Ibuuku lya Bubili Ilya Ishamfumu 23:1-37

  • Ifyo Yoshia acitile (1-20)

  • Bakwata Icakucilila (21-23)

  • Fimbi ifyo Yoshia acitile (24-27)

  • Yoshia afwa (28-30)

  • Yehoahasi imfumu ya Yuda (31-33)

  • Yehoyakimu imfumu ya Yuda (34-37)

23  E ico imfumu yatumiine bamo amashiwi, e lyo nabo baita abakalamba bonse aba mu Yuda na mu Yerusalemu.+  Pa numa imfumu yaile ku ng’anda ya kwa Yehova, pamo na baume ba mu Yuda bonse, abaleikala mu Yerusalemu bonse, bashimapepo na bakasesema, e kutila abantu bonse, ukutampila pa munono ukufika ku mukalamba. Yabelengeele abantu amashiwi yonse ayali mwi buuku+ lya cipangano+ ilyo basangile mu ng’anda ya kwa Yehova.+  Imfumu yaiminine mupepi no luceshi kabili yapangene icipangano* na Yehova,+ ica kuti yali no kulakonka Yehova, yali no kulakonka amafunde yakwe, yali no kulakonka ifyo ali no kulaibukishako abantu ne fyo ali no kulabeba. Yali no kulacita ifyali muli ici cipangano ifyalembelwe muli ili ibuuku no mutima wa iko onse no mweo* wa iko onse. Kabili abantu bonse balisumine ukuti bali no kulakonka ifyali muli ici icipangano.+  Lyena imfumu yaebele Hilkia+ shimapepo mukalamba, bashimapepo bambi na balelonda pa mwinshi ukuti bafumye ifipe fyonse mwi tempele lya kwa Yehova ifyo balebomfya pa kupepa Baali, pa kupepa icimuti ico baimike*+ ne fyo balebomfya pa kupepa ifya mu muulu. Lyena yafyocelele kunse ya Yerusalemu mu mabala ya Kidrone, kabili yatwele imito ya fiko ku Betele.+  E ico imfumu yalengele bashimapepo ba tulesa twa nko shimbi, abo imfumu sha mu Yuda shasontele pa kuti baleocela amalambo pa fifulo fya kupepelapo mu misumba ya mu Yuda ne ncende shashingulwike Yerusalemu, baleke ukubomba iyi imilimo. Na kabili yalengele abaleocela Baali amalambo, abalefutumwina akasuba, umweshi, intanda ne fya mu muulu fyonse+ baleke ukubomba iyi milimo.  Yafumishe icimuti ca kupepelapo*+ mu ng’anda ya kwa Yehova kabili yacitwele kunse ya Yerusalemu, ku Mupokapoka wa Kidrone, e lyo yacocela+ mu Mupokapoka wa Kidrone mwine. Lyena yalicishonawile caba fye imito e lyo yakuba iyi imito pa nshiishi sha bantu yaweyawe.+  Kabili yabongolwele amayanda ya baume abalecita bucilende+ pe tempele ayali mu ng’anda ya kwa Yehova, umo abanakashi balepangila amatenti ya kupepelamo icimuti ca kupepelapo* ico baimike.  Lyena yafumishe bashimapepo bonse mu misumba ya mu Yuda, kabili yalengele ififulo fya kupepelapo ifyo bashimapepo baleocelapo amalambo fibe ifyakowela, ukufuma ku Geba+ ukufika ku Beresheba.+ Yalibongolwele ne fifulo fya kupepelapo ifya pa mpongolo, pa mwinshi wa mpongolo ya kwa Yoshua uwali umukalamba wa musumba, ifyabeleele ku kuso pa kwingila pa mpongolo ya musumba.  Bashimapepo abalebombela pa fifulo fya kupepelapo tabalebombela pa ciipailo ca kwa Yehova mu Yerusalemu,+ lelo baleliila umukate uushatutumuka pamo na bamunyinabo. 10  Kabili yalengele Tofete+ iyaba mu Mupokapoka wa Bana ba kwa Hinomu*+ ikowele, pa kuti abantu baleke ukoca abana babo abaume na bana babo abanakashi abo baletuula kuli Moleke.