Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

ICIPANDWA 1

“Uku E Kutemwa Lesa”

“Uku E Kutemwa Lesa”

“Uku e kutemwa Lesa, ukuti tulekonka amafunde yakwe; kabili amafunde yakwe taya-afya.”—1 YOHANE 5:3.

1, 2. Cinshi mwamutemenwa Yehova Lesa?

BUSHE mwalimutemwa Lesa? Nga ca kutila ni kale mwaipeela kuli Yehova Lesa, ninshi ukwabula no kutwishika mulesumina ukuti mwalimutemwa! Na kuba tufwile fye ukutemwa Yehova. Ico twatemenwa Lesa ni co na o alitutemwa. Baibolo itila: “Ifwe, tulatemwa, pantu Lesa e wabalilepo ukututemwa.”—1 Yohane 4:19.

2 Yehova e wabalilepo ukututemwa. Alitupeela icalo icisuma umo twikala. E utusunga, kabili e utupeela na fyonse ifyo tukabila. (Mateo 5:43-48) Ne cacilapo ukucindama, alatupeela ne fyo tukabila lwa ku mupashi. Alitupeela Icebo cakwe, Baibolo. Na kabili alatukoselesha ukulapepa kuli ena kabili alitulaya no kuti akulatumfwa no kutupeela umupashi wakwe uwa mushilo pa kuti uletwafwa. (Amalumbo 65:2; Luka 11:13) Icikalamba sana pali fyonse ifi ca kuti alitumine Umwana wakwe uo atemwisha ukwisatulubula ku lubembu ne mfwa. Fyonse ifyo twalandapo filanga ukuti Yehova alitutemwa sana!—Belengeni Yohane 3:16; Abena Roma 5:8.

3. (a) Pa kuti twikalilile mu kutemwa kwa kwa Lesa, finshi tufwile ukulacita? (b) Cipusho nshi icacindama ico tufwile ukuyipusha, kabili ni kwi twingasanga icasuko?

3 Yehova alitutemwa, afwaya ukuti ifintu filetuwamina. Lelo cili fye ku fyo twasalapo fwe bene, nampo nga tulefwaya ifintu filetuwamina nelyo nga tatulefwaya. Icebo ca kwa Lesa cena citukoselesha ukuti: “Ikalilileni mu kutemwa kwa kwa Lesa, ilyo mulelolela . . . umweo wa muyayaya.” (Yuda 21) Ishiwi lya kuti “ikalilileni” lyalola mu kuti tufwile ukulacitapo fimo pa kuti Lesa atwalilile ukututemwa. Apo Lesa alitutemwa, na ifwe tufwile ukulacitapo fimo ifilanga ukuti twalimutemwa. Kanshi, icipusho cacindama ico tufwile ukuyipusha ca kuti, ‘Finshi ningile ukucita pa kulanga ukuti nalitemwa Lesa?’ Amashiwi ayo Lesa aebele umutumwa Yohane ukulemba e yaleasuka ici cipusho, yatila: “Uku e kutemwa Lesa, ukuti tulekonka amafunde yakwe; kabili amafunde yakwe taya-afya.” (1 Yohane 5:3) Tufwile ukwishiba bwino bwino umwalola aya mashiwi, pantu tufwaya Lesa wesu aishiba ukuti twalimutemwa nga nshi.

“UKU E KUTEMWA LESA”

4, 5. (a) Bushe amashiwi ya kuti, “uku e kutemwa Lesa” yalola mwi? (b) Londololeni ifyo mwatendeke ukutemwa Yehova.

4 Ni mwi mwalola amashiwi ya kuti, “uku e kutemwa Lesa” ayo umutumwa Yohane alembele? Aya mashiwi tayalanda pa fyo Lesa atutemwa lelo yalanda pa fyo twamutemwa. Bushe kuti mwaibukisha ifyo mwaumfwile ilyo mwatendeke ukutemwa Yehova?

