Umulopa walicindama nga nshi. Ukwabula umulopa te kuti tube aba mweo. Apo Lesa e Kabumba, e wakwata insambu sha kulanda ifyo umulopa wingabomfiwa. Finshi alanda pa mulopa? Bushe tufwile ukulya nelyo ukubikwamo umulopa? Finshi fingamwafwa ukupingulapo bwino pa fintu ifyakuma umulopa?

1. Bushe Yehova amona shani umulopa?

Yehova aebele ababomfi bakwe aba ku kale ukuti: “Umweo wa ca mweo conse mulopa wa ciko.” (Ubwina Lebi 17:14) Yehova amona umulopa ukuti wimininako umweo nelyo ubumi. Ubumi bupe ubwacindama nga nshi ubo Lesa atupeela. Kanshi umulopa na o walicindama icine cine.

2. Finshi Yehova akaanya ukucita ifyakuma umulopa?

Yehova alyebele ababomfi bakwe abaliko ilyo Yesu ashilaisa pano isonde ukuti belalya umulopa. (Belengeni Ukutendeka 9:4 na Ubwina Lebi 17:10.) Ibumba litungulula na lyo lyalyebele Abena Kristu ukuti “muletaluka . . . ku mulopa.”—Belengeni Imilimo 15:28, 29.

Bushe calola mwi ukutaluka ku mulopa? Nga ca kuti dokota alimuleseshe ukunwa ubwalwa kuti mwaleka ukunwa. Nomba bushe kuti mwalalya ifya kulya umwaba ubwalwa nelyo kuti mwaitunga inshindano ya bwalwa? Ukwabula no kutwishika te kuti mucite ifyo. Ifi fine e fyo caba na ku mulopa. Kanshi filya Lesa atweba ukutaluka ku mulopa cipilibula ukuti tatulingile ukunwa umulopa nelyo ukulya inama iyo bashipongolwelemo umulopa. Na kabili tatulingile ukulya ifya kulya ifili fyonse umo babika umulopa.

Finshi Lesa alanda pa kubomfya umulopa pa kundapwa? Inshila shimo isha kundapilwamo shalipusana ne fyo amafunde ya kwa Lesa yalanda. Fimo pa fyo amafunde ya kwa Lesa yakaanya kubikwamo umulopa nelyo cimo pa fikalamba ifyapanga umulopa. E kutila insandesande shakashika, insandesande shabuuta, ifilenga umulopa uletimba (platelets), na menshi umwaba insandesande (plasma). Inshita shimo kuti cakosa ukwishiba nga ca kuti inshila ya kundapilwamo yalipusana ne fyo amafunde ya kwa Lesa yalanda nelyo iyo. Ku ca kumwenako, inshita shimo badokota pa kundapa umuntu balabomfya utunono uto bafumya ku fikalamba ifipanga umulopa. E lyo mu nshila shimbi isha kundapilamo balabomfya umulopa wa mulwele uo baleundapa. Ilyo tulesala inshila ya kundapilwamo, cila muntu afwile ukuipingwila ifya kucita. a—Abena Galatia 6:5.

 SAMBILILENI NA FIMBI

3. Mulesala inshila sha kundapilwamo ishingalenga Yehova alasekelela

Finshi mwingacita pa kuti mulesala inshila sha kundapilwamo ishishapusana ne fyo amafunde ya kwa Lesa yalanda pa kubomfya umulopa? Tambeni VIDIO, lyena lanshanyeni ico cacindamina ukucita ifyakonkapo:

• Mulelomba amano kuli Yehova.—Yakobo 1:5.

• Mulefwaya amashinte ya mafunde ya mu Baibolo no kwishiba ifyo mwingayabomfya.—Amapinda 13:16.

• Mufwile ukufwailisha pa kuti mwishibe inshila sha kundapilwamo ishingabomba uko mwikala.

• Mufwile ukwishiba bwino inshila sha kundapilwamo isho mwingakaana.

• Mufwile ukusala inshila ya kundapilwamo iishingalenga kampingu yenu yalamucusha.—Imilimo 24:16. b

• Muleibukisha ukuti takuli uufwile ukumusalilako inshila ya kundapilwamo, nangu fye bena mwenu, baeluda mwaba nabo mu cilonganino, nangu abamusambilisha Baibolo. Mufwile ukuisalilapo mwe bene ukubomfya kampingu yenu.—Abena Roma 14:12.

• Mufwile ukulemba inshila ya kundapilwamo iyo mwasala.

4. Inte sha kwa Yehova balafwaya ukundapwa bwino

Kuti twakonka amafunde ya kwa Lesa ayalanda pa mulopa kabili pa nshita imo ine kuti batundapa ukwabula ukubikwamo umulopa. Tambeni VIDIO.

Belengeni Tito 3:2, lyena lanshanyeni ici cipusho:

• Mulandu nshi bonse tulingile ukubela aba mucinshi kabili abafuuka ilyo tulelanshanya na badokota?

 5. Utunono uto bafumya ku mulopa

Umulopa wapangwa ne fintu 4 ifikalamba, e kutila insandesande shakashika, insandesande shabuuta, ifilenga umulopa uletimba, na menshi umwaba insandesande. Ifi ifikalamba 4 na fyo fyapangwa no tuntu utunono. c Tumo utunono uto bafumya kuli ifi ifikalamba ifyapanga umulopa balatubomfya na pa kupanga umuti wa kundapilako amalwele nelyo ku kulenga umulopa ukutimba pa kuti uleke ukusuuma.

Umwina Kristu afwile ukubomfya kampingu yakwe iyasambilishiwa na Baibolo ilyo alesalapo inshila ya kundapilwamo umo bengabomfya utunono uto bafumya ku fikalamba ifyapanga umulopa. Bamo kuti basalapo ukukaana imiti yonse nelyo ukundapwa umo babomfya utunono uto bafumya ku fikalamba ifyapanga umulopa. E lyo bambi kampingu yabo kuti yabasuminisha ukubomfya iyi miti nelyo inshila sha kundapilwamo.

Ilyo mulesalapo ifyo mulingile ukundapwa, mulingile ukutontonkanya pali ici cipusho:

• Kuti nalondolwela shani badokota umulandu nakaanina nelyo ico nasuminina utunono uto bafumya ku fikalamba ifyapanga umulopa?

 IFYO MUSAMBILILE

Yehova afwaya tulemona umulopa ukuti walicindama nga nshi kabili walishila.

Ukupitulukamo

• Mulandu nshi Yehova amwena ukuti umulopa walicindama nga nshi kabili walishila?

• Twaishiba shani ukuti ifunde lya kwa Lesa ilya kutaluka ku mulopa lisanshamo no kukanabikwamo umulopa?

• Kuti mwacita shani pa kuti musale bwino inshila sha kundapilwamo umo babomfya umulopa?