1. Ano an paghiling kan kinaban ngunyan sa kalinigan sa moral?

BALIWALA sana sa kinaban an kalinigan sa moral. Totoo nanggad iyan lalo na sa panahon ta ngunyan. Sa ibang nasyon, normal na sana an homoseksuwalidad asin pakikipagsekso sa bakong agom. Itinatampok pa ngani sa mga advertisement asin mga libangan an istilong ini nin pamumuhay. (Sal. 12:8) Grabe nang marhay an imoralidad ngunyan kaya tibaad maisip mo, ‘Posible pa kaya na makapamuhay na malinig sa moral?’ Iyo, posible iyan! Sa tabang ni Jehova, mapapagdanay nin tunay na mga Kristiyano an saindang kalinigan sa moral.—Basahon an 1 Tesalonica 4:3-5.

2, 3. (a) Taano ta importanteng labanan an salang pagmawot? (b) Ano an pag-uulayan ta sa artikulong ini?

² Pero para makapamuhay kita na malinig sa moral, kaipuhan nguna niyatong akuon na dapat tang isikwal an imoral na mga pagmawot. Kun paanong an sarong sira puwedeng maakit nin paon, an sarong Kristiyano puwede man na maakit o matentaran nin imoral na mga kaisipan asin malaswang mga pagmawot kun dai niya tulos iyan hahalion. Puwedeng makaakit iyan sa sato huling bako kitang perpekto. Pag-abot nin  panahon, puwedeng tumubo an salang pagmawot. Sa puntong iyan, tibaad isagibo na, dawa nin sarong lingkod ni Jehova an salang pagmawot na iyan kun magkaigwa siya nin pagkakataon. Iyo, ‘an hurot [o, pagmawot] nangangaki nin kasalan.’—Basahon an Santiago 1:14, 15.

³ Mahalaga nanggad na pag-isipan kun paano puwedeng magin sarong dakulang kasalan an sadit na salang pagmawot. Pero kun dai ta tutugutan na makagamot an salang pagmawot, dai kita makakakomiter nin imoral na bagay asin dai ta aagihan an makulog na mga resulta kaiyan! (Gal. 5:16) Pag-ulayan ta an tulong bagay na makakatabang sa sato na malabanan an salang mga pagmawot: an satong relasyon ki Jehova, an konseho kan saiyang Tataramon, asin an tabang hali sa maygurang na mga kapwa Kristiyano.

4. Taano ta mahalaga na rumani kita ki Jehova?

⁴ Sinasabi kan Bibliya sa mga gustong ‘rumani sa Diyos’: ‘Hanawan nindo an saindong mga kamot asin linigon an saindong mga puso.’ (Sant. 4:8) Kun pinapahalagahan ta an satong haraning relasyon ki Jehova, maghihinguwa kita na paugmahon siya sa lambang aspekto kan satong buhay, pati na sa satong pag-iisip. Asin gugustuhon niyatong magkaigwa nin “dalisay na puso” paagi sa pagpokus kan satong isip sa mga bagay na malinig, marahay, asin kaumaw-umaw. (Sal. 24:3, 4; 51:6; Fil. 4:8) Totoo, tinatawan ni Jehova nin konsiderasyon an satong pagkabakong perpekto. Aram niya na may tendensiya kitang magkaigwa nin salang mga pagmawot. Pero aram niyato na napapamundo ta siya pag tinutugutan tang magtubo sa sato an salang kaisipan imbes na gibuhon an bilog tang makakaya na halion iyan. (Gen. 6:5, 6) Kun huhurop-hurupon ta ini, magigin mas determinado kita na papagdanayon na malinig an satong isip.

5, 6. Paano makakatabang sa sato an pamibi na malabanan an imoral na mga pagmawot?

⁵ An sarong mahalagang paagi na maipapahiling niyato na lubos kitang nagsasarig ki Jehova iyo an pagpamibi sa saiya na tabangan kitang labanan an maating mga kaisipan. Kun minarani kita ki Jehova paagi sa pamibi, marani man siya sa sato. Abunda niya kitang tatawan kan saiyang banal na espiritu, kaya mákusog an satong determinasyon na labanan an imoral na mga kaisipan asin magdanay na malinig sa moral. Sabihon lugod niyato sa Diyos na gustong-gusto tang makapaugma sa saiya an mga pagmawot kan satong puso. (Sal. 19:14) Mapakumbaba daw niyatong hinahagad sa saiya na siyasaton kita tanganing mahiling kun igwa sa sato nin ano man na “karatan”—ano man na salang pagmawot o ingklinasyon—na puwedeng magin dahilan na magkasala kita? (Sal. 139:23, 24) Pirmi ta daw na hinahagad sa saiya na tabangan kitang magdanay na maimbod pag napapaatubang kita sa sugot?—Mat. 6:13.

