Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Bushe Icitetekelo ca Cine Cinshi?

Bushe Icitetekelo ca Cine Cinshi?

Ukulingana na Baibolo

Bushe Icitetekelo ca Cine Cinshi?

“UKWABULO KUTETEKELA TE KUTI KUBE UKUTEMUNA, PANTU UUPALAMINA KULI LESA ALI NO KUTETEKELO KUTI E KO ALI, NO KUTI ABA KALAMBULA WA BAMUFWAYAFWAYA.”—ABAHEBERE 11:6.

BUSHE icitetekelo cinshi? Bamo batila cisumino ca fya mipepele muli Lesa apabula no bushininkisho bwine bwine ubwa kuti e ko aba. Kalemba we lyashi umwina Amerika H. L. Mencken alondolwele icitetekelo ukuti “butumpe bwa kusumina mu fintu ifishashininkishiwa ukuti e ko fyaba.” Bushe e fintu na Baibolo ilondolola icitetekelo ca cine? Cili icacindama ukumfwikisha ifyo icitetekelo cipilibula pantu, nga fintu cambwilwe pa muulu, ‘ukwabulo kutetekela te kuti kube ukutemuna Lesa.’

Baibolo itila: “Ukushininkisha ulwa fintu tulesubila e citetekelo.” (AbaHebere 11:1, The New Testament in the Language of Today) Kanshi, icitetekelo cashimpwa pa kwishiba kwalungika, pa fishinka mwingabomfya ilyo mulefwaya ukucita icintu cimo ukwabula ukulufyanya. Ukusumina no mulandu wa kusuminina e fikabilwa sana.

Ku ca kumwenako: Tutile mwalikwata umunenu uo mwingalandilako ati: “Nalimucetekela. Nshingatwishika ukulaya kwakwe. Ninjishiba ukuti nga naponenwa no bwafya, akanjafwa.” Bushe kwena uyo munenu kuti aba muntu uo mwaishibana fye na o lelo line nangula masoshi? Afwile ukuba ni umo uo mwashintililapo pa miku iingi. E fyo cifwile ukuba na ku citetekelo ca fya mipepele, icingalenga ukukwata isubilo no kushininwa ukwashimpwa pa bushininkisho bwine bwine, kabili ubwashintililwapo.

Bushe Citetekelo Nelyo ni Bumusumina Yote?

IIelo ubwingi bwa ciitwa ukuti icitetekelo ni bumusumina yote fye uko e kuti ukusumina fye icisuminesumine. Bumusumina yote ilingi line bushimpwa fye pa nkuntu ishalukaaluka na mu fya maele. Ici te citetekelo ca cine pantu tapaba icishinte cine cine apo icisumino cingashintilila.

Bumusumina yote kuti bwalenga umuntu ukwangufyanya ukufika ku nsondwelelo iishileumfwana ne cine ca mu Baibolo. Pali uyu mulandu, Baibolo isoka ulwa citetekelo icishakwata apo cashimpwa: “Uwapelwa amano atetekele cebo conse; lelo uwacenjela amwensekeshe nyantilo shakwe.” (Amapinda 14:15) Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Lingululeni fyonse, ikatisheni icawama.” (1 Abena Tesalonika 5:21) Baibolo taisambilisha bumusumina yote. Ikoselesha ukukwata icitetekelo cashimpwa pa bushininkisho.

Ukwishiba ukulekanya icitetekelo ca cine kuli bumusumina yote cintu cacindama sana. Umo kuti aba kapepa lelo ukwabula ukuba ne citetekelo ca cine. Paulo atile: “Tabali na citetekelo bonse.” (2 Abena Tesalonika 3:2) Lelo abantu bamo balikwata icitetekelo icashimpwa pali Baibolo kabili bekala ukulingana na cene.

Icitetekelo ca Cine Cilapalamika Umuntu Kuli Lesa

Icitetekelo icakwata ifintu ifikapalamika umuntu kuli Lesa pamo nga ukwebekeshiwa no kucetekelana kuti capashanishiwa ku munyololo. Lelo uyu musango wa citetekelo tawisa fye nga meno ya mu kanwa, cintu cimo icifwaya ukulundululwa. Kuti mwalundulula shani icitetekelo ca cine? Baibolo ilondolola ukuti: “Ukutetekela kufuma ku caumfwika, ne caumfwika ciishila mu cebo ca kwa Kristu.”—Abena Roma 10:17.

E co, mukabila ukutekanya pa kuti mwishibe Lesa ne fisambilisho fya Mwana wakwe, Yesu Kristu. Nga tamubombeshe te kuti munonke uku kwishiba. (Amapinda 2:1-9) Kanshi mulingile ukuibikilishako pa kuti mwishibe ico Baibolo isosa nga mwingashininwa ukuti yalishintililwapo.

Lubali lumbi, icitetekelo ca cine, calicila pa kukwata fye ukwishiba nelyo pa kusumina fye ukuti ici e cine. Lelo no mutima uulenga umuntu ukuba fintu aba na o wine ulasanshiwamo. Pa Abena Roma 10:10 pasosa ukuti: ‘Ku mutima umuntu atetekela.’ Cinshi ici cipilibula? Ilyo muleetetula pa fya kwa Lesa, ukulundulula ukutesekesha fyene, mulenga ifyebo fya mu Baibolo ukufika pa nshi ya mutima wenu. Nga ca kuti ifyo Lesa alaya filemulenga ukucitapo fimo kabili muleimwena na mapaalo yakwe e lyo ne citetekelo cenu cikulilako no kukoselako.—2 Abena Tesalonika 1:3.

Mwandi walyumo mutengo uo icitetekelo ca cine cakwata! Cilatwafwa ilyo twaponenwa na mafya pa kucetekela amaka ya kwa Lesa aya kututungulula no kutusakamana. Ukulundapo, Yesu Kristu, Umwana wa kwa Lesa, alandile pa lwa busuma bumo ububelelela ubwa citetekelo ukuti: ‘Lesa atemenwe aba pano isonde ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela eonaika, lelo abe no mweo wa muyayaya.’ (Yohane 3:16) Mwandi umweo wa muyayaya bupe bwawamisha ku bakwata icitetekelo!

Icilenga umuntu ukuba ne mimwene ipya iya bumi citetekelo mu bulayo bwa kwa Lesa ubwa kulambula ababomfi bakwe. Pa AbaHebere 11:6 pasosa ukuti icitetekelo ca cine cibimbamo ukusumina mu maka ya kwa Lesa aya kulambula ‘abamufwayafwaya.’ Cailanga fye apabuuta kanshi ukuti icitetekelo ca cine te bumusumina yote, kabili tacipelela mu kusumina fye ukuti Lesa e ko aaba. Cisanshamo ukusumina ukuti Lesa alikwata amaka ya kulambula abamufwayafwaya. Bushe cine cine kabili mu bufumacumi mulefwaya ukwishiba Lesa? Nga mulefwaya, shi nonkeni kanshi ukwishiba kwalungika ukufuma mu Cebo cakwe, Baibolo, kabili icitetekelo cenu cikalambulwa.—Abena Kolose 1:9, 10.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 20]

Ifikope fya kwa Albrecht Dürer/Dover Publications, Inc.