1-2. Mulandu nshi tulingile ukusambilila pa lyashi lya kwa Samsone?

 FINSHI mutontonkanyapo nga mwaumfwa ishina lya kuti Samsone? Nalimo mutontonkanya pa muntu uwakwatishe sana amaka. Ifyo mutontonkanya fya cine. Kwena kwali fimo ifyo Samsone asalilepo ukucita ifyalengele aba sana na mafya. Na lyo line, Yehova alibikile sana amano ku fyo Samsone alemubombela ne cishinka, kabili alilengele ne lyashi lyakwe ukulembwa mu Baibo.

² Yehova abomfeshe Samsone ukwafwa abantu bakwe abena Israele. Ilyo papitile imyaka iingi ukutula apo Samsone afwilile, Yehova aebele Paulo ukulemba ishina lya kwa Samsone pa baume abali ne citetekelo. (Heb. 11:​32-34) Ifyo Samsone acitile kuti fyatukoselesha. Aleshintilila pali Yehova na lintu ifintu fya-afishe. Natumone ifyo twingasambililako kuli ena ilyo twalasambilila pa fyo acitile.

3. Mulimo nshi Samsone bamupeele?

³ Ilyo Samsone afyelwe, abaPelishiti e baleteka abena Israele kabili balebacusha. (Abapi. 13:1) AbaPelishiti bali abankalwe icine cine, ne ci calengele abena Israele ukulacula. Yehova asalile Samsone “ukupususha abena Israele mu minwe ya baPelishiti.” (Abapi. 13:5) Uyu mulimo Samsone ali no kubomba tawa-angwike. Pa kuti Samsone abombe umulimo bamupeele uwali uwa-afya, alekabila ukushintilila pali Yehova.

4. Bushe Yehova ayafwile shani Samsone ukufulumuka abaPelishiti? (Abapingushi 15:​14-16)

⁴ Natulandeko pali fimo ifyacitike ifyalalangilila ifyo Samsone  ashintilile pali Yehova. Inshita imo, ibumba lya baPelishiti lyalishile mu kwikata Samsone mu Lehi, nalimo mu musumba wa Yuda. Abantu abaleikala mu Yuda balyumfwile sana umwenso, e ico baikete Samsone no kumupeela ku balwani bakwe. AbaYuda e bamukakile ne myando ibili no kumutwala ku baPelishiti. (Abapi. 15:​9-13) Nomba “umupashi wa kwa Yehova waishile” pali Samsone, kabili alikakwile imyando bamukakile. Lyena “asangile umubango ubishi uwa mpunda,” aliubulile kabili aliubomfeshe ukwipailako abaPelishiti 1,000.—Belengeni Abapingushi 15:​14-16.

5. Bushe filya Samsone abomfeshe umubango wa mpunda filangilila shani ukuti alicetekele sana Yehova?

⁵ Mulandu nshi Samsone abomfeshe umubango wa mpunda? Umubango te canso wingepailako umuntu. Samsone taletwishika ukuti Yehova ali no kumwafwa ukwipaya abalwani bakwe te mulandu ne canso ali no kubomfya. Abomfeshe icili conse icalipo pa kuti afikilishe ukufwaya kwa kwa Yehova. Alipeye abashilika abaPelishiti pa mulandu wa kuti alishintilile pali Yehova.

6. Finshi twingasambilila kuli Samsone nga natukwata imilimo iya kubomba?

⁶ Na ifwe Yehova kuti atupeela amaka ya kubomba imilimo iingi, ukubikako fye ne yo tulemona ukuti te kuti tuibombe. Nalimo Lesa kuti atwafwa ukubomfya inshila iyo tushile-enekela. Mulecetekela ukuti Yehova uwa-afwile Samsone kuti amwafwa na imwe nga ca kuti mwashintilila pali ena.—Amapi. 16:3.

