1, 2. Mafya nshi ababomfi ba kwa Yehova bakwata?

UKUTULA fye pali Abele ukushinta na muno nshiku bakapepa ba kwa Lesa aba cishinka balashomboka. Umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu abaHebere ukuti ‘balishipikishe ukushomboka ukukalamba mu macushi’ pa kuti batwalilile ukuba ifibusa fya kwa Lesa kabili na o alebapaala. (Heb. 10:32-34) Paulo alingenye ukushomboka uko Abena Kristu bashomboka ku fyo abalecimfyanya mu mangalo ya baGriki pamo nga ukubutuka ulubilo, ukushashala, no kupoosa inkonya balecita. (Heb. 12:1, 4) Na ifwe bene muno nshiku twaba pa lubilo lwa ku mweo, lelo kwaliba ifitupumbula, ifingalenga twafilwa ukutwalilila ukubutuka ulubilo ne nsansa kabili twafilwa no kwisapokelela icilambu ku ntanshi.

² Tulashomboka sana na Satana ne calo cakwe. (Efes. 6:12) Tulingile ukubombesha pa kuti tulecimfya “fyonse ifyaba nga malinga ayakosa,” pamo nga ifisambilisho fya bufi, amano ya bantunse ne misango yabipa pamo nga ubulalelale, ukupeepa fwaka, bucakolwa no kubomfya imiti bubi bubi. Na kabili tulingile ukutwalilila ukubombesha pa kulwisha imisango yabipa  ne fintu ifilenga tulefuupulwa.—2 Kor. 10:3-6; Kol. 3:5-9.

3. Bushe Yehova atusambilisha shani ifya kulwa na balwani besu?

³ Bushe kuti twacimfya Satana ne calo cakwe, no kuleka ukucita ifyatwafya ukuleka? Ee, lelo tulingile ukubombesha. Paulo aipashenye kuli kapoosa wa nkonya ilyo atile: “Ifyo mpoosa inkonya te filya uuleuma umwela acita.” (1 Kor. 9:26) Filya fine kapoosa wa nkonya asola inkonya e fyo na ifwe tulingile ukucita pa kuicingilila ku balwani. Yehova alatusambilisha no kutwafwa ukulwa ubulwi bwa ku mupashi, abomfya Icebo cakwe, impapulo ishilanda pa fya mu Baibolo, ukulongana kwa pa cilonganino, ukwa muputule no kwa citungu. Bushe mulakonka ifyo amusambilisha? Nga tamukonka, ninshi ‘muma fye umwela’ kabili te kuti mucimfye abalwani benu.

4. Kuti twacita shani pa kuti tucimfye ububi?

⁴ Abalwani besu kuti batusansa ilyo tushileenekela nelyo ilyo tuli sana na mafya, kanshi tulingile ukuba abalola inshita yonse. Baibolo ilatusoka ati: “Wileka ububi bukucimfye, lelo ulecimfisha ububi pa kucita ifisuma.” (Rom. 12:21) Amashiwi ya kuti “wileka ububi bukucimfye,” yalanga ukutila kuti twacimfya ububi nga twatwalilila ukulwisha. Lelo te kuti tucimfye Satana ne calo cakwe kabili te kuti tuleke ukucita ifintu ifyatwafya ukuleka nga twanenuka twaleka no kulwisha. Te ca kwesha ukuleka Satana alenge mutompoke muleke no kulwisha!—1 Pet. 5:9.

5. (a) Finshi fingatwafwa ukutwalilila ukushomboka pa kuti tutwalilile ukuba ifibusa fya kwa Lesa? (b) Bantu nshi abalembwa mu Baibolo abo twalalandapo?

