Nafyelwe mu 1955, nine kasuli kabili nakwata bandume nandi babili. Nakuliile ku kapinda ka ku kulyo aka Finland, ku ncende iyo beta pali ino nshita ukuti umusumba wa Vantaa.

Bamayo balibatishiwe baba ne Nte ya kwa Yehova. Pa numa ya myaka iinono nalifyelwe. Nomba, batata tabalefwaya ukusambilila Baibo kabili balelesha na bamayo ukutusambilisha Baibo. Balebalesha fye no kutusenda mu kulongana. E ico bamayo baletusambilisha amasambililo ya kubalilapo aya mu Baibo batata nga tabalipo.

Ukutula fye ku bwaice nalefwaya ukulaumfwila Yehova. Bushiku bumo ilyo nali ne myaka 7, bakafundisha bandi balikalipe sana pantu nalikeene ukulya ifya kulya ifyo balepanga ukubomfya umulopa ifyo beta ukuti verilättyjä. E ico balinshinine itobo no kufwaya ukwisula akanwa kandi pa kuti bampatikishe ukulya verilättyjä iyo babikile kuli foloko. Lelo nalipampwile foloko.

Ilyo nali ne myaka 12 batata balifwile. Pa numa ya mfwa ya batata nalitendeke ukulaya mu kulongana. Bamunyinefwe mu cilonganino balimbikileko sana amano. Ici calengele ntendeke ukufwaya ukuba cibusa wa kwa Lesa. Nalitendeke ukulabelenga Baibo cila bushiku no kulaisambilisha sana ukubomfya impapulo ishilanda pa fyaba mu Baibo. Ukucita ifi kwalengele mbatishiwe ninshi ndi ne myaka 14. Nabatishiwe pa 8 August, 1969.

 Ilyo napwishishe fye isukulu, natendeke bupainiya bwa nshita yonse. Pa numa fye ya milungu iinono, naile mu kubombela ukwali ukukabila ku musumba wa Pielavesi uwabela mupepi na pa kati ka calo ca Finland.

Mu Pielavesi mwine, naishibene no mukashana Sirkka uwaishileba umwina mwandi. Nalimutemenwe sana pantu ali uwaicefya kabili alitemenwe sana Yehova. Talefwaya ukulumbuka kabili talefwaya ukukwata ifyuma. Bonse babili twalefwaya ukulabombesha mu mulimo wa kwa Yehova, kabili twali-ipeeleshe ukubomba umulimo onse uo bengatupeela. Twaupene pa 23 March, 1974. Mu cifulo ca kuya mu kwangala pa numa ya kuupana, twasalilepo ukuya ku Karttula, uko abalebila pa Bufumu bacepele sana ukucila ne fyo bacepele ku musumba wa Pielavesi.

Ukutula fye apo twaupanina Yehova alitulanga ukuti akalatusakamana mu fyo tukalakabila nga ca kuti Ubufumu bwakwe e bo twabika pa ntanshi. (Mat. 6:33) Ku ca kumwenako, ilyo twali ku Karttula tatwakwete motoka. Kanshi twale-endela fye pa macinga. Mu nshita ya mpepo kwaletalala sana. Twalingile ukukwata motoka pa kuti twingalabila mu cifulo cesu conse. Lelo tatwakwete indalama sha kushitamo motoka.

Ukwabula no kwenekela umukalamba wandi alitutandalile. Alitupeele motoka yakwe. Alisonkeele na inshuwalansi ya iyi motoka. Ifwe twalingile ukulashitilamo fye amafuta. Ifi e fyo twakwete motoka iyo twalekabila.

Yehova alilangile ukuti ali no kulatusakamana muli fyonse ifyo twalekabila. Ifwe twalingile ukulabika fye Ubufumu bwa kwa Lesa pa ntanshi.