7. Finshi ifyacitike ifilelangilila ukuti calicindama ukuleka Yehova aletutungulula?

⁷ Aba bwananyina abengi ababombako umulimo wa kukuula ifikuulwa fya kupepelamo, balilanga ukuti balacetekela sana Yehova. Kale aba bwananyina e balepanga amapulani e lyo no kukuula Amayanda ya Bufumu ayengi e lyo ne fikuulwa fya kulonganinapo. Nomba apo abantu abengi balebatishiwa, icilonganino ca kwa Lesa calyalwileko fimo. Bamunyinefwe abaletungulula uyu  mulimo balyesesheko inshila imbi pamo ngo kushita ifikuulwa e lyo bafiwamya. Ba Robert ababomba sana umulimo wa makuule, batile: “Pa kubalilapo, ukukonka ifya-alwike takwa-angwike.” Balandile no kuti: “Ifi fya-alwike fyalipusene sana ne fyo twalebomba kale pa myaka iingi. Nomba aba bwananyina balyalwike, kabili ukwabula no kutwishika Yehova alapaala ishi nshila ishipya isho tubomfya.” Ifi twalandapo, ni cimo fye pa fyo Yehova aletungulula abantu bakwe pa kuti afikilishe ukufwaya kwakwe. Kuti cawama limo ukulatontonkanya ukuti, ‘Bushe ndaaluka ifintu nga fya-aluka pa kuti ndebombela bwino Yehova?’

8. Cinshi Samsone acitile ilyo aumfwile icilaka?

⁸ Nalimo kuli na fimbi ifyo mwingebukisha ifyo Samsone acitile. Alipeye inkalamo, kabili alipeye na baPelishiti 30 mu Ashkelone. (Abapi. 14:​5, 6, 19) Samsone alishibe ukuti te kuti acite fyonse ifyo acitile ukwabula Yehova ukumwafwa. Ifi fine e fyacitike bushiku bumo ilyo aumfwile icilaka pa numa ya kwipaya abaPelishiti 1,000. Finshi acitile ilyo aumfwile icilaka? Tashintilile pa maka yakwe umwine, lelo alombele Yehova ukumwafwa.—Abapi. 15:18.

9. Cinshi Yehova acitile ilyo Samsone apepele ukuti amwafwilishe? (Abapingushi 15:19)

⁹ Yehova alyaswike ifyo Samsone apepele kabili alimupangiile akamfukumfuku ka menshi mu cisungusho. Ilyo Samsone anwine yalya menshi, “e lyo amaka yakwe yabwelelemo na o alipuupuutwike.” (Belengeni Abapingushi 15:19.) Cimoneka kwati aka kamfukumfuku ka menshi ako Yehova apangile mu cisungusho, kalitwalilile ukubako na lintu kasesema Samuele alelemba ibuuku lya Abapingushi. Abena Israele abalemona kalya kamfukumfuku ka menshi, bafwile baleibukisha ukuti nga bashintilila pali Yehova ali no kubafwa nga bakabila ubwafwilisho.      

10. Cinshi tulingile ukucita nga tulefwaya Yehova atwafwe? (Moneni ne cikope.)

¹⁰ Na ifwe tulingile ukuleka Yehova aletwafwa te mulandu ne fyo twaishiba ukubomba, amaka twakwata nelyo imilimo twabomba mu cilonganino ca kwa Lesa. Tufwile ukulaibukisha ukutila, kuti twatunguluka fye nga ca kutila twashintilila pali Yehova. Nga filya fine Samsone apuupuutwike pa numa ya kunwa yalya menshi, na ifwe kuti twatwalilila ukubombela Yehova nga tulebomfya fyonse ifyo atupeela pa kuti tulemubombela.—Mat. 11:28.

