Tontonkanya pali ici: Tutile tapalapita na mamineti 10 ukutula apo Karen uushilafisha ne myaka 18 afikiile ku parte. Lyena aumfwa ishiwi lya muntu aishiba lyafuma ku numa.

Karen apilibuka, asanga fye cibusa wakwe Jessica naikata amabotolo ya bwalwa yabili ninshi e lyo bayesula fye. Jessica atambika Karen ibotolo limo kabili amweba ati, “Nshilefwaya unjebe ati uli mwaice sana uushingwanako nangu fye ni panono!”

Karen talefwaya ukupoka ubwalwa, lelo camwafya nga nshi ukukaana pantu Jessica munankwe. Karen talefwaya umunankwe amumone kwati eshile mu konaula parte. Na kuba, Karen aishiba Jessica ukuti aliba ne mibele iisuma. Kanshi cinshi ena ashinganwena ubwalwa apo umunankwe Jessica alenwa? Karen atontonkanya no kuti, ‘Ubu bwalwa fye, bwapusana no kubomfya imiti bubi bubi.’

Bushe nga cali niwe kuti wacita shani?

Pa kuti upingule bwino ifya kucita, ulingile ukwishiba ukuti taufwile ukucita ifyabipa kabili ufwile ukulakonka ifyo wasuminamo. Nga waishiba ifi, ninshi ukeshiba ifyo ulingile ukulapingula pa fintu ukucila ukuleka abantu bambi e bo balekutungulula.—1 Abena Korinti 9:26, 27.

Finshi ulingile ukucita pa kuti ulecita ifyo waishiba ukuti e fisuma? Ukutontonkanya pa mepusho yakonkapo kuti kwakwafwa.

Ukwishiba ifyo wacenjelamo e lyo ne mibele isuma iyo wakwata kuti kwalenga waicetekela.

ICA KUMWENAKO CA MU BAIBOLO: Umutumwa Paulo alembele ati: “Nangu nshacenjela mu milandile, mu kwishiba mwena nalicenjela.” (2 Abena Korinti 11:6) Apo Paulo alishibe sana Amalembo, talenenuka nangu bambi bamusuushe shani. Talekele ukucita ifyalungama pa mulandu wa fyabipa ifyo bambi balelanda.—2 Abena Korinti 10:10; 11: 5.

ICECEETE. Lemba pe samba incito waishibisha nelyo icintu cimbi ico waishiba sana.

Nomba lemba imibele iisuma iyo wakwata. (Ku ca kumwenako, bushe ulasakamana bambi? ni we kapekape? bushe walicetekelwa? bushe ulasunga inshita?)

Ceni nga naikwata pamo apashikosele, uku konse nangu ikose shani kuti yaputuka. Na iwe nga waikalila fye ukutontonkanya pa fyo ushicita bwino te kuti ulunduluke.

ICA KUMWENAKO CA MU BAIBOLO: Paulo alishibe ifyo ashalecita bwino. Alembele ati: “Mu mutima wandi mwena nalitemwisha amafunde ya kwa Lesa, lelo ine mona mu filundwa fyandi ifunde limbi lilelwa ne funde lya matontonkanyo yandi no kulantwala bunkole kwi funde lya lubembu.”—Abena Roma 7: 22, 23.

ICECEETE. Ni muli finshi umo nshicita bwino umo ningatemwa ukwaluka?

Bushe kuti wanina muli motoka no kweba namutekenya ati akushinguluka ici icikuulwa mpaka amafuta yapwe, nalakulipila? Awe, na kuba ukucita ifyo konaula fye indalama!

Ico wingasambililako: Ukwishiba ifyo ulefwaya ukucita kukakwafwa ukufikilisha ifyo wapanga. Lelo ufwile ukubika amano ku kucita ifingakwafwa ukufikilisha ipange lyobe.

ICA KUMWENAKO CA MU BAIBOLO: Paulo alembele ati: “Ine ifyo mbutuka nshibutuka ngo ulebutuka icibutukebutuke.” (1 Abena Korinti 9:26) Apo Paulo alishibe ico alefwaya ukucita, talekonkelela ifintu fimbi, lelo alecita ifyalemwafwa ukufikilisha ifyo apangile.—Abena Filipi 3:12-14.

ICECEETE. Lemba pe samba ifintu fitatu ifyo wingatemwa ukufikilisha ilyo umwaka taulapwa._

Nga takwaba ifyo wasuminamo, tawakulaishiba ico ulingile ukucita. Wakulayalukayaluka nga lufwinyemba pantu wakulafwaya ukulacitako icili conse ico abanobe balecita.

Lelo, nga ca kuti ulecita ifintu ukulingana ne fyo wasuminamo, tawakulakonkelela bambi.

ICA KUMWENAKO CA MU BAIBOLO: Ilyo kasesema Daniele ali fye umusepela, “apangile mu mutima wakwe” ukuti akulakonka amafunde ya kwa Lesa nangu ca kuti ali ukushali balupwa wakwe. (Daniele 1:8) Ico calengele elakonkelela bambi. E ico Daniele alekonka ifyo asuminemo.

ICECEETE. Bushe finshi wasuminamo? Ku ca kumwenako: Bushe walisumina ukuti Lesa e ko aba? Nga walisumina, finshi fyalenga ushininkishe ukuti e ko aba?

Bushe walicetekela ukuti amafunde ya kwa Lesa ayalanda pa kukwata imibele isuma kuti yakwafwa? Nga walicetekela, cinshi calenga ucetekele?

Bushe kuti watemwa ukuba nge buula ilyapona ilisendwa fye ukuli konse no mwela, nelyo kuti watemwa ukuba nge cimuti icakosa icishingawa nangu kwaba icimwela icikalamba nga nshi? Nga ulebika sana amano ku fyo ufwaya ukuba, e lyo ukaba nge cimuti icakosa. Ne ci cikakwafwa ukulacita ifyo waishiba ukuti fisuma.