Mwibepwa Kuli Bakakubanya ba Fyebo!

“Icipuba cisumina ifyo bacishimikila.”—AMAPINDA 14:15, BAIBOLO WA BA DIOCESE OF MBALA, 1971.

PALIBA ubupusano ubukalamba nga nshi pa kusambilisha no kukubanya. Ukusambilisha kumulangilila ifya kutontonkanya. Ukukubanya kwena kumweba ifyo mufwile ukulatontonkanya. Bakafundisha basuma balangilile mbali shonse shibili kabili bakoselesha ukulanshanya. Bakakubanya bapatikisho muntu ukuti omfwile ifyo balefwaya kabili tabakoselesha no kulanshanya. Ilingi line fintu balekweba te kuti ufitesekeshe. Balafumyamo ifishinka, ukufundawila ifili bwino e lyo fimbi bafisa. Kabili balapondeka no kunyonganya ifishinka, balenge fishinka ukumoneka ngo bufi kabili nge fishakumanina. Bafwaya sana ukusonga inkuntu shenu, te maka yenu aya kutontonkanya.

Kakubanya alawaminisha ifyebo fyakwe pa kuti fyumfwike kwati na filungama kabili ifyabamo ubusuma bwa kulenga imwe ukuyumfwa abacindama kabili ababa kuli ena kulila fye mwakonkelela fintu alefwaya. Bafwaya imwe ukusumino kuti, mwalikwatisha amano, tamwaba mweka, muli bantungwa kabili kuti mwaikala na ku matwi tondolo.

Kuti mwaicingilila shani ku bantu ba musango yo abo Baibolo ita “aba cisosesose” kabili “aba cimbepa”? (Tito1:10) Nga ca kuti mwaishibako insoselo shabo shimo isha bucenjeshi, cikamwangukila ukupimununa ilyashi lyonse atemwa ifyebo ifyo mwaumfwa. Pano paliko inshila shimo isho mwingabomfya pa kucite co.

Beni abasalulula: Umutontonkanya uusumina fye ifili fyonse kuti waba ngo mupaipi uupisha fye icili conse—nangu fye busali. Te kuti kube uwingatemwa ukuba no mutontonkanya wakoweshiwa na sumu. Solomone, imfumu kabili kasambilisha wa mu nshita sha kale, asokele ukuti: “Uwapelwa amano atetekele cebo conse; lelo uwacenjela amwensekeshe nyantilo shakwe.” (Amapinda 14:15) E ico, tulingile ukuba abasalulula. Tulingile ukuceeceeta fyonse ifyo twaebwa, ukumona ifyo twingasumina na fintu tushingasumina.

Nangu cibe fyo, tatulefwayo kuba ne mimwene yayanguka ica kuti twafilwa ukumona ifishinka fyonse ifingalenga imitontonkanishishe yesu ukuwaminako. Kuti twasanga shani imimwene yalinga? Ukupitila mu kubikako ifipimo fimo ifya kupiminako ifyebo fipya. Pali uyu mulandu Umwina Kristu alikwata intulo ya mano ayengi. Alikwata Baibolo nge ca kutungulula cashininkishiwa mu fyo atontonkanya. Lelo umutontonkanya wakwe ulasumina ifintu fimbi, e kuti, ulapokelela ifyebo fipya.  Alinganya ifyebo ifipya ku fipimo fya Baibolo no kusalamo ifya cine afibika mu muntontonkanya wakwe. Nangu cibe fyo, umuntontonkanya wakwe ulamona ubusanso buli mu fyebo fipya ifishumfwana ne fipimo fyashimpwa pali Baibolo.

Bomfyeni umucetekanya: Umucetekanya waba “maka yene yene ayakumfwikishe cintu ilyo taulapingulapo.” Yaba “maka ya muntontonkanya aya kulekanya icintu cimo ku cibiye.” Umuntu waba no mucetekanya alomfwikishe mfundo atemwa ifintu fyabelama kabili alapingulapo bwino bwino.

Ukubomfyo mucetekanya, kukatulengo kwishiba abo bonse abalelande “fyebo fya kutembatemba ne fya kutasha” pa kuti “bongole mitima ya bapelwa amano.” (Abena Roma 16:18) Umucetekanya ukamwafwa ukusengauka ifyebo fya fye nelyo ifya kulufya kabili mukeshiba ubucindami bwa cintu. Lelo bushe kuti mwailuka shani nga ca kuti icintu cilemulufya?

Bebeteni ifyebo: Yohane, kasambilisha wa Bwina Kristu uwa mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo atile: “Mwe batemwikwa, mwitetekela mupashi onse, lelo mulelinge mipashi.” (1 Yohane 4:1) Abantu bamo ilelo baba nge myepu; basuminisha fye fyonse ifyo baumfwa. Cintu cayanguka sana ukusuminisha fyonse ifyo twaumfwa.