Ukuipeela no kubatishiwa e ntendekelo ya kulaumfwila Yehova

5 Tontonkanyeni ifyo caali ilyo mwasambilile fye ifyo Yehova aaba no bufwayo bwakwe, ne fyo caali ilyo mwatendeke ukumutetekela. Nangu ca kutila mwafyalwa ababembu kabili ulubembu lwine e lwalenga ukuti mutaluke na kuli Lesa, mwasambilile ukuti Yehova alipekanya inshila, ukupitila muli Kristu, iikalenga ukuti mukabe abapwililika nga filya Adamu aali ilyo ashilabembuka kabili iikalenga no kuti mukekale umuyayaya. (Mateo 20:28; Abena Roma 5:12, 18) Mwatampile ukumfwikisha ukuti ilambo ilyo Yehova atuulile ilya kutuma Umwana wakwe uo atemwa sana ukwisamufwila, lyalicindama nga nshi. Ici calimufikile sana pa mutima, kabili calengele ukuti mutendeke ukutemwa Lesa uwalanga ukuti alimutemwa sana.—Belengeni 1 Yohane 4:9, 10.

6. Ni muli finshi ukutemwa kwine kwine kumonekela, kabili cinshi ukutemwa Lesa kwamulengele ukucita?

6 Lelo ukutemwa mwatemenwe Yehova kwali fye e ntendekelo ya kutemwa kwine kwine. Ukutemwa takulingile ukupelela fye mu mutima. Ukutemwa Lesa ukwa cine cine te kulanda fye ati, “Nalitemwa Yehova.” Filya fine fyaba icitetekelo, ukutemwa kwine kwine na ko kumonekela mu fyo tulecita. (Yakobo 2:26) Kanshi, ukutemwa kumonekela mu fyo tucita ifisekesha uo tulelanga ukuti twalimutemwa. E fyo cali na lintu mwatemenwe sana Yehova, mwatendeke ukulacita ifintu ifisekesha Shinwe wa ku muulu. Bushe muli Nte iyabatishiwa? Ninshi ukutemwa kwine uku no kuipeelesha kwenu kuli Lesa e kwamulengele ukucita icintu icacindamisha mu bumi bwenu. Mwali-ipeele kuli Yehova ukuti mulecita ukufwaya kwakwe, kabili mwalangile ukuti mwali-ipeela ilyo mwabatishiwe. (Belengeni Abena Roma 14:7, 8.) Pa kuti tufikilishe ifyo twalaile Yehova, tufwile ukumfwila amashiwi ayo umutumwa Yohane akonkeshepo ukulemba.

‘UKUKONKA AMAFUNDE YAKWE’

7. Mafunde nshi yamo yamo ayo Lesa atupeela, kabili ni mwi mwalola ukukonka aya mafunde?

7 Yohane atile ukutemwa Lesa, ‘kukonka amafunde yakwe.’ Nomba bushe amafunde ya kwa Lesa, mafunde nshi? Yehova alitupeela amafunde ayaba mu Cebo cakwe Baibolo, ayalanda pa fintu mu kulungatika. Pa mafunde atupeela paba nayalesha bucakolwa, ubulalelale, ukupepa utulubi, ukwiba, no kubepa. (1 Abena Korinti 5:11; 6:18; 10:14; Abena Efese 4:28; Abena Kolose 3:9) Ukukonka amafunde ya kwa Lesa, kulacita ifyo amafunde ya mu Baibolo ayatufunda pa mibele isuma yalanda.

8, 9. Kuti twaishiba shani ifyo Yehova atemwa nangu ca kutila muli Baibolo tamwaba ifunde ililanda pa fintu fya musango yu? Langilileni.

