1, 2. Finshi tulingile ukwishiba pali Satana na pa fibanda?

IMIKALILE ikawama nga nshi mu calo cipya ica kwa Yehova. Tukalaikala nga fintu Lesa alefwaya tuleikala ukutula pa kutendeka. Lelo pali ino nshita tuleikala mu calo icitekwa na Satana ne fibanda fyakwe. (2 Abena Korinti 4:4) Nangu ca kuti te kuti tubamone, ukuba kwena e ko baba kabili balikwata amaka sana.

² Muli cino cipandwa, twalalanda pa fyo tufwile ukucita pa kuti tutwalilile ukuba ifibusa fya kwa Yehova na pa fyo twingaicingilila kuli Satana. Yehova alitulaya ukuti akalatwafwa. Lelo tulingile ukwishiba imicenjelo iyo Satana ne fibanda fyakwe babomfya pa kutulufya na pa kutusansa.

3. Cinshi Satana afwaya?

³ Satana alanda ukuti icilenga abantu balebombela Yehova ni co bafwaya alebacitilako fimo, kabili kuti baleka ukumubombela ifintu nga fyayafya. (Belengeni Yobo 2:4, 5.) Umuntu nga alecita ifilelanga ukuti alefwaya ukwishiba Yehova, Satana ne fibanda fyakwe balamona kabili balacita ifingalenga aleka. Balafulwa sana umuntu nga aipeela kuli Yehova kabili abatishiwa no kubatishiwa. Baibolo ilinganya Satana ku “nkalamo  iilebuluma, iilefwaya untu ingalya.” (1 Petro 5:8) Satana afwaya ukupwisha bucibusa bwesu na Yehova.—Amalumbo 7:1, 2; 2 Timote 3:12.

4, 5. (a) Finshi ifyo Satana ashingacita? (b) Bushe calola mwi ‘ukukaana Satana Kaseebanya’?

⁴ Tatulingile ukulatiina Satana ne fibanda fyakwe. Yehova alipoka Satana ne fibanda fyakwe amaka ya kucita fimo ifyo bengafwaya ukucita kuli ifwe. Yehova alilaya ukuti “ibumba ilikalamba” ilya Bena Kristu ba cine likapusuka “ubucushi bukalamba.” (Ukusokolola 7:9, 14) Tapali nangu cimo ico Satana engacita pa kuti ibumba  likalamba likapusuka, pantu Yehova alacingilila abantu bakwe.

⁵ Nga ca kuti lyonse tulepalama kuli Yehova, Satana te kuti apwishe bucibusa bwesu na Yehova. Icebo ca kwa Lesa citweba ukuti: “Yehova akulaba na imwe cikulu fye na imwe mwaba nankwe.” (2 Imilandu 15:2; belengeni 1 Abena Korinti 10:13.) Abaume na banakashi aba cishinka abaliko kale pamo nga Abele, Enoke, Noa, Sara, na Mose, balikeene Satana Kaseebanya pantu balipaleme sana kuli Yehova. (AbaHebere 11:4-40) Ifi na ifwe kuti twacita. Icebo ca kwa Lesa citweba ukuti: “Kaaneni Satana Kaseebanya, na o akafulumuka kuli imwe.”—Yakobo 4:7.

6. Bushe Satana atusansa shani?

⁶ Nangu ca kuti Satana alishiba ukuti Yehova alimupoka amaka ya kucita fimo ifyo engafwaya ukucita kuli ifwe, taleka ukucita ifingalenga twaleka ukuba ifibusa fya kwa Lesa. Muno nshiku, Satana Kaseebanya alasansa abantu mu nshila shalekanalekana kabili abomfya imicenjelo iyo aabomfya pa myaka iingi nga nshi. Micenjelo nshi imo iyo abomfya?

