1. Sa anong mga ulang sa paghuhulit napaatubang an mga Kristiyano sa presenteng mga panahon?

NAPAATUBANG sa kadakul na ulang an Mga Estudyante sa Bibliya * kan huring mga dekada kan ika-19 siglo asin inot na mga dekada kan ika-20 siglo. Arog kan mga Kristiyano kan inot na siglo, ikinakauyam nin dakul an mensaheng ihinuhulit ninda. Dikit sana sinda, asin sa paghiling kan kadaklan sa kinaban sinda mga mayong halangkaw na pinag-adalan. Apuwera diyan, maabot an panahon na mamamatian ninda an ‘dakulang kaanggutan’ ni Satanas na Diyablo. (Kap. 12:12) Asin an saindang paghuhulit gigibuhon sa “huring mga aldaw,” na mga panahon na ‘delikado asin masakit pakibagayan.’—2 Tim. 3:1, NW.

2. Ano an ginigibo ni Jehova tanganing maipalakop an maugmang bareta sa panahon niyato?

² Pero, katuyuhan ni Jehova na ibalangibog kan saiyang banwaan an maugmang bareta sa bilog na kinaban sa panahon niyato, asin mayo  nin puwedeng makaulang sa pag-utob niya kaiyan. Kun paanong ilinigtas ni Jehova an suanoy na nasyon nin Israel hali sa Babilonya, ilinigtas man ni Jehova an saiyang mga lingkod ngunyan hali sa ‘Dakulang Babilonya,’ an pambilog na kinaban na imperyo nin palsong relihiyon. (Kap. 18:1-4) Tinutukduan niya kita para sa ikakarahay niyato, binebendisyunan niya kita nin katuninungan, asin tinatabangan niya kita na ipaabot sa iba an saiyang katukduan. (Basahon an Isaias 48:16-18.) Dai ini nangangahulugan na pirming patiinot na inaaram ni Jehova an mga mangyayari sa daga asin iniimpluwensiyahan iyan tanganing maipalakop an paghuhulit kan Kahadian. Totoo, may mga pangyayari na nakatabang sa satong paghuhulit, pero sa tabang sana ni Jehova kaya nakakaya ta an mga sitwasyon na arog kan persekusyon asin iba pang kasakitan na nagpapadipisil sa pag-utob kan sugo sa sato sa kinaban na ini na nasa kapangyarihan ni Satanas.—Isa. 41:13; 1 Juan 5:19.

3. Paano nagin abunda an tunay na ‘kadunungan’?

³ Pinasabngan ni Jehova si propeta Daniel na ihula na magigin abunda an tunay na ‘kadunungan’ sa panahon kan katapusan. (Basahon an Daniel 12:4.) Tinatabangan ni Jehova an Mga Estudyante sa Bibliya na masabutan an panginot na mga katotoohan sa Kasuratan na haloy nang tinahuban kan mga doktrina nin Kakristiyanuhan. Ginagamit niya ngunyan an saiyang banwaan tanganing ihayag an tunay na kaaraman sa bilog na daga. Ngunyan nahihiling ta an kautuban kan hula ni Daniel. Haros 8,000,000 na tawo na an nag-ako kan katotoohan sa Bibliya asin naghahayag kaiyan ngunyan sa bilog na kinaban. Ano an nagkapirang bagay na nakatabang na magin posible an pagbalangibog na ini sa bilog na kinaban?

4. Gurano kalakop an pagtradusir kan Bibliya kaidtong ika-19 siglo?

⁴ An saro sa nakatabang sa pagbalangibog niyato kan maugmang bareta iyo an pagkaigwa nin Bibliya kan dakul na tawo. Sa laog nin dakul na taon, dinidisganar asin kinokontra kan klero nin Kakristiyanuhan an mga tawo na magbasa nin Bibliya asin ipinagadan pa ngani ninda an ibang nagtradusir kaiyan. Pero, durante kan ika-19 siglo, may mga organisasyon na nagtradusir asin nag-imprenta nin bilog o kabtang sana kan Bibliya sa mga 400 na lengguwahe. Sa pagtatapos kan siglong iyan, may Bibliya na an dakul na tawo pero mayo sinda nin tamang kaaraman dapit sa mga katukduan na suno sa Kasuratan.