8 Lelo pa kuti Yehova atutemwe, tatufwile ukupelela fye pa kumfwila amafunde yakwe ayo atweba mu kulungatika. Yehova tatupeela amafunde ya kututungulula muli fyonse fye ica kuti twafilwa na pa kupemena. Kanshi, mu bushiku bumo, kuti kwaba ifintu ifingi ifingacitika ifyo Baibolo ishalandapo mu kulungatika. Nomba kuti twaishiba shani ifyo Yehova atemwa nga ca kuti ifya musango uyu fyacitika? Muli Baibolo mwaliba ifingatwafwa ukwishiba ifyo Lesa atontonkanya. Nga tulesambilila Baibolo, tuleshiba ifyo Yehova atemwa ne fyo apata. (Belengeni Amalumbo 97:10; Amapinda 6:16-19) Tuleluka imibele iyo Lesa atemwa. Nga twaishiba sana ifyo Yehova aba e lyo ne fyo acita ifintu, ninshi amatontonkanyo yesu e lyo ne fyo tulecita fya kulaumfwana no kutontonkanya kwakwe. E ico, nangu fye ni mu fintu ifyo Baibolo ishalandapo, ilingi line kuti twailuka “icaba ukufwaya kwa kwa Yehova.”—Abena Efese 5:17.

9 Natulangilile. Mu Baibolo tamwaba ifunde ilitila twilatamba amafilimu nelyo amaprogramu ya pa TV umwaba ubunkalwe nelyo ubulalelale. Bushe batini kuti twafwaya ne funde lya kutulesha ukutamba amafilimu ya musango yu? Twalipwa no kwishiba ifyo Yehova amona ifintu fya musango yu. Icebo cakwe tacapita na mu mbali, citweba fye ukuti: “Onse uwatemwa ubunkalwe [Yehova] alimupata.” (Amalumbo 11:5) Baibolo na kabili itila: “Aba bulalelale na bacende Lesa akabakanda.” (AbaHebere 13:4) Nga twatontonkanya pali aya mashiwi ya kwa Lesa, kuti twailuka bwino bwino ifyo Yehova afwaya, ne ci kuti calenga twasalapo ukukanatamba ifintu ifyo Lesa wesu apata. Twalishiba ukuti Yehova alatemwa nga tuletaluka ku fintu ifyabipa ifyo abantu ba muli ici calo bamona kwati fyaliba fye bwino. *

10, 11. Mulandu nshi tusalilapo ukumfwila Yehova, kabili cumfwila ca musango nshi tulingile ukukwata?

10 Mulandu nshi uukalamba uo tukonkela amafunde ya kwa Lesa? Cinshi tufwaila ukuti cila bushiku tulecita ifintu ukulingana ne fyo twaishiba ukuti e fyo Lesa afwaya? Ico tukonkela amafunde te mulandu wa kuti tulatiina ukukandwa nelyo tulatiina ifyabipa ifiponena abasuula ukufwaya kwa kwa Lesa. (Abena Galatia 6:7) Lelo ni co tumona ukuti ukumfwila Yehova e nshila yacindama iyo tulangilamo ifyo twamutemwa. Filya fine umwana afwaya ukuti bawishi bamutemwe, e fyo na ifwe tufwaya ukuti Yehova atutemwe. (Amalumbo 5:12) Ni Shifwe, kabili twalimutemwa. Tulasansamuka nga nshi kabili tulomfwa bwino sana nga ca kuti ifyo tulecita kuti fyalenga ‘Yehova atupaala.’—Amapinda 12:2.

11 Kanshi tatumfwila na mutimako; nelyo ukukonka fye ifunde pantu natulitemwa. * Tatusalapo amafunde ayo tulemona ukuti nayatwangukila ukukonka. Lelo twaba ne “cumfwila ica kufuma ku mutima.” (Abena Roma 6:17) Na ifwe bene tumfwa nga filya uwalembele amalumbo ya mu Baibolo aumfwile, atile: “Nkatemwisha amafunde yenu ayo natemwa.” (Amalumbo 119:47) Ca cine, twalitemwa ukumfwila Yehova. Twalishiba ukuti alilinga ukuti tulemumfwila muli fyonse kabili afwaya no kuti tulemunakila. (Amalango 12:32) Tufwaya Yehova alelanda pali ifwe nga filya Icebo cakwe cilanda pali Noa. Pa mulandu wa kuti Noa alitemenwe Lesa kabili alemumfwila, Baibolo itila: “Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Lesa amwebele. Filya fine fye e fyo acitile.”—Ukutendeka 6:22.