⁶ Tibaad an paagi nin pagpadakula sa sato o an nagin paggawi ta kan dai pa niyato midbid si Jehova an dahilan kaya igwa kita nin pagmawot na gibuhon an mga bagay na dai Niya inuuyunan. Pero dawa arog kaiyan, matatabangan niya kita na gumibo nin kinakaipuhan na mga pagbabago tanganing makapaglingkod kita sa saiya sa paagi na inaako niya. Aram ini ni Hading David. Pagkatapos na makagibo nin pagsambay ki Bat-seba, nakimahirak siya ki Jehova: “Pusong malinig lalanga sako, . . . sarong bago asin maimbod na espiritu ibugtak mo sako.” (Sal. 51:10, 12, BPV) * Tibaad makusog an pagmawot niyato na gumibo nin sala, pero puwede kitang tabangan ni Jehova na magkaigwa nin mas makusog na pagmawot na sumunod sa saiya. Dawa nakagamot nang marhay sa sato an salang mga pagmawot asin garo baga inaagawan kaiyan nin lugar sa satong isip an malinig na mga pagmawot, puwede kitang giyahan ni Jehova tanganing masunod ta an saiyang mga pagbuot saka mapangganang makapamuhay kauyon diyan. Tatabangan niya kitang ulangon an ano man na salang kaisipan na puwedeng kumontrol sa sato.—Sal. 119:133.

7. Paano kita mapoprotektaran kan Tataramon nin Diyos laban sa imoral na mga kaisipan?

⁷ An satong mga pamibi para sa tabang puwedeng simbagon ni Jehova paagi sa saiyang Tataramon, an Bibliya. An kadunungan na yaon sa Tataramon nin Diyos ‘inot sa gabos malinig.’ (Sant. 3:17, BPV) An aroaldaw na pagbasa asin paghurop-hurop kan Bibliya makakatabang sa sato na maingatan an isip ta laban sa imoral na mga kaisipan. (Sal. 19:7, 11; 119:9, 11) An Bibliya igwa man nin mga halimbawa asin espesipikong mga sadol na makakatabang sa sato na dai mabiktima nin maating mga pagmawot.

8, 9. (a) Paano nagkasala nin imoralidad an sarong hoben na lalaki? (b) Sa anong mga sitwasyon ngunyan puwede tang iaplikar an patanid na nasa Talinhaga kapitulo 7?

⁸ Mababasa ta sa Talinhaga 5:8: ‘Maglikay kamo sa [imoral] na babayi! Dai ka magrani maski sa pinto kan saiyang harong.’ (BPV) Ipinapahiling sa Talinhaga kapitulo 7 an peligro pag binaliwala an sadol na ini. Inistorya diyan an manungod sa sarong hoben na lalaki na naglalakaw-lakaw harani sa harong nin sarong imoral na babayi. Pabanggi na kaidto. Pag-abot niya sa kanto, sinabat siya kan babayi na nakabado na arog sa hostes. Bigla siyang kinaputan kan babayi asin hinadukan. Huli sa mapang-akit na mga tataramon kan babayi, nagkaigwa siya nin salang pagmawot na  dai na niya nakayang labanan. Nakakomiter sinda nin imoralidad. Minalataw na dai man plinano kan hoben na lalaki na gumibo nin imoralidad. Iyo, mayo siyang gayong aram sa buhay asin kakayahan na magdesisyon nin tama. Pero kaipuhan niyang pagdusahan an maraot na resulta kan saiyang ginibo. Dai idto mangyayari kun dai kutana siya nagrani sa harong kan imoral na babayi!—Tal. 7:6-27.