⁵ Pa kuti abaleshomboka bacimfye, balingile baishiba ico baleshombokela. Pa kuti batwalilile ukuba ifibusa fya kwa Lesa no kukwata amapaalo, abaleshomboka balingile babika amano ku mashiwi ayo tubelenga pa ba AbaHebere 11:6, ayatila: “Uupalamina kuli Lesa afwile ukusumina ukuti e ko aba no kuti alalambula abamufwaisha.” Ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula ukuti “uupalamina,” lilosha ku kubombesha nelyo ukufwaisha ukucita fimo. (Imil. 15:17) Baibolo yalilanda pa baume na banakashi ababombeshe pa kuti Yehova abapaale. Abantu pamo nga Yakobo, Rakele, Yosefe, na Paulo balikwete amafya ayakalamba lelo tabanenwike, ne ci calengele ukuti Yehova abapaale sana. Finshi twingacita pa kuti tulebapashanya?

6. Cinshi calengele ukuti Yakobo atwalilile ukushomboka na malaika, kabili apaalilwe shani? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁶ Yakobo alishashele kabili alishipikishe amafya ayo akwete pantu alitemenwe Yehova, alicindike ifya kwa Lesa kabili alicetekele ukuti Yehova aali no kupaala abana bakwe nga fintu amulaile. (Ukute. 28:3, 4) Ilyo Yakobo ali ne myaka mupepi na 100 alishashele na malaika pa kuti Lesa amupaale. (Belengeni Ukutendeka 32:24-28.) Bushe Yakobo alikwete amaka ya kushashala na malaika? Awe! Lelo alilangile ukuti talefwaya ukunenuka ilyo aleshashala na malaika pantu alefwaya ukupaalwa. Lesa alipaalile Yakobo pa kushipikisha kwakwe ilyo amupeele ishina lya kuti Israele, ilyalola mu kuti ‘Uushomboka na Lesa,’ nelyo ‘Lesa Ashomboka.’ Yehova alitemenwe Yakobo kabili alimupaalile, na ifwe bene tulafwaya Yehova aletutemwa kabili aletupaala.

7. (a) Bwafya nshi Rakele akwete? (b) Bushe acitile shani pa kuti atwalilile ukushomboka kabili apaalilwe shani?

 ⁷ Rakele muka Yakobo alefwaisha ukumona ifyo Yehova ali no kufikilisha ifyo alaile Yakobo. Lelo Rakele takwete abana kabili alemona kwati ubu bwafya te kuti bupwe. Pali ilya nshita ukukanakwata abana bwali bwafya ubukalamba. Bushe Rakele acitile shani pa kuti abe na maka ya kutwalilila ukushomboka na bulya bwafya ubwalemusakamika ubo ashali no kucitapo nangu cimo? Rakele alitwalilile ukucetekela ukuti ali no kukwata umwana. Alepepa sana kabili Yehova alyaswike amapepo yakwe aya kupapaata, alimupeele abana. E calengele ukuti inshita imo Rakele alande amashiwi ya kuti: “Ninshomboka . . . ukushomboka kukalamba. Kabili nincimfya!”—Ukute. 30:8, 20-24.

8. Bwafya nshi ubukalamba ubo Yosefe akwete, kabili kuti twacita shani ifyo acitile?

⁸ Filya Yakobo na Rakele bashipikishe amafya fyalengele umwana wabo Yosefe aishiba ifya kucita pa kushipikisha amafya. Ilyo Yosefe ali ne myaka 17 ifintu fyalimubipiile nga nshi. Bandume nankwe balimushitishe mu busha pantu balimufiimbile. Pa numa, ilyo ali mu Egupti balimufyengele kabili balimukakile pa myaka iingi. (Ukute. 37:23-28; 39:7-9, 20, 21) Yosefe tanenwike kabili taleenda ne cikonko ku mukoshi no kufwaya ukulandula. Lelo abikile amano kuli bucibusa bwakwe na Yehova. (Lebi 19:18; Rom. 12:17-21) Kuti twasambililako ku fyo Yosefe acitile. Ku ca kumwenako, nangu ca kuti ifintu fyalyafishe ku bwaice nelyo nga pali ino nshita tuli na mafya, tulingile ukutwalilila fye ukushomboka ukwabula ukunenuka. Nga tatunenwike Yehova akatupaala.—Belengeni Ukutendeka 39:21-23.