12. Kuti twalenga shani umutima wa kwa Yehova ukusekelela?

12 Bushe Yehova omfwa shani nga twaitemenwa ukumumfwila? Icebo cakwe citila tulalenga ‘umutima wakwe ukusekelela.’ (Amapinda 27:11) Bushe nga twaumfwila Kabumba wa myulu ne sonde, tulalenga umutima wakwe ukusekelela? Ee, kabili kwaliba ne cilenga ukuti alesekelela! Yehova atubumbile na maka ya kuisalila ifyo tulefwaya. Kanshi twalikwata ubuntungwa bwa kuisalila; nga tulefwaya kuti twasalapo ukumfwila Lesa nelyo ukukanamumfwila. (Amalango 30:15, 16, 19, 20) Ilyo twasalapo ukumfwila Yehova kabili nga ca kutila icalenga ukuti tumumfwile ni co twalimutemwa no mweo onse, tulalenga Shifwe wa ku muulu aba ne nsansa nga nshi. (Amapinda 11:20) Na kabili tulaba ne mikalile iisuma nga nshi.

“AMAFUNDE YAKWE TAYA-AFYA”

13, 14. Mulandu nshi twingasosela ukuti “amafunde [ya kwa Lesa] taya-afya,” kabili kuti twalangilila shani?

13 Umutumwa Yohane alitwebako icintu cimo ica kutukoselesha pa fyo Yehova afwaya, atila: “Amafunde yakwe taya-afya.” Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ukuti ‘ukwafya’ pali 1 Yohane 5:3 lyalola mu kuti, “ukufina.” * Muli Baibolo ya New English Translation, paba amashiwi ayatila: “Amafunde yakwe tayatutitikisha.” Yehova tatweba ukucita ifintu ifyo tushingacita kabili tatutitikisha. Tapanga amafunde aya kuti abantu abashapwililika bafilwa ukuyakonka.

14 Pa kuti tumfwikishe bwino, natulangilile. Tutile cibusa wenu amulomba ukuti mumwafweko ukusenda ifipe ilyo alekuukila ku ng’anda imbi. Nakwata ifibokoshi ifingi ifyo alingile ukukuushisha ku ng’anda imbi. Ifibokoshi fimo fintu fyayanguka, no muntu fye umo kuti afisenda, fimbi fyena fintu fyafina ifilefwaikwa abantu babili pa kufisenda. Cibusa wenu amusalilako ifibokoshi ifya kuti musende. Bushe batini kuti amupeela ifibokoshi ifyo eshibe ukuti te kuti mufisende mweka? Awe. Te kuti acite ica musango yu. E fyo caba na kuli Lesa wesu uwa cikuuku kabili uwakwata ukutemwa, te kuti atwebe ukulakonka amafunde aya-afya. (Amalango 30:11-14) Te kuti atwebe nangu fye panono ukusenda ifipe ifyo eshibe ukuti fyalifina. Yehova alishiba apapela amaka yesu, pantu “umwine alishiba bwino ifyo twapangwa, alebukisha ukuti tuli lukungu.”—Amalumbo 103:14.

15. Mulandu nshi uo twingacetekela ukuti ico Yehova atupeelela amafunde ni co afwaya ukuti ifintu filetuwamina?

15 Twaimwena fwe bene ukuti amafunde ya kwa Yehova taya-afya; na kuba ni fwe tunonkelamo nga twayakonka. (Belengeni Esaya 48:17.) E co na Mose aebele abena Israele ati: “Yehova atwebele ukulaumfwila aya mafunde yonse, ku kutiina Yehova Lesa wesu ukuti tulemwenamo lyonse, ukuti tube aba mweo ifyo tuli ubwa lelo.” (Amalango 6:24) Na ifwe bene twalishininkisha ukuti ico Yehova atupeelela amafunde yakwe, afwaya ukuti tukekale bwino umuyayaya. E ico, te kuti atwebe ukucita ifintu ifingalenga imikalile yesu yabipa. Yehova ni Lesa uwakwatisha amano. (Abena Roma 11:33) Kanshi alishiba ifingatuwamina. Na kabili, Yehova e wakwatisha ukutemwa. (1 Yohane 4:8) Apo Lesa kutemwa, ninshi fyonse ifyo alanda na fyonse ifyo acita, mulaba ukutemwa. Uku kwine ukutemwa, e kwalenga ukuti apeele ababomfi bakwe amafunde yonse ayo abapeela.