Ilyo twali kwi Isukulu lya Bapainiya mu 1978, munyinefwe Raimo Kuokkanen, a umo pa baletusambilisha muli ili sukulu atukoseleshe ukuti tukepusheko ukuya kwi Sukulu lya Gileadi. E ico twatampile ukusambilila iciNgeleshi pa kuti twingafikapo ukuya kwi Sukulu lya Gileadi. Lelo mu 1980 ilyo tushilaipusha no kuya kwi Sukulu lya Gileadi, balitwitile ukuya mu kubombela pa Bethel ya mu Finland mwine. Pali ilya nshita abalebombela pa Bethel tabalebasuminisha ukwipusha ukuya ku Gileadi. Lelo twalefwaya ukuya mu kubombela uko Yehova engamona ukutila kuti twabomba bwino, ukucila uko ifwe twingamona ukutila eko twingabomba bwino. E ico twalisumine ukuya  mu kubombela pa Bethel. Lelo twalitwalilile ukusambilila iciNgeleshi pa kuti nga batweba ukuya ku Gileadi, tukaye.

Pa numa ya myaka iinono, Ibumba Litungulula lyalisuminishe ababombela pa Bethel ukulaipusha ukuya kwi Sukulu lya Gileadi. Ilyo line twalilembele amaformu. Nomba icalengele tulembe te mulandu wa kuti tatwalefwaya ukulabombela pa Bethel. Twalitemenwe ukubombela pa Bethel. Lelo twalefwaya ukulanga fye ukuti twali-ipeeleshe ukuya mu kubombela ukuli konse. Balitwitile ukuya kwi Sukulu lya Gileadi ilyalenga 79 kabili twapwishishe ili isukulu mu September 1985. Batutumine ukuya mu kubombela ku Colombia.

Ilyo twafikile mu Colombia, batwebele ukuya mu kubombela pa Bethel ya ici calo. Nalebombesha umulimo bampeele. Nomba pa numa ya kubombela pa Bethel pa mwaka umo, namwene kwati kuti cawama batupeelako umulimo umbi. Uyu e wali umuku wa kubalilapo kabili uwa kulekeleshako twalombelepo ukuti batupeeleko umulimo umbi. Lyena batwebele ukuya mu kubomba bumishonari mu musumba wa Neiva mu citungu ca Huila.

Nalitemwa sana ukubila imbila nsuma. Ilyo nalebomba bupainiya mu Finland ninshi ncili umushimbe, inshita shimo naletampa ukubila lucelocelo kabili naleleka ukubila icungulo bushiku. Na lintu twaupene, ine no mwina mwandi Sirkka twalewisha akasuba tulebila fye imbila nsuma. Nga tulebilila imbila nsuma ukutali, limo twalelaala muli motoka. Ifi twalecita fyalelenga twilaenda intamfu iitali kabili fyalelenga tuletendeka bwangu ukubila imbila nsuma pa bushiku ubukonkelepo.

Apo twali bamishonari twaishileba abacincila mu kubila imbila nsuma ya Bufumu nge fyo twali abacincila kale. Icilonganino twalimo calikulile kabili bamunyinefwe na bankashi ba ku Colombia baletucindika, balitutemenwe kabili baletutasha.

Mu matauni ayali mupepi no ko twalebombela ku Neiva tamwali ba Nte. Nalesakamana pa fyo abantu abali muli aya matauni bali no kumfwa imbila nsuma. Lelo pa mulandu wa kuti muli aya matauni mwali ifipondo ifyalelenga muleba ifimfulunganya, calekosela abashaleikala muli aya matauni ukuyamo. E ico nalepepa ukuti muli aya matauni mwingabako umuntu umo uwingaba Inte ya kwa Yehova. Nalemona kwati pa kuti asambilile icine afwile ukulaikala mu Neiva. Nalepepa no kuti nga abatishiwa, akabe umukalamba mu fya kwa Lesa e lyo akabwelelemo ku mwabo no kulabila imbila nsuma. Nshaishibe ukuti Yehova alikwete inshila iisuma ukucila ifyo naletontonkanya.

Tapakokwele natampile ukusambilisha umulumendo we shina lya Fernando González Baibo. Aleikala mwi tauni lya Algeciras. Ili tauni lyali pa matauni umushali Inte sha kwa Yehova. Fernando aleisa ku Neiva mu kubomba, kabili ukufuma uko aleikala ukwisa ku Neiva palepele amakilomita 50. Lyonse alepekanya bwino ilyo tushilatampa ukusambilila kabili ilyo line alitampile ukulongana. Ukutendekela fye mu mulungu Fernando atampile ukusambilila Baibo, alelonganya abo aleikala nabo mwi tauni lya Algeciras kabili alebasambilisha ifyo alesambilila mu Baibo.