7. Mulandu nshi Satana asanshila abantu ba kwa Yehova?

⁷ Umutumwa Yohane alembele ati: “Icalo conse calaala mu maka ya mubifi.” (1 Yohane 5:19) Satana e uteka cino calo kabili afwaya no kulatungulula abantu ba kwa Yehova. (Mika 4:1; Yohane 15:19; Ukusokolola 12:12, 17) Satana Kaseebanya alishiba ukuti ashele fye ne nshita iinono, e ico aleesha na maka ukutubeleleka pa kuti twiba aba cishinka kuli Lesa. Inshita shimo Satana Kaseebanya alatusansa mu kulungatika, lelo inshita shimbi atusansa mu nshila iyo tushingeluka bwangu.

8. Cinshi Umwina Kristu onse alingile ukwishiba?

 ⁸ Baibolo pa Abena Efese 6:12 itila: “Ukushomboka kwesu . . . kwa kushomboka . . . ne mipashi ibifi iyaba mu muulu.” Umwina Kristu onse alashomboka na Satana Kaseebanya ne fibanda. Tulingile ukwishiba ukuti bonse abaipeele kuli Yehova, balalwa ubu bulwi. Muli kalata iyo umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu mu Efese, pa miku itatu abakoseleshe “ukwiminina ndi.”—Abena Efese 6:11, 13, 14.

9. Finshi Satana ne fibanda bacita?

⁹ Satana ne fibanda balabomfya inshila ishalekanalekana pa kutulufya. Nga twacimfya Satana mu bwesho bumo tacipilibula ukuti ninshi tukamucimfya ilyo akatuletela ubwesho bumbi. Satana Kaseebanya alafwaya ukwishiba umo twanaka pa kuti engatuletela ubwesho ubo twingafilwa ukucimfya. Lelo tatufwile ukuleka atucimfya pantu Baibolo ilatusambilisha imicenjelo abomfya. (2 Abena Korinti 2:11; moneni Ifyebo na Fimbi pa 31.) Umucenjelo umo abomfya kupupe fibanda.

10. (a) Bushe ukupupa ifibanda e kucita finshi? (b) Bushe Yehova amona shani ukupupa ifibanda?

¹⁰ Mu kupupa ifibanda mwaba ukucita ifingalenga umuntu alaumfwana ne fibanda, pamo nga ukusobela ifya ku ntanshi, ubuloshi, ukulowa e lyo no kwesha ukulanda na bafwa. Baibolo itweba ukuti ukupupa ifibanda ‘kwa bunani,’ atweba no kutila te kuti tulepupa ifibanda e lyo pa nshita imo ine tulepepa na Yehova. (Amalango 18:10-12; Ukusokolola 21:8) Abena Kristu balingile ukutaluka ku misango yonse iya kulapupa ifibanda.—Abena Roma 12:9.

11. Cinshi cingacitika nga tulefwaisha ukwishiba ifingi pa fya mipashi?

 ¹¹ Satana alishiba ukuti nga twatemwa ifya mipashi, te kuti cimwafye ukutulenga twalapupa ifibanda. Ukupupa ifibanda ukwa misango yonse kuti kwalenga bucibusa bwesu na Yehova bwapwa.

12. Bushe Satana alufya shani abantu mu fyo batontonkanya?

¹² Satana alesha ukupelenganya abantu. Panono panono alalenga balatwishika, mpaka balamona ukuti “ubusuma bubi no bubi abati busuma.” (Esaya 5:20) Satana Kaseebanya alalenga abantu balamona ukuti ifyo Baibolo ilanda tafibomba, no kutila kuti twaba ne nsansa nga ca kuti tatulekonka amafunde ya kwa Lesa.

13. Bushe Satana acita shani pa kulufya abantu?

¹³ Umucenjelo uo Satana abomfya sana kulenga bantu balatwishika. Alibomfya iyi nshila pa myaka iingi nga nshi. Mwi bala lya Edeni, Satana alefwaya Efa atendeke ukutwishika ilyo amwipwishe ati: “Bushe ca cine Lesa amwebele ukuti mwilalyako ku muti onse uwa mwi bala?” (Ukutendeka 3:1) Pa numa, mu nshita ya kwa Yobo, Satana aipwishe Yehova pa menso ya bamalaika ati: “Bushe Yobo atiinina Lesa apa fye?” (Yobo 1:9) Ilyo Yesu abatishiwe, Satana alimweseshe ilyo amwebele ati: “Nga uli mwana wa kwa Lesa, eba aya mabwe yabe imikate.”—Mateo 4:3.