16. Nangu ca kutila muli ici calo mwaliba amatunko kabili tatwapwililika, cinshi cingatwafwa pa kuti tutwalilile aba cumfwila?

16 Lelo ici tacilolele mu kuti ninshi calyanguka ukumfwila Lesa. Tufwile ukulwisha amatunko ya muli ici calo, “icalaala mu maka ya mubifi.” (1 Yohane 5:19) Na kabili apo tuli babembu, tufwile ukulwisha ulubembu ulwaba muli ifwe ululenga ukuti tulepula mu mafunde ya kwa Lesa. (Abena Roma 7:21-25) Lelo, ukutemwa Lesa e kwingalenga twacimfya. Yehova alapaala abantu abaitemenwa ukumumfwila. Alapeela “abamunakila” umupashi wakwe uwa mushilo. (Imilimo 5:32) Uyu mupashi ulalenga twaba ne fisabo ifisuma, e kutila, imibele iisuma iingalenga twaba ne cumfwila.—Abena Galatia 5:22, 23.

17, 18. (a) Finshi tukasambilila muli cino citabo, kabili finshi tulingile ukulaibukisha? (b) Cinshi tukasambilila mu cipandwa cikonkelepo?

17 Muli cino citabo, tukasambilila sana pa fishinte nelyo amashiwi ya kwa Yehova ayatutungulula, na pa mafunde yakwe, e lyo na pa fintu fimbi ifingi ifilanga ifyo Lesa afwaya. Ilyo tulesambilila pali aya mashiwi, tulingile ukwibukisha ukuti Yehova tatupatikisha ukulakonka amashiwi yakwe ayatutungulula nangu ukulaumfwila amafunde yakwe; afwaya tulemumfwila no mweo onse. Tatufwile ukulaba ukuti Yehova afwaya ukuti tuleikala imikalile iisuma iingalenga alatupaala kabili iikalenga tukabe no mweo wa muyayaya ku ntanshi. E ico natuleumfwila Yehova lyonse. Nga tulemumfwila lyonse, tukalalanga ukuti twalimutemwa nga nshi!

18 Yehova alitutemwa, e co atupeelela na kampingu pa kutila iletwafwa ukulalekanya ifisuma ku fibi. Nomba pa kuti kampingu iletutungulula bwino, tulingile ukuisambilisha sana. Icipandwa cikonkelepo cikalondolola ifyo twingasambilisha kampingu.

^ para. 9 Moneni Icipandwa 6 muli cino cine icitabo umo balondolwele ifya kusala ifya kuleseshamo icitendwe ifisuma.

^ para. 11 Nangu ca kuti bamalaika babipa kuti banakila, tabaitemenwa ukunakila. Ilyo Yesu aebele ifibanda ukuti fifume mu bantu umo fyali, fyapatikishiwe fye pa mulandu wa maka ayo Yesu akwata, tafyaitemenwe nakalya.—Marko 1:27; 5:7-13.

^ para. 13 Pali Mateo 23:4 ili e shiwi limo line ilyo bapilibula ukuti “ifipe ifyafina,” e kutila, amafunde ayengi nga nshi ne ntambi isho bakalemba na baFarise balepatikisha abantu yaweyawe ukulakonka. E shiwi limo line ilyapilibulwa na pa Imilimo 20:29, 30 ukuti ‘ubukali,’ apo balanda pa basangu abamutitikisha abaali no ‘kulasambilisha ifyanyongana’ no kufwaya inshila sha kulufishamo bambi.