+ 11  Kabili bakabalwe abo imfumu sha baYuda shapeele akasuba ako balepepa, yalibaleseshe ukwingilila mu ng’anda ya kwa Yehova ku muputule wa kwa Natani-meleke umubomfi wa kwi sano. Uyu muputule wali mu lubansa mupepi no lukungu; kabili yaocele amaceleta ayo bapeele akasuba.+ 12  Imfumu yalibongolwele ne fiipailo ifyo imfumu sha mu Yuda shapangile ifyali pa muulu+ wa muputule wa pa muulu uwa kwa Ahasi, ne fiipailo ifyo Manase apangile mu mansa shibili isha ng’anda ya kwa Yehova.+ Yalifibongolwele e lyo yayapoosa ulukungu lwa fiko mu Mupokapoka wa Kidrone. 13  Kabili imfumu yalengele ififulo fya kupepelapo ifyaloshenye na Yerusalemu fikowele. Ifi ififulo fyali ku kulyo kwa Lupili lwa Bonaushi,* ulo Solomone imfumu ya Israele apangiile Astarte lesa wa bunani uwa bena Sidone, na Kemoshe lesa wa bunani uwa bena Moabu e lyo na Milkomu+ lesa wa bunani uwa bena Amone.+ 14  Yatobawile ifimabwe balepepelapo ifyo baimike kabili yaputawile ifimuti fya kupepelapo*+ ifyo baimike e lyo yabika amafupa ya bantu pa ncende ponse apo fyali. 15  Yalibongolwele ne ciipailo icali mu Betele ne cifulo ca kupepelapo ico Yeroboamu umwana wa kwa Nebati apangile, icalengele abena Israele babembuke.+ Ilyo yabongolwele ici ciipailo ne cifulo ca kupepelapo, yalyocele icifulo ca kupepelapo, yalicishonawile e lyo yaoca icimuti ca kupepelapo.*+ 16  Ilyo Yoshia apilibwike, amwene inshiishi pa lupili. E ico atumine abakuyasenda amafupa mu nshiishi kabili aishileyocela pa ciipailo pa kuti cikowele, nga filya fine Yehova alengele umuntu wa kwa Lesa wa cine asobele ukuti ifi e fyali no kucitika.+ 17  Lyena aipwishe ati: “Bushe lilya ilibwe ndemona palya, nani bashiikapo?” E lyo abaume ba mu musumba bamwaswike abati: “Bashiikapo umuntu wa kwa Lesa wa cine uwafumine ku Yuda+ uwasobele ifi mwacita iciipailo ca mu Betele.” 18  E ico abebele ati: “Mulekeni atuushe. Mwileka umuntu nangu umo ekate ku mafupa yakwe.” Nabo tabaikete ku mafupa yakwe na ku mafupa ya kwa kasesema uwafumine ku Samaria.+ 19  Yoshia alibongolwele na mayanda yonse ayo balepepelamo ayali pa fifulo fya kupepelapo ayali mu misumba ya Samaria+ ayo imfumu sha mu Israele shakuulile pa kuti shikalifye Lesa. Yoshia alibongolwele aya amayanda nga filya fine abongolwele icifulo ca kupepelapo icali ku Betele.+ 20  E ico aipaile bashimapepo bonse pa fiipailo abali pa fifulo fya kupepelapo, kabili e po aoceelele na mafupa ya bantu.+ Pa numa abweleele ku Yerusalemu. 21  Nomba imfumu yaebele abantu bonse aiti: “Kwateni Icakucilila+ ica kwa Yehova Lesa wenu nga filya fine calembwa muli ili ibuuku lya cipangano.”+ 22  Pantu tabatalile abakwatapo Icakucilila ca musango yu ukutula ilyo bakapingula balepingula abena Israele, nangu fye ni lintu imfumu sha mu Israele ne sha mu Yuda+ shaleteka. 23  Lelo mu mwaka walenga 18 ukutula apo Imfumu Yoshia yatendekeele ukuteka, e mo bakwatiile Icakucilila ca kwa Yehova mu Yerusalemu. 24  Kabili Yoshia alofeshe aba mipashi,+ abalesobela ifintu, utulubi twa terafimu,*+ utulubi twa bunani* ne fya bunani fyonse ifyo balecita mu calo ca Yuda na mu Yerusalemu, pa kuti acite ifyali mu Mafunde+ ayalembelwe mwi buuku ilyo Hilkia shimapepo asangile mu ng’anda ya kwa Yehova.