⁹ Minsan daw nakakagibo man kita nin salang desisyon, arog kan hoben na lalaking idto, na garo baga naglalakaw-lakaw man kita sa mga sitwasyon na makakapukaw sa salang mga pagmawot? Halimbawa, bako gayong istrikto an mga istasyon nin telebisyon sa mga ipinapasali ninda pag banggi, kaya delikado kun mahilig kitang magpaburubalyo nin channel. O tibaad pag nag-i-Internet, pigpaparabukasan ta an mga link na dai ta sigurado o nagduduman kita sa mga chat room asin mga Web site na igwa nin pornograpikong materyal o nag-aalok nin iba pang seksuwal na serbisyo. Bako daw na sa mga pagkakataon na iyan posibleng may “masabatan” man kita na puwedeng makapukaw sa salang mga pagmawot asin makapaluya kan pagmawot tang magdanay na malinig sa moral?

10. Taano ta peligroso an pakipaggitilan? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

¹⁰ Tinatabangan man kita kan Bibliya paagi sa pagtao nin konseho kun paano dapat na trataron an mga bakong kasekso. (Basahon an 1 Timoteo 5:2.) Sinasadol kita kaiyan na likayan an pakipaggitilan o flirting. Tibaad para sa iba bako man maraot an mga hiling, hiro-hiro, asin mustra na nagpaparisa nin romantikong interes huling mayo man nin ano man na pisikal na kontak. Pero an pakipaggitilan nakakapukaw sa maating mga kaisipan na puwedeng magresulta sa magabat na seksuwal na pagkakasala. Nangyari na iyan, kaya puwedeng mangyari giraray.

11. Anong marahay na halimbawa an ipinahiling sa sato ni Jose?

¹¹ Marahay na halimbawa para sa sato si Jose kun dapit sa bagay na ini. Kan purbaran siyang akiton kan agom kan saiyang kagurangnan na si Potifar, nagsayuma siya. Pero dai ini nagpundo. Aroaldaw siya kaining inaagda na ibanan siya. (Gen. 39:7, 8, 10) Uyon sa sarong iskolar sa Bibliya, garo man sana sinasabi kan agom ni Potifar: “‘Ibanan mo ako dawa madali sana,’ huling naglalaom siya na si Jose an maiinot na maggibo nin paagi na makidurog sa saiya.” Pero, determinado si Jose na dai gatungan an salang pagmawot kan babayi, o magpadara pa ngani sa mga pang-aakit kaini. Sinayumahan niya an pakikigitilan kaini, asin dai man siya nakipaggitilan, kaya dai nagkagamot sa saiyang puso an salang pagmawot. Kan piriton na si Jose kan agom ni Potifar na makidurog sa saiya, tulos-tulos niyang ‘binayaan sa kamot kan babayi an saiyang gubing asin duminulag saka luminuwas.’—Gen. 39:12.

12. Paano niyato naaraman na igwa nin epekto sa satong puso an mga pighihiling ta?

¹² Pinag-iingat man kita kan Bibliya sa mga pighihiling niyato. Ta kun dai, puwede kaiyan na pukawon o pakusugon an salang pagmawot sa puso ta. Si Jesus nagpatanid na ‘an maghiling sa sarong babayi na may pagmawot na durugan siya, nagkakasala na nin pagsambay.’ (Mat. 5:28, BPV) Girumdumon an nangyari ki Hading David. ‘Mantang naglalakaw-lakaw si David sa atop, natanaw niya an sarong babaying nagkakarigos.’ (2 Sam. 11:2, BPV) Dai niya tulos irinayo an saiyang mata asin ibinalyo an isip sa ibang bagay. Kaya, tuminubo sa puso niya an pagmawot niyang durugan an agom nin iba asin naggibo siya nin paagi na mangyari iyan.

13. Taano ta kaipuhan tang ‘makipagtipan sa satong mata,’ asin paano ta magigibo iyan?

¹³ Tanganing malabanan an imoral na mga kaisipan, kaipuhan tang ‘makipagtipan sa satong mata,’ arog kan ginibo kan maimbod na si Job. (Job 31:1, 7, 9) Dapat na magin determinado kitang kontrulon an satong mata na dai maghiling na may imoral na pagmawot sa sarong tawo. Kaiba diyan an pagrayo tulos kan satong mata sa mga  ritrato na nakakapukaw sa sekso, sa kompyuter man, billboard, cover nin magasin, o iba pa.

