Bushe kampingu yobe kuti twaipashanya kuli cinshi pa fyakonkapo?

•   kampasi

•   icilola

•   cibusa

•   kapingula

 Icasuko ca cine ca kuti kampingu kuti twaipashanya kuli ifi fyonse 4. Cino cipande calalondolola ico twalandila ifi.

•  Bushe kampingu ni cinshi?

•  Cinshi ulingile ukusambilishisha kampingu yobe?

•  Finshi wingacita pa kuti usambilishe kampingu yobe?

•  Ifyo abanobe balandapo

 Kampingu e ikweba nga ca kuti ifyo ulecita fili fye bwino nelyo nafibipa. Baibolo itila kampingu yaba kwati ‘mafunde ayalembwa mu mitima’ ya bantu. (Abena Roma 2:15) Kampingu iisuma kuti yakwafwa ukwishiba nga ca kuti ifyo ulefwaya ukucita fili fye bwino nelyo nga ca kuti ifyo wacitile fyali fye bwino.

•   Kampingu yobe yaba kwati ni kampasi. Kampingu kuti yakwafwa ukucita ifyalungama ifishingakuletelela.

•   Kampingu yobe yaba kwati cilola. Ilalenga waishiba imibele wakwata e lyo ne fyo waba.

•   Kampingu yobe yaba kwati ni cibusa umusuma. Kuti ya kupanda amano ayasuma kabili ifintu kuti fyakuwamina nga ca kuti ulekonka ifyo ilekweba.

•   Kampingu yobe yaba kwati ni kapingula. Nga wacita ifishili bwino, ilakweba ukuti naulufyanya.

 Icishinka ca kuti: Kampingu yobe kuti yakwafwa (1) ukusala bwino ifya kucita na (2) ukusumina ukuti naulufyanya no kucitapo fimo pa kuti ulungike ifyo walufyenye.

 Baibolo itweba ukuti: “Kwateni kampingu musuma.” (1 Petro 3:16) Cilakosa ukuba na kampingu iisuma nga ca kuti tawaisambilisha.

 “Abafyashi nga banjipusha uko naciba, nalebabepa ubufi kabili nshale-ebako nangu umo uko naciba. Pa kubala kampingu yalencusha, lelo mu kupita kwa nshita nalilekele ukumona ukuti ifyo nalecita tafyali bwino.”—E fyalandile Jennifer.

 Ilyo papitile inshita, kampingu ya kwa Jennifer yalilengele aebako abafyashi bakwe ifyo alecita, kabili alilekele ukubabepa ubufi.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Ni lilali kampingu ya kwa Jennifer yatendeke ukumweba ukuti ifyo alecita tafyali bwino?

 “Ukulacita ifyabipa mu bumfisolo takwawama. Nga ca kuti kampingu ya kusuminisha ukusalapo ukucita ifishili bwino umuku umo, kuti wabwekeshapo na kabili ukucita ifishili bwino.”—E fyalandile Matthew.

 Abantu bamo tabomfwila kampingu yabo nangu panono. Baibolo itila baba “abakunkuma icine cine” mu kucita ifyabipa. (Abena Efese 4:19) Mu Baibolo ya Ishiwi lya kwa Lesa Icipangano Cipya bapilibula ici icikomo ukuti: “Tabomfwa nsoni nakalya.”

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Bushe abantu abashumfwa ububi nga balufyanya baliwamapo ukucila abomfwa ububi nga balufyanya? Mafya nshi abashumfwa ububi nga balufyanya bengakwata?

 Icishinka ca Kuti: Pa kuti ube na kampingu iisuma, ufwile ukuba na “mano aya kulekanya icalungama ne calubana.”—AbaHebere 5:14.