5. Ano na an nagibo kan Mga Saksi ni Jehova kun dapit sa pagtradusir kan Bibliya?

⁵ Aram kan Mga Estudyante sa Bibliya na kaipuhan nindang maghulit, asin daing kapagalan nindang ipinaliwanag an itinutukdo kan Bibliya. An banwaan ni Jehova naggamit man asin nagdistribwir nin manlain-lain na bersiyon kan Bibliya. Puon 1950, ipinublikar ninda nin bilog o kabtang sana an New World Translation of the Holy Scriptures sa labing 120 lengguwahe. Huli sa 2013 edisyon sa Ingles kan New World Translation, mas magigin pasil na ining itradusir sa ibang mga lengguwahe. Makakatabang sa satong paghuhulit an paggamit nin mas malinaw asin mas madaling basahon na Bibliya.

6, 7. (a) Nagin gurano kalakop an mga giyera sa modernong panahon? (b) Paano nakatabang sa satong paghuhulit an relatibong katuninungan sa nagkapirang nasyon?

⁶ Tibaad isipon mo, ‘Gurano daw katuninong an kinaban?’ Halimbawa, kan ika-20 siglo, minilyon an nagadan huli sa giyera lalo na kaidtong duwang giyera mundiyal. Pero kan 1942, sa kasagsagan kan Giyera Mundiyal II, an nanginginot sa Mga Saksi ni Jehova kaidto na si Nathan Knorr, nagtao kan pahayag na may temang “Katuninungan—Makakapagpadagos Daw Iyan?” Iprinesentar kan pahayag na iyan an mga ebidensiya hali sa Kapahayagan kapitulo 17 na an magigin resulta kan giyera na nangyayari kan panahon na idto, bakong Armagedon, kundi panahon nin katuninungan.—Kap. 17:3, 11.

 ⁷ Dai nagkaigwa nin lubos na katuninungan kan matapos an Giyera Mundiyal II. Sigun sa sarong surbey, nagkaigwa nin 331 armadong ralaban sa pag-ultanan kan 1946 asin 2013. Minilyon an nagadan. Pero, kan mga taon na iyan, nagkaigwa nin relatibong katuninungan sa dakul na nasyon, asin inaprobetsaran iyan kan mga lingkod ni Jehova tanganing ibalangibog an maugmang bareta. Ano an nagin resulta? Kan 1944, mayo pang 110,000 an parahayag kan Kahadian sa bilog na kinaban. Pero ngunyan, mga 8,000,000 na! (Basahon an Isaias 60:22.) Bako daw na nagpapasalamat kita pag naihuhulit ta an maugmang bareta sa matuninong na mga kamugtakan?

8, 9. Ano an nagin mga pag-uswag sa transportasyon, asin paano iyan nakatabang sa satong gibuhon?

⁸ Nakatabang sa paghuhulit an mas pasil na pagbiyahe. Kan 1900—mga 21 taon pagkaimprenta sa inot na Watch Tower—mga 8,000 na awto sana an nakarehistro sa bilog na Estados Unidos, asin may pira sanang marahay na tinampo duman. Ngunyan, labi nang saro may kabangang bilyon an rehistradong awto sa bilog na kinaban asin dakulon na man an marahay na tinampo. Nakatabang sa dakul sa sato an mga awto asin mga tinampo tanganing ikapaabot an maugmang bareta sa mga tawong nakaistar sa hararayong lugar. Pero, dawa mayo nin kumbenyenteng mga lunadan asin kaipuhan tang maglakaw nin harayo, naghihinguwa kitang marhay na gumibo nin mga disipulo.—Mat. 28:19, 20.

