Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Cinshi calengele Yosefe na Maria bebwelelamo ku Nasarete ilyo Yesu afyelwe, lelo batwalilile fye ukwikala mu Betelehemu?
Baibo tayalanda. Na lyo line yalilandapo fimo ifilenga twaishiba icalengele nalimo basalepo ukukanabwelelamo ku Nasarete.
Malaika aebele Maria ukuti ali no kukwata umwana. Ilyo malaika aebele Maria aya mashiwi, ninshi ena na Yosefe bekala mwi tauni ilya Nasarete mu citungu ca Galili umo Yosefe akuliile. (Luka 1:26-31; 2:4) Mu kupita kwa nshita, balifumine ku Egupti no kuya ku Nasarete. Yesu akuliile kulya kabili balemwita ati umwina Nasarete. (Mat. 2:19-23) E cilenga tuletontonkanya pa musumba wa Nasarete nga twalanda pali Yesu, Yosefe, e lyo na Maria.
Maria alikwete lupwa wakwe Elisabete uwaleikala mu Yuda. Elisabete aupilwe kuli shimapepo Sekaria kabili e wali nyina wa kwa Yohane Kabatisha. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Maria alitandalile Elisabete kabili aikele nankwe pa myeshi itatu mu Yuda. Lyena Maria alibwelelemo ku Nasarete. (Luka 1:39, 40, 56) Kanshi e co aishibile bwino icitungu ca Yuda.
Ilyo papitile inshita, imfumu yalifumishe ifunde lya kuti abantu bonse baye “ku kulembesha.” Ici e calengele Yosefe afume ku Nasarete no kuya ku Betelehemu, uwali “musumba wa kwa Davidi.” Na kuba ubusesemo bwatile ku Betelehemu e kwali no kufyalilwa Mesia. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Ilyo Yesu afyelwe mu Betelehemu, Yosefe talefwaya ukuti Maria na kanya bende ubulendo ubutali ubwa kubwelelamo ku Nasarete. E ico balitwalilile ukwikala mu Betelehemu, apali fye amakilomita 9 ukufuma ku Yerusalemu. Ifi paipipe cali no kwanguka ukutwala akanya kwi tempele no kutuula amalambo ukulingana na Mafunde.—Lebi 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.
Ilyo Yesu ashilafyalwa, malaika alyebele Maria ati umwana wakwe bali no “kumupeela icipuna ca bufumu ica kwa Davidi” kabili ali no “kuba imfumu.” Nalimo ici calilengele Yosefe na Maria bamone ukuti calicindeme ukuti Yesu afyalilwe mu musumba wa kwa Davidi. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Na kabili bafwile batontonkenye ukuti balingile ukutwalilila ukwikala kulya ukulolela ukuti Yehova akabebe ifyo bali no kucita.
Tatwaishiba inshita baikele mu Betelehemu ukufikila ilyo ababukila ku ntanda babatandalile. Na lyo line, pali iyi nshita ninshi balikwata ing’anda iyo baleikalamo, kabili Yesu tali kanya ninshi nakulako. (Mat. 2:11) Cimoneka kwati Yosefe na Maria tababwelelemo ku Nasarete ilyo Yesu fye afyelwe, lelo balikeleko mu Betelehemu pa nshita iitali.
Herode alifumishe icipope ca “kuyaipaya abana baume bonse mu Betelehemu . . . aba myaka ibili no kucepako.” (Mat. 2:16) Apo Yosefe balimusokeele limo kuli malaika ukuti Herode ali no kwipaya abana, ena na Maria bafulumukile ku Egupti pamo na Yesu, kabili baileikala kulya mpaka Herode afwa. Pa numa Yosefe asendele ulupwa lwakwe ku Nasarete. Mulandu nshi bashailile ku Betelehemu? Pantu baletiina umwana wa kwa Herode uwaleteka mu Yudea, Arkelao uwali umunkalwe. Na kabili malaika alisokele Yosefe ukuti talingile ukuya ku Betelehemu, e calengele baye ku Nasarete. Ku Nasarete kwali bwino ukukushishako Yesu pa kuti alepepa Lesa.—Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.
Cimoneka kwati Yosefe afwile ninshi Yesu talafwa no kulenga abantu bakwata ishuko lya kuya ku muulu. Kanshi Yosefe akabuukila pano pene pe sonde. Abantu abengi bakamumona no kumwipusha na fimbi ifyalengele ena na Maria batwalilile ukwikala mu Betelehemu ilyo Yesu afyelwe