14. Paano ka makikinabang sa konseho kan Bibliya na magdanay na malinig sa moral?

¹⁴ Basado sa mga napag-ulayan na niyato, kun sa hiling mo may mga dapat kang baguhon para mas malabanan an salang mga pagmawot, gibuhon tulos iyan. Magin andam na sunudon an konseho kan Tataramon nin Diyos na matabang sa saimo tanganing makalikay ka sa pagkakasala asin magdanay kang malinig sa moral.—Basahon an Santiago 1:21-25.

15. Kun nasasakitan kitang labanan an imoral na mga pagmawot, taano ta mahalaga na maghagad nin tabang?

¹⁵ An mga kapwa Kristiyano an saro pang makakatabang sa sato kun nasasakitan kitang labanan an imoral na mga pagmawot. Siyempre, bakong madali na ipakipag-ulay sa iba an arog kaiyan kapersonal na mga bagay. Pero kun kukusugan ta an satong buot na magpatabang sa sarong maygurang na Kristiyano, malilikayan tang ipangatanusan an ano man na salang mga pagmawot. (Tal. 18:1; Heb. 3:12, 13) Kun ipapakipag-ulay ta an satong kaluyahan sa sarong Kristiyano na maygurang asin marahay an espirituwalidad, puwede niya kitang tabangan na mahiling an mga dapat tang baguhon, na makakatabang sa sato tanganing magdanay kita sa pagkamuot nin Diyos.

16, 17. (a) Paano makakatabang an mga elder sa mga nasasakitan na labanan an saindang maating mga pagmawot? Magtao nin halimbawa. (b) Taano ta importanteng maghagad tulos nin tabang an mga naghihiling nin pornograpiya?

¹⁶ Lalo nang kuwalipikadong magtabang sa sato an Kristiyanong kamagurangan. (Basahon an Santiago 5:13-15.) Sarong hoben na lalaki sa Brazil, na haloy nang may piglalabanan na salang mga pagmawot, an nagsabi: “Aram kong dai gusto ni Jehova an mga nasa isip ko, pero nasusupog akong marhay na sabihon ini sa iba.” Marahay sana ta dinulok siya nin sarong mapagmakulog na elder asin dinagka siyang maghagad nin tabang. Sinabi kan hoben na lalaki: “Nangalas ako sa kabuutan kan mga elder, mas mabuot saka mas mapagsabot sinda kisa sa inaasahan ko. Nagdangog sindang marhay sa mga problema ko. Gamit an Bibliya, siniyerto ninda sako na talagang namumutan ako ni Jehova, saka ipinamibi ninda ako. Kaya mas nagin madali sa sako na akuon an mga konseho ninda hali sa Bibliya.” Pakalihis nin pirang taon, nag-uswag siya sa espirituwal asin sinabi niya: “Aram ko na ngunyan kun gurano kaimportante na magpatabang kisa sadirihon sana an mga problema.”

¹⁷ Kun pornograpiya an dahilan kan pagkaigwa nin imoral na pagmawot, lalo nang kaipuhan magpatabang. Kun mas pinapahaloy an paghagad nin tabang, mas nagdadakula man an posibilidad na an maating pagmawot na iyan ‘mangidam asin mangaki nin kasalan,’ na puwedeng makakulog sa iba asin magtao nin katuyawan sa pangaran ni Jehova. Dakul sa mga lingkod ni Jehova an napahirong mag-ako nin mamumuton na tabang huling gusto nindang mapaugma si Jehova asin magdanay sa Kristiyanong kongregasyon.—Sant. 1:15; Sal. 141:5; Heb. 12:5, 6.

18. Ano an determinado mong gibuhon?

¹⁸ Mantang nagrururo an moralidad kan kinaban ni Satanas, siguradong nauugmang marhay si Jehova na an maimbod na mga lingkod niya maigot na naghihinguwang magdanay na malinig an kaisipan asin sinusunod an saiyang halangkaw na mga pamantayan sa moral! Kaya, lugod na an lambang saro sa sato magin determinadong magdanay na harani ki Jehova asin akuon an saiyang paggiya paagi sa saiyang Tataramon asin sa Kristiyanong kongregasyon. Kaugmahan asin tuninong na isip an kakamtan niyato ngunyan kun magdadanay kitang malinig sa moral. (Sal. 119:5, 6) Sa maabot na panahon, pag linaglag na si Satanas, magkakapribilehiyo kitang mabuhay nin daing katapusan sa kinaban na mayo na kan maraot na impluwensiya niya.