita magkakaigwa nin pakamansay? Dapat tang pag-adalan an Tataramon nin Diyos asin iaplikar an satong nanunudan. (Tal. 2:1-5, 10, 11) Makakatabang na marhay an pagkonsiderar sa halimbawa ni Jesus, an pinakamay pakamansay na tawong nabuhay kasuarin man.

11. Paano nagpahiling si Jesus nin pakamansay sa saiyang pagtaram?

¹¹ Nagpahiling si Jesus nin pakamansay sa gabos na sinabi asin ginibo niya. Sa saiyang pagtaram. Naggamit siya nin tamang paghusgar kan naghuhulit siya kan maugmang bareta, na pinipili an ‘managom na mga tataramon’ na nakapangalas sa mga nakakaulay niya. (Luc. 4:22; Mat. 7:28) Pirmi niyang ginagamit an Tataramon nin Diyos na iyo an magtaram para sa saiya—nagbabasa, nagkokotar, o nagsasambit nin tamang mga teksto tanganing iduon an saiyang punto. (Mat. 4:4, 7, 10; 12:1-5; Luc. 4:16-21) Ipinaliwanag man ni Jesus an Kasuratan sa paaging nakapahiro sa puso kan mga nagdadangog sa saiya. Kan siya nakikipag-ulay sa duwang disipulo na pasiring sa Emaus, pagkabuhay niya liwat, ‘siya nagsaysay sainda sa gabos na Kasuratan kaidtong dapit sa saiya.’ Kan huri sinabi kan mga disipulo: ‘Bakong naglaad an satong puso sa satong daghan mantang binubukas niya sato an mga Kasuratan?’—Luc. 24:27, 32.

12, 13. Anong mga halimbawa an nagpapahiling na si Jesus haloy maanggot asin makatanusan?

¹² Sa saiyang disposisyon asin ugali. Nakatabang ki Jesus an pakamansay na makontrol an saiyang emosyon, kaya ‘haloy siyang maanggot.’ (Tal. 16:32) ‘Mahuyo’ siya. (Mat. 11:29) Pirmi siyang mapasensiya sa saiyang mga disipulo sa ibong kan mga pagkukulang ninda. (Mar. 14:34-38; Luc. 22:24-27) Nagdanay siyang kalmado dawa kan bakong makatanusan an pagtratar sa saiya.—1 Ped. 2:23.

¹³ Nakatabang man ki Jesus an pakamansay tanganing magin makatanusan. Dai sana siya nagpokus sa kun ano an nakasurat sa Katugunan ni Moises; nasabutan ni Jesus an mga dahilan kan Katugunan asin guminawi kauyon kaiyan. Halimbawa, pag-isipan an pagkasaysay sa Marcos 5:25-34. (Basahon.) Sarong babayi na inaawasan nin dugo an nakisusuan sa kadakul na tawo, dinutaan an gubing ni Jesus, asin naumayan. Sa irarom kan Katugunan, siya maati kaya dai niya dapat dutaan an siisay man. (Lev. 15:25-27) Pero dai inanggutan ni Jesus an babayi sa pagduta kaini sa gubing niya huling nasasabutan niya na kaiba sa “mas matimbang na mga bagay kan Katugunan” an “pagkahirak saka kaimbudan.” (Mat. 23:23, NW) Imbes, mabuot niyang sinabi: ‘Aki, an saimong pagtubod iyo an nagpaumay saimo. Lakaw sa katuninungan, asin maumayan ka kan saimong hilang.’ Nakakapukaw nanggad sa buot na an pakamansay ni Jesus nagpahiro sa saiya na magpahiling kan siring na kabuutan!

14. Pinili ni Jesus na gibuhon an ano, asin paano siya nagdanay sa tamang dalan?

¹⁴ Sa saiyang pamumuhay. Ipinahiling ni Jesus an pakamansay sa pagpili niya kan tamang dalan asin pagdanay diyan. Idinusay niya an saiyang sadiri sa paghuhulit kan maugmang bareta, na iniinot iyan sa saiyang buhay. (Luc. 4:43) Nagdanay man si Jesus sa dalan na iyan, na naggigibo nin mga desisyon na nagpadanay kan saiyang pokus sa gibuhon asin sinisiguradong mapangganang matatapos iyan. May kadunungan niyang pinagdanay na simple an saiyang buhay tanganing maitao niya an saiyang panahon asin kusog sa ministeryo. (Luc. 9:58) Nasabutan niya na kaipuhan sanayon an iba tanganing maipadagos an gibuhon pagkagadan niya. (Luc. 10:1-12; Juan 14:12) Nanuga siya sa saiyang mga parasunod na magdadanay siyang kaibanan ninda sa gibuhon na ini ‘sagkod sa katapusan kan kinaban.’—Mat. 28:19, 20.