14. Finshi Satana acita pa kuti abantu balemona ukutila ukupupa ifibanda takwabipa?

¹⁴ Na muno nshiku mwine Satana alalenga abantu balatwishika. Alalenga inshila shimo isha kupupilamo ifibanda shalamoneka kwati shaliba fye bwino, ici cilenga abantu balamona kwati ukupupa ifibanda takwabipa sana. Na Bena Kristu bamo tabamona ububi bwaba  mu kupupa ifibanda. (2 Abena Korinti 11:3) Nomba finshi tulingile ukucita pa kuti tuicingilile? Finshi tufwile ukucita pa kuti Satana tatubeleleke? Natulande pa nshila shibili umo engatubelelekela: ifya kuleseshamo icitendwe ne nshila sha kundapilwamo.

15. Bushe ifya kuleseshamo icitendwe kuti fyalenga shani twalapupa ifibanda?

¹⁵ Muno nshiku, mu mafilimu ayengi, mu mavidio, mu maprogramu ya pa TV, pa Intaneti, mu fyangalo fya pa kompyuta, mulaba ifya fibanda, ifinjelengwe, ne fya mipashi. Abantu abengi tabamona ukuti ifi fyalibipa kabili tabeluka ububi bwaba mu kumfwana ne fibanda. Na kabili umuntu kuti atendeka ukumfwana ne fibanda nga alebelenga nelyo aleya ku bantu abasobela ifikacitikila umuntu ku ntanshi, nga aleya ku babuka ukubomfya imipelwa ya mu minwe, na kubasobela ifikacitikila umuntu ukubomfya amakardi, na fimbipo. Satana Kaseebanya alafisa ububi bwaba mu kucita ifi kabili alalenga abantu balafimona ukuti fisuma, fya kupapusha, kabili filasekesha. Umuntu kuti alatontonkanya no kuti ukutamba ifintu umwaba ifya mipashi takwabipa cikulu fye taleficita. Mulandu nshi ukutontonkanya ifi kwabipila?—1 Abena Korinti 10:12.

16. Mulandu nshi tushilingile ukulatamba nelyo ukulabelenga umwaba ifya mipashi?

¹⁶ Satana ne fibanda tabeshiba ifyo tutontonkanya. Lelo ifyo tusalapo ukucita fwe bene ne fyo tusalila ulupwa lwesu, pamo nge fya kuleseshamo icitendwe e filenga baishiba ifyo tulefwaya ne fyo tutontonkanya. Nga twasala amafilimu, inyimbo nelyo ifitabo ifilanda pa fya mipashi, pa finjelengwe, pa ngulu, pa ndoshi, pa fibanda  ifyonka abantu umulopa na fimbi ifilanda pa mipashi, Satana ne fibanda bakeshiba ukuti twalifitemwa. Nga baishiba ifi, bakalatutunka pa kuti tulebapupa sana.—Belengeni Abena Galatia 6:7.

17. Bushe Satana kuti atulufya shani ifi tufwaisha ukuba no bumi ubusuma?

¹⁷ Apo tulafwaisha ukuba no bumi ubusuma, Satana kuti abomfya uku kwine kufwaisha pa kutulufya. Muno nshiku abantu abengi balalwalilila. Umuntu kuti nalimo alyesha imyundapilwe yalekanalekana lelo tapola. (Marko 5:25, 26) Nalimo kuti apelelwa alafwaisha no kucita fyonse fye ifyo bamweba pa kuti apole. Lelo fwe Bena Kristu tulingile ukuba abacenjela pa kuti tatusalile  imyundapilwe umo babomfya “ifinjelengwe.”—Esaya 1:13.

