Amalyashi Ayalandile pa Ndupwa Ishaikala Bwino—Ulubali 2

Nga fintu tumwene mu “Amalyashi Ayalandile pa Ndupwa Ishaikala Bwino—Ulubali 1,” ifyalembwa mu Baibolo kuti fyalenga indupwa ukuba abashikatala ilyo bakwata amafya. * Kuli bonse abakonka amafunde ya mikalile aya kwa Yehova, Lesa alilaya ukuti: “Nkakucenjesha no kukusambilisha inshila iyo ufwile ukuyamo. Nkakupanda amano ninshi na menso yandi yali pali iwe.”—Amalumbo 32:8.

Ifyo mwingacita indalama nga sha-afya ukusanga. Ilyashi lya ndalama e lyo abaupana abengi bapusaninapo sana. Lelo ifyalembwa mu Baibolo kuti fyalenga indupwa ukuba abashikatala ilyo balelanshanya ifya ndalama. Yesu atile: “Mwilasakamikilwa imyeo yenu ifyo mukalya nelyo ifyo mukanwa, nelyo ukusakamikwa pa mibili yenu ifyo mukafwala. . . . Shinwe wa mu muulu alishiba ukuti mulakabila ifi fyonse.”—Mateo 6:25, 32.

Pe bula 23, epo ba Issachar abekala ku United States balondolwele ifyo bena no lupwa lwabo bacitile ilyo baali no bwafya bwa kukanakwata indalama ilyo icikuuku cikalamba ica Hurricane Katrina caonawile ing’anda yabo.

Umo mu lupwa nga alwala. Fwe bantu fye bonse tulalwala. Ilingi line tulwala fye panono no kupola bwangu bwangu. Lelo kuti twacita shani nga ca kuti lupwa wesu alwala ubulwele ubwayafya ukupola? Baibolo yalanda ukuti Yehova kuti ayafwa bonse abali pa busanshi bwa kulwala. (Amalumbo 41:1-3) Bushe finshi ifyo ulupwa lufwile ukucita pa kuti Yehova emo afwile lupwa umulwele?

Pe bula 24 epo ba Hajime abekala ku Japan bashimika ifyo bena no lupwa lwabo babombela pamo mu kusunga abakashi babo ba Noriko abo basangile no bulwele bwabipisha.

Nga ca kuti umwana afwa. Umwana mu lupwa nga afwa ala cilabipa nga nshi. Yehova alilaya ukuti akafuuta ifilamba fya bulanda bwa musango uyu. (Ukusokolola 21:1-4) Nangu fye ni pali ino ine nshita, alasansamusha bonse abaloosha.—Amalumbo 147:3.

Pe bula 25, epo ba Fernando na ba Dilma abekala ku United States balandile ifyo Baibolo yabafwile ukuba abakosa ilyo umwana wabo umwanakashi afwile ninshi ali fye akanya.

Baibolo ilafwa sana indupwa abakwete amafya, nga fintu twalamona mu malyashi ayali pa mabula yakonkapo.

[Futunoti]

 [Akabokoshi ne Fikope pe bula 23]

Ifyo Mwingacita Indalama Nga Sha-afya Ukusanga

Abashimika ili lyashi ni ba Issachar Nichols, abekala ku United States

“Icikuuku ca Hurricane Katrina caonawile ing’anda yesu, no kushapo fye iciputu ca sementi. Isukulu apo nalebomba lyalibundile pa mweshi umo ne milungu ibili.”

MU MWAKA wa 2005 mu lusuba, ine no mwina mwandi Michelle, no mwana wesu umwanakashi, Sydney, uwali ne myaka ibili, twaleikala mwi tauni lya Bay St. Louis, mu citungu ca Mississippi, mu U.S.A. Apo ine na Michelle tuli Nte sha kwa Yehova, twakwete ubuyo bwa kutampa ukulabombesha mu mulimo wa Bwina Kristu uwa kushimikila. Nalefunda abakalamba imilimo iyalekanalekana, ne sukulu nalesambilishapo lyali mu musumba wa New Orleans uwali mupepi mu citungu ca Louisiana. Nalebomba bukafundisha inshiku shitatu mu mulungu e lyo inshiku shashala nalebombako umulimo wa kusambilisha bambi Baibolo. Twalitemenwe ifyo twalebomba. Lyena twaumfwile ukuti kwali no kuba icikuuku cikalamba ica Hurricane Katrina. Ilyo line fye twali-ipekenye no kufulumuka twafulumuka.

Ilyo icikuuku capwile, ing’anda yesu iyali mu Bay St. Louis yalyonaike kumo ne sukulu apo nalefunda ilyali mu musumba wa New Orleans. Akampani ka inshuwalansi e lyo no buteko balitupeele indalama ishalengele ukuti tukwate umwa kwikala, lelo nalifililwe ukwingila incito iisuma umwa kuti ndesangila indalama. E lyo kabili, umwina mwandi na o aishilelwala ubulwele pa mulandu wa menshi ya fiko. Amaka ya mubili wakwe ayacingilila umubili ku malwele yalicepele, na pa numa alwele ubulwele bwa mpepo ubo beta ati West Nile virus pa mulandu wa kusumwa na bamung’wing’wi. E lyo kabili imitengo ya kulipila ku inshuwalansi ne ya fintu ifikabilwa yalininine.