15. Paano ta maipapahiling sa satong pagtaram an pakamansay?

¹⁵ Pag-isipan an saro pang paagi na maaarog ta si Jesus. Sa satong pagtaram. Sa pakikipag-ulay ta sa mga kapagtubod, naggagamit kita nin mga tataramon na nakakapakusog imbes na nakakapaluya. (Efe. 4:29) Kun ipinapakipag-ulay ta sa iba an Kahadian nin Diyos, tinitimplahan ta “nin asin” an satong mga tataramon. (Col. 4:6) Hinihinguwa tang sabuton an mga pangangaipo asin pinagkakainteresan kan mga kagharong dangan pinipili an satong sasabihon uyon diyan. Aram niyato na an mabuot na mga tataramon puwedeng magbukas nin mga pinto—patin mga puso. Dugang pa, kun ipinapaliwanag ta an satong mga paniniwala, pinagmamaigutan niyato na an Bibliya an magtaram para sa sato. Huli kaini, sinisitar ta iyan bilang sarong awtoridad asin nagbabasa kita diyan sagkod na mapupuwede. Aram niyato na mas urog na mapuwersa an mensahe kan Bibliya kisa sa ano man na puwede tang sabihon.—Heb. 4:12.

16, 17. (a) Paano ta maipapahiling na kita maluway sa pagkaanggot asin makatanusan? (b) Paano kita magdadanay na nakapokus sa satong ministeryo?

¹⁶ Sa satong disposisyon asin ugali. Matatabangan kita kan pakamansay na makontrol an satong emosyon, kaya magigin ‘maluway kita sa pagkaanggot.’ (Sant. 1:19) Kun makulgan kita nin iba, hinihinguwa tang sabuton an dahilan kun taano ta nasabi o nagibo ninda iyan. An siring na pakamansay puwedeng makahali kan kaanggutan asin matabang sa sato na “magpasensiya sa mga karatan na ginibo” sa sato. (Tal. 19:11, BPV) Matatabangan man kita kan pakamansay na magin makatanusan. Huli kaini hinihinguwa tang magin realistiko sa mga linalauman ta sa satong mga kapagtubod, na ginigirumdom na tibaad may inaagihan sindang mga kasakitan na dai ta lubos na nasasabutan. Andam kitang magdangog sa mga opinyon ninda asin kun puwede man sana, magpahunod sa saindang mga punto de vista.—Fil. 4:5.

¹⁷ Sa satong pamumuhay. Bilang mga parasunod ni Jesus, nasasabutan tang mayo na nin mas maurog pang pribilehiyo kisa sa pakikikabtang sa gibuhon na paghuhulit kan maugmang bareta. Magdadanay kitang nasa dalan kun naggigibo kita nin mga desisyon na makakatabang sa sato na pirming nakapokus sa satong ministeryo. Pirmi tang iniinot an espirituwal na mga bagay asin pinapagdanay na simple an buhay tanganing maidusay ta an satong sadiri sa pinakaimportanteng gibuhon na paghuhulit bago mag-abot an katapusan.—Mat. 6:33; 24:14.

18. Paano kita magdadanay na nasa dalan kan satong pagbaklay pasiring sa kaligtasan, asin ano an determinado mong gibuhon?

¹⁸ Bako daw na nakakaugmang marhay na hurop-hurupon an nagkapirang magagayon na kuwalidad ni Jesus? Imahinaron kun gurano kanakakakontentong pag-adalan an iba pa niyang mga kuwalidad asin manudan kun paano kita magigin mas arog sa saiya. Kaya, magin determinado lugod kita na sunudon na marhay an saiyang mga lakad. Sa paggibo kaiyan, magdadanay kitang nasa dalan kan satong pagbaklay pasiring sa kaligtasan asin magigin mas dayupot kita ki Jehova, an Saro na perpektong inarog ni Jesus.