Aram daw Nindo?

Taano ta sa banggi pinoponan kan mga Judio an pag-otob ninda kan Sabbath?

Kan itao ni Jehova sa saiyang banwaan an ley mapadapit sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan, sia nagsabi: “Dai kamo maggibo nin ano man na klase nin trabaho sa mismong aldaw na ini . . . Ini sarong sabbath nin lubos na pahingalo para sa saindo . . . Poon sa banggi sagkod sa banggi maninigo nindong otobon an saindong sabbath.” (Levitico 23:28, 32) Ipinapaheling kan pagboot na ini an punto de vista na an kada aldaw nagpopoon sa banggi, pagkasolnop nin saldang, asin natatapos sa kasunod na pagsolnop nin saldang. Sa siring, para sa mga Judio, an aldaw nagpopoon sa banggi asin natatapos sa sunod na banggi.

An paaging ini nin pagbilang nin mga aldaw pagsunod sa paagi na itinao nin Dios mismo. An pagkasaysay mapadapit sa enot na piguratibong aldaw nin paglalang nagsasabi: “Nagkaigwa nin banggi asin nagkaigwa nin aga, an enot na aldaw.” An kasunod na “mga aldaw” binilang man sa kaparehong paagi, na nagpopoon sa “banggi.”​—Genesis 1:5, 8, 3, 19, 23, 31.

Bako sanang mga Judio an naggagamit kan paaging ini nin pagbilang nin mga aldaw. Siring man kaiyan an ginibo kan mga taga Atenas, Fenicia, asin Numidia. Sa ibong na lado, para sa mga taga Babilonya, an kada aldaw nagpopoon sa pagsirang nin saldang, mantang binibilang kan mga taga Egipto asin Roma an mga aldaw poon sa matangang banggi sagkod sa sunod na matangang banggi, siring kan kinatodan na sa presenteng panahon. Minsan siring, sa pagsolnop pa man giraray nin saldang pinoponan asin tinatapos nin mga Judio sa presenteng panahon an pag-otob ninda kan Sabbath.

Ano an “sarong pagbaklay sa aldaw nin sabbath”?

Pagkatapos na maheling an pagsakat ni Jesus sa langit hale sa Bukid nin mga Olibo, an saiyang mga disipulo nagbalik sa Jerusalem, na “an rayo sarong pagbaklay sa aldaw nin sabbath.” (Gibo 1:12) An sarong nagbabaklay puedeng makalakaw nin tibaad mga 30 kilometros, o labi pa, sa sarong aldaw. Minsan siring, an Bukid nin mga Olibo harani sa Jerusalem. Kaya, ano an boot sabihon nin “sarong pagbaklay sa aldaw nin sabbath”?

An Sabbath iyo an aldaw na dian an mga Israelita kaipuhan na magpahingalo sa saindang pangaroaldaw na mga aktibidad. Dai ngani sinda maninigong magsulo nin kalayo sa saindang harong sa aldaw na iyan. (Exodo 20:10; 35:2, 3) “Padagos na tumukaw an lambang saro sa saiyang sadiring lugar,” an pagboot ni Jehova. “Mayo nin siisay man na lumuwas sa saiyang lugar sa ikapitong aldaw.” (Exodo 16:29) An ley na ini matao sa mga Israelita nin oportunidad na magpahingalo sa pangaroaldaw na mga aktibidad asin magtao nin dugang na atension sa espirituwal na mga aspekto nin buhay.

Huling dai kontento sa mga prinsipyo na itinao kan Ley ni Jehova, an mga rabi na may legalistikong kaisipan nagpoon na mag-establisar nin eksakto​—asin medyo bakong makatanosan—​kun gurano karayo an puedeng lakawon nin sarong tawo kun Sabbath, halimbawa, kun maatender nin pagsamba. Mapadapit digdi, an Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature nagsasabi: “Bilang resulta kan estriktohon na mga ley manongod sa pag-otob kan Sabbath . . . , ginibong ley na mayong Israelita an maninigong maglakaw kun Sabbath nin labi sa sarong espesipikong distansia, na inaapod na sarong pagbaklay sa aldaw nin Sabbath.” An distansiang iyan 2,000 na sokol sa siko, na katimbang nin mga 900 sagkod 1,100 metros.

[Ritrato sa pahina 11]

An Jerusalem kun hehelingon hale sa bukid nin mga Olibo