⁹ An manlain-lain na klase nin transportasyon nakatabang man na marhay sa satong gibuhon. Posible nang darahon an mga literaturang basado sa Bibliya sa hararayong lugar sa laog sana nin pirang semana paagi sa mga trak, barko, asin tren. An mga paraataman nin sirkito, miyembro nin Branch Committee, misyonero, asin iba pa marikas na nakakabiyahe pasiring sa mga kumbensiyon o sa iba pang teokratikong mga asignasyon paagi sa mga eroplano. Apuwera kaiyan, nagsasakay man sa eroplano an mga miyembro kan Namamahalang Grupo asin iba pang mga brother hali sa pambilog na kinaban na headquarters tanganing pakusugon asin tukduan an mga kapagtubod sa dakul na nasyon. Kaya an pag-uswag sa transportasyon nakakatabang tanganing mas magkasararo an banwaan ni Jehova.—Sal. 133:1-3.

10. Taano ta masasabi na sarong internasyonal na lengguwahe an Ingles?

¹⁰ Durante kan inot na siglo, lakop na ginagamit  an komun na lengguwaheng Griego, o Koine, sa Imperyo nin Roma. Igwa daw nin lengguwahe ngunyan na arog kaiyan kalakop? Dakul an masabing arog kaiyan an lengguwaheng Ingles. An librong English as a Global Language nagsasabi: “Mga 25 porsiyento kan populasyon kan kinaban an matibay na nakakataram o nakakasabot nin Ingles.” An Ingles an pinakalakop na itinutukdong lengguwahe nin ibang nasyon asin ginagamit sa pakikikomunikar sa bilog na kinaban para sa negosyo, pulitika, siyensiya, asin teknolohiya.

11. Paano nakatabang an Ingles sa paglakop kan dalisay na pagsamba?

¹¹ An lakop na paggamit kan Ingles nakatabang na mapalakop an dalisay na pagsamba. Sa laog nin dakul na taon, an Torrengbantayan asin an iba pang mga publikasyon inot na inimprenta sa Ingles. Iyan an opisyal na lengguwahe sa pambilog na kinaban na headquarters kan Mga Saksi ni Jehova. Asin iyan an ginagamit sa pagtutukdo sa mga nag-aadal sa Watchtower Educational Center sa Patterson, New York, U.S.A.

12. Sa pirang lengguwahe na itinatradusir kan mga lingkod ni Jehova an mga literaturang basado sa Bibliya, asin paano nakatabang digdi an teknolohiya?

¹² Huling igwa kita kan pribilehiyo na ihulit an maugmang bareta kan Kahadian sa mga tawo kan gabos na nasyon, itinatradusir ta an satong mga literatura sa mga 700 na lengguwahe. An pag-uswag sa teknolohiya nin kompyuter, arog kan pagkaigwa nin program na MEPS (Multilanguage Electronic Publishing System), nakatabang sa sato sa dakulaon na gibuhon na ini. Nakatabang sa sato an mga paghihinguwang ini na mapalakop an mensahe kan Kahadian asin mas magkasararo kita sa bilog na kinaban. Pero nagkakasararo kita nangurugnang huli ta nagtataram kita nin “dalisay na lengguwahe” kan katotoohan sa Kasuratan.—Basahon an Sofonias 3:9. *

13, 14. Paano nakinabang an mga Kristiyano ngunyan sa mga ley asin legal na mga desisyon?

¹³ Arog kan nasambitan sa nainot na artikulo, an mga Kristiyano kan inot na siglo nakinabang sa ley nin Roma, na ipinautob sa bilog na imperyo. Nakikinabang man ngunyan an mga Kristiyano sa mga probisyon kan ley. Halimbawa, sa Estados Unidos, kun sain yaon an satong pambilog na kinaban na headquarters, ginagarantiyahan kan Konstitusyon an katalingkasan sa relihiyon, sa pagtaram, asin sa pagtiripon-tipon. Huli kaini, an mga tugang sa Estados Unidos puwedeng hayag na magtiripon-tipon saka mag-urulay  dapit sa Bibliya asin isabi sa iba an mga nanunudan ninda. Pero, tanganing maidepensa sa legal na paagi an iba tang deretso, kaipuhan darahon iyan sa mga korte. (Fil. 1:7) Pag kinakasuhan an banwaan ni Jehova sa Estados Unidos, an mga pag-apelar sa mas haralangkaw na korte parating minapabor sa deretso nindang maghulit kan Kahadian.