11. Kuti twacetekela shani Yehova pa kuti atwafwe, kabili finshi ulupwa lumo lwacitile?

¹¹ Lekeni tulandeko pali munyinefwe Aleksey uwa ku Russia, uwatwalilila ukushipikisha pa fyo bamucusha icabipisha. Cinshi calenga ba Aleksey ukulashipikisha amafya? Bena na bena mwabo balibika sana amano ku fya kwa Lesa. Batile: “Ndatwalilila ukulaisambilisha Baibo e lyo no kulabelenga Baibo cila bushiku. Cila lucelo, tulabebeta ilembo lya bushiku pamo no mwina mwandi kabili tulapepela pamo.” Finshi tulesambililako? Ukucila ukucetekela pa mano yesu fwe bene, tufwile ukushintilila pali Yehova. Kuti twacita shani ifi? Kuti twacita ifi nga ca kuti lyonse tulecita ifintu ifingalenga icitetekelo cesu cakoselako, e kutila ukulabelenga Baibo, ukulapepa, ukulalongana, no kubila imbila nsuma. Yehova akatupaala ilyo tuletwalilila ukumubombela. Alikoseshe Samsone, na ifwe bene kuti atukosha.

12. Finshi Samsone asalilepo ukucita ifyali ifyabipa, kabili fyapusene shani ne fyacitike kale?

¹² Samsone tali uwapwililika, ali fye muntu nga ifwe. E ico inshita shimo talesalapo bwino ifya kucita. Fimo ifyo asalilepo ukucita mwalifumine ifyabipa nga nshi. Ilyo Samsone abombele nga kapingula pa nshita iinono, “atemenwe umwanakashi wa ku mumana wa Soreke, ishina lyakwe ni Delila.” (Abapi. 16:4) Inshita imo Samsone alikobekele umwanakashi umuPelishiti. Ifi acitile ‘fyafumine kuli Yehova,’ pantu “alefwaya apa kulwila na baPelishiti.” Pa numa, Samsone aliile mu ng’anda ya kwa cilende mu ncende ya baPelishiti ku Gasa. Pali ubu bwine bushiku Lesa apeele Samsone amaka ica kuti anukwile ifiibi fya pa mpongolo ya musumba no kufisenda, kabili ifi acitile fyalengele umusumba ukukanacingililwa. (Abapi. 14:​1-4; 16:​1-3) Nomba Delila ena nalimo ali mwina Israele, kanshi filya Samsone atemenwe Delila tafyali no kulenga alelwa na baPelishiti.

13. Finshi Delila acitile ifyaletelele Samsone?

¹³ Delila alisumine ukuti abaPelishiti bamupeele indalama ishingi pa kuti afutuke Samsone. Nalimo Samsone alitemenwe sana Delila e calengele ukuti eiluka ifyo Delila alefwaya ukucita. Te mulandu ne fyacitike, Delila atwalilile fye ukupatikisha Samsone ukuti amwebe icalengele alekwata amaka, kabili Samsone asukile amweba. Ku ca bulanda, ifi Samsone acitile, fyalengele aleke ukukwata amaka kabili fyalengele na Yehova aleke ukumupaala pa nshita imo.—Abapi. 16:​16-20.

14. Mafya nshi Samsone akwete pa mulandu wa kucetekela Delila?

¹⁴ Filya Samsone acetekele Delila ukucila ukucetekela Yehova, calengele akwate  amafya ayengi. AbaPelishiti balikete Samsone no kumutonkola amenso. Bamukakile mu Gasa, mu musumba umo acimfishe abaPelishiti kabili bamulengele aba umusha uwalebomba umulimo wa kupela. Lyena abaPelishiti balikwete umutebeto kabili balimutwele kuli uyu mutebeto. Balituulile ilambo ilikalamba kuli lesa wabo Dagone, pantu bacetekele ukuti e walengele bekate Samsone. E ico baitile Samsone pa kuti ‘abasansamusheko’ e lyo no kumupumya.—Abapi. 16:​21-25.

15. Finshi fimbi ifyo Samsone acitile ifilangilila ukuti alicetekele Yehova? (Abapingushi 16:​28-30) (Moneni icikope cili pa nkupo.)

¹⁵ Samsone tasalilepo bwino ifya kucita, alilufyenye. Na lyo line, tanenwike. Alefwaya inshila iya kulwilamo na baPelishiti, umulimo uo Yehova amupeele. (Belengeni Abapingushi 16:​28-30.) Samsone alombele Yehova ukuti: ‘Lekeni njilandwile pa baPelishiti.’ Lesa wa cine alikutike ku fyo Samsone alombele kabili alimupeele amaka ya cipesha mano na kabili. Ici calengele ukuti Samsone epaye abaPelishiti abengi pali ubu bushiku ukucila abo aipeye kale.

16. Finshi twingasambililako ku fyo Samsone alufyenye?

¹⁶ Nangu ca kuti Samsone alikwete amafya pa fyo asalilepo ukucita, talekele ukucita ifyo Yehova alefwaya ukuti acite. Na ifwe bene, nangu twalufyanya, batusalapula, nelyo batupoka ne milimo iyo tubomba mu cilonganino ca kwa Yehova, tatulingile ukuleka ukubombela Lesa. Muleibukisha ukuti Yehova ali-iteyanya ukwelela. (Amalu. 103:​8-10) Nangu twalufyanya, Yehova alatwalilila ukutumona ukuti twalicindama kuli ena nga filya fine alemona Samsone.

17-18. Finshi mwatemwapo sana pa fyacitike kuli munyinefwe Michael? (Moneni ne cikope.)

¹⁷ Natulandeko pa fyacitike kuli munyinefwe umwaice Michael. Alebombesha mu mulimo wa kwa Lesa, ali mubomfi utumikila, kabili painiya wa nshita yonse. Ica bulanda, alilufyenye, ica kuti balimupokele ne milimo alebomba mu cilonganino. Atile: “Nalebombesha sana mu mulimo wa kwa Yehova, lyena ukwabula ukwenekela, naishileiluka ukuti tapali umulimo ningabomba mu cilonganino ca kwa Lesa. Nshaletontonkanya ukuti Yehova alindabako, lelo naletwishika nga ca kuti nkabapo cibusa wakwe nge fyo nali nelyo nga ca kuti nkalabomba mu cilonganino nge fyo nalebomba kale.”

 ¹⁸ Icawemeko ca kuti munyinefwe Michael tanenwike. Alandile ukuti: “Nabikile amano kuli bucibusa nakwete na Yehova, nalemweba fyonse ifili ku mutima, nalebelenga Baibo no kutontonkanya pa fyo nalebelenga.” Mu kuya kwa nshita, ba Michael balibabweseshe imilimo balebomba mu cilonganino. Pali ino nshita, ni baeluda kabili bapainiya ba nshita yonse. Batile: “Ifyo aba mu cilonganino balenkoselesha, maka maka baeluda fyalilengele ndemona ukuti Yehova acili alintemwa. Pali ino nshita, ndabomba mu cilonganino na kampingu iisuma. Ifyancitikile fyalengele nasambililako ukuti Yehova kuti aelela uuli onse nga alapila icine cine.” Kuti twacetekela ukuti nangu ca kuti twalufyanya, Yehova kuti atupeela imilimo kabili kuti atupaala nga twalapila icine cine no kushintilila pali ena.—Amalu. 86:5; Amapi. 28:13.

19. Bushe ifyacitile Samsone fyamukoselesha shani?

¹⁹ Muli cino cipande, twalanda fye pa fisuma ifinono pa lyashi lya kwa Samsone. Tali uwapwililika, lelo talekele ukubombela Yehova na lintu alufyenye pa mulandu wa kucetekela Delila. Yehova na o talekele ukumubomfya. Yehova alishilebomfya Samsone na kabili. Yehova alemona Samsone ukuti ali sana ne citetekelo, kabili alilembele ishina lyakwe pa baume abali ne citetekelo abalembwa mwi buuku lya AbaHebere icipandwa 11. Ukwishiba ukuti tubombela Shifwe wa ku muulu uufwaya ukutukosha maka maka ilyo tuli na mafya, ala kulatukoselesha icine cine! E ico nga filya Samsone acitile, lekeni na ifwe lyonse tulepaapaata Yehova ukuti: “Njibukisheni no kunkosha.”—Abapi. 16:28.