Pa kuti tubeleshe imikalile ipya, twatampile ukumemenga indalama sha kushitamo ifintu nangu fye fintu twalekabila. Nalilekele ukusala incito ya kubomba.

Kwena kuti nalanda ukuti ilyo ifyo twakwete fyaonaike ku cikuuku imikalile yalyafishe. Lelo twalitemenwe pa kuba no mweo. Ifyatucitikile fyakoseshe icishinka ca kuti ifyuma te kuti uficetekele. Na kuba twaibukishe amashiwi ya kwa Yesu ayatila: “Umuntu nangu akwate shani ifingi, ubumi bwakwe tabwaba mu fintu akwata.”—Luka 12:15.

Na kabili twalishibe ukutila nangu ca kuti calitukalipe pa fintu fyaonaike, abengi balilushile ifingi sana, bamo no kufwa fye balifwile. E cimo icalengele ukuti pa numa fye ya ici cinkunka, ntendeke ukwafwako bambi no kukoselesha bambi abo ifintu fyabo fyaonaike.

Muli iyi nshita yonse iya bucushi, ilembo lya Amalumbo 102:17 e lyatukoseleshe. Lilanda ukuti Yehova Lesa “akakutika kwi pepo lya bantu abo bapoka fye fyonse, kabili takasuule ipepo lyabo.” Ala ifi fine e fyo Lesa acita kuli ifwe ngo lupwa!

[Akabokoshi pe bula 23]

Ilyo icikuuku ca Hurricane Katrina ne ca Rita fyaishile ku lulamba lwa U.S. Gulf Coast mu 2005, Inte sha kwa Yehova bwangu bwangu bapekenye ififulo 13 apa kusungila ifya kupeela abali mu bwafya, ne fiyanda 9 ifya kusungilamo ifya kupeela abantu, e lyo ne fifulo fine apo basungile amafuta babomfya muli bamashini. Ba Nte nalimo 17,000 e baipeeleshe ukwafwa abali mu bwafya abafumine ku United States e lyo na ku fyalo fimbi 13. Baliwamishe amayanda ayengi sana ayaonaike.

 [Akabokoshi ne Fikope pe bula 24]

Umo mu Lupwa Nga Alwala

Abashimika ili lyashi ni ba Hajime Ito, abekala ku Japan

“Twaletemwa ukwipikila pamo ifya kulya, mpaka lintu Noriko atampile ukulwala. Pali ino nshita alafilwa ukulya nelyo ukunwa nangu fye kulanda. Aba fye pa ncinga ya balemana kabili pa kupema abomfya fye mashini.”

MU May 2006, umukashi wandi Noriko, atampile ukukwata ubwafya bwa kulanda. Ilyo calefika mu lusuba atendeke ukukwata ubwafya bwa kulya no kunwa. Mu September bamusangile no bulwele ubulenga amaka mu mubili ukuya yaleceepa mpaka umuntu alwala ubulebe ubwa amyotrophic lateral sclerosis (ALS). Mu myeshi fye ine, imikalile yesu yalyalwike icine cine. Kabili ubu bwafya bwali tabulakula sana.

Tapakokwele, ululimi lwa kwa Noriko lwalilekele ukubomba e lyo no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo. Balimulepwile pa kuti bengishe mu cifu akalitumbo ka kumulishishako kabili balimulepwile na pa mukoshi pa kuti umwela ulepita, e calengele no kuti elalanda. Ala Noriko afwile alyumfwile ububi ukulwala umusango yu, pantu lyonse ali uwacincila. Tuli Nte sha kwa Yehova, kabili Noriko no mwana wandi umukashana balepoosa inshita iikalamba mu mulimo wa Bwina Kristu uwa kushimikila. Nomba ino nshita Noriko abomfya fye mashini pa kupeema, kabili ilingi line aba fye pa busanshi.

Nomba nangu Noriko endela fye pa ncinga ya balemana apo babika na mashini iyimwafwa ukupeema, na lyo line alasangwa mu kulongana kwa Bwina Kristu. Pali ino nshita tomfwikisha, e ico nga tuli pa kulongana umwana wesu umukashana alalembela Noriko ifyebo mu filembo ifikulu pa kuti abelenge no kunonkelamo mu kulongana. Lelo nangu ca kuti Noriko alileka ukushimikila inshita iikalamba, alalembela abantu amakalata, alabasambilisha pe subilo ilyo Baibolo isambilisha, kabili pa kubasambilisha, abomfya mashini yaibela iyo babika pa kompyuta yesu.—2 Petro 3:13; Ukusokolola 21:1-4.