Lelo calicilishapo ukuwama cila muntu pa lwakwe ukusala fintu alebika mu muntontonkanya wakwe. Batila fintu tumoneka filangilila ifilyo tulya, kabili iyi nsoselo kuti yabomba ponse pabili ku mubili na ku muntontonkanya. Te mulandu ne fyo mulebelenga nelyo ukutamba nelyo ukukutikako, bebeteni ifyo fintu mumone nga ca kuti filimo ukukubanya nelyo icine.

Na kucilisha, nga ca kuti tulefwaya ukuba abashikatala, tulingile mu kuitemenwa ukutwalilila ukubebeta imitontonkanishishe yesu lyonse ilyo twaumfwa ifyebo ifipya. Tulingile ukwishibo kuti ifyo fyebo, mitontonkanishishe ya bantu fye. Bucishinka bwa fiko bushintilila pa bucindami bwa fishinka twakwata kale, pa kupelulula kwesu ukusuma, ne fipimo atemwa ifishinte fya mafunde twasalapo ukubomfya.

Ipusheni ifipusho: Nge fyo tumwene kale, abengi ilelo bafwaya ‘ukutucenjesha ku kukopeka.’ (Abena Kolose 2:4) E co, nga ca kuti twasanga ifyebo fya kukopeka, tulingile ukuipushe fipusho.

 Ica kubalilapo, ceeceeteni mumone nga ca kuti ilyashi lili ilyaumina kumo. Cinshi ilyo lyashi limininepo? Nga ca kuti mu lyashi mufulile ukwinika bambi amashina yabipa no kubomfya amashiwi yabipa, mulandu nshi cibelele fyo? Pa numa ya kuceeceeta amashiwi yabipa ayali mu lyashi, bushe busuma nshi bulimo? Na kabili, nga cingacitika, esheni ukufwailisha pa kuti mwishibe ifyaba imibele ya bantu balelande fyo fyebo. Bushe baishibikwa nga abalande cine? Nga ca kuti “ifya kuloshako” na fipeelwa, ni bani abo bene atemwa ni finshi ifyo fine? Mulandu nshi mulingile ukumwena uyu muntu—atemwa ukuteyanya nelyo ifyalembwa—ukuti nafikwata ubwishibilo bwine bwine nelyo ifyebo fisuma pa cintu cilelandwapo? Nga ca kuti balefwaya ukuti mukuntukilwe, ipusheni mwe bene amuti, ‘Nga ca kuti natontonkenye pali ili lyashi ukwabulo kukuntukilwa, busuma nshi bulimo?’

Mwikonkelela fye cinabwingi: Nga ca kuti mwasango kuti fintu bonse baletontonkanya fintu fyalubana, kuti mwasango bukose bwa kutontonkanya mu kupusanako. Nangu cingamoneko kuti bonse baletontonkanya fimo fine, bushe ici cilepilibulo kuti na imwe e fyo mulingile ukutontonkanya? Ukutontonkanya kumo kwine ukwa bantu abengi, tacaba e cakwishibilako icili ica cine. Pa myanda ya myaka iingi, imintapendwa ya bantu bakonkelela amano yaseeka, lelo mu kupita kwa nshita baisashininkisho kuti ayo mano ya bufi. Lelo, ukukonkelela icinabwingi kucili kuletwalilila. Ikambisho lyapeelwa pa Ukufuma 23:2 libomba nge cishinte cisuma ica mafunde. Litila: “Wilakonka cinabwingi ku fibi.”

Ukwishiba kwa Cine Kwalipusana no Kukubanya

Nacilumbulwa kale ukuti Baibolo yaba ca kutungulula cashininkishiwa mu mitontonkanishishe isuma. Inte sha kwa Yehova ukwabulo kutwishika shalisuminisha amashiwi yalandile Yesu ukulosha kuli Lesa aya kuti: “Icebo cenu e cine.” (Yohane 17:17) Aya mashiwi ya cine pantu Lesa, Kalemba wa Baibolo, ni “Lesa wa cishinka.”—Amalumbo 31:5.

Cine cine, muli ino nkulo yabamo ukukubanya kwabipisha, kuti mu kushininkisha twalolesha ku Cebo ca kwa Yehova icaba e ntulo ya cine. Icebo kuli pele pele cikatucingilila kuli abo abafwaya ‘ukutunonka ku fyebo fya malele.’—2 Petro 2:3.

[Icikope pe bula 17]

Umucetekanya ukamwafwa ukusengauka ifyebo fya fye atemwa ifya kulufya

[Ifikope pe bula 18]

Bebeteni ifyo mulebelenga nelyo ukutamba, mumone nga ca kuti fya cine

[Icikope pe bula 19]

Imitontonkanishishe yaseeka te lyonse iba bwino

[Icikope pe bula 19]

Kuti mu kushininkisha twalolesha ku Cebo ca kwa Lesa icaba e ntulo ya cine