+ 25  Ilyo Yoshia ashilatendeka ukuteka takwatalile akuba imfumu iyali nga ena, iyabweleele kuli Yehova no mutima wa iko onse no mweo* wa iko onse+ na maka ya iko yonse, ukulingana na Mafunde yonse aya kwa Mose; kabili pa mfumu ishakonkele pali ena tapaali iyali nga ena. 26  Lelo Yehova alitwalilile ukufulilwa abaYuda pa mulandu wa fyabipa fyonse ifyo Manase acitile pa kuti amukalifye.+ 27  Yehova alandile ati: “Nkafumya na Yuda ku cinso candi,+ nga filya fine nafumishe Israele+ ku cinso candi; kabili nkakaana no yu musumba wa Yerusalemu uo nasalile, ne ng’anda iyo natile, ‘E po ishina lyandi likatwalilila ukuba.’”+ 28  Amalyashi yambi aya kwa Yoshia na fyonse ifyo acitile, bushe tabafilemba mwi buuku lya malyashi ya mfumu sha mu Yuda? 29  Ilyo Yoshia aleteka, Farao Neko imfumu ya ku Egupti aile mu kumonana ne mfumu ya Asiria mupepi no Mumana wa Yufrate, kabili Yoshia aile mu kulwa nankwe; lelo ilyo Neko amumwene mu Megido,+ alimwipeye. 30  E ico ababomfi bakwe bafumishe icitumbi cakwe ku Megido. Bacisendeele mwi celeta bacitwala ku Yerusalemu uko bailemushiika mu nshiishi yakwe. Lyena abaYuda babuulile Yehoahasi umwana wa kwa Yoshia bamusuba e lyo bamubika pa bufumu pa kuti apyane wishi.+ 31  Yehoahasi+ ali ne myaka 23 ilyo aishileba imfumu kabili atekele imyeshi itatu mu Yerusalemu. Nyina ali ni Hamutali+ umwana wa kwa Yeremia uwa ku Libna. 32  Yehoahasi atendeke ukucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, nga filya fine ifikolwe fyakwe fyonse fyacitile.+ 33  Farao Neko+ amubikile mu cifungo mu Ribla+ mu calo ca Hamati, pa kuti etwalilila ukuteka mu Yerusalemu, kabili apingwile icalo amatalanti* ya silfere 100 ne talanti lya golde limo.+ 34  Na kabili Farao Neko abikile Eliakimu umwana wa kwa Yoshia pa bufumu pa kuti apyane Yoshia wishi, kabili ayalwile ishina lyakwe lyaba Yehoyakimu. Lelo asendele Yehoahasi ku Egupti+ kabili mu kupita kwa nshita afwilile kulya kwine.+ 35  Yehoyakimu apeele Farao silfere na golde. Lelo pa kuti alipile silfere iyo Farao amupingwile, alesonkesha icalo. Cila muntu alimwebele silfere na golde iyo alingile ukutwala pa kuti alipile Farao Neko. 36  Yehoyakimu+ ali ne myaka 25 ilyo aishileba imfumu kabili atekele imyaka 11 mu Yerusalemu.+ Nyina ali ni Sebida umwana wa kwa Pedaya uwa ku Ruma. 37  Alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova,+ nga filya fine ifikolwe fyakwe fyacitile.+

Amafutunoti

Nelyo “yapangene icipangano cipya cipya.”
E kutila, Ulupili lwa Miolife, maka maka ulubali lwa ku kapinda ka ku kulyo, balwita no kuti Ulupili lwa Kucita Ifyabipa.
Ishiwi lya ciHebere ilyo bapilibula ukuti ubunani, lyalipalana ne shiwi lya ciHebere ilipilula ukuti “ubusaali,” kabili balibomfya nga balelanda pa fya muselu.
Nelyo “tulesa twa mu ng’anda; ifimpashanya ifyo balebomfya pa kupepa.”
Italanti lyalefina amakilogramu ukucilako panono pali 34. Moneni Ifyebo Fyalundwako pa B14.