Gurano ka karigon o kadaling makabangon sa problema? Naeksperyensiyahan mo na daw na . . .

•   magadanan nin mahal sa buhay?

•   magkaigwa nin naghahaloy na hilang?

•   agihan nin kalamidad?

 Sinasabi kan mga parasiyasat na bako lang sa darakulang problema kaipuhan tang magin marigon o madaling makabangon. Dawa an stress dahil sa saradit na mga problema puwedeng makaapektar sa saimong salud. Kaya mahalaga na makanuod kang magin marigon, gurano man kasadit o kadakula kan magin problema mo.

•  Ano an buot sabihon kan pagigin marigon?

•  Taano ta kaipuhan mong magin marigon?

•  Paano ka magigin marigon?

•  An sinasabi kan ibang tin-edyer

 An pagigin marigon iyo an abilidad na makayanan an mga pagbabago sa buhay asin an mga kasakitan. An mga tawong marigon nagkakaproblema pa man giraray, pero nakakabangon sinda diyan. Asin dawa naapektaran, nagigin mas makusog sinda.

•   Dahil dai maiiwasan an mga problema. Sinasabi kan Bibliya: “Bako an mga marikas an pirming nanggagana sa paurumbasan, . . . ni an mga may kaaraman an pirming igwang kapangganahan, huling an panahon asin an dai linalauman na mga pangyayari minaabot sa sainda gabos.” (Eclesiastes 9:11) An leksiyon? Dawa an marahay na mga tawo nagsasakit—sa parati, bako man dahil kasalan ninda.

•   Dahil mapoprotektaran ka kaiyan. Sarong counselor sa hayskul an nagsabi: “Mas dakul na estudyante ngunyan an nagpapasiring sa opisina ko dahil sa hababang grado sa exam o sa bakong marahay na comment sa social media.” Dawa sa garo baga saradit na problemang ini, sinabi niya na kun an saro dai aram kun paano ini makakayanan, puwede ining “magin dahilan nin manlain-lain na problema sa isip asin emosyon.” a

•   Dahil matatabangan ka kaiyan ngunyan asin pag nagin adulto ka na. Manungod sa mga pagkadisganar sa buhay, nagsurat si Dr. Richard Lerner: “An sarong adulto masasabing mapanggana asin mahusay kun napapangganahan niya an mga pagkadisganar, nagigibo niyang magkaigwa nin bagong mga pasuhan o nakakahanap nin bagong mga paagi para maabot an pasuhan niya.” b

•   Magkaigwa nin tamang pagmansay sa problema. Aramon kun baga dakula o sadit an saimong problema. Sinasabi kan Bibliya: “An mangmang ipinapahiling tulos an saiyang pagkauyam, pero an tawong alisto an isip pinapalampas an sarong pang-iinsulto.” (Talinhaga 12:16) Bako man gabos na problema kaipuhan na makaapektar na marhay sa saimo.

   “Sa eskuwelahan, sobra magreklamo an mga kaklase ko dawa sa saradit na mga bagay. Tapos uuyunan pa sinda kan mga friends ninda sa social media, na lalo pang nakakadagdag sa pagkauyam ninda, kaya mas nasasakitan sinda na dai maapektaran kan problema ninda.”—Joanne.

•   Makanuod sa iba. An sarong talinhaga sa Bibliya nagsasabi: “Kun paanong napapatarom nin lansang an lansang, napapatarom man nin sarong tawo an saiyang amigo.” (Talinhaga 27:17) Makakanuod kita nin mahalagang mga leksiyon sa mga tawo na nag-agi na nin garo bagyong mga problema.

   “Sa pakikipag-ulay mo sa iba, maaaraman mo na dakul man sindang inagihan na masasakit na problema, pero okey na sinda ngunyan. Haputon sinda kun ano an ginibo o dai ninda ginibo para makayanan an saindang sitwasyon.”—Julia.

•   Magin mapasensiya. Sinasabi kan Bibliya: “Matumba man nin pitong beses an matanos, mabangon pa man giraray siya.” (Talinhaga 24:16) Kaipuhan an panahon para akuon an masakit na sitwasyon, kaya dai ka magngalas kun may mga panahon na bakong magayon an aldaw mo. An importante ‘nagbangon ka giraray.’

   “Pagkatapos na makabangon ka sa problema, kaipuhan na mapila an lugad sa puso mo asin mag-okey an emosyon mo. Sarong proseso iyan na kaipuhan an panahon. Nanudan ko na sa paglihis nin panahon dikit-dikit na nakakabangon ako asin nagrarahay na an pagmati ko.”—Andrea.

•   Magin mapagpasalamat. Sinasabi kan Bibliya: “Ipahiling nindo na mapagpasalamat kamo.” (Colosas 3:15) Gurano man kagabat kan problema mo, igwa pa man giraray nin mga bagay na maipagpapasalamat mo. Mag-isip nin tulong bagay na nagpapaugma sa saimo.

   “Pag nag-aagi kita nin problema, dai ta maiwasan na isipon, ‘Taano ta nangyayari ini sako?’ Maipapahiling mo na madali kang makabangon sa mga problema kun dai mo pagpaparaisipon iyan, kundi magin positibo asin magin mapagpasalamat sa kun ano an igwa ka saka sa kun ano an magigibo mo.”—Samantha.

•   Magin kontento. Sinabi ni apostol Pablo: “Nanudan ko nang magin kontento ano man an sakong kamugtakan.” (Filipos 4:11) Dai kontrolado ni Pablo an mga problema na nag-aabot saiya. Pero puwede niyang kontrulon an reaksiyon niya. Determinado si Pablo na magin kontento.

   “Narisa ko na an inot kong nagigin reaksiyon sa problema bako pirming an pinakamarahay. Goal ko na magin positibo sa ano man na sitwasyon. Bako lang ako an makikinabang kaiyan, kundi pati man an iba.”—Matthew.

•   Mamibi. Sinasabi kan Bibliya: “Ipasa mo ki Jehova an saimong pasan, asin aalalayan ka niya. Dai niya nuarin man tutugutan na matumba an saro na matanos.” (Salmo 55:22) An pamibi bako sanang basta paagi para magrahay an pagmati. Totoong pakikipag-ulay iyan sa saimong Kaglalang, na ‘nagmamakulog sa saimo.’—1 Pedro 5:7.

   “Dai ko kaipuhan na solohon an problema. Sinasabi ko iyan gabos sa Diyos paagi sa pirming pagpamibi, saka nagpapasalamat ako sa mga bendisyon na itinatao niya. Pag nagpopokus ako sa mga bendisyon sako ni Jehova, nawawara an negatibong mga pagmati ko. Importanteng marhay nanggad an pamibi!”—Carlos.