9. Bushe tulingile ukupashanya shani Yakobo, Rakele na Yosefe pa kuti Yehova aletupaala?

⁹ Tontonkanyeni pa bwafya mukwete. Nalimo abantu nabamufyenga, balimupata, balemupumya nelyo balimubepesha pa mulandu wa kuti baliba no mufimbila. Mu nshita ya kunenuka, mulingile ukulatontonkanya pa fyalengele Yakobo, Rakele na Yosefe batwalilile ukubombela Yehova ne nsansa. Lesa alibakoseshe kabili alibapaalile pantu balicindike ifya kwa Lesa. Balitwalilile ukushomboka no kulacita ifintu ukulingana ne fyo balelomba Yehova ukuti abacitile. Apo impela ya cino calo cabipa naipalama, tulingile ukwikatishe isubilo ilyabikilwa ifwe! Bushe mulefwaya ukulabombesha pa kuti Yehova alemupaala?

10, 11. (a) Finshi fingalenga twalashomboka pa kuti Lesa atupaale? (b) Finshi fingatwafwa ukusalapo ukucita icisuma no kucimfya ubulwi bwa kulwisha ifingatufuupula e lyo ne fingatupumbula?

¹⁰ Finshi fimo ifingalenga twalashomboka pa kuti Lesa aletupaala? Abantu abengi balashomboka pa kuti baleke imisango yabipa. Bambi nabo balingile ukubombesha pa kuti batemwe umulimo wa kubila imbila nsuma. Nalimo na imwe mulingile ukutwalilila ukushipikisha nangu ca kuti mwalilwalilila nelyo mwalitalalilwa. Bambi nabo balashomboka pa kuti fye belele uwa balufyanya. Nampo nga twalibombela Yehova pa myaka iingi nelyo iyo, bonse tulingile ukulalwisha ifingalenga twafilwa ukulabombela Lesa uulambula aba cishinka.

¹¹ Ukulanda fye icishinka, calyafya ukusala bwino ifya kucita no kutwalilila ukubombela Lesa, maka maka nga ca kuti umutima wesu uwa bucenjeshi uletutunka ukucita  ifyabipa. (Yer. 17:9) Nga mwalatontonkanya pa fyabipa, mulingile ukulomba umupashi wa mushilo. Nga mulepepa no kulomba umupashi wa mushilo kuti mwaba na maka ya kulacita ifisuma pa kuti Yehova alemupaala. Mulingile ukulacita ifyo mulelomba ukuti Yehova amucitile. Mulebelenga Baibolo cila bushiku kabili muleisambilisha no kukwata Amapepo ya Lupwa.—Belengeni Amalumbo 119:32.

12, 13. Finshi fyayafwile Abena Kristu babili ukuleka ukuba no lunkumbwa?

¹² Kwaliba Abena Kristu abengi abo Icebo ca kwa Lesa, umupashi wa mushilo, impapulo ishilanda pa fya mu Baibolo fyayafwa ukuleka ukuba no lunkumbwa lwa kucita ifyabipa. Uwacaice umo uwa myaka 17 alibelengele icipande icali muli Awake! ya December 8, 2003 icaleti “How Can You Resist Wrong Desires?” (Kuti Mwacita Shani pa Kuti Mwilaba no Lunkumbwa lwa Kucita Ifyabipa?) Aumfwile shani ilyo abelengele ici cipande? Atile: “Ndelwisha ukuleka ukutontonkanya pa fyabipa. Ilyo nabelengele ici cipande nalimwene ukuti ‘abantu abengi balalwisha ukuleka ukuba no lunkumbwa lwa kucita ifyabipa,’ ne ci calengele nalaumfwa ukuti te ine neka nakwata ubu bwafya lelo na ba bwananyina bamo nabo balikwata ubu bwafya.” Na kabili ilyo abelengele icipande icali muli Awake! ya October 8, 2003 icaleti “Alternative Life-Styles—Does God Approve?” (Bushe Lesa Alasuminisha Abaume Ukulaala na Baume Banabo na Banakashi Nabo  Ifyo Fine?) alisambilile ukuti ku bantu bamo ukulwisha ulunkumbwa lwa kucita ifyabipa kwaba kwati “muunga mu mubili.” (2 Kor. 12:7) Lelo nga batwalilila ukulwisha pa kuti balecita ifisuma, kuti bakwata isubilo lya kuti bakaaluka ku ntanshi. Uyu uwacaice atile: “Ilyo naishibe ifi, nalimwene ukutila na ine wine kuti naba uwa cishinka. Ndatasha sana Yehova pa fyo abomfya cilonganino cakwe ku kutwafwa ukutwalilila ukumubombela muli cino calo cabipa.”

