Aram daw Nindo?

May dahelan daw si Poncio Pilato na matakot ki Cesar?

Tanganing gipiton an Romanong Gobernador na si Poncio Pilato na gadanon si Jesus, an Judiong mga namomoon nagsabi: “Kun butasan mo an tawong ini, bako kang katood ni Cesar.” (Juan 19:12) An “Cesar” na sinambit digdi iyo an Romanong Emperador na si Tiberio. Igwa daw nin ano man na dahelan si Pilato na matakot sa Cesar na ini?

Anong klaseng tawo si Tiberio Cesar? Dakol na taon bago an pagbista ki Jesus, si Tiberio nagin nang “sarong tawo na garo baga interesado sana sa saiyang sadiring satispaksion asin sa paraot nang paraot na mga paagi nin pagpanigo nia kaiyan,” an sabi kan The New Encyclopædia Britannica. An saiyang pagigin sobra kasuspetsoso an nagpahiro sa saiya na pasakitan nin grabe asin gadanon an siisay man na dawa sinususpetsaran na traydor. “Kun tutubodon an haraning mga katemporanyo niang istoryador,” an sabi kan iyo man sanang reperensia, “maringis asin bastos an paborito niang mga aling-alingan. Dawa sa pinakapaborableng interpretasyon, sia maisog asin haros daing pinipili kun maggadan.”

Kun siring, an reputasyon ni Tiberio tibaad nakakontribwir sa nagin desisyon ni Pilato na magpadara sa panggigipit kan Judiong mga namomoon asin na ipagboot na gadanon si Jesus.​—Juan 19:13-16.

Taano ta hinanawan ni Jesus an bitis kan saiyang mga apostol?

Sa suanoy na Israel, dakol na ordinaryong tawo an nakabitis kun naggigibo kan saindang aroaldaw na mga aktibidad. An pansapin sa bitis, para sa mga talagang naggamit kaiyan, iyo an sandalyas, na haros igo sana sa dapan asin nakabogkos sa bitis saka buko-buko. Huling an mga tinampo asin oma maalpog o malaboy, siempre maaatian an bitis nin mga tawo.

Kun siring, napagkatodan nang haleon nin sarong tawo an saiyang sandalyas paglaog sa harong. Kabale sa pagigin mapag-istimar an paghanaw sa mga bitis nin bisita. Gigibohon ini magsalang kan kagharong o nin sarong oripon. Dakol an pagkasambit sa Biblia manongod sa kaugalean na ini. Halimbawa, sinabihan ni Abraham an mga bisita sa saiyang tolda: “Itogot tabi nindong kumua nin kadikit na tubig asin kaipuhan na mahanawan an saindong mga bitis. Dangan humilay kamo sa sirong kan kahoy. Asin togoti nindo akong kumua nin sarong tinapay, asin parepreskohe an saindong puso.”​—Genesis 18:4, 5; 24:32; 1 Samuel 25:41; Lucas 7:37, 38, 44.

An impormasyon na ini nagtatao nin liwanag manongod sa paghanaw ni Jesus sa bitis kan saiyang mga disipulo durante kan huri niang Paskua kaiba ninda. Sa pangyayaring iyan, mayo nin kagharong o oripon na magibo kan serbisyong ini, asin malinaw na mayo sa mga disipulo an nagboluntaryo na gibohon iyan. Kaya, paagi sa pagkua ni Jesus nin sarong baldeng tubig asin tuwalya tanganing hanawan saka punasan an bitis kan saiyang mga apostol, tinawan nia an mga lalaking iyan nin leksion dapit sa pagkamoot patin kapakumbabaan.​—Juan 13:5-17.