 Pa kuti usambilishe kampingu, ulingile ukutantika ifyalungama ifyo ulingile ukulacita e lyo ne fyabipa ifyo ushilingile ukulacita. Lyena ufwile ukulalinganya ifyo ucita kuli ifi watantika. Abantu bamo bakonkelela:

•   ifyo balupwa lwabo balanda, e lyo ne ntambi

•   ifyo abanabo balanda

•   ifyo ababa mu fyangalo fya kusekesha abantu balanda

 Na lyo line, ifyo Baibolo ilanda ukuti e fyo tulingile ukulakonka mu mikalile yesu fisuma nga nshi ukucila ifyo abantu balanda. Ici te kuti citupapushe, pantu Baibolo “yafuma kuli Lesa” Uwatubumbile kabili uwaishiba bwino ifingatuwamina.—2 Timote 3:16.

 Mona fimo ifyo Baibolo yalanda ukuti e fyo tulingile ukulakonka mu mikalile yesu.

 IFYO ULINGILE UKUKONKA: “Tufwaya ukuba aba cishinka muli fyonse.”—AbaHebere 13:18.

•   Bushe aya amashiwi kuti yalenga wacita finshi nga watunkwa ukubepa ilyo ulelemba amashindano, ukubepa abafyashi bobe, nelyo ukwiba?

•   Nga ca kuti kampingu yobe ilekulenga waba uwa cishinka muli fyonse, fisuma nshi fingafumamo pali ino nshita e lyo na ku ntanshi?

 IFYO ULINGILE UKUKONKA: “Fulumuka ubulalelale.”—1 Abena Korinti 6:18.

•   Bushe aya amashiwi kuti yalenga shani kampingu yobe yakwafwa nga watunkwa ukutamba ifye shiku nelyo ukulaalana no muntu ilyo ushilaupa nelyo ukuupwa?

•   Nga ca kuti kampingu yobe yalenga wafulumuka ubulalelale, fisuma nshi fingafumamo pali ino nshita e lyo na ku ntanshi?

 IFYO ULINGILE UKUKONKA: “Mubelane icikuuku, mube aba mitima ya nkumbu, abaitemenwa ukubelelana uluse.”—Abena Efese 4:32.

•    Bushe aya amashiwi kuti yakwafwa shani nga wapusana no mwaice obe, umukalamba obe nelyo cibusa obe?

•    Nga ca kuti kampingu yobe yakulenga ukuba uwa luse kabili uwa nkumbu, fisuma nshi fingafumamo pali ino nshita e lyo na ku ntanshi?

 IFYO ULINGILE UKUKONKA: ‘Yehova alipata onse uwatemwa ubunkalwe.’—Amalumbo 11:5.

•    Bushe aya amashiwi kuti yakwafwa shani ukusala bwino amafilimu wingatamba, amaprogramu ya pa TV ayo wingatamba, e lyo ne fyangalo fya pa kompyuta ifyo wingateya?

•    Nga ca kuti kampingu yobe yalenga wasala ifya kuleseshamo icitendwe umushaba ubunkalwe, fisuma nshi fingafumamo pali ino nshita e lyo na ku ntanshi?

 IFYACITIKILE UWACAICE UMO: “Nalikwete abanandi abaleteya ifyangalo fya pa kompyuta umwali ubunkalwe, kabili na ine naleteyako. Nomba batata balindeseshe ukuteya ifi ifyangalo. Kanshi nalefiteya fye nga naya mu kutandalila abanandi. Lyena nga nabwela pa ng’anda, naleikala fye tondolo nshale-ebako nangu umo. Batata balenjipusha icalelenga ndeikala tondolo, lelo nalebeba nati tapali nangu fimo. Bushiku bumo nalibelengele ilembo lya Amalumbo 11:5, kabili nalitendeke ukumfwa ububi pa fyo nalecita. Nalishilemona ukutila nalingile ukuleka ukufiteya, kabili nalilekele. Ifi nacitile fyalengele umunandi umo na o aleke ukuteya ifyangalo umwaba ubunkalwe.”—E fyalandile Jeremy.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Ni lilali kampingu ya kwa Jeremy yatendeke ukumweba ukuti ifyo alecita tafyali bwino, kabili ni lilali atendeke ukumfwila ifyo yalemweba? Finshi ulesambilila ku lyashi lya kwa Jeremy?

 Icishinka ca kuti: Kampingu yobe ilalenga waishiba ifyo waba ne fyo wacindamika. Bushe kampingu yobe ikweba ukuti waba shani?