¹³ Natulande na pali nkashi uwa ku United States. Uyu nkashi alembele ati: “Ndemutasha pa fyo mutupeela ifya kulya fya ku mupashi ifyo tukabila pa nshita iyalinga. Ilingi line ng’umfwa kwati nine fye mulembela ifi ifipande. Pa myaka iingi ndesha ukuleka ukutemwa ifyo Yehova apata. Limo ndafwaya fye no kuleka ukulwisha amatontonkanyo yabipa. Nalishiba ukuti Yehova wa luse kabili alelela, lelo apo naliba no lunkumbwa lwa kucita ifyabipa, kabili nshalupata, ng’umfwa kwati Lesa talingile no kungafwa. Ukulwisha ulu lunkumbwa kwalikuma no bumi bwandi. . . . Lelo ilyo nabelengele icipande ica mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa March 15, 2013 icaleti ‘Bushe Mwalikwata “Umutima wa Kwishiba” Yehova?’, nalimwene ukuti cine cine Yehova alafwaya ukungafwa.”

14. (a) Bushe Paulo aleumfwa shani pa fyo aleshomboka na fyo? (b) Kuti twacita shani pa kuti tuleke ukucita ifyatwafya ukuleka?

¹⁴ Belengeni Abena Roma 7:21-25. Paulo alishibe ifyo cayafya ukulwisha ififwaya imitima yesu ne fyabipa ifyo tucita pa mulandu wa kuti tatwapwililika. Na lyo line, taletwishika ukutila kuti aleka nga alepepa kuli Yehova no kucetekela ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu. Na ifwe bene kuti twaleka nga twatwalilila ukulwisha. Finshi fingatwafwa ukuleka? Tulingile ukulapashanya Paulo, ukushintilila sana pali Yehova no kuba ne citetekelo mwi lambo lya cilubula.

15. Bushe ipepo kuti lyatwafwa shani ukuba aba cishinka no kulashipikisha amesho?

¹⁵ Inshita shimo Lesa nalimo kuti aleka ifintu fimo fyacitika pa kuti amone ifyo twamucetekela. Natulangilile, kuti twacita shani nga ca kuti lupwa wesu nelyo ifwe bene twalwala ubulwele ubukalamba nelyo abantu bamo batufyenga? Kuti twalanga ukuti twalicetekela Yehova nga tulepepa amapepo ya kupapaata ukuti atukoshe pa kuti tutwalilile aba cishinka no kutwalilila ukumubombela ne nsansa. (Fil. 4:13) Ifyo tubelenga pa babomfi ba kwa Yehova aba mu nshiku sha kwa Paulo na ba muno nshiku filalanga ukutila nga tulepepa kuti twakwata amaka kabili kuti twalashipikisha amesho.

16, 17. Finshi mulefwaisha ukulacita apo mulafwaisha ukucimfya?

¹⁶ Satana afwaya mwanenuka mwaleka no kubombela Yehova. Lelo mutwalilile fye ‘ukwikatisha icawama.’ (1 Tes. 5:21) Mwilatwishika ukutila kuti mwacimfya Satana ne calo cakwe kabili kuti mwaleka ukutontonkanya pa fyabipa. Kuti mwacimfya nga mwacetekela sana ukutila Lesa kuti amukosha.—2 Kor. 4:7-9; Gal. 6:9.

¹⁷ Kanshi twalilileni ukulwisha, ukushomboka, ukushashala kabili mwilanenuka. Mulecetekela fye ukuti Yehova ‘akamupongolwela amapaalo mpaka kukabule incende apa kubika amapaalo yambi.’—Mal. 3:10.