18. Myundapilwe nshi iyo Umwina Kristu alingile ukutaluka?

¹⁸ Kale mu Israele mwali bamo abalecita “ifinjelengwe.” Yehova abebele ati: “Ilyo mufungulula amaboko yenu, ndafisa amenso yandi kuli imwe. Nangu ca kuti mulafusha amapepo yenu, ine nshumfwa.” (Esaya 1:15) Mwamona, Yehova talekutika na mapepo balepepa! Tatufwaya ukucita nangu cimo icingalenga bucibusa bwesu na Yehova bwapwa kabili icingalenga aleka ukutwafwa, maka maka nga twalwala. (Amalumbo 41:3) Kanshi tulingile ukufwailisha nga ca kuti mu myundapilwe tulefwaya ukusala mwaliba ukupupa ifibanda nelyo iyo. (Mateo 6:13) Nga twasanga ukuti mwaliba ukupupa ifibanda, tatufwile ukuibomfya!—Moneni Ifyebo na Fimbi pa 32.

19. Finshi fyalenga abantu baletiina Satana?

¹⁹ Nangu ca kuti abantu bamo batontonkanya ukuti takwaba Satana Kaseebanya ne fibanda, bambi bena balishiba ukuti eko baba pa mulandu ne fyabacitikilapo. Abantu abengi balatiina imipashi yabipa kabili balitekwa ubusha ku ntambi sha mipashi. Abantu bamo balashimika amalyashi pa fyo ifibanda ficita ifyabipa ku bantu, kabili aya malyashi yalenga abantu baba no mwenso. Ilingi line abantu balatemwa aya malyashi kabili balomfwa bwino ukushimikilako abantu. Aya malyashi ilingi line yalenga abantu balatiina Satana Kaseebanya.

20. Finshi tushilingile ukucita pa kuti twilasabankanya ubufi bwa kwa Satana?

²⁰ Tontonkanyeni pali ici, Satana afwaya abantu balemutiina.  (2 Abena Tesalonika 2:9, 10) Satana wa bufi kabiil alishiba ifya kulufya abantu abatemwa imipashi, kabili alalenga basumina ifintu ifishili fya cine. Aba bantu nalimo kuti bashimika amalyashi pa fyo baletontonkanya ukuti e fyo bamwene nelyo e fyo baumfwile. Abo bashimikila aya malyashi nabo nga bashimikilako bambi, balakukumya pa kushimika ica kuti yalaumfwika kwati ya cine. Tatulingile ukulashimika amalyashi ya musango uyu pantu ninshi tuleyafwa Satana ukulatiinya abantu.—Yohane 8:44; 2 Timote 2:16.

21. Finshi tulingile ukulalandapo ukucila ukulanda amalyashi ya pa fibanda?

²¹ Nga ca kuti ifibanda fyalicushishepo umuntu wa kwa Yehova, tafwile ukulashimikila abantu. Abantu ba kwa Yehova tabalingile ukulatiina ifyo Satana Kaseebanya ne fibanda fyakwe bengacita. Lelo tulingile ukubika amano kuli Yesu na ku maka ayo Yehova amupeela. (AbaHebere 12:2) Yesu taleshimikila abasambi bakwe amalyashi pa fibanda. Abikile amano ku kubila pa Bufumu na pa “fikalamba ifya kwa Lesa.”—Imilimo 2:11; Luka 8:1; Abena Roma 1:11, 12.

22. Finshi mulingile ukulafwaisha ukucita?

²² Tatufwile ukulaba ukuti Satana afwaya ukupwisha bucibusa bwesu na Yehova. Alabomfya inshila ishalekanalekana pa kuti tuleke ukubombela Lesa. Lelo twalishiba inshila Satana Kaseebanya abomfya pa kulufya abantu kabili tulataluka umusango onse uwa kupupa ifibanda. ‘Tatupeela Satana Kaseebanya apa kwikala’ pantu kuti alenga twalapupa imipashi. (Belengeni Abena Efese 4:27.) E ico nga twakaana Satana Kaseebanya, tukacingililwa ku fiteyo fyakwe kabili Yehova akalatucingilila.—Abena Efese 6:11.