¹⁴ Pinaburan man kan mga korte sa ibang nasyon an deretso tang magsamba asin maghulit sa publiko. Sa ibang mga nasyon, nadaog kita sa mga korte, pero nag-apelar kita sa internasyonal na mga korte. Halimbawa, kan Hunyo 2014, nasa 57 kaso na an ginanahan ta sa European Court of Human Rights, na obligadong sunudon kan gabos na nasyon sa irarom kan Council of Europe. Dawa pa ‘ikinakaungis kita kan gabos na nasyon,’ dinesisyunan kan mga korte sa dakul na nasyon na igwa kita nin deretso na isagibo an tunay na pagsamba.—Mat. 24:9.

15. Anong mga pag-uswag an nangyari sa pag-imprenta, asin paano ini nakatabang sa sato?

¹⁵ An pag-uswag sa industriya nin pag-imprenta nakatabang man sa paghuhulit kan maugmang bareta sa bilog na kinaban. Sa pag-agi nin mga siglo, dikit sana an nabago sa imprentahan na flatbed platen na naimbento ni Johannes Gutenberg kan mga 1450. Pero, sa nakaaging duwang siglo, nagkaigwa nin dakulang mga pagbabago sa industriya nin pag-imprenta. Nagin mas dakula, marikas, asin moderno an mga imprentahan. Nagin mas hababa na an gastos sa paggibo nin papel asin pag-bookbind. Sinalidahan nin offset na pag-imprenta an letterpress, na nagparikas sa produksiyon asin nagin mas marahay an kalidad kan mga ritrato. Ano an nagin epekto kaini sa satong gibuhon? Isip-isipa ini: An inot na isyu kan Watch Tower, na Hulyo 1879, inimprenta sa Ingles sana. Mayo iyan nin mga ritrato asin 6,000 na kopya an inimprenta. Ngunyan, pakalihis nin 136 na taon—labing 50,000,000 na kopya kan kada isyu kan The Watchtower an iniimprenta asin idinidistribwir. Iyan may magayon saka makulor na mga ritrato asin mababasa sa labing 200 na lengguwahe.

16. Anong mga imbensiyon an nakatabang sa satong paghuhulit sa bilog na daga? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

¹⁶ Pag-isipan an mga naimbento kan nakaaging 200 na taon na nagamit kan banwaan nin Diyos sa paghuhulit kan maugmang bareta. Nasambit na niyato an mga tren, awto, asin eroplano, pero nagkaigwa pa nin mga bisikleta, makinilya, Braille device, telegrapo, telepono, kamera, recorder nin audio saka video, radyo, telebisyon, pelikula, kompyuter, asin Internet. Sa manlain-lain na paagi, nakatabang an mga bagay na iyan na mautob an sugo sa sato na gumibo nin mga disipulo. Bilang kautuban kan hula na iinumon kan banwaan ni Jehova ‘an gatas kan mga Hentil,’ madunong tang ginagamit an kayamanan kan mga nasyon, kaiba na an modernong teknolohiya, tanganing makaprodusir nin Bibliya asin mga literatura sa Bibliya sa dakul na lengguwahe.—Basahon an Isaias 60:16.

17. (a) Ano an maikokongklusyon ta huli sa mga ebidensiya? (b) Taano ta nagtugot si Jehova na kita magin mga “kapwa trabahador” niya?

¹⁷ Malinaw nanggad, may makusog kitang ebidensiya kan bendisyon nin Diyos. Siyempre, dai si Jehova nakadepende sa satong tabang tanganing mautob an saiyang katuyuhan. Pero, nagtugot an satong mamumuton na Ama sa langit na kita magin mga “kapwa trabahador” niya, asin paagi kaiyan maipapahiling ta an satong pagkamuot sa saiya asin sa satong kapwa. (1 Cor. 3:9, NW; Mar. 12:28-31) Aprobetsaran lugod niyato an mga oportunidad ta na ibalangibog an mensahe kan Kahadian, an pinakaimportanteng gibuhon digdi sa daga. Lugod na ipahiling niyato na nagpapasalamat nanggad kita sa paggiya sa sato ni Jehova asin pagbendisyon niya sa satong gibuhon na pagtutukdo sa bilog na kinaban!