Bonse mu lupwa twalikatana ukula-afwilisha Noriko. Abana besu abakashana bonse babili balingila incito iipya pa kuti baleba pa ng’anda inshita iikalamba. Ine na bana bandi babili ni fwe tubomba imilimo iyo Noriko alebomba ilyo talalwala.

Inshiku shimo ulucelo nga nalolesha Noriko, imumona kwati nanaka. Nalatontonkanya no kuti, ‘Ndefwaya ukumweba ukuti lelo utushe.’ Nomba Noriko ena ninshi alefwaya ukuya mu kushimikilako bambi pa fyo Baibolo ilanda. Nga natendeka ukupekanya kompyuta pa kuti aibomfye, alamoneka uwa nsansa! Nga apwa ukulembela abantu amakalata, ubumi bwakwe bulabako bwino. Nalimona ifyo cacindama ukuba “abacincila pe mu mulimo wa kwa Shikulu.”—1 Abena Korinti 15:58.

Ilyashi lya kwa Jason Stuart, na o uwalwala ubulwele ngo bu Noriko alwalako, ilyaba muli Awake! ya January 2006 lyalyafwa sana Noriko ukuleka ukuba no bulanda. Na kuba, ilyo ababomfi ba mu cipatala baipwishe icalengele Noriko ukuti aleba ne nsansa, Noriko abebele pa lwa cipande ici, kabili twapeele iyi magazini iingi ku babomfi ba mu cipatala. Icilenga sana umwina mwandi ukuba ne nsansa ni co alasambilisha abantu ifyo asambilila muli Baibolo.

Ine na Noriko apo twaupanine napapita imyaka 30, lelo pa myaka iyapitapo itatu e lyo natasha Noriko pa fintu fimo ifyo nshatalile mutashapo kale. Ala nalitemwa sana ukuti nalimupile!

 [Akabokoshi ne Fikope pe bula 25]

Nga ca Kuti Umwana Afwa

Abashimika ili lyashi ni ba Fernando na ba Dilma Freitas, abekala ku United States

“Tapali uwingalondolola ifyo abafyashi cibakalipa umwana wabo nga afwa. Imfwa ya mwana ilaleta ubulanda icine cine.”

UMWANA wesu umwanakashi, uo twainike ishina Precious afwile pa 16 April, 2006. Aali fye ne nshiku 10. Pa numa fye ya myeshi itatu iya kwimita, badokota balitwebele ukuti umwana mu mala alikwete ubwafya ubukalamba sana ku mutima. Ilyo aali mupepi no kufyalwa, calishibikwe ukuti nga ca kuti akafyalwa umutuntulu, ninshi na lyo line takakokole. Kwena twalifililwe ukusumina ifyo batwebele. Twalikwete abana batatu abatuntulu. Twalifililwe ukusumina ukuti umwana wesu uukafyalwa akafwa.

Ilyo Precious afyelwe, umwaume umo uwaishibisha ifya malwele ya mu nsandesande asangile ukuti Precious aali no bulwele ubo abana fye aba kupenda bafyalwa na bo ubo beta ukuti Trisomy 18. Nomba twalishibe ukuti taikale, alafwa nomba line. Amano yalipwile pantu tapali nangu cimo ico twali no kucita. Cimo fye ico twalingile ukucita kumulelako ilyo talafwa. Ifyo fine e fyo twacitile.

Tulatasha pa kuba na Precious pa nshiku 10. Pali ishi shine nshiku isho aali no mweo ifwe fwe bafyashi na bana besu abakashana batatu, twalimutemenwe sana. Twalemulela, twalemusosha, twalemukumbatila, twalemutomona, kabili twalikopelwe nankwe imiku iingi sana. Twalelanda na pa bo apalile pa mwesu. Ulya dokota uwasangile ubulwele ubo Precious alwele aleisa cila bushiku mu kutupempula ku cipatala. Atwebele ukuti na o aali no bulanda kabili calimukalipe. Ilyo alelanda kuli ifwe alilengele ne cikope ca kwa Precious ica kuti akalemwibukishishapo. Na ifwe alitupeeleko cimo.

Apo tuli Nte sha kwa Yehova, twalishiba bwino bwino ifyo Baibolo isambilisha ukuti Lesa akalenga icalo ukuba paradaise nga filya cali pa kubala kabili alafuluka ukubuusha abafwa pa kuti bakekale pe sonde na kabili, apakaba na bana abaice pamo nga Precious. (Yobo 14:14, 15; Yohane 5:28, 29) Tulafwaisha ukwisalela Precious no kumukumbatila na kabili. Lyonse ilyo twaumfwa ishiwi “paradaise,” ala tulomfwa bwino icine cine! Pali ino nshita tulasansamuka ukwishiba ukuti Lesa takalabe Precious kabili ku nshiishi uko aba tacula.—Lukala Milandu 9:5, 10.