Ilyo papitile imyeshi 6 ukutula apo Fernando atampile ukusambilila Baibo, alibatishiwe mu January 1990. Lyena aishileba painiya wa nshita yonse. Apo nomba mu Algeciras mwali Nte umo, aba  ku Bethel bamwene ukuti cali fye bwino ukutumamo bapainiya baibela. Mu 1992, muli ili tauni mwaishileba icilonganino.

Bushe ba Fernando balebila fye imbila nsuma mwi tauni baleikala? Awe! Ilyo uyu munyinefwe aupile, akuukile ku San Vicente del Caguán. Muli ili tauni namo tamwali ba Nte. Muli ili tauni namo balibombeshe kabili mwaishileba icilonganino. Mu 2002, ba Fernando balibasontele ukuba bakangalila ba muputule, kabili bena na bena mwabo ba Olga balitwalilila ukubomba uyu mulimo ukushinta na lelo.

Kuli ici cacitike nalisambilileko ukulalungatika ilyo tulepepela pa fikumine imilimo ya kwa Lesa iyo tubomba. Yehova alacita ifyo fwe bantunse tushingacita. Na kuba e mwine wa mulimo wa kulobolola, te mulimo wesu iyo.—Mat. 9:38.

Mu 1990 balitupeele umulimo wa kwenda. Umuputule uo twabalilepo ukubombelamo wali mu musumba uukalamba uwa Bogotá. Twalisakamene pantu twalemona kwati tatwali no kukumanisha ukubomba uyu mulimo. Umwina mwandi na ine tuli bantu yaweyawe kabili tapali ifyaibela ifyo twaishiba. Kabili tatwabeleshe ukwikala mu musumba umwikala abantu abengi. Lelo Yehova alifikilishe amashiwi ayaba pa Abena Filipi 2:13 ayatila: “Pantu Lesa e ulebombela muli imwe, pa mulandu wa kufwaya kwakwe pa kuti mulefwaya e lyo no kucitapo cimo.”

Pa numa balitutumine ukuya mu kubombela mu musumba wa Medellín, uo nacilandapo pa kubalilapo. Abantu balibeleshe ukumona ubunkalwe ica kuti tabaleumfwa no mwenso. Ku ca kumwenako, bushiku bumo ilyo naletungulula isambililo lya Baibo mu ng’anda, abantu panse balitendeke ukulasana imfuti. Nalefwaya ukulaala panshi, lelo umwaume naletungulula isambililo atwalilile fye ukubelenga amaparagrafu, kwati takwali ifyalecitika. Ilyo apwishishe ukubelenga paragrafu, alilombele ukuti ayeko panse. Ilyo papitile inshita, alibwelele na bana abanono babili e lyo alanda ninshi natekanya no kutekanya ati: “Munjeleleko, naciya fye mu kusenda abana abaciba panse.”

Inshita shimo kwaleba ifyalecitika ifyalelenga tuleumfwa sana umwenso. Bushiku bumo ilyo twalebila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda, umwina mwandi alimbutukile ninshi ali sana no mwenso. Anjebele ukuti kwali uwalemulasa imfuti. Nalipapile sana. Ilyo papitile inshita, twaishileishiba ukuti umwaume uwalelasa imfuti talelasa umwina mwandi. Lelo alelasa umwaume uwalepita mupepi na po ali.

Mu kuya kwa nshita twalilekele ukumfwa sana umwenso pa mulandu wa fimfulunganya ifyalecitika. Ifyo aba bwananyina abaleikala muli ishi ncende bali abashipa, fyaletukoselesha sana pantu balekwata amafya nga ayo twalekwata e lyo na ayacililepo. Twaishileshininkisha ukuti apo Yehova alebafwa, na ifwe bene ali no kulatwafwa. Lyonse twalekonka ifyo baeluda baletupandako amano, twaleba abacenjela kabili twalecetekela ukuti Yehova ali no kulatwafwa.

Inshita shimo ifintu tafyaleba nge fyo twaletontonkanya. Bushiku bumo naumfwile kwati abanakashi babili balelaka, baletukana ne nsele panse ya ng’anda iyo nalimo. Nshalefwaya ukuya  mu kutamba abalelaka, lelo abene ba ng’anda balimpatikishe ukuti tufumine panse tuye twikale pa lukungu. Ilyo twafumine panse, twailesanga ukuti takwali abanakashi abalelaka, lelo fyuni fibili ifyo beta ukuti parrot fyalepashanya abena mupalamano ifyo balelaka.

Mu 1997 balimpeele umulimo wa kulafunda mwi Sukulu lya Kukansha Ilya Butumikishi. b Nalitemenwe sana ukuba mu masukulu ya bulesa. Lelo nshabalile ntontonkanyapo ukutila kuti bampeelapo umulimo wa kulasambilisha muli aya masukulu.

Ilyo papitile inshita, naishileba kangalila wa citungu. Ilyo bafumisheko bakangalila ba fitungu, nalibwelele mu mulimo wa bukangalila wa muputule. Kanshi ukucila pa myaka 30, nalibomba umulimo wa kubombela ifilonganino e lyo no mulimo wa kufunda mu masukulu. Iyi milimo yalilenga napaalwa icine cine. Lelo inshita shimo, ndakwata amafya. Lekeni imwebeko fimo ifyacitika.

Ndafwaya ifintu filebombwa bwangu. Ici cilalenga ndebombela pa fintu nangu nafyafya. Lelo inshita shimo ndacilamo ukufwaya ukulungika ifintu mu filonganino. Limo nalyebapo aba bwananyina mu filonganino ukuti balingile ukulatemwana, kabili tabalingile ukulapampamina fye pa cintu cimo. Nomba ilyo nde-eba aba bwananyina ifi ninshi na ine wine nshilelanga iyi ine imibele iyo ndebeba ukuti balingile ukukwata.—Rom. 7:​21-23.

Inshita shimo ndafuupuka pa mulandu wa kuti limo ndafilwa ukubomba bwino. (Rom. 7:24) Bushiku bumo naebele Yehova ukutila kuti natemwa ukuleka umulimo wa bumishonari no kubwelelamo ku Finland. Bulya bwine ubushiku nalile mu kulongana. Ifyo nasambilile ilyo twalelongana, fyalengele namona ukuti nalingile ukutwalilila ukubomba umulimo wa bumishonari no kutwalilila ukulawamyako umo nshalebomba bwino. Ukushinta na lelo ifyo Yehova ayaswike ipepo lyandi bulya bushiku ficili filamfika pa mutima. Na kabili ndatasha sana pa fyo angafwa pa kuti ningalawamyako umo nshicita bwino.

Ine na Sirkka tulatasha sana Yehova pe shuko atupeela ilya kumubombela mu mulimo wa nshita yonse pa myaka iingi. Kabili ndatasha Yehova na pa kumpeela umwina mwandi uwantemwa kabili uwaba ne cishinka.

Nomba line ndi no kukumanya imyaka 70, kabili ndi no kuleka ukulasambilisha mu masukulu ya bulesa. Na kabili ndi no kuleka ukubombela ifilonganino. Na lyo line, nshili no bulanda. Mulandu nshi? Pantu nalishiba ukuti icilenga Yehova acindikwa kuba abafuuka ilyo tulemubombela, ukumutemwa e lyo no kulamutasha ukufuma panshi ya mutima ilyo tulemulumbanya. (Mika 6:8; Marko 12:​32-34) Pa kuti tulecindika Yehova, tacipilibula ukutila kano natukwata imilimo iikalamba.

Nga natontonkanya pa milimo yonse iyi iyo nabomba, ndeluka ukuti icalenga ukuti mombe imilimo yonse iyi te mulandu wa kuti nalicindama ukucila bambi; nelyo pa mulandu wa kuti nalishiba sana ifintu. Awe! Lelo ico Yehova ampeelele iyi milimo mulandu wa cikuuku cakwe. Alimpeele imilimo yonse iyi nangu ca kuti ndalufyanya. Nalishiba ukuti icalenga ndekumanisha ukubomba iyi milimo yonse ni co Yehova alangafwa. Kanshi kuti natila ukunaka kwandi kwalilenga amaka ya kwa Lesa yamonekesha